Skessuhorn - 14.03.2012, Page 40
40 MIÐVIKUDAGUR 14. MARS
Hvern ig á góð ur
bisk up að vera?
(Spurt í Borg ar nesi))
Unn ur Helga Víf ils dótt ir.
Mik ill trú mað ur og hjálpa fólk
inu sem búið er að missa hús
in sín.
Mar grét Helga Magn ús dótt ir.
Kunna að halda góð ar ræð
ur, halda manni vak andi og
ekki verra að hann hafi góð
an húmor. Nýr og fersk ur, ekki
gam all karl. Verð ur að vera góð
mann eskja.
Ás grím ur Stef án Agn ars son.
Góð ur í öllu sem teng ist því að
vera bisk up s.s. stjórn un, fram
komu og ræðu mennsku.
Ísak Atli Hilm ars son.
Heið ar leg ur, á reið an leg ur og
fara út á með al fólks ins.
Anna Mar grét Þor steins dótt ir.
Fólk þarf að geta treyst hon um.
Bisk up þarf að koma eins fram
við alla, ekki fara í mann grein
ar á lit.
Spurningin
Þótt marg ir ætli sér að gera allt
sjálf ir fyr ir ferm ingu barna sinna
eru oft einn eða tveir hlut ir sem
keypt ir eru til bún ir þeg ar kem ur
að veislu föng um. Þar á með al aðal
tert an hvort sem val in er kran sa
kaka, ísterta, súkkulaði terta, rjóma
terta, osta terta eða önn ur gerð af
tert um. Ef val ið er að kaupa tertu er
um að gera að fara að huga að því.
Bak ar ar svæð is ins eru farn ir að taka
á móti pönt un um í gríð og erg og á
sum um stöð um er bú inn að mynd
ast biðlisti.
Aðr ir á kveða að búa til tert urn ar
sjálf ir eða eiga ein hvern að sem get
ur hjálp að til. Ef kran sa kaka hef ur
orð ið fyr ir val inu er kannski snið
ugt að gera eina prufuköku áður en
að hin um stóra degi kem ur því það
er ekki al veg ein falt að búa kran sa
köku til. Þeir sem eru hins veg ar
orðn ir fær ir í fag inu segja að í raun
sé það að eins í mynd un ar aflið sem
sé flösku háls inn. Hægt sé að búa til
úr kran sa köku degi, nán ast það sem
hug ur inn girn ist.
Hér með fylgj andi er upp skrift
og ráð varð andi kran sa köku gerð.
Upp lýs ing arn ar voru fengn ar frá
Leið bein ing ar stöð heim il anna en
þar eru ýms ar mikl ar upp lýs ing ar
sem fólk get ur nýtt sér.
Kran sa kaka
1000 gr marsip an (möndlu
deig)
400 gr flór syk ur
2 eggja hvít ur (ca 60 gr)
flór syk ur til að vinna deig ið
með
Syk ur bráð ( glassúr):
250 gr flór syk ur
1 eggja hvíta (30 gr)
1 tsk fersk ur sítrónu safi
Kara mellu bráð:
100 gr strá syk ur
23 tsk hveiti eða dökkt
súkkulaði brætt í vatns baði
Konfekt, á vext ir eða eitt hvað
heima gert til skreyt inga.
Leið bein ing ar:
Marsipan ið rif ið eða skor ið nið ur
og hnoð að með flór sykrin um þang
að til það bland ast vel sam an. Þá
er eggja hvít un um bætt sam an við
í tvennu lagi. Hnoð að þang að til
mass inn verð ur þétt ur og á ferð ar
fal leg ur. Gott að láta deig ið standa
í kæli í 34 klst. Bún ar til leng ur, ca
1,5 2 cm þykk ar og lengd in mæld
þannig að minnsti hring ur er gerð
ur úr 8 cm síð an er bætt við hverja
lengju 3 cm og á fram þannig þang
að til æski leg um fjölda er náð. Þetta
deig dug ar í ca 1618 hringi. Ann
að hvort bak að á plötu eða í kransa
köku form um. Bak að við 225° hita
í 810 mín út ur eða þang að til
hringirn ir hafa tek ið gull in brún
an lit. Lagð ir sam an hvort held ur
er með bræddu súkkulaði eða kara
mellu bráð og hringirn ir skreytt ir
með zikzak munstri áður en þeir
eru lagð ir sam an.
Nokk ur góð ráð:
1. Smyrj ið bök un ar form með
smá veg is af smjör líki. Einnig
gott að setja ögn af raspi á
botn inn.
2. Not ið reglu stiku til að mæla
lengd ina og beitt an hníf til að
skera deig ið sund ur.
3. Bleyt ið fing ur í köldu vatni
og slétt ið yfir sam skeyt in.
4. Ef hringirn ir eru bak að ir án
forma er hægt að raða minni
inn an í stærri á plöt unni til að
spara pláss.
5. Gott að setja auka bök un
arplötu und ir þá sem hringirn ir
eru bak að ir á til að var ast að
botn inn verði of dökk ur.
6. Best er að setja kök una
sam an dag inn eft ir að hún er
bök uð.
7. Fest ið neðsta hring inn við
diskinn/fat ið sem kak an verð ur
bor in fram á með því að smyrja
ögn af syk ur bráð eða bráðnu
súkkulaði neð an á hann.
