Skessuhorn - 25.07.2007, Page 12
12 MIÐVIKUDAGUR 25. JÚLÍ
Fyr ir margt löngu byrj aði ung ur
raf virki að selja ljós og raf magns
vör ur í bíl skúrn um hjá sér á Hell
issandi. Opn un ar tími var eft ir sam
komu lagi og í dag legu tali var búð
in köll uð Ótt ars búð, þótt form lega
héti hún Raf tækja versl un Ótt ars
Svein björns son ar. Síð an eru lið in
fjöru tíu ár og enn er Ótt ar Svein
björns son, eig in kona hans Guð laug
Íris Tryggva dótt ir og fjöl skylda
þeirra að reka versl un. Hús næð ið
hef ur tek ið stakka skipt um og fleiri
kom ið að rekstr in um en var. Í dag
heit ir búð in Blómst ur vell ir, þótt
Ótt ars búð ar nafn ið loði enn við.
Nafn ið Blómst ur vell ir er til kom ið
vegna þess að frá bíl skúrn um til nú
ver andi versl un ar s hús næð is var tek
ið eitt milli hopp þeg ar Ótt ar keypti
hús ömmu sinn ar og afa sem hét
Blómst ur vell ir. Í því húsi var búð
in rek in í nokk ur ár og hlaut nafn
af hús inu. Fjöl skyld an hef ur ætíð
stað ið sam hent að rekstr in um og
nú ver andi versl un ar og inn kaupa
stjóri er Jún í ana Björg Ótt ars dótt ir
dótt ir þeirra hjóna sem byrj aði ung
að vinna í búð inni. Blaða mað ur
Skessu horns sett ist inn á kaffi stof
una í versl un inni Blómst ur völl um
og tók Ótt ar tali um árin í versl un
inni, hobbý bú skap inn á Kjal vegi og
líf ið yf ir leitt.
Vildi alltaf verða raf virki
„Frá því ég man eft ir mér lang
aði mig alltaf til að verða raf virki,“
seg ir Ótt ar þeg ar búið er að koma
sér fyr ir á kaffi stof unni. „En auð
vit að fór ég á sjó eins og aðr ir poll
ar hér. Var á rek net um 15 ára og
land að var á Akra nesi og víð ar. Síð
an fór ég á síld og vetr ar ver tíð ir en
það breytti ekki því að á setn ing ur
minn var alltaf að læra raf virkj un.
Ég fór á samn ing hér á Hell issandi
og var áður bú inn að taka tvo bekki
í Iðn skól an um en þá slitn aði upp úr
sam starfi mínu við meist ar ann, því
okk ur kom ekki sam an, þá flutti ég
suð ur til Njarð vík ur. Ég var kom inn
með fjöl skyldu á þess um tíma. Við
hjón in geng um sam an í barna skóla
og erum því búin að þekkj ast lengi.
Á Suð ur nesj un um bjugg um við í
þrjú ár og þar kláraði ég sveins próf
ið. Þá komu að il ar frá Raf magns eft
ir lit inu að máli við mig og spurðu
hvort ég væri til leið an leg ur að fara
vest ur, því til finn an lega vant aði
raf virkja á svæð ið. Ég var ein ung
is sveinn en fékk und an þágu vegna
þess, svo kall aða lands löggild ingu
og flutti vest ur. Strax byrj uð um við
að byggja og flutt um inn í hús ið
árið 1968. En versl un ar rekst ur inn
byrj aði þá strax, í bíl skúrn um.“
Opn un ar tími eft ir
sam komu lagi
„Við byrj uð um á því að selja ýms
ar raf magns vör ur, ljós og raf magns
tæki. Þessu var strax afar vel tek ið.
Eng inn sér stak ur opn un ar tími var á
versl un inni. Fólk kom bara og bank
aði upp á og við opn uð um. Allt var
þetta afar heim il is legt. Ekki ver ið
að gera ein falt mál flók ið. Á þenn
an hátt var versl un in rek in til árs ins
1978 er ég kaupi hús ömmu minn ar
og afa sem heit ir Blómst ur vell ir. Þá
var ég með verk stæð ið í kjall ar an
um og búð ina á efri hæð inni. Okk ar
mikla lán hef ur ver ið hversu tryggt
starfs fólk ið hef ur ver ið. Það hef ur
ein ung is hætt störf um ef það hef ur
flutt í burtu eða eitt hvað í þá ver
una. Ég var í raf virkj un inni og Íris
kon an mín vann hjá Pósti og Síma
í 18 ár en hætti þeg ar versl un in
stækk aði. Fyrstu árin voru eng in
laun. Þetta var bara svona auka
vinna. Og fór mik ið af pen ing un
um úr raf virkj un inni til að eign ast
versl un ar lager inn.“
Gott að hafa góð an
við stýr ið
En nú er versl un in í stóru 520
fer metra hús næði. Var það byggt
allt í einu eða eft ir því sem búð inni
óx fisk ur um hrygg?
