Víkurfréttir - 02.08.2012, Blaðsíða 3

VÍKURFRÉTTIR • FIMMTUDAGURINN 2. ÁGÚST 2012 3
Mál hælisleitenda sem búsett-ir eru í Reykjanesbæ hafa
verið mikið í umræðunni undan-
farið og hafa margar spurningar
vaknað meðal fólks á svæðinu.
Víkurfréttir hafa fengið sendar
spurningar varðandi mál hæl-
isleitenda og einnig hefur mál-
efnið verið áberandi umræðuefni
á samfélagsmiðlum eins og Fa-
cebook. Algengustu spurningarn-
ar sem fólk veltir fyrir sér virð-
ast vera „hvað eru þessir menn
að gera hér á landi og í Reykja-
nesbæ?“ og „hvers vegna eru þeir
ekki sendir aftur til síns heima-
lands undir eins?“
Í næstu blöðum Víkurfrétta munu
birtast greinar sem miðla að því að
fræða almenning á Suðurnesjum
um málefni hælisleitenda og von­
andi svara spurningum sem brenna
á fólki.
Hver er flóttamaður?
Flóttamaður er samkvæmt skiln­
ingi flóttamannasamnings Sam­
einuðu þjóðanna (UNHCR) frá
1951 og viðauka hans frá 1967 skil­
greindur sem; sá sem er utan við
heimaland sitt og af ástæðuríkum
ótta við að verða ofsóttur vegna
kynþáttar, trúarbragða, þjóðern­
is, aðildar í sérstökum félagsmála­
flokkum, eða stjórnmálaskoðana,
og getur ekki eða vill ekki, vegna
slíks ótta, færa sér í nyt vernd þess
lands. Flóttamaður getur einnig
verið sá sem er ríkisfangslaus, og er
utan þess lands, þar sem hann hafði
reglulegt aðsetur, vegna ofsókna
og getur ekki eða vill ekki, vegna
ótta við slíka atburði, hverfa aftur
þangað. Ísland fullgilti samninginn
árið 1955 og tók hann í gildi hér á
landi árið eftir.
Þegar einstaklingur sækir um hæli
utan eigin ríkis er hann í fyrstu
skilgreindur sem hælisleitandi af
stjórnvöldum viðkomandi ríkis.
Með umsókn sinni um hæli er við­
komandi einstaklingur að biðja um
viðurkenningu á stöðu sinni sem
flóttamaður. Ef stjórnvöld fallast á
réttmæti slíkrar umsóknar þá fær
einstaklingurinn viðurkenningu á
stöðu sinni sem flóttamaður sam­
kvæmt flóttamannasamningi Sam­
Holtsgötu 6, Njarðvík sími 823 8337
YOGA-HÚSIÐ
Leyfðu þér að upplifa hvað yoga
getur gert fyrir þig.
HAUSTÖNNIN BYRJAR
13. OG 14. ÁGÚST
Innritun í síma 823-8337
einuðu þjóðanna. Hér á landi hafa
aðeins 5 manns fengið stöðu sína
sem flóttamaður viðurkennda síð­
an 1991 en ekki má rugla því sam­
an við „kvótaflóttamenn“ en það
eru einstaklingar sem íslenska ríkið
hefur boðið til landsins, og hafa
komið 516 einstaklingar frá árinu
1956. Þeir flóttamenn sem búa í
Reykjanesbæ um þessar mundir,
á Fit Hostel og í öðrum íbúðar­
húsnæðum koma á eigin vegum
en Reykjanesbær tók einnig á móti
23 flóttamönnum frá Króatíu árið
2001, en sá hópur kom í boði ís­
lenskra stjórnvalda.
Hvers vegna eru hælisleitendur
ekki sendir til baka til heimalands
síns eða „millilands“ sem viðkom-
andi kom frá?