8. Þeg ar búið er að skreyta
hring ana með zikzak munstri
þarf að láta syk ur bráð ina
þorna vel.
9. Snú ið kök unni nokkrum
sinn um á með an hringj um er
bætt ofan á, til að koma í veg
fyr ir að hún halli.
10. Konfekt eða ann að sem sett
er utan á kök una er fest með
kara mellu bráð eða bráðnu
súkkulaði.
Kran sa kök ur geym ast vel og
því til val ið að baka þær með
góð um fyr ir vara og skreyta svo
deg in um áður.
Við mið:
Stærð og þyngd á 1,5 cm breið
um lengj um:
8 cm = 13 gr
13 cm = 21 gr
16 cm = 29 gr
19 cm = 37 gr
21 cm = 45gr
24cm = 53 gr
27 cm = 61 gr
30 cm = 69 gr
o.s.frv.
Rice Crispies
Marg ir eru hrifn ir af Rice
Crispies kran sa köku. Hér er einnig
upp skrift að einni slíkri.
Upp skrift
500 gr. Nóa Sír í us súkkulaði
1 ds. síróp ( grænu dós irn ar).
150 gr. smjör
280 gr. Rice Crispies
Að ferð
Setj ið sam an í pott smjör, síróp og
súkkulaði og hit ið þar til súkkulað
ið er vel bráð ið, hrær ið stöðugt í á
með an. Bæt ið Rice Crispies sam an
við og hrær ið vel í svo allt bland
ist vel. Setj ið í vel smurð kran sa
köku form og lát ið kólna, ekki bak
að. Hringirn ir sett ir sam an með
bráðnu súkkulaði og skreytt ir að
vild.
Kran sa kak an - batn ar við hvern hring
Hina hefð bundnu kran sa köku vilja marg ir hafa á borð inu þeg ar blása skal til
veislu.
Nýrri út gáfa af kran sa köku er svoköll
uð Rice Crispies kaka. Þeim sem ekki
lík ar við marsipan ið nota oft þessa
gerð í stað inn.
Skeyt in, gam all og góð ur sið ur
Það hef ur lengi tíðkast á Ís landi
að senda heilla óska skeyti þeg ar
stór ir við burð ir eiga sér stað í lífi
mann eskj unn ar. Marg ir við mæl
end ur blaðs ins hafa í geng um tíð ina
minnst á það að enn eigi þeir skeyt
in sín sem þeir fengu t.d. á ferm
ing ar dag inn. Áður en sam göng ur
og tækni urðu með lík um hætti og
er í dag, var ekk ert gef ið að skeyt
in bær ust sam dæg urs og reynd ar
er það enn svo á nokkrum stöð um
en það breytti ekki því að fólk sem
vildi sam gleðj ast sendi skeyti eða ef
það átti ekki heim an gengt í veislu
boð. Hefð in er því mjög göm ul og
stend ur enn fylli lega fyr ir sínu en
vert er að huga að því að hafa smá
fyr ir vara á, ef við tak andi skeyt is ins
býr í dreif býli.
Hér áður fyrr var hringt í næstu
sím stöð eða Rit sím ann og skeyt
ið les ið upp fyr ir döm urn ar er þar
svör uðu eða far ið á næstu sím stöð
með text ann. Á á fanga stað var síð
an ein hver sem skrif aði nið ur, og
síð an voru ein hverj ir vel rit fær ir
að il ar fengn ir til að skrifa á skeyt in,
áður en rit vél in var nýtt til þess.
Tækni fram far ir hafa orð ið örar á
þessu sviði sem og mörg um öðr um.
Nú er hægt að panta skeyti á net
inu, velja á það ljóð og setja eig in
mynd þannig að mögu leik arn ir eru
marg ir, hvort
sem skeyti eru
keypt hjá Póst
in um eða öðr
um.
Mörg fé lög;
S k á t a f é l ö g ,
kven fé lög og
kristi leg, hafa
einnig boð
ið upp á skeyti
til sölu og nýtt
sem fjár öfl un
fyr ir sína starf
semi eða gef
ið á góð ann til
l í k n a r m á l a .
S k á t a s k e y t i
hafa einnig ver
ið lengi við líði
í mörg um bæj
ar fé lög um. Þau
hafa bæði ver ið
hand skrif uð og vél rit uð. Í sum um
bæj um hafa list ar ver ið send ir út í
hvert hús með nöfn um allra ferm
ing ar barna árs ins. Á til skild um degi
er list inn sótt ur og á samt greiðslu
fyr ir þau skeyti sem við kom andi vill
senda. Gam all og góð ur sið ur sem
hef ur fylgt straumi tím ans og því að
lík ind um lif að.
Heilla óska skeyti hafa lengi ver ið not uð á Ís landi. Í dag er hægt
að hafa þau með ýmsu móti. Hér er mynd af einu sem lík lega er
nokk uð gam al dags en svip að ar mynd ir voru á mörg um skeyt
um sem eldri við mæl end ur blaðs ins eiga í sín um fór um.
Skáta fé lög, kven fé lög, kristi leg félög
og fleiri hafa lengi nýtt sér sölu á
skeyt um til að fjár magna starf sitt eða
til að gefa til líkn ar mála.