Þjóðlíf - 01.11.1986, Síða 62

Apríl 1984. Lögreglukonan
September 1972. Einn arabísku
hryðjuverkamannanna sem tóku
níu ísraelsmenn í gíslingu á Ólym-
píuleikunum í Múnchen.
geysihröð á flestum sviðum. Innfluttu
Gyðingarnir settust einkum að á
strandsléttunni norðanverðri, sem
mun hafa verið mjög fólksfá fyrir
þann innflutning; af lýsingum er-
lendra ferðamanna frá öndverðri og
miðri 19. öld að dæma hefur Pale-
stína verið strjálbýl á þeim tíma og
sumar byggðir meira að segja að
mestu í auðn. Nýkomnu gyðingarnir
fluttu með sér fjármagn, þekkingu og
athafnasemi, þeir urðu fljótt orku-
samir í verslun og iðnaði, keyptu og
jarðir og stofnuðu samyrkjubú (kibb-
úts). Þetta hleypti fjöri í atvinnulíf
Palestínu. Nálægð landsins við Súez-
skurðinn, sem tilbúinn var 1869,
kann og að hafa valdið þar nokkru
um.
Þetta varð til þess að allmargt
manna fluttist til Palestínu frá
grannlöndunum. Kom það fólk eink-
um frá svæðum sem nú eru ríkin Jór-
danía, Sýrland og Egyptaland. Þessi
innflutningur hélt áfram í verulegum
mæli allt fram til þess að yfirráðatíma
Breta lauk 1948 og ísraelsríki hið
nýja var stofnað. Stjórn Breta virðist
og hafa verið tiltölulega hagsæl efna-
hagslega séð og mun það hafa átt sinn
þátt í innflutningi þessum eftir heims-
styrjöldina fyrri.
Alkunna er að þorri ísraelsmanna
okkar tíma (þó ekki allir) er innflytj-
endur eða afkomendur fólks sem
fluttist til Palestínu frá því á loka-
skeiði sl. aldar og fram á þennan dag.
Hitt hefur farið framhjá flestum, vilj-
andi eða óviljandi, að verulegur hluti
arabískumælandi Palestínumanna er
fólk er fluttist til landsins á sama
tíma, og afkomendur þess.
Arabísk
gyðingaandúd
Fljótlega eftir að gyðingum tók að
fjölga á ný í Palestínu fór að gæta
vaxandi andúðar í þeirra garð af
hálfu araba. Að baki þeirrar andúð-
ar, sem fljótt varð úr svæsið hatur,
liggja ýmsar ástæður.
í þessu sambandi verður ekki hjá
því komist að hafa mið af afstöðu
íslams til annarra trúarbragða.
Grundarvallaratriði í íslam er að
þeirrar trúar menn séu yfir allt annað
fólk hafnir, og það hefur haft í för
með sér að frá sjónarhóli trúaðra
múslima telst það til svívirðilegra
helgispjalla að fólk sem játar önnur
trúarbrögð njóti jafnréttis við þá og
teljist fullgildir þjóðfélagsþegnar. Á
síðari öldum, þegar Tyrkjaveldi
hnignaði og Evrópuveldin mögnuð-
ust, vænkaðist hagur a.m.k. sumra
kristinna manna í löndum Tyrkja, en
gyðingar þar áttu engan slíkan bak-
í íslam er það grundvall-
aratriði, að þeirrar trúar
menn séu yfir annað fólk
hafnir.
hjarl sem þeir kristnu. Sú skoðun er
orðið hefur almenn að gyðingar hafi
að jafnaði búið við meira umburðar-
lyndi í íslam en kristna heiminum
hefur ekki við rök að styðjast. Staða
gyðinga hjá báðum hefur að jafnaði
verið svipuð; litið hefur verið á þá
sem utangarðsmenn, sem að vísu
ættu rétt á vernd samfélaga hinna
sanntrúuðu, en aldrei mátti þó mikið
út af bera til að þrengt væri að gyð
ngum og þeir ofsóttir. Frá og með
síðari hluta 18. aldar breyttist afstaða
Evrópumanna til gyðinga til mannúð-
legra horfs, en engin hliðstæð þróun
átti sér stað í íslam.
Líkt og hjá kristnum mönnum á
gyðingaandúð sér stoð í ritningum
þeirra helgum. Samkvæmt þeim
bókum eru gyðingar hinir verstu
menn þar eð þeir vísuðu Múhameð
Yvonne Fletcher liggur í valnum
eftir skothríð frá lýbíska sendi-
ráðinu í Lundúnum. Ein skýring-
anna á því hvers vegna Bretar
studdu innrásina í Lýbíu, næreinir
Evrópuþjóða.
spámanni á bug er hann boðaði þeim
opinberanir sínar og börðust við
hann um völdin í Medína.
Með hliðsjón af þessu má ætla að
múslimum Palestínu hafi þótt keyra
úr hófi er gyðingar, sem jafnvel
aumustu múslimar höfðu til þessa tal-
ið sjálfsagt að líta niður á, voru nú
ekki einungis farnir að líta á sig sem
jafningja múslima heldur og jafnvel
sem þeim merkari menn. Sú stað-
reynd, að gyðingarnir voru stórum
betur menntaðir en þorri arabanna,
hefur alið mjög á þessari öfund.
Oftast virðist mega reikna með
ýfingum milli innflytjenda og þeirra
innfæddu þegar fólksflutningar eru
annars vegar. Nærtækt dæmi um
þetta er sú tortryggni og óvild, sem
víða gætir milli Evrópumanna og þess
mikla fjölda fólks er flust hefur inn til
V-Evrópu síðustu áratugina. Ástæð-
urnar eru jafnan margvíslegar, en séu
innflytjendur áberandi ólíkir þeim
innbornu hvað viðvíkur siðum og
menningu, trú, tungumáli o.s.frv.
eykur það yfirleitt líkurnar á illind-
um. Og gyðingarnir frá Evrópu voru
vissulega ólíkir arabískumælandi íbú-
um Austurlanda nær um flest.
Enn má nefna að hin gamla ara-
bísk-íslamska yfirstétt landsins leit
innflutning gyðinga illu auga frá því
fyrsta, þar eð hún óttaðist um
hagsmuni sína og sérréttindi fyrir
þessum fjármögnuðu og velmennt-
uðu innflytjendum. Einn af liðsodd-
um þessarar yfirstéttar var Hadj
Amín al-Husseini, stórmúfti af Jerú-
salem, sem gerði Bretum og gyðing-
um margan óleik á árunum milli
heimsstyrjalda og leitaði stuðnings
hjá Hitler og Mússólíni. Arafat, leið-
togi PLO, er skyldur honum í móður-
ætt.
62 ÞJÓÐLÍF