Skessuhorn


Skessuhorn - 24.06.2009, Blaðsíða 14

Skessuhorn - 24.06.2009, Blaðsíða 14
14 MIÐVIKUDAGUR 24. JÚNÍ Á und an förn um miss er um hafa fyr ir tæki lagt upp laupana hvert á fæt ur öðru, oft vegna verk efna­ skorts eða mik illa skulda, nema hvoru tveggja sé. Ekki er óal­ gengt að iðn fyr ir tæki af ýms um toga fylli þenn an flokk nú þeg ar dreg ið hef ur veru lega úr þensl­ unni á mark að in um. En það er alls ekki al gilt að þannig sé hátt að í fyr ir tækj um. Lít ið fjöl­ skyldu fyr ir tæki hef ur vax ið og dafn að á und an förn um árum í Borg ar nesi, en það er fyr ir tæki í rekstri og eigu Ei ríks Ing ólfs­ son ar húsa smíða meist ara. Hann hef ur ver ið að í fjóra ára tugi, átt þátt í bygg ingu fjölda mann­ virkja en hef ur á síð ustu árum sér hæft sig í sum ar húsa bygg ing­ um og mest í Borg ar firði. Á tí­ unda ára tugn um var hann harð­ á kveð inn í að hætta fyr ir tækja­ rekstri, dró sig út úr fyr ir tæki sem hann rak á samt fleir um og fór að starfa einn. Það ent ist hins veg ar ekki lengi og fljót lega fór hann að hafa menn í vinnu. „Nú eru 15 manns að vinna í fyr ir­ tæk inu og svo ég,“ eins og hann kemst sjálf ur að orði. Þeg ar góð­ ær ið náði hæst um hæð um fyr ir um þrem ur árum síð an fór það orð af fyr ir tæki Ei ríks að verk­ efna stað an væri yf ir bók uð tvö ár fram í tím ann og hann gæti varla haft kveikt á sím an um. En hvern ig skyldi þetta vera í dag? Blaða mað ur heim sótti smið inn og fram sókn ar mann inn Ei rík í síð ustu viku og fékk að skyggn­ ast inn í líf húsa smíða meist ar­ ans sem kom fyr ir rétt um fjór um ára tug um í Borg ar nes. Drakk í sig fram sókn ar­ mennsku í sveit inni Fyrst að upp runan um: „Ég er fædd ur lýð veld is ár ið 1944 og elst upp í Dís ar dal uppi við Rauð hóla við Reykja vík. Þá var þetta uppi í sveit og við krakk arn ir fór um í rútu með Guð mundi Jónassyni í Laug ar nes skól ann á hverj um degi. Á sumr in var ég hins veg ar send­ ur í sveit aust ur að Hlíð í Skaft ár­ tungu þar sem ég var í sjö sum ur. Þar var úti bú Kaup fé lags ins og eitt þess ara ör uggu fram sókn ar heim­ ila. Tíð ar and inn og um ræð an hafði þau á hrif að hafi börn kom ið þang­ að vinstri sinn uð þá fóru þau ör­ ugg lega heim á haustin í annarri trú. Síð an hef ég ver ið fram sókn ar­ mað ur og verð lík lega alltaf. Fað­ ir minn sem var fædd ur árið 1892 átti hins veg ar komm ún ista skír­ teini núm er 30. Hrædd ur er ég um að nú tíma vinstri menn þættu yf ir­ borðs leg ir í sam an burði við komm­ ún ismann í þá daga. Það breytt ist hins veg ar mik ið við fall Rúss lands og frjáls hyggj an flæddi yfir okk ur. Þrátt fyr ir þessa sterku trú pabba þá hafði meiri á hrif á mig tíð ar and­ inn í sveit inni sem mót aði mig fyr­ ir lífs tíð.“ Fyrst í hús gögn og síð an hús Ei rík ur lærði hús gagna smíði og flutti á samt eig in konu sinni Rann­ veigu Árna dótt ur og tveim ur eldri börn um þeirra í Borg ar nes árið 1969. „Þar fæð ist þriðja barn ið sem er í raun eini „org inal“ Borg­ nes ing ur inn í okk ar fjöl skyldu. Ég kom til starfa á hús gagna verk stæð­ inu Nes hús gögn um sem þá var rek­ ið í gamla Bón us hús inu við Borg ar­ braut. Ég réði mig sem verk stjóra í hús gagna smíð ina. Ég hætti því árið 1972 og fer þá að læra húsa smíði hjá Jó hanni Waage meist ara hér í Borg ar nesi. Árið 1976 stofn aði ég síð an á samt fleir um Tré smiðj una Borg sem hér starf aði allt til árs­ ins 2000. Ég hætti hins veg ar þar árið 1993 og ætl aði að fara að vinna sjálf stætt og einn. Fljót lega réði ég hins veg ar menn, vor um þrír um tíma, þá fjölg aði okk ur í tíu og nú síð ustu árin höf um við ver ið um fimmt án tals ins. Við höf um tek­ ið að okk ur ýmis verk en lang mest höf um við ver ið að smíða sum ar hús í hér að inu fyr ir ein stak linga og fé­ laga sam tök. Þá höf um við við hald og eft ir lit á ein um fimm tíu sum ar­ hús um fyr ir ýmis fé lög. Und an far­ in ár höf um við ver ið að byggja frá fimm og upp í tíu sum ar hús á ári og lík lega höf um við byggt þetta um 80 hús á und an förn um árum. Þessu til við bót ar höf um við byggt eitt og eitt í búð ar hús, mest í sveit­ un um hér í Borg ar firði, en höf um þó að eins kom ið að ný bygg ing um í Borg ar nesi einnig.