Við byrj uð um að byggja árið
1986 og gerð um það á einu sumri.
Inn í nýja hús næð ið, sem var 200
fer metr ar, var flutt í sept em ber
sama ár. Síð an höf um við stækk
að tvisvar um 160 fer metra í hvort
sinn. Hús ið hef ur ver ið byggt eft ir
því sem budd an hef ur leyft, enda
var oft erfitt að fá lán svo þetta hef
ur ver ið byggt út í eig in reikn ing.
Ég ætl aði meira að segja að fara að
bæta við um dag inn en var stopp
að ur af,“ seg ir Ótt ar kím inn, „það
er gott að hafa góð an við stýr ið, ég
þyki nokk uð fljót fær. Ég get sagt
þér eitt dæmi um það. Einn morg
un las ég stjörnu spána mína. Eft ir
þann lest ur datt mér í hug að kaupa
versl un inni í Ó lafs vík og var bú inn
að því eft ir há deg ið. Þessa versl un
rák um við í tvö ár en hætt um vegna
ó hag ræð is. Við vor um með kven
föt þar og pláss ið var of lít ið. Al veg
eins gott að hafa allt á sama stað,
enda ekki langt á milli plássa hér á
svæð inu.“
Mik il breyt ing á
versl un ar um hverf inu
Mjög margt hef ur breyst í ís
lensku sam fé lagi síð an Ótt ars búð
hóf starf semi sína árið 1968. Svip að
hlýt ur að gilda um versl un ar um
hverf ið.
„Það er ó hætt að segja að versl
un ar munstr ið hef ur mik ið breyst,“
svar ar Ótt ar. „Fyr ir jól in var fólk
að al lega að kaupa þá vöru sem við
vor um með, eins og hang andi ljós
sem ekki sjást í dag, gjafa vör ur,
hljóm plöt ur og þess hátt ar. Þá fóru
all ir af stað sem vett lingi gátu vald
ið. Það var mjög ríkt í Ís lend ing um
að gera allt fínt hjá sér fyr ir há tíð
ina. Fyrst greiddu all ir út í hönd,
ann að var ekki í boði. Fólk safn aði
fyr ir því sem til stóð að kaupa. Sem
í sum um til fell um varð auð vit að til
þess að bið in varð lengri eft ir nýja
hlutn um. Síð an komu rað greiðsl
urn ar, sem mik ið voru not að ar,
kredit kort og núna nota all flest ir
debet kort. Bara að þessu leyti er
um hverf ið ó líkt. Fólk er í dag al veg
eins og kaupa eitt hvað til að breyta
og bæta hjá sér í apr íl eins og des
em ber, það hef ur einnig breyst. Við
höf um versl að með allt sem nöfn
um tjá ir að nefna, meira að segja
inn rétt ing ar, en í dag erum við með
fatn að, leik föng, skó, gjafa vör ur
og raf tæki. Það sem einnig hef ur
breyst er að nú liggja fáir með lag er
leng ur eins og var. Því þarf að panta
inn með löng um fyr ir vara, jafn vel
allt upp í ár. Við höf um að eins far
ið á sýn ing ar til Dan merk ur til að
sjá hvað er í gangi hvert sinn sem
reynd ar er meira í hönd um kven
þjóð ar inn ar.“
Aldrei not að
yf ir drátt ar heim ild
Versl un in Blómst ur vell ir hef ur
byggst upp eft ir efn um og á stæð
um. Sem minnst hef ur ver ið tek ið
af lán um til að byggja við og eig
end ur hafa lát ið hyggju vit ið ráða
upp bygg ingu. Heyrst hef ur að Ótt
ar hafi þótt harð ur í við skipt um við
heildsal ana, hvað seg ir hann um
það?
„Sum um fannst ég án efa harð ur,“
svar ar Ótt ar, „en það hef ur eng inn
þeirra kvart að samt. Við höf um
haft það fyr ir reglu að stað greiða
okk ar vör ur og vilj um því eðli lega
fá stað greiðslu af slátt. Hann hef ur
síð an ver ið lát inn borga flutn ings
kostn að inn og því höf um við get að
boð ið sama verð og í Reykja vík. Ég
hef held ur aldrei feng ið mér yf ir
drátt ar heim ild eða gef ið út falska
á vís un. Ég held að við vær um orð
in ansi blönk ef til þess hefði þurft
að koma. Að eins einu sinni hef ég
ver ið beð inn um að gefa út trygg
ing ar víx il og hann var stutt við líði.
Fók sem er vant í versl un sér yf ir
leitt fljótt hverj um er treystandi og
hverj um ekki.“
Sóttu vör ur sjálf
Um nokkurn tíma átti fjöl skyld
an Ford Econoline sem með al ann
ars var nýtt ur til vöru flutn inga fyr ir
versl un ina.
