Ægir - 01.08.2001, Page 6

6
P I S T I L L M Á N A Ð A R I N S
Skelfilegir atburðir í