Skessuhorn - 25.06.2008, Blaðsíða 25

25 MIÐVIKUDAGUR 25. JÚNÍ
I Närpes har midsommaren firats
und er lugna for mer. Regnet höll
sig borta och trots hårda vind ar har
vädret in bju dit till ut om husakti­
vitet er. Majoritet en av närpesborna
har firat midsommaren tra dition­
ellt på sina sommarstugor.
Grödorna rop ar nu eft er regn,
som inte fallit i några större
mängder sed an slu tet av april.
Åtmin sto ne de närmaste dagarna
tycks regn vara på komm ande.
Arbets plats in vand ringen till
Närpes har fortsatt också detta år.
För tillfället bor över tu sen in vand­
rare i Närpes. De flesta kommer
från Bosn ien och de Baltiska
länderna, men anta let nationa litet­
er i Närpes har aldrig ti dig are varit
så stort som nu. Fortsättningsvis
är det metallindustr in och
växthusbranschen som behöver
arbet stagare utifrån. Nästa läsår
kommer Närpes stads skolor att
ha fyra s.k. språkklasser med el ever
som inte kan tillräckligt bra svenska
för att gå i vanliga klass er. Men­
ingen är att dessa el ever så snabbt
som möjligt, helst eft er ett läsår
skall ha sådana kun skaper i svenska
att de kan fortsätta sin skolgång
inom stadens grundut bildn ing.
Diskussionerna kring hur
kommunernas service skall or­
dnas i framtiden fortsätter.
Tyvärr har debatt en fått en del
negativa språkliga för tec ken. Den
svenskspråkiga minoritet en i Fin­
land får inte alltid förståelse för
att det behövs lösn ing ar som också
på sikt trygg ar servicen på svenska
i vårt land. När t pol is distrik­
t en sammanslogs ti dig are i vår
blev det inte kvar ett enda pol is­
distrikt i land et med svenska som
majoritetsspråk. Då det gäller
tingsrätterna fick vi behålla en
tingsrätt i Vasa med knapp svensk
majoritet. De svenskspråkiga
beskylls för revirtänkande och för
att vara bakåtsträvare, men när den
finskspråkiga majoritet en i Vasa
stad i något samman hang risker­
ar att bli i minoritetsställning rea­
ger ar man på samma sätt från det
hållet. Förståelsen för
människors behov av service på
sitt modersmål är inte alltid den
bästa.
Primärhälsovården i sydöster­
bott en kommer troligen i
framtiden att sköt as gemen samt
i Ma lax, Korsnäs, Närpes, Kaskö
och Kristinestad. Fyra kommuners
fullmäktigeförsamlingar har sagt ja
till sam ar betsa vta let. Kaskö har sitt
fullmäktigemöte denna vecka och
väntas då också säga ja.
Den mest eldfängda debatt­
en i sydöster bott en de senaste
månaderna har handlat om en ev­
entu ell kärnkraftsetablering i
Kristinestad. Fyra ort er i Fin land
har varit aktu ella för att få det som,
ifall det byggs, blir Fin lands sjätte
kärnkraftverk.
Aktören Fennovoima har
fört en hård kampanj för att få
markägarna att upplåta mark till ett
kärnkraftverk, men motståndet från
lokal befolkn ingen i sydöster bott en
har varit stort och före midsomm ar
av stod Fennovoima från planerna
på ett kärnkraftverk i Kristinestad.
I Närpes väntar vi nu ivrigt på att
ta emot gäster från våra nor diska
vänorter und er vänortsstämman
25­29 juni. Drygt femtio
värdfamiljer i Närpes står ber edda
att ta emot närmare hundra gäster
från Akra nes, Bamble, Tønder och
Västervik. Vi hoppas kunna bjuda
på ett in tressant och omväxlande
program und er de dag ar stämman
pågår. Vi hoppas att vädret igen blir
soligt och varmt. Men fram förallt
ser vi fram emot att få träffa gamla
vänner, få nya vänner och umgås
inom den nor diska vänortsfamiljen.
Det är fortsättningsvis viktigt att vi
slår vakt om den nor diska gemen­
skapen också på indi vidnivå.
Välkomna till Närpes !