Ísland er skuldbundið alþjóðlegum
samningum til þess að rannsaka
aðstæður hvers og eins sem sæk­
ir um hæli í landinu. Um leið og
einstaklingur sækir um hæli hér
á landi fer í gang umsóknarferli
sem gagnrýnt hefur verið mikið
undanfarið að taki of langan tíma.
Á meðan Útlendingastofnun hefur
umsókn hælisleitanda til skoðunar
bíður hann úrlausnar mála sinna.
Ef hælisleitandinn getur ekki hald­
ið sér uppi sjálfur þá dvelur hann í
Reykjanesbæ fyrir tilstuðlan samn­
ings sem Reykjanesbær hefur gert
við Útlendingastofnun.
Ísland hefur innleitt Dyflinn­
arreglugerð Evrópusambandsins
Ísland er skuldbundið
alþjóðlegum samningum
›› Fréttaskýring – málefni hælisleitenda:
en hún felur í sér skuldbindingu
ríkja að rannsaka umsóknir útlend­
inga um hæli. Þar sem Ísland er
landfræðilega staðsett þannig að
það er ólíklegt að hælisleitandi
komi með beinu flugi til Íslands
frá heimalandi sínu, er líklegt að
hann hafi áður sótt um hæli annars
staðar. Það þýðir að flestir koma til
landsins eftir að hafa sótt um hæli
í öðru landi fyrst, og fengið höfn­
un á umsókn eða eru í ferli ann­
ars staðar. Af þeim sökum er stór
hluti umsókna um hæli hér á landi
afgreiddur á grundvelli Dyflinnar
reglugerðarinnar en oftar en ekki er
hælisleitanda neitað um hæli hér á
landi og viðkomandi einstaklingur
er sendur aftur til „millilandsins“
þar sem því ríki er skylt að taka
við umsækjandanum. Samkvæmt
flóttamannasamningi Sameinuðu
þjóðanna er ríkjum óheimilt að
senda hælisleitanda aftur til síns
heimalands þar sem viðkomandi
gæti verið í lífshættu, og að rannsaka
hvort slíkt sé tilfellið fyrir hvern og
einn tekur tíma. Það tekur tíma að
rannsaka hvaðan hælisleitandinn
kom og skoða sögu hans í „milli­
landi/löndum“. Tíminn sem hæl­
isleitendur þurfa því að bíða getur
verið allt að nokkrum árum. Hins
vegar hefur innanríkisráðherra sagt
nýlega að ætlunin sé að setja meira
fjármagn í Útlendingastofnun og
að hvert umsóknarferli eigi ekki að
taka lengur en 6 mánuði.
Skógarbobbi sem fannst á vörubretti við verslun Byko í Keflavík er
í fullu fjöri og til sýnis í Fræðasetrinu í Sandgerði. Starfsmenn Byko
fundu snigilinn og fóru með hann til greiningar hjá Náttúrustofu
Reykjaness í Sandgerði.
Skógarbobbi slæðist sjaldan til landsins og þá með varningi. Er
kunnugt um sjö tilvik og er þetta í annað sinn sem skógarbobbi
finnst hjá Byko í Keflavík en áður kíkti hann í heimsókn árið 2008.
Listamaðurinn Jóhann Dal-berg Sverrisson er fæddur í
Keflavík árið 1964. Frá árinu 2008
hefur hann verið að vinna skúlp-
túra og kertastjaka úr grjóti.
Á síðasta ári komst hann í kynni
við steina sem eru uppistaðan í
sýningu sem hann heldur í Kviku
um þessar mundir. Sýninguna kall­
ar hann Sjávarvætti. Sýningin hefur
staðið yfir í Kvikunni frá 1. júní og
verður tekin niður eftir verslunar­
mannahelgina. Þannig að sú helgi
verður væntanlega síðasta sýning­
arhelgin í Grindavík.
Jóhann er að uppruna Keflvíkingur
en flutti ungur til Grindavíkur og
svo Reykjavíkur. Margir kannast
eflaust við afa hans og alnafna sem
bjó frá unga aldri í Keflavík.
