Skessuhorn - 24.06.2009, Blaðsíða 16

16 MIÐVIKUDAGUR 24. JÚNÍ
Guð rún Jóns dótt ir bóndi á Arn­
bjarg ar læk í Þver ár hlíð var á þjóð­
há tíð ar dag inn einn þeirra tíu Ís­
lend inga sem sæmd ir voru heið­
urs merki hinn ar ís lensku fálka orðu
við at höfn á Bessa stöð um. Auk þess
að vera bóndi og hús freyja á hinu
sögu fræga býli Arn bjarg ar læk hef­
ur Guð rún lát ið að sér kveða í fé­
lags mál um. Var með al ann ars fyrsti
kven odd viti í upp sveit um Borg ar­
fjarð ar, hef ur starf að mik ið inn an
Krabba meins fé lags Ís lands en nú
síð ast lið in 16 ár hef ur hún helg að
sig starfi með börn um. Hún hef ur
tek ið að sér til lengri og skemmri
tíma upp eldi fóst ur barna á heim­
ili sínu og eig in manns henn ar Dav­
íðs Að al steins son ar bónda og fyrr­
ver andi al þing is manns. Þeg ar þau
voru langt kom in með að ala upp
sín fimm börn opn uðu þau heim ili
sitt fyr ir börn um sem þang að voru
send í vist á veg um fé lags mála yf ir­
valda eða ann arra. Þetta hef ur ver­
ið er il sam ur tími hjá þeim hjón­
um, en afar gef andi og mörg þeirra
barna sem hjá þeim hafa dval ið líta
á þau sem sína eig in for eldra; þar
fengu þau skjól og í sum um til fell­
um þeirra fyrsta trausta heim ili.
Hjá Guð rúnu og Dav íð læra börn in
fljótt að sæta aga en njóta um leið
vænt um þykju.
Ætt ar óð al
Blaða mað ur Skessu horns fór í
heim sókn að Arn bjarg ar læk dag inn
eft ir að Guð rún og Dav íð bóndi
henn ar fóru að Bessa stöð um til
að taka á móti við ur kenn ing unni.
Skemmti legt er að segja frá því að
þetta er í ann að skipti sem fálka­
orða fer á heim il ið því Dav íð Þor­
steins son, afi Dav íðs bónda, fékk
hana einnig.
Það voru hlý leg ar mót tök ur á
þeirra stóra heim ili og byrj að að
leiða gest um gamla hús ið og auð­
séð hvern ig það hef ur smám sam an
ver ið gert upp af mynd ar skap. Það
hef ur ver ið á huga mál Dav íðs bónda
að gera upp þetta gamla en glæsi­
lega, fjög urra hæða hús og vafa lít ið
það reisu leg asta frá þess um árum,
en það var byggt árið 1923 og
geym ir langa sögu bænda og búaliðs
á Arn bjarg ar læk. Þeg ar blaða mað­
ur sest nið ur með Guð rúnu eft ir að
hún og Dav íð höfðu sagt laus lega
frá sögu húss ins og inn bús ins hef­
ur hann á orði að hús ið væri eink ar
glæsi legt. „Ég tek und ir það,“ seg ir
Guð rún. „En mér finnst hins veg­
ar skipta mestu máli hvern ig mót­
tök ur menn fá þeg ar þeir koma til
okk ar, finni að þeir séu vel komn ir,
því hjarta hlýja skipt ir meira máli en
öll sú um gjörð sem ver ald leg ar eig­
ur skapa. Það hef ur ver ið á huga mál
okk ar að halda hús inu vel við og þar
finn um við enda laust ný verk efni,“
seg ir Guð rún.
Þakk lát sveita dvöl inni
En fyrst að upp runa hús freyju.
„Ég er fædd og upp al in á Akra nesi,
yngst sex barna þeirra Jóns Guð­
munds son ar húsa smiðs og Sig ur­
rós ar Guð munds dótt ur hús freyju,
en þau eru nú bæði lát in. Á Akra­
nesi gekk ég í skóla. Eft ir gagn­
fræða próf fór ég að eins út í heim,
til Stokk hólms og Dan merk ur, og
dvaldi þar í hálft ann að ár. Eft ir
heim kom una starf aði ég um tíma
hjá Lands sím an um við end ur skoð­
un. Sem barn var ég sjö sum ur í
sveit á Grund í Skorra dal. Þá þekkti
ég ekk ert Dav íð frænda fólks ins á
Grund, sem síð ar átti eft ir að verða
eig in mað ur minn. Eft ir ver una á
Grund veit ég af eig in raun hvað
sveita dvöl get ur gert barni gott og
tel ég for rétt indi að fá að kynn ast
nátt úr unni í gegn um sveita dvöl.