Stef an Mann sén
Nor den för en ingen i Närpes, sekr.
Til efni þessa grein ar korns er at­
burð ur sem átti sér stað mánu dags­
kvöld ið 16. júní sl. en þá tóku ein­
hverj ir sig til og stór skemmdu
snyrt ing arn ar við Langa sand á
Akra nesi. Við skiln að ur þess ara ein­
kenni legu ein stak linga sem lögðu á
sig mik ið erf iði til að eyði leggja eig­
ur bæj ar búa með þess um hætti var
hreint út sagt ó trú leg ur og brota­
vilj inn ein dræg ur, svo vitn að sé til
þess sem gjarn an er sagt í skýrsl um
lög regl unn ar.
Þessi at burð ur er því mið ur ekki
eins dæmi hér á Akra nesi því nán­
ast viku lega eru unn in skemmd ar­
verk á þess ari nauð syn legu að stöðu
við Langa sand. Lengi vel var eng­
in slík að staða við sand inn og þurfti
fólk því að leita skjóls í nær liggj­
andi hús um ef svo bar við, hverfa
und ir stúk una við í þrótta völl inn
eða láta stór grýt ið í fjör unni nægja.
Þess vegna réð ust bæj ar yf ir völd í
að bæta að stöð una við sand inn og
koma upp nauð syn leg um snyrt ing­
um og nú hef ur bæst þar við glæsi­
leg ur vatns póst ur og grill sem all­
ir hafa að gang að. Áður var búið
að koma þar upp sturtu að stöðu,
bekkj um og borð um. Flest ir geta
ver ið sam mála um mik il vægi þess
að bjóða upp á slíka þjón ustu sem
hér um ræð ir. Þeim mun sorg legra
er það þeg ar bján ar með veru lega
brenglaða at hafna þrá sjá á stæðu til
þess að leggja eig ur bæj ar búa nán­
ast í ein elti eins og í þessu til viki.
Ég kaus að fara ekki náið út í að­
kom una að Langa sands­snyrt ing­
un um eins og hún hef ur stund um
ver ið; þar hafa menn jafn vel reynt
að kveikja í papp ír, fyllt sal erni af
sandi og gert öll sín stykki á gólf,
jafn vel veggi að því er virð ist með
þeim ein læga vilja að skemma og
eyði leggja.
Ég vona að þeir sem standa að
þess hátt ar verkn aði lesi þetta en
geri ekki ráð fyr ir að þeir kunni að
skamm ast sín. Það má held ur ekki
ætl ast til of mik ils af þess um ein­
stak ling um. Hins veg ar vona ég
að all ir Skaga menn og aðr ir gest ir
bæj ar ins gangi í lið með okk ur sem
sjá um um þessi mál og fylgist með
bekkj um, borð um, grill um, sal ern­
um og öðr um þæg ind um sem gest­
um, ferða mönn um og bæj ar bú­
um standa til boða og láti vita ef
þeir verða vitni að slík um at burð­
um sem ég hef nefnt hér áður. Þetta
er víst köll uð sam fé lags leg á byrgð á
fínu máli.
Framund an eru Írsk ir dag ar og
segja má að það sem ég hef áður
nefnt teng ist því sem við höf um
upp lif að á Írsk um dög um und an­
far in tvö ár. Fólk hef ur sótt í bæ inn,
ekki til að taka þátt í fjöl skyldu­
vænni há tíð held ur til að safn ast
sam an, drekka og láta dólgs lega,
sum ir und ir á hrif um eit ur lyfja og
á feng is en aðr ir koma ein göngu til
að slást ­ vímu efna laust. Þeir þurfa
ekki vímu gjafa; þeirra eini á setn­
ing ur er að berja mann og ann­
an. Rétt er þó að ít reka að stærst­
ur hluti þeirra ung menna sem sótt
hef ur bæ inn heim hef ur ver ið til
fyr ir mynd ar, en eins og svo oft áður
þá er tek ið mest eft ir þeim fáu sem
haga sér verst ­ all ir hin ir fá á sig
ó orð ið líka.