Steinarnir sem eru uppistaðan í
sýningunni Sjávarvættir eru all­
ir úr graníti nema Marbendill­
inn. Steinarnir fundust í fjörunni
í Dýrafirði. Sennilegast þykir að
þeir hafi borist þangað með am­
erískum lúðuveiðiskipum á 19. öld­
inni og þjónað hlutverki ballestar
á siglingunni löngu frá Gloucester
Massachusetts, þaðan sem skipin
lögðu upp. En Ameríkanar stund­
uðu umfangsmiklar lúðuveiðar frá
Dýrafirði á seinni hluta 19. aldar.
En þó steinarnir tjái sig hvorki á
enskri tungu eða annarri ef því er
að skipta, er ekki þar með sagt að
þeir steinþegi. Þegar Jóhann byrj­
aði að eiga við þá með verkfærum
sínum var engu líkara en steinarn­
ir sjálfir réðu hvað birtist hverju
sinni. Það var sem í þeim byggju
kraftmiklir andar sem beðið hefðu
lengi óþreyjufullir eftir að líkamn­
ast ef svo mætti segja. Á þessari
sýningu gefur svo að líta afrakst­
urinn af þessu samstarfi Jóhanns
og steinanna. Önnur verk á sýning­
unni eru úr graníti og eru unnin á
undanförnum árum.
Jóhann sýnir í Kvikunni
›› Listasýning í Grindavík:
Æfingar eru hafnar á óper-u n n i Eu g en e O n e g i n
eftir Pjotr Tschaikowsky sem
flutt verður 24. og 26. ágúst í
Hljómahöllinni í Reykjanesbæ.
Það eru margir af bestu söngv-
urum landsins sem taka þátt, auk
þess sem nokkrir ungir og mjög
efnilegir söngvarar koma fram
í sýningunni. Auk þess verður
kór, hljómsveit og ballet í upp-
færslunni. Það er óperufélagið
Norðuróp sem stendur fyrir upp-
færslunni en Suðurnesjamað-
urinn Jóhann Smári Sævarsson
leikstýrir og Antonia Hevesi sér
um tónlistarstjórn.
Eftir mjög vel heppnaða uppfærslu
á óperunni Toscu eftir Giacomo
Puccini í Keflavíkurkirkju síðasta
sumar, vaknaði sú hugmynd að
stofna til árlegrar sumaróperuhá­
tíðar í Reykjanesbæ. Þetta sumar
verður boðið upp á enn stærri upp­
færslu en á Tosca í fyrra, auk hátíð­
legs óperuballs í Hljómahöllinni.
Óperuhátíð í Reykjanesbæ
Óperan sem flutt verður í sum­
ar heitir Eugene Onegin eins og
áður segir og er eftir rússneska
tónskáldið Pjotr Tschaikovsky við
sögu Púskin. Óperan fjallar um
ástir, vináttu og afbrýði sem endar
með einvígi þar sem Onegin drep­
ur vin sinn Lensky. Sagan hefst í
sveitasælu og endar á hátíðlegu
balli Gremins fursta í St. Péturs­
borg. Tónlistin er stórfengleg, róm­
antísk og lagræn. Sungin verður
íslensk þýðing Þorsteins Gylfasonar
á verkinu sem flutt var í Íslensku
óperunni 1993.
Einsöngvarar í sýningunni eru:
Jóhann Smári Sævarsson, Jóhann
Friðgeir Valdimarsson, Bylgja Dís
Gunnarsdóttir, Rósalind Gísla­
dóttir, Viðar Gunnarsson, Dagný
Jónsdóttir, Hörn Hrafnsdóttir,
Egill Árni Pálsson, Bragi Jónsson,
Gunnar Kristmannsson og Sigur­
jón Ólafsson.
Miðar komnir í sölu á midi.is
Mynd þessi er frá uppfærslunni á Tosca í Keflavíkurkirkju í fyrra.