“ Skil virkt kostn að ar eft ir lit Ei rík ur seg ir að fjöl skyld an öll taki virk an þátt í rekstri fyr ir tæk is­ ins sem er eins og áður seg ir hrein­ rækt að fjöl skyldu fyr ir tæki. „Börn in mín koma öll að þessu hvert á sinn hátt. Hjalti Ragn ar son ur minn er lög gilt ur end ur skoð andi og sér um bók hald ið og pen inga mál in á samt Sig ur björgu Stef áns dótt ur konu sinni sem er við skipta fræð ing ur og kem ur að þessu með hon um. Ingólf ur Jón er verk stjóri við smíð­ arn ar og byrj aði að vinna hjá mér þeg ar hann var barn. Þá er Anna Mar grét dótt ir mín og Haffi mað­ ur henn ar sem sjá um þrif á hús un­ um áður en við skil um af okk ur og sjá líka um að bera á hús in.“ Ei rík ur seg ir að gott bók hald, sem fært er frá degi til dags, sé al­ gjör lega nauð syn legt stjórn tæki í öll um rekstri. „Við vit um alltaf hvar við erum að tapa og hvar að hagn ast með að færa bók hald ið reglu lega. Síð an lát um við bank­ ann um greiðslu reikn inga og inn­ heimtu fyr ir okk ur. Ég er ekki mik­ ið fyr ir að bjóða í verk held ur gef kostn að ar á ætl an ir sem fela í sér efni og vinnu. Slík ar á ætl an ir eru síð an grunn ur inn að samn ingi ef semst um verk ið. Hvert verk hjá okk­ ur hef ur verk núm er og síð an í lok hverr ar viku er fram vinda verks ins met in. Þannig reyn um við að fylgj­ ast reglu lega með af kom unni við öll verk sem við kom um ná lægt.“ Fara oft á samn ing Að spurð ur seg ir Ei rík ur að góð kostn að ar vit und sé önn ur af meg­ in á stæð um þess að fyr ir tæk ið hef­ ur not ið vel gengni á liðn um árum. Hitt at rið ið eru góð ir starfs menn. „Ég hef ver ið hepp inn með starfs­ menn og reyni alltaf að velja til vinnu þá sem vilja starfa við smíð ar og vilja gera vel. Tek til dæm is ekki mik ið af sum ar mönn um sem ætla sér ekki að starfa við húsa smíð ar í fram tíð inni. Nú hef ég tíu fag lærða menn í vinnu og virki lega góð­ an hóp starfs manna. Það er kúnst að ná í góða menn og þón okkr­ ir minna manna hafa far ið á samn­ ing og eru þannig bún ir að ná sér í rétt indi á þeim tíma sem þeir hafa starf að hjá mér. Bók lega hlut ann af nám inu er síð an í dag auð velt að afla sér með fjar námi. Lík lega hef ég skrif að upp á fyr ir 20­30 stráka úr hér að inu þeg ar all ir eru tald ir,“ seg ir Ei rík ur. Í glugga­ og hurða smíði Bygg inga fyr ir tæki Ei ríks á verk­ stæð is hús í iðn að ar hverf inu við Sól bakka í Borg ar nesi. Þar er nú smekk fullt af tækj um því um síð­ ustu ára mót keypti fyr ir tæk ið vél ar af þrota búi Sól fells sem vann mik­ ið við glugga­ og hurða smíði. Nú fram leiða Ei rík ur og menn hans sjálf ir glugga og hurð ir í hús in sem þeir taka að sér að smíða og hafa til við bót ar vél un um frá Sól felli ný­ lega end ur nýj að tækja kost þannig að tölvu stýrð ir hefl ar og fræs ar ar létta mörg hand tök in við smíð arn­ ar. „Ingólf ur son ur minn er nán ast al inn upp við vél arn ar hjá Borg og Sól felli og stýr ir þess ari hlið fram­ leiðsl unn ar. Við smíð um fyrst og fremst fyr ir okk ur sjálfa en líka að­ eins af hurð um og glugg um fyr ir aðra verk taka og ein stak linga í hér­ að inu.