Vett vang ur ó lát anna hef ur ver­
ið tjald svæð ið við Kalm ans vík á
Akra nesi. Árið 2006 upp hófst mik­
ið sam kvæmi á þess um stað, sem
marg ir köll uðu „sms há tíð“. Boð­
að var til sam kvæm is ins með texta­
boð um og á fá ein um klukku stund­
um fyllt ist svæð ið svo ekki varð við
neitt ráð ið. Þessu fylgdu ó læti og
ó næði fyr ir fólk ið í ná grenn inu,
veru leg ur gæslu kostn að ur og eft ir
stóð svo tjald svæð ið yf ir fullt af rusli
og stór skemmt eft ir „há tíð ina“. Á
sama tíma fór fram fjöl skyldu há­
tíð ann ars stað ar í bæn um sem gekk
mjög vel, þ.e.a.s. Írsk ir dag ar.
Í ljósi þess ara at burða var á kveð­
ið að efla gæsl una við tjald svæð ið á
Írsk um dög um á síð asta ári. Tug ir
lög reglu þjóna og björg un ar sveit ar­
manna víðs veg ar að af Suð­Vest ur­
landi tóku þátt í að gerð um á samt
starfs fólki tjald svæð is ins. Þarna var
sér sveit lög reglu og a.m.k. tveir
fíkni efna hund ar. Feng in var vösk
sveit sem vann á sól ar hrings vökt­
um við þrif og rusla t ínslu á svæð­
inu. Sett var upp ­ að því er virt­
ist í fyrstu ­ ramm gerð girð ing um­
hverf is svæð ið. Allt var gert til að
tryggja ör yggi fólks á svæð inu og
til að koma í veg fyr ir ó næði fyr­
ir fólk í nær liggj andi hús um. Það
vita hins veg ar flest ir hvern ig þetta
end aði. Hund ruð ung menna yf ir­
tóku svæð ið og þar upp hófst fjöl­
menn drykkju­ og ó láta sam koma
sem jafn vel hin ramma gæslu sveit
og víg girð ing in góða gat ekki ráð­
ið við. Fanga geymsl ur fyllt ust og
aldrei hef ur sjúkra hús­ og heilsu­
gæsla á Akra nesi þurft að taka við
svo mörg um særð um, börð um eða
löskuð um á svo skömm um tíma.
Þarna „ skemmtu sér sam an“ ung­
menni frá Akra nesi á samt jafn öldr­
um sín um víða að, ekki síst af höf­
uð borg ar svæð inu. Á ber andi var
hve mörg ung menni und ir lög­
aldri komu með Strætó á svæð ið.
Dæmi voru um að þeg ar hringt var
í for eldra vegna þess ara ung menna,
eink um þeirra sem voru of urölvi, þá
vildu for eldr arn ir ekki hafa nokk ur
af skipti af börn um sín um; voru ein­
fald lega guðslif andi fegn ir að vera
laus ir við börn in. Sem bet ur fer
voru þessi til felli fá ­ oft ar gátu for­
eldr ar ekki sótt börn in þar sem þeir
voru í litlu betra á standi sjálf ir. Ekki
þarf að taka fram að kostn að ur við
um gjörð, gæslu og eft ir köst „veisl­
unn ar miklu“ á tjald svæð um bæj ar­
ins hljóp á millj ón um króna ­ það
kost aði meira að tryggja og verja
tjald svæð ið held ur en alla við burði
og skemmt an ir á Írsk um dög um
til sam ans! Er nema von þó hugs­
að sé sem svo að nú þurfi að grípa
í tauma og breyta til? Ekki þarf að
fjöl yrða um á hrif nei kvæðra frétta
af Írsk um dög um ­ slík um ræða ein
og sér ætti að nægja til að breyta
um stefnu. Írsk ir dag ar eiga líka
betra skil ið.
Nú líð ur að Írsk um dög um 2008.
Allt frá því að há tíð inni lauk í fyrra
hafa bæj ar yf ir völd, starfs fólk bæj ar­
ins og full trú ar í þeim nefnd um og
ráð um sem fara með mál efni há tíð­
ar inn ar, velt því upp hvern ig beri
að bregð ast við þessu á standi sem
skap ast hef ur ár eft ir ár. Hald in var
mjög gagn leg ráð stefna um mál ið
sl. haust þar sem marg ir komu og
ræddu hvað til bragðs ætti að taka.
Í ljósi at burða og við bragða við
þeim sl. ár var tek in sú á kvörð un að
reyna að tak marka að gang að tjald­
svæð inu og miða við þann ald ur sem
mest hef ur haft sig í frammi und an­
far in ár. Öll um þeim sem komu að
gæslu og öðr um verk efn um á tjald­
svæð inu und an far in 2 ár bar sam­
an um að þar væri mest á ber andi
ungt fólk á ald urs bil inu 17­23 ára
auk þess sem mik ið var af yngri
krökk um á svæð inu, sem marg ir
voru reynd ar frá Akra nesi. Að feng­
inni um sögn lög fróðra manna var
á kveð ið að tak marka að gang inn við
fjöl skyldu fólk, þ.e.a.s. for eldra með
börn in sín og ein stak linga 23 ára og
eldri. Fyr ir ligg ur að Akra nes kaup­
stað ur er í full um rétti með þessa
á kvörð un sína; þarna er ein fald lega
ver ið að tryggja hags muni al menn­
ings, gesta á tjald svæð inu, há tíð ar­
inn ar Írskra daga og ekki síst fólks­
ins í kring sem hef ur þurft að upp­
lifa ým is legt mis jafnt á Írsk um dög­
um und an far in ár vegna ó láta og
slæmr ar um gengni. Engu að síð ur
verð ur öfl ug gæsla á svæð inu en því
verð ur fylgt mjög fast eft ir að regl­
ur um tak mörk verði virt ar auk al­
mennra reglna sem gilda á tjald­
svæð um lands ins. Ung menni und­
ir lög aldri verða um svifa laust send
heim og öfl ug fíkni efna leit verð­
ur á svæð inu. Eng inn fær að vera
á tjald svæð inu nema þeir sem geta
sýnt fram á að hafa greitt þar að­
gangs eyri. Öðr um verð ur vís að
burt af svæð inu.
Það gleðst eng inn sér stak lega yfir
því að þurfa að taka á kvörð un sem
þessa ­ það er satt best að segja hálf
öm ur legt að þurfa að út hýsa fólki
með þess um hætti, en í ljósi at­
burða und an far inna ára þá eru ekki
marg ir kost ir í stöð unni og því mið­
ur verð ur ekki bæði sleppt og hald­
ið. Það er ekki hægt að skamm ast
yfir að gerða leysi á tjald svæð um eitt
árið og for dæma svo þær að gerð ir
sem grip ið er til næsta ár ­ mál ið er
því mið ur ekki svo auð velt. Ann að
hvort höld um við ó breyttri stefnu
og eig um á hættu að allt end ur­
taki sig eða við á kveð um að breyta
til og gríp um til ör þrifa ráða. Ég ef­
ast ekki um að há tíð in Írsk ir dag­
ar mun halda sínu striki enda hef­
ur ver ið bent á að þrátt fyr ir ó læt­
in á tjald svæð um bæj ar ins hafa fjöl­
skyldu væn há tíð ar höld Írskra daga,
götu grill og tívolí, mark að ir og
ýms ar skemmt an ir aðr ar far ið vel
fram og ver ið fjöl sótt ar.
Við skul um taka hönd um sam an
og sjá til þess að Írsk ir dag ar vaxi og
dafni á þann hátt að það sé bæn um
og í bú um hans til sóma. Allt verð­
ur gert til að tryggja að há tíð in fari
vel fram og að at burð ir og ó læti
und an far inna ára heyri sög unni til.
Til þess að svo megi verða þarf að
bregð ast við með þess um hætti. Við
eig um ekki um aðra kosti að velja.
Góða skemmt un á Írsk um dög­
um 2008!
F.h. skipu leggj enda Írskra daga
Tómas Guð munds son,
Verk efna stjóri Akra nes stofu
Till tidn ingarna i våra nor diska vänorter
Af um gengni og Írsk um dög um
Að af lokn um Írsk um dög um 2007. Mynd in var tek in eft ir að gest ir höfðu yf ir gef ið tjald stæð ið í Kalm ans vík.