Neytendablaðið - 01.06.2008, Page 2

NEYTENDABLA‹I‹
2. tbl., 54. árg. - júní 2008
Útgefandi: Neytendasamtökin,
Hverfisgötu 105, 101 Reykjavík
Sími: 545 1200 Fax: 545 1212
Veffang: www.ns.is
Netfang: ns@ns.is
Ábyrgðarmaður: Jóhannes Gunnarsson
Ritstjóri: Brynhildur Pétursdóttir
Ritnefnd: Jóhannes Gunnarsson, Þuríður
Hjartardóttir, Hildigunnur Hafsteinsdóttir
Umsjón með gæðakönnunum:
Ólafur H. Torfason
Yfirlestur: Finnur Friðriksson
Umbrot og hönnun: Uppheimar ehf.
Prentun: GuðjónÓ ehf. – vistvæn prentsmiðja
Upplag: 13.200 eintök, blaðið er sent öllum
félagsmönnum í Neytendasamtökunum
Ársáskrift: Árgjald Neytendasamtakanna
er 4.300 krónur og innifalið í því er
Neytendablaðið, 4 tölublöð á ári.
Heimilt er að vitna í Neytendablaðið í öðrum
fjölmiðlum sé heimildar getið. Óheimilt
er þó að birta heilar greinar eða töflur án
leyfis Neytendasamtakanna. Upplýsingar
úr Neytendablaðinu er óheimilt að nota í
auglýsingum og við sölu nema skriflegt leyfi
Neytendasamtakanna liggi fyrir.
Lykilorð á heimasíðu: svin06
Leiðari ritstjóra 2
Kvörtunarþjónustan 3
Fríhafnarverð 4
Reiðhjólahjálmar 6
Svínarækt á íslandi 8
Leiðakerfi neytenda 12
Frá formanni 13
Gæðakönnun á barnabílstólum 14
Þvottamerki 17
Neytendapönk 18
Pálmolía 20
Nöldrarinn á slysó 21
Snyrtivöruauglýsingar 22
Efni
Blaðið er prentað á
umhverfisvænan hátt.
Brynhildur Pétursdóttir.
Til varnar neytendum
Oft er haft á orði að íslenskir neytendur séu lítt á verði og láti allt yfir sig ganga.
Íslenskum neytendum til varnar vil ég benda á að neytendavitund er ekki meðfæddur
hæfileiki. Það er varla hægt að gera þá kröfu að neytendur séu upplýstir og meðvitaðir
ef engin vitræn umræða um neytendamál er í gangi í þjóðfélaginu.
Þegar ég flutti heim frá Danmörku fyrir um 7 árum fannst mér furðulegt hvað
neytendamálum var lítill gaumur gefinn hér enda orðin góðu vön eftir dvölina ytra.
Neytendamál fengu afar lítið pláss í fjölmiðlum og það var kannski einna helst að
niðurstöðum verðkannana væru gerð einhver skil. Það vantaði þó ekki fréttir af
hlutabréfamarkaði og um leið og einhver keypti eða seldi hlutabréf rataði sá gjörningur
í fréttirnar.
Það var einnig sjaldgæft að hugtakið neytandi kæmi fyrir í þingsölum Alþingis.
Stjórnmálamenn virtust einfaldlega ekki hafa áhuga á málaflokknum og við getum
að mestu þakkað EES-samningnum þær réttarbætur sem við í dag teljum alveg
sjálfsagðar. Í Danmörku drukku þingmenn fair-trade kaffi, settu lög um hámark
transfitusýra í matvælum og bönnuðu skaðleg þalöt í ungbarnaleikföngum. Hér á landi
höfðu alþingismenn meiri áhyggjur af stækkun kanínustofnsins í Vestmannaeyjum en
varasömum efnum í leikföngum.
Neytendur voru með öðrum orðum afgangsstærð á markaði. Þeir verðskulduðu
hvorki pláss í fjölmiðlum né á Alþingi. Það skyldi því engan undra að neytendavitund
væri minni hér en víða annars staðar. En landslagið (svo notuð sé vinæl, en
kannski svolítið klén, myndlíking) hefur gjörbreyst á allra síðustu árum. Áhugi
fjölmiðla á neytendamálum hefur vaxið jafnt og þétt og í dag gera flestir fjölmiðlar
neytendamálum mjög góð skil. Stjórnmálamenn virðast einnig vera að uppgötva mikil-
vægi málaflokksins og ánægjulegt er að nýr viðskiptaráðherra skyldi setja neytenda-
málin á oddinn frá fyrsta degi.
Ég ætla einnig að leyfa mér að halda því fram Neytendasamtökin hafi lagt mikilvægt
lóð á vogarskálarnar en í yfir fimm áratugi hafa samtökin barist fyrir bættum hag
neytenda og frætt og upplýst þá um margvísleg málefni eins og lesendur Neytenda-
blaðsins þekkja kannski hvað best.
Ég hef ekki, frá því ég flutti til landsins fyrir 7 árum, upplifað jafnmikinn áhuga og
umræðu um neytendamál og ég verð vör við nú. Við erum klárlega á réttri leið og ég
tel enga ástæðu til að ætla við getum ekki orðið fremstir meðal neytenda.
2 NEYTENDABLA‹I‹ 2. TBL. 2008