“ Ró leg ast um há sum ar ið Ei rík ur seg ir að sama gildi í smíð­ un um og ýms um öðr um rekstri að sér hæf ing borgi sig. Þannig hafi hann veðj að á þjón ustu við stækk­ andi sum ar húsa mark að í Borg ar­ firði og það hafi ver ið rétt mat. „Það er betra að reyna að sér hæfa sig ef þess er nokk ur kost ur og vera til dæm is ekki að þeys ast í ólík verk­ efni og víða. Það er einna helst að ef við tök um að okk ur önn ur verk­ efni en sum ar hús í þeim til fell um þeg ar fé lög og ein stak ling ar sem við höf um þjón að í sum ar hús un um hafa beð ið okk ur um slík verk. Við höf um kom ið okk ur vel hjá þessu fólki og þannig er hand verk okk ar og við skipti hér sem leiða til þess að fólk vill láta okk ur vinna fyr ir sig í öðru.“ Að spurð ur seg ist Ei rík ur hafa næg verk efni eitt hvað fram á næsta ár og það sé ó trú lega mik ið um að það sé ver ið að spyrj ast fyr ir þrátt fyr ir efna hags á stand ið. „Okk­ ar mesti á lags tími er á vor in og svo aft ur á haustin. Þeg ar mað ur sinn ir svona sum ar húsa mark aði er minnst um slíka vinnu yfir há sum ar ið. Þannig fara all ir starfs menn í frí hjá okk ur í tvær vik ur í lok júlí og við lok um á með an. Mér finnst gott að hafa þann hátt inn á.“ Ei rík ur vinn ur sjálf ur lang­ an vinnu dag, fer af stað um sex á morgn ana og er að fram til tíu á kvöld in. En nær hann ein hvern tím ann að taka sér frí? „Já, ég er svo hepp inn að þeg ar ég tek mér frí get ég skil ið vinnu sím ann minn eft ir, hef ann an síma ef strák arn ir verða nauð syn lega að ná í mig.“ Eldra fólk fór sér hæg ar Ei rík ur neit ar því ekki að hann hafi ver ið hepp inn með að krækja í verk efni nú þeg ar krepp ir að, en það sé kannski ekki til vilj un. „Ég er svo hepp inn að ég get tal að við alla mína fyrr um við skipta vini og hef ekki brennt nein ar brýr að baki. Það er gríð ar lega mik il vægt að ljúka öll um verk um og láta ekki þurfa að klaga upp á sig fyr ir hálf unn in verk. Svo er líka stór hóp ur minna við­ skipta vina fólk af sömu kyn slóð og það er alls ekki aura laust í dag eins og margt af unga fólk inu. Eldra fólk fór sér ekki óðs lega í þensl unni, tók ekki þátt í henni með sama hætti. Núna fleyt ir þessi við skipta manna­ hóp ur mér og mínu fyr ir tæki á fram. Síð an erum við í góðu sam bandi við ýmis fé laga sam tök sem enn eru að fram kvæma þannig að það er furðu góð verk efna staða hjá okk ur.“ Ei rík ur seg ir þó að nú í vor hafi í fyrsta skipti í 14 ár ekki ver ið stór hóp ur manna frá sér í vinnu í Húsa­ felli. „Ég hef ver ið nær sam fellt í vinnu í Húsa felli all an þenn an tíma og það sýn ir sig líka í mann skapn­ um sem hjá mér starfar, að lík­ lega er ég með sjö upp sveita menn í vinnu. Nú eru stærstu verk efn­ in okk ar hins veg ar í Svigna skarði þar sem ver ið er að end ur nýja mik­ ið af hús um. Þá höf um við náð okk­ ur í bygg inga rétt á 16 nýj um lóð um í Svigna skarði, erum með rað húsa­ lóð á Varma landi og erum núna að ganga frá hús eign um utan dyra á Rauða torg inu í Borg ar nesi fyr ir Ör yrkja banda lag ið. Verk efn in eru því næg næstu mán uð ina og það er mað ur þakk lát ur fyr ir.“ Góða skap ið gild ir En get ur Ei rík ur gef ið ung um og upp renn andi húsa mið um góð ráð í veg a nesti? „Ég er bú inn að nefna at riði eins og traust an og vand virk­ an mann skap, að kostn að ar eft ir lit ið þurfi að vera í lagi og það þurfi að ljúka öll um verk um 100%. Það er kannski eitt at riði til við bót ar sem Kon ráð í Loftorku kenndi mér. Það þarf að reyna að vera alltaf í góðu skapi, það er raun ar skil yrði. Ef mað ur er í vondu skapi þá er betra Fjöru tíu ár við smíð ar í Borg ar nesi Ei rík ur Ing ólfs son hef ur sér hæft sig í sum ar húsa smíði og vegn ar vel Í síð ustu viku skil uðu Ei rík ur og menn hans af sér þessu glæsi lega sum ar húsi í landi Svigna skarðs. Hand bragð ið var til fyr ir- mynd ar, enda kannski eins gott því það var byggt fyr ir Tré smiða fé lag Reykja vík ur. Ingólf ur Jón og Ei rík ur á tré smíða verk stæð inu í Borg ar nesi.

x

Skessuhorn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.