„Á tíma bili fór um við hálfs mán
að ar lega til Reykja vík ur til að ná
í vör ur,“ seg ir Ótt ar þeg ar rætt er
um að drætti fyr ir versl un ina. „Þá
var oft þröngt rað að til að nota
ferð ina sem best. Oft ast fór um
við að hitta marga heild sala í einni
ferð, sem sum ir hverj ir eru hætt ir,
en aðr ir eru enn að. Það var ekki
gott ef sprakk, sem reynd ar gerð ist
einu sinni. En eft ir þá lífs reynslu
smíð aði ég vara dekks fest ingu aft an
á bíl inn svo ég þyrfti ekki að rífa allt
út til að ná í dekk ið. En þetta var
ó dýr ara að gera þetta svona á tíma
bili held ur en að kaupa flutn ing og
því sjálf sagt að bjarga sér. Þótt ein
hverj ir hafi haft orð á því að ég væri
harð ur, þá eru nú sum ir heildsal
arn ir fjöl skyldu vin ir okk ar. Í þess
um geira eins og öðr um hafa einnig
átt sér stað kyn slóða skipti, sem ekki
hef ur breytt því að yngri heildsal ar
halda einnig kynn um við okk ur.“
Kaup mennska í blóð inu
Jún í ana Ótt ars dótt ir er inn kaupa
og versl un ar stjóri Blómst ur valla.
Hún er reynd ar í barns eigna fríi
sem stend ur. Hún er ekki eina úr
fjöl skyld unni sem kom ið hef ur að
versl un ar rekstri Ótt ars og Írisar.
Þau hjón segja að þetta hefði geng
ið bet ur af því að börn, tengda börn
og nú síð ast barna börn hafi meira
og minna kom ið að búð inni með
þeim. Á á lags tím um var gott að eiga
góða að til að kalla í þeg ar þurfti.
Ætli það sé eins með kaup mennsku
eins og til dæm is með sjó mennsku,
að hún liggji í blóð inu?
„Það skyldi nú aldrei vera,“ seg ir
Ótt ar kími leit ur, „alla vega er það
stað reynd að föð ur afi minn var síð
asti danski fakt or inn á Ís landi. Eft ir
það var hann hér með eig in versl un
frá 1932 til 1960 svo kaup mennska
hlýt ur að vera í blóð inu. En þetta
er kannski ekki ein göngu af á huga á
kaup mennsku sem fjöl skyld an hef
ur öll kom ið að rekstr in um á ein
hvern hátt. Við hjón in höf um alltaf
ver ið sam an í því sem hef ur þurft
að gera. Enda eru það ekki marg ar
næt urn ar sem við höf um ekki sof ið
í sama rúmi, bæt ir Ótt ar við bros
andi.“
Fleira í blóð inu en
kaup mennska
Þótt það hljómi kannski und ar
lega þá hef ur Ótt ar alltaf átt roll ur,
meira að segja með an hann bjó suð
ur með sjó. Fað ir hans hélt alltaf fé
og af inn einnig. Frá blautu barns
beini hef ur Ótt ar því van ist því að
stunda skepn ur.
„Ég byrj aði með afa í roll un um
og þær hafa alltaf fylgt mér. Ég var
í sveit hér rétt við á jörð sem heit
ir Kjal veg ur. Þar bjó ömmu bróð ir
minn. Síð ar keypti ég í búð ar hús
ið á jörð inni og byggði við til að
vera þar með roll urn ar. Þetta var
allt kom ið í nið ur níðslu en ég lag
aði til og er með um fimm tíu kinda
hús. Mér finnst virki lega gam an í
fjár rækt inni og hún hef ur geng ið
fram ar öll um von um. Eft ir lang
an vinnu dag eins og hef ur tíðk aðst
hjá okk ur til dæm is í des em ber, þar
sem við stönd um vakt ina til klukk
an tíu öll kvöld, er ekk ert betra en
að fara í fjár hús in. Gefa og hlusta
á roll urn ar jórtra. Það renn ur af
manni öll þreyta við að vera inn an
um skepn urn ar. Hér var það lenska
í eina tíð að menn stund uðu bæði
sjó og land, þótt það sé breytt núna.
Þá kom það í hlut kvenn anna að sjá
um það sem var í landi. Íris hef ur
ekki ver ið mik ið með í roll un um,
þótt hún að stoði þeg ar mik ið er um
að vera, eins og í sauð burði. En ég
hef far ið með krakk ana mína í fjár
hús in og síð an barna börn in eft ir að
Aldrei haft yf ir drátt ar heim ild eða
skrif að gúmmí tékka
Rætt við Ótt ar Svein björns son sem rek ið hef ur versl un á Hell issandi í nær 40 ár
Guð laug Íris Tryggva dótt ir, Jún í ana Björg Ótt ars dótt ir og Ótt ar Svein björns son fyr ir inn an búð ar borð ið í versl un inni Blómst ur völl um.
Versl un in Blómst ur vell ir á Hell issandi.
Í verlun inni eru leik föng, fatn að ur, gjafa vara, skór og raf tæki til sölu.