Þjóðlíf - 01.11.1986, Blaðsíða 65

stínsku samtakanna (sem skömmu
eftir Sex daga stríðið sameinuðust í
bandalaginu Frelsissamtök Palestínu,
PLO), einkum Arafat, hafa reynst
slyngir áróðursmenn og taflmenn á
vettvangi stjórnmálanna, bæði innan
arabaríkjanna og utan. Þeir hafa af
miklum klókindum nýtt sér vaxandi
veldi arabaríkja í krafti olíunnar, tog-
streitu risaveldanna (til þess að fá
vopn og stuðning á alþjóðavettvangi
frá Sovétríkjunum og fylgiríkjum
þeirra) og samúð margra Vestur-
landamanna með aröbum í þessu
máli.
Styrkur PLO varð um tíma slíkur
að við lá að þeir tækju völdin í Jór-
daníu (1970) og Líbanon (1976). S-
Líbanon var í mörg ár undir þeirra
stjórn eða þar til ísraelsmenn
sprengdu samtök þeirra í mola með
innrás sinni 1982. Það var rothögg
sem PLO hefur ekki jafnað sig eftir.
Að dómi flestra arabaríkja hafði ver-
ið óþægilega mikill völlur á PLO eftir
Sex daga stríðið og nú notuðu þau
tækifærið til að splundra samtökun-
um og veikja þau enn frekar. Síðasta
aðgerðin til þessa í þeim tilgangi var
sú ráðstöfun Hússeins Jórdaníukon-
ungs að loka öllum skrifstofum Fatah
í ríki sínu.
Misheppnaðir
skærulidar
Minnkandi mikilvægi olíunnar í
Frá árás Bandaríkjamanna á höf-
uðborg Lýbíu, Trípólí, sl. vor. Sú
árás mæltist illa fyrir meðal flestra
Evrópumanna.
efnahagsmálum heimsins undanfarin
ár hefur dregið úr áhrifum araba á
alþjóðavettvangi. Vesturlandamenn
eru ekki eins viðkvæmir og áður fyrir
kröfum araba út af Palestínu og öðru.
Arabaleiðtogarnir, sem margir hverj-
ir eiga við að etja stórvandræði í efna-
hagsmálum og hættu á uppreisn eigin
þegna (og þær uppreisnarhreyfingar
hafa gjarnan einhver sambönd við
PLO), virðast í vaxandi mæli teknir
að líta svo á að PLO sé varla til
annars en vandræða.
Baráttuaðferðir PLO eru og ekki
Palestínsku flóttamenn-
irnir urðu vopn í höndum
Arabaríkjanna.
til þess fallnar að afla þeim samúðar,
a.m.k. ekki á Vesturlöndum. Helsta
fyrirmynd þeirra, í orði kveðnu, átti
að vera barátta Víetnama gegn
Frökkum og Bandaríkjamönnum og
Palestína átti að verða nýtt Víetnam.
Én skœruliðar í algengasta viður-
kenndum skilningi þess orðs hafa
PLO-menn aldrei orðið. Viðleitni
þeirra til að koma í gang skæruhern-
aði á Vesturbakkanum og Gasaspild-
unni hefur mistekist með öllu og
vopnuð barátta þeirra hefur orðið lít-
ið annað en hryðjuverk á vopnlausu
og varnarlausu fólki. Hermenn og
bækistöðvar ísraelsmanna hafa þeir
yfirleitt sniðgengið. Einstaklega
ógeðsleg hlið á þessari „baráttu" er
að fyrir hefur komið, að börn hafa
verið valin sérstaklega úr sem fórnar-
lömb.
Ekki er þó víst að saga PLO sé
senn á enda. Ennþá kunna að fyrir-
finnast arabaleiðtogar sem vilji beita
samtökum þessum eða einhverjum
hópum innan þeirra fyrir sig í ill-
deilum við ísrael og aðra araba. Og
togstreitu risaveldanna getur PLO
enn hagnýtt sér. Enn tregðast araba-
ríkin við að lofa flóttafólkinu og af-
komendum þess að aðlagast samfé-
lögum sínum á eðlilegan hátt. Þar að
auki er á það að líta, að foringjar
PLO og fjölmargir skjólstæðingar
þeirra, munu meta málin þannig, að
allur þeirra frami byggist á því að
Palestínumenn haldi áfram að vera til
sem þjóð í útlegð og ástandi sem
mögulegt sé að kalla vopnaða
baráttu.
Dagur Þorleifsson leggur stund á trúar-
bragðasögu við háskólann í Stokk-
hólmi.
ÞJÓÐLÍF 65
l