Dav íð á þingi um tíma
Þau Guð rún og Dav íð Að al­
steins son hitt ust og byrjuðu að vera
sam an þeg ar þau voru 18 ára göm­
ul og hafa ver ið sam an síð an. „Við
gift um okk ur 1967 og síð an hef ég
búið hér í sveit inni. Við tók um við
bú skapn um á Arn bjarg ar læk árið
1973 og höf um alla tíð búið með fé,
fyrstu árin bjugg um við fé lags búi
með Eyjólfi bróð ur Dav íðs. Síð an
æxl ast það þannig að Dav íð fór á
þing og var þar frá 1979 til 1987 en
þá var tengda fað ir minn enn á lífi
og hjálp aði til við bú skap inn. Dav­
íð fór reynd ar mik ið á milli og tók
virk an tók þátt í bú stör f un um þótt
þing mennsk an hafi vissu lega ver­
ið tíma frek. Á þess um árum vor­
um við auk þess með góða að stoð
frá fólki sem hér bjó og nefni ég
sér stak lega Egg ert Egg erts son frá
Há vars stöð um sem bjó hjá okk ur
alla okk ar bú skap ar tíð frá 1973 og
þar til hann lést 94 ára gam all árið
1992. Hann var ynd is leg ur mað ur
og börn in okk ar elsk uðu hann og
dáðu.“
Fyrsti kven odd vit inn
Guð rún seg ist alla tíð hafa haft
gam an að fé lags störf um. Var í skát­
un um á Akra nesi í æsku og í kven­
fé lag inu eft ir að hún flutti í sveit­
ina. Þá starf aði hún mik ið með
Krabba meins fé lagi Ís lands og sat í
stjórn þess um tíu ára skeið. Hún er
enn í stjórn Krist ín ar sjóðs á veg um
Krabba meins fé lags ins en það er
styrkt ar sjóð ur fyr ir krabba meins­
sjúk börn. Árið 1990 urðu kafla skil
þeg ar Guð rún lend ir í sveit ar stjórn
Þver ár hlíð ar hrepps við hrepps­
nefnd ar kosn ing ar þá um vor ið.
„Ég var kos in odd viti á fyrsta fundi
nýrr ar sveit ar stjórn ar og varð um
leið fyrsti kven odd vit inn hér í upp­
sveit un um. Hrepps nefnd in var þar
að auki ó venju leg fyr ir þær sak ir að
kon ur voru í meiri hluta. Auk mín
höfðu þær Ragn heið ur Ás mund­
ar dótt ir og Lauf ey Val steins dótt ir
ver ið kosn ar en karl arn ir voru þeir
Dav íð eig in mað ur minn og Þór­
ar inn Jóns son á Hamri og þannig
var hrepps nefnd in skip uð fyrra
kjör tíma bil ið. Seinna kjör tíma­
bil ið urðu skipti á karl pen ingn um
og inn komu þeir Magn ús Skúla­
son og Vil hjálm ur Dið riks son. Á
þess um tíma reynd um við að styðja
við fram fara mál fyr ir sveit ina okk­
ar. Það var til dæm is far ið í hita­
veitu fram kvæmd ir og heitt vatn
frá Helga vatni lagt heim á alla bæi.
Greiddi sveit ar fé lag ið þriðj ung
þess kostn að ar. Við tók um einnig
til í frá veitu mál um og end ur nýj­
að ar voru rot þrær á öll um bæj um.
Við vor um stolt af þessu starfi okk­
ar og það var góð ur sam hljóm ur í
sveit ar stjórn.“
Guð rún seg ir að þeg ar flutn ing­
ur skól anna varð frá ríki til sveit­
ar fé lag anna hafi á sín um tíma ver­
ið á kveð inn hafi hún séð fram á að
sveit ar fé lag ið réði ekki fjár hags­
lega við svo þung ar birð ar sem því
fylgdu. „Við stóð um frammi fyr­
ir því að sveit ar fé lag ið hefði á ör­
fá um árum eytt öllu sínu fé. Því
studdi ég sam ein ingu sveit ar fé lag­
anna á þess um tíma en árið 1998
sam ein að ist Þver ár hlíð, á samt
fleiri smærri hrepp um, Borg ar­
byggð. Það var að mínu mati mik ið
fram fara skref og ekki spurn ing að
þar var rétt á kvörð un tek in,“ seg­
ir Guð rún.
Börn í fóst ur
Árið 1993 verða síð an aft ur á kveð­
in kafla skil í lífi þeirra Guð rún ar og
Dav íðs. „Það æxl að ist þannig að ég
fór á nám skeið til að öðl ast rétt­
indi til að taka full orð ið fólk hing að
til vist un ar. Við höfð um haft mik­
ið af eldra fólki á heim il inu og lík­
aði það vel. Þá, sem ég var á þessu
nám skeiði, var ég hins veg ar beð­
in að taka í fóst ur tvær litl ar syst­
ur, fimm og sex ára gaml ar. Ár þess­
ara stúlkna urðu hins veg ar fleiri og
var önn ur þeirra hjá okk ur í ára tug.
Síð an höf um við ver ið með þetta
fjög ur til fimm fóst ur börn í einu hjá
okk ur á vet urna sem héð an hafa sótt
skóla á Varma landi og stað ið sig vel
þar. Ég vil geta þess að tvö þeirra
barna sem tóku þátt í Skóla hreysti
fyr ir Vest ur land voru okk ar fóst ur­
börn og er ég afar stolt af þeim. Það
hef ur oft ar en ekki ver ið þannig að
fóst ur börn in hafa dval ið hér ár eft ir
ár, eða allt upp í ára tug.“
Guð rún seg ist setja á kveðn ar
regl ur fyr ir börn in til að fara eft ir
og seg ir að krakk ar þurfi á aga að
halda. „ Þetta hafa í sum um til fell um
ver ið erf ið ir ein stak ling ar sem þurft
hafa mik inn aga. Börn in þurfa að
vita fyr ir fram hvað hver dag ur býð­
ur upp á og það þarf að vera á kveð­
inn rammi til að fara eft ir. Þau læra
af skap lega fljótt að hlýta slíkri festu
og meta þessa um gjörð, enda vilja
þau koma til okk ar ár eft ir ár,“ seg­
ir Guð rún.
Guð rún á Arn bjarg ar læk var sæmd hinni ís lensku fálka orðu 17. júní síð ast lið inn
Á byrgð ar fullt en gef andi starf að taka fóst ur börn
Guð rún Jóns dótt ir á Arn bjarg ar læk.
Guð rún með Urði barna barni sínu, en Dav íð bóndi seg ir þá stuttu lif andi eft ir mynd ömmu sinn ar.
Arn bjarg ar læk ur í Þver ár hlíð.