Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2002, Blaðsíða 22

ÁGRIP ERINDA / XV. ÞING FÉLAGS ÍSLENSKRA LYFLÆKNA
lýsófosfatidylkólín hindraði Akt óháð PKC. Tilgangur þessarar
rannsóknar var að kanna áhrif ceramíðs, 1-bútanóls og efna sem
auka styrk cAMP á Akt-virkni í æðaþelsfrumum.
Efniviður og aðferðir: Ræktaðar voru æaþelsfrumur úr bláæðum
naflastrengja. Samfelldar frumuræktir voru notaðar til tilrauna og
meðhöndlaðar með viðeigandi áverkunarefnum. Fosfórun á Akt
var greind með „Western blotting“.
Niðurstöður: 1-bútanól og ceramíð hindruðu EGF-örvaða Akt-
fosfórun. Eftir hindrun á PKC dró mjög úr áhrifum beggja áverkun-
arefna á Akt-fosfórun. Hins vegar varð ekkert minni hindrun í
frumum sem höfðu verið formeðhöndlaðar með TPA í því skyni að
slökkva á PKC en TPA er hliðstæða díacýlglýceróls. 3-isobutyl-l-
metylxanthine (IBMX) hindraði fosfórun á Akt en dibutyl-cAMP,
8-bromo-cAMP og 8-bromo-cGMP höfðu lítil áhrif.
Ályktanir: 1) Ceramíð, 1-bútanól og IBMX hindra Akt-fosfórun
eftir örvun með EGF. 2) Hugsanlegt er að IBMX miðli hindrun á
annan hátt en með aukningu á styrk cAMP. 3) Mögulegt er að
áhrifum ceramíðs og 1-bútanóls sé stýrt gegnum díacýlglýseról
óháðan PKC.
E 06 Árangur af notkun ígræddra hjartarafstuðtækja á íslandi
Margrét Leósdóttir', Gizur Gottskálksson', Guðrún Reimarsdóttir2,
Margrét Vigfúsdóttir2, Bjarni Torfason3, Davíð O. Arnar'
'Lyflækningadeild, !göngudeild gangráðseftirlits og ’hjarta- og lungnaskurðdeild
Landspitala háskólasjúkrahúss
Netfang: margret_leos@yahoo.com
Inngangur: Hjartsláttartruflanir frá sleglum eru langalgengasta
ástæðan fyrir skyndidauða. fgrædd hjartarafstuðtæki (ÍH) eru oftast
besti meðferðarkosturinn við slíku. Á íslandi hófst ísetning
ígræddra hjartarafstuðtækja fyrir 10 árum. Markmið þessarar rann-
sóknar var að taka saman upplýsingar um notkun tækjanna hér á
landi, meðal annars ábendingar, virkni þeirra, réttmæti rafstuða og
fylgikvilla ísetningar.
Efniviður og aöferðir: Farið var í gegnum sjúkraskrár allra sjúklinga
sem fengið hafa ígrædd hjartarafstuðtæki hérlendis. Einnig var farið
yfir upplýsingar (meðal annars línurit frá rafstuðum) frá tækjunum
á göngudeild gangráðseftirlits en þar eru sjúklingarnir skoðaðir á
þriggja mánaða fresti.
Niðurstöður: Alls hafa 54 einstaklingar fengið ígrædd hjartarafstuð-
tæki til þessa og af þeim eru 45 á lífi. Notkun ígræddra hjartaraf-
stuðtækja hefur farið vaxandi frá ári til árs. Meðalaldur við ísetn-
ingu var 57 ár. Helstu ábendingar fyrir ísetningu voru hjartastopp
(55%) og sleglahraðtaktur án meðvitundarleysis (40%). Meirihluti
sjúklinganna (62%) höfðu kransæðasjúkdóm og 57% höfðu skert
fráfallsbrot vinstri slegils. Sex sjúklingar (11%) höfðu engan grein-
anlegan hjartasjúkdóm. Tuttugu og fimm (46%) hafa fengið raf-
stuðsmeðferð frá tækinu. Rafstuðin voru langflest réttmæt, það er
vegna sleglatakttruflana, en þó voru nokkur vegna hraðtakts frá
gáttum eða bilunar í tækjunum. Tveir einstaklingar hafa fengið
fleiri en 30 rafstuð frá sínu tæki.
Ályktunir: Notkun ígræddra hjartarafstuðtækja hérlendis hjá sjúk-
lingum eftir hjartastopp og með sleglahraðtakt hefur farið vaxandi.
Tæpur helmingur þeirra sem hafa ígrædd hjartarafstuðtæki hafa
fengið rafstuð, sem oftast eru réttmæt og þannig í mörgum tilfellum
lífsbjörg fyrir sjúklinga sem annars hefðu líklega látist skyndidauða.
E 07 Algengi skertrar nýrnastarfsemi í íslensku þýði
Ólöf Viktorsdóttir', Runólfur Pálsson' 2, Margrét Birna Andrésdóttir23,
Vilmundur Guönason1-3, Ólafur Skúli Indriðason2
'Læknadeild Háskóla íslands, 2Landspítali háskólasjúkrahús, ’Rannsóknarstöð
Hjartaverndar
Netföng: osi@tv.is / olofv@hotmail.com
Inngangur: Sjúklingum með lokastigsnýrnabilun fer fjölgandi hér á
landi sem annars staðar. Lítið er vitað um faraldsfræði langvinnrar
nýrnabilunar á vægari stigum. Tilgangur rannsóknarinnar var: 1. Að
bera saman þrjár aðferðir til að meta gaukulsíunarhraða (GSH) út
frá kreatíníni í sermi (SCr). 2. Að kanna algengi skertrar nýrnastarf-
semi í íslensku þýði. 3. Að athuga tíðni áhættuþátta fyrir nýrnabilun
í þessum síðastnefnda hópi.
Ef'niviöur og aðferðir: Rannsóknin byggði á gögnum úr hóprann-
sókn Hjartaverndar. Gaukulsíunarhraði var reiknaður á þrjá mis-
munandi vegu: 1. Gaukulsíunarhraði = 0,69 x [100/SCr]; 2. Gaukul-
síunarhraði = 0,84x [(140-aldur) x þyngdx0,85 (ef kona)]/72 x SCr];
3. Gaukulsíunarhraði = 186,3 x (SCr)115J x (aldur)'0'2'0 x 1,212 (ef
svartur kynstofn) x 0,742 (ef kona). Gaukulsíunarhraði ákvarðaður
með jöfnu 3 var notaður lil að rneta algengi skertrar nýrnastarfsemi
er var skilgreind sem gaukulsíunarhraði <60 ml/ mín/l,73m2.
Niðurstöður: Talsvert misræmi reyndist vera milli þeirra þriggja
jafna sem notaðar voru til að meta gaukulsíunarhraða, bæði eftir
aldri og kyni. Flestir eða 70% karla og 74% kvenna, voru með
gaukulsíunarhraða 60-89. Með gaukulsíunarhraða >90 sem telst
eðlilegt, voru aðeins 25% karla og 15% kvenna. Skerta nýrnastarf-
semi höfðu 3,8% karla og 11,1% kvenna. Aldursstaðlað algengi
skertrar nýrnastarfsemi meðal Islendinga á aldrinum 35-87 ára
reyndist vera 4,9% fyrir karla og 12,2% fyrir konur. Hlutfall þeirra
sem hafa gaukulsíunarhraða <60 vex með hækkandi aldri, og var til
dæmis tæplega 40% hjá konum og um 20% hjá körlum 70-75 ára.
Meðal þeirra sem töldust hafa skerta nýrnastarfsemi mældist rúmur
helmingur með hækkaðan blóðþrýsting og 3% voru með sykursýki.
Þá höfðu 14% karla og 3,7% kvenna prótínmigu.
Ályktanir: Algengi skertrar nýmastarfsemi er háð þeim jöfnum sem
notaðar eru til útreikninga á gaukulsíunarhraða. Athyglivert er
hversu fáir reynast hafa eðlilega nýrnastarfsemi samkvæmt reikn-
uðum gaukulsíunarhraða. Algengi gaukulsíunarhraða <60 eykst
með aldri og er meira meðal kvenna sem er ekki í samræmi við
algengistölur í lokastigsnýrnabilun. Hækkaður blóðþrýstingur er
algengur meðal einstaklinga með skerta nýrnastarfsemi.
E 08 Styrkur áls í blóði íslenskra blóðskilunarsjúklinga
Ólafur S. Indriðason
Nýrnadeild Landspítala háskólasjúkrahúss
Netfang: osi@tv.is
Tilgangur: Við blóðskilun er blóð sjúklinga útsett fyrir geysimiklu
magni af skilvökva (flæði 500 ml/mín). Víðast er notaður sérstakur
hreinsibúnaður sem nær jónum úr vatninu sem notað er í skilvökv-
ann. Hér á landi vantar slíkan hreinsibúnað en styrkur áls í Gvend-
arbrunnsvatni hefur mælst yfir erlendum viðmiðunarmörkum (0,37
p.mól/1). Langvinn áleitrun getur meðal annars leitt til vanstarfsemi
á nriðtaugakerfi og beinasjúkdóms. Nýlegar leiðbeiningar benda á
að sérstakrar meðferðar gæti verið þörf ef styrkur áls í blóði er yfir
1,11 |xmól/l en eldri ráðleggingar nota 2,22 p.mól/1 sem viðmið. Til-
gangur þessarar rannsóknar var að athuga styrk áls í blóði íslenskra
blóðskilunarsjúklinga.
22 Læknablaðid/Fylgirit 44 2002/88
J