Fréttir - Eyjafréttir - 30.01.2003, Side 10

10
Fréttir
Fimmtudagur 30. janúar 2003
Könnun á vímuefnaneyslu ungs fólks - Hvað segja krakkarnir sjálfir:
Auðvelt að redda víni og síg
REGLUSAMAR stúlkur: Kolbrún Birna, Margrét Rut og Sólveig Rut eru nemendur í níunda bekk Barnaskólans. Þær drekka hvorki né
reykja og segja það vera sammerkt með þeirra vinahóp.
Nýverið voru birtar
niðurstöður könnunar um
vímuefnanotkun ungs fólks í
Vestmannaeyjum. Það var
Rannsókn og greining ehf.
sem gerði rannsóknina fyrir
bæjaryfirvöld. Skýrslan
greinirfrá niðurstöðum
rannsókna í áttunda til
tíunda bekk árin 1997 -
2002. Hér er greint frá
helstu niðurstöðum og það
sem vekur mesta athygli er
hve algengt er að krakkar á
grunnskólaaldri noti áfengi
og hvar þau segjast drekka.
21% aðspurðra sögðust
drekka á veitingastöðum í
bænum í fyrra og 33% árið
áður. Þetta er talsvert yfir
landsmeðaltali og er eitt af
þeim málum sem Hjálm-
fríður Sveinsdóttir skólastjóri
Barnaskólans kemur inn á í
viðtali hértil hliðar. Hún
gerir einnig athugasemd við
íþróttahreyfinguna og telur
hana ekki standa sig nógu
vel í sínum málum. Einnig er
komið inn á fíkniefnaneyslu
en samkvæmt könnuninni
hefur dregið jafnt og þétt úr
neyslu ólöglegra efna í
grunnskólunum undanfarin
ár og talsvert meira en
gengur og gerist annars
staðar.
Jón Pétursson sálfræðingur
segir þó að ýmis teikn séu á
lofti í dag um að þessi þróun
sé á leið til verri vegar.
Hann segist hafa miklar
áhyggjur af æskulýðsmálum
hér og vill að umræðan
snúist upp í hvernig hægt sé
að auka forvarnir, en ekki
hverjum sé um að kenna.
Einnig er rætt við þrjár
stúlkur úr níunda bekk sem
hafa sínar skoðanir á
vímuefnum og tóbaki.
Þær Sólveig Rut Magnúsdóttir,
Margrét Rut Halldórsdóttir og
Kolbrún Birna Ebenezardóttir eru
nemendur í níunda bekk Barna-
skólans. Þær drekka hvorki né
reykja og segja það vera samnierkt
með þeirra vinahóp.
Þær sögðu svolítið um drykkju
krukka á þeirra aldri en þó ekki í þeirra
bekk. Þau eru þrettán ára og aðeins
einn af þeim drekkur áfengi. Þau segja
langalgengast að drykkjan sé í heima-
húsum og á 16 ára böllum.
„Það er rosalega auðvelt að redda
sér víni, eldri vinir redda krökkunum
sem og eldri systkini."
Þær sögðust ekki halda að það væri
mikið um að foreldrar kaupi fyrir
krakkana. „Þetta er ömgglega oft mik-
ill hópþrýstingur, bæði með drykkju
og reykingar," sögðu þær og voru
sammála um að vinahópurinn skipti
miklu varðandi hvert leið krakkanna
liggur.
„Það er samt ekki mikið um reyk-
ingar. Það var t.d. alltaf skúr fyrir utan
Bamaskólann þar sem krakkamir gátu
reykt en nú er búið að loka honurn.
Hann var reyndar eyðilagður, ég held
að það hafi verið kveikt í sófasetti inni
í honum, maður sér ekki mikið af
krökkum að reykja í eða við skólann,“
sagði Sólveig Rul.
Gular tennur ekki spennandi
Nýverið var lögum um tóbak breytt
þannig að aldurstakmarkið er átján ár
og eins er bannað að hafa tóbak sýni-
legt til sölu. Þær segja þetta engu
breyta varðandi aðgang að tóbaki fyrir
krakkana. „Þetta er alveg eins og með
vínið, ef þau vilja reykja þá redda þau
sér." Margrét Rut bætti við að henni
fyndist að það ætti að banna reykingar
á veitingastöðum og í sjoppum. „Þær
eru krabbameinsvaldandi og það á
bara að selja tóbak hjá ÁTVR," bætti
Kolbrún Bima við og vom þær á einu
máli um það. Þær sögðu það al-
gengara að stelpur reyktu og líklega
Hjálmfríður Sveinsdóttir skólastjóri:
Slær mig mest hvar krakkarnir eru að drekka
-ÞETTA er lítið samfélag og árgangarnir ekki mannmargir þannig
að einn vinahópur í óreglu eykur hlutfallið mikið og þetta hefur nú
verið svoleiðis undanfarin ár að mikil breyting er á milli árganga,
sagði Hjálmfríður
Hjáhnfríður Sveinsdóttir skólast jóri
Barnaskólans, var ómyrk í máli
þegar rætt var um skýrslu Rann-
sóknar og greiningar ehf. um
vímuefnanotkun ungs fólks sem
félagsmálaráð bæjarins lét gera.
„Það sem slær mig mesl er hvar
krakkamir virðast drekka," sagði
Hjálmfríður og vísaði þar til þess að
21% krakka á aldrinum 14-16 ára
virðast komast inn á vínveitingastaði.
„Við eigum að geta tekið á þessu
máli og ég sé á niðurstöðunum að
önnur sveitarfélög hafa verið að taka á
því.“
Eins sagði hún það athyglisvert
hversu hátt hlutfall segist drekka
heima hjá vinum. „Þau virðast ekki
drekka mikið heima hjá sér en það
læðist að manni sá grunur að það séu
einhver ákveðin hús sem þau geta
drukkið í.“
Hjálmfríður var einnig óánægð með
þá staðreynd að stór hluti unglinga
skuli drekka á framhaldsskólaböllum.
„Þetta er gjörsamlega óþolandi og
eitthvað sem við verðum að taka á. 1
Reykjavík er búið að taka á þessu, þar
em framhaldsskólaböllin aldrei um
helgar, heldur í miðri viku. Krökk-
unum finnst spennandi að komast
þama inn og þeir sem halda böllin
vilja fá aðgangseyrinn frá þessum
krökkum."
Hún segir þetta fara mikið eftir
árgöngum. „Þetta er lítið samfélag og
árgangarnir ekki mannmargir þannig
að einn vinahópur í óreglu eykur
hlutfallið mikið og þetta hefur nú
verið svoleiðis undanfarin ár að mikil
breyting er á milli árganga," sagði
Hjálmfríður og bætti við að aðrar
kannanir hafi sýnt að foreldrar séu
frekar linir og séu jafnvel að kaupa
fyrir krakkana áfengi.
íþróttahreyfingin hluti af
vandanum
Hún segir að það hafi komið sér á
óvart hversu há við emm miðað við
landsmeðaltal. „Það er alveg ljóst að
við verðum að fara að bretta upp erm-
amar og taka á þessum málum. Önnur
bæjarfélög hafa verið að gera það með
góðum árangri, ég nefni sem dæmi
Vestfirðina þar sem íbúamir tóku
þessi mál í gegn hjá sér fyrir nokkmm
árum, kontu upp vímulausu menn-
ingarhúsi fyrir ungt fólk, Apótekinu,
og hefur mórallinn hjá ungu fólki þar
stórbatnað, óregla hefur minnkað, eins
hefur meðaleinkunn á samræmdum
prófum hækkað,“ sagði Hjálmfríður
og bætti við að íþróttahreyfingin sé
einn hluti af vandamálinu.
„Þeir þurfa að standa sig betur í
þessum málum. t.d. varðandi þjóðhá-
tíð, Jónsmessugleði og Skvísusund.
Svo er annað í skýrslunni sem ég vil
flokka sem íþróttavandamál, það er
munntóbaksnotkunin, það virðist
bundið við íþróttakrakka og virðist
liðið,“ sagði Hjálmfríður og benti á
leikmenn og þjálfara í því sambandi
sem væru sífellt með í vörinni.
„Iþróttahreyfingin verður að marka
stefnu í þessunt málunt þannig að það
verði ekki liðið, hvorki af leik-
mönnum né þjálfurum að nota tóbak
eða vímuefni í sambandi við íþróttir,
þetta er alveg óþolandi. bæjaryfirvöld
eru með þetta í hendi sér, þau eru að
leggja mikla peninga í íþróttahreyf-
inguna og eiga að geta gert kröfur í
þessu sambandi."
Varðandi tölur um fíkniefnanotkun,
sem er mun minni hér en annars stað-
ar, sagði hún það vissulega ánægju-
legar fréttir en þó bendi ýmislegt til að
þessir hlutir séu hugsanlega í verri far-
vegi í dag en fyrir tveimur árum.
Hjálmfiíður sagði forvamastarf í skól-
anum vera talsvert og þá aðallega í
kringum lífsleikni. „Vímuefnanotkun
tengist mjög oft lágu sjálfsmati ein-
staklingsins og oft er þrýstingur
félaganna mikill. Rannsóknir hafa sýnt
að krakkamir vita alveg um hættuna
sem felst í vímuefnanotkun en engu að
síður vilja þau pmfa. Stelpurnar eru í
meiri hættu enda em þær að um-
gangast oft eldri krakka."
Hún sagði að eftir að ný og hert lög
um tóbaksvamir hafi tekið gildi hafi
skólayfirvöld tekið mun harðar á
notkun tóbaks en áður. „Nú getum við
verið harðari við krakkana og foreldr-
ana í þessum efnum og það er alveg
ólíðandi af okkar hálfu að krakkkamir
séu með tóbak í skólanum," sagði
Hjálmfríður og bætti við að nú þyrftu
bæjarbúar að sameinast gegn þessari
þróun. „Við emm að boða að það sé
svo gott að búa héma og gott að ala
upp böm en það gengur nú lítið þegar
unglingamenningin er á þessum nót-
um,“ sagði Hjálmfríður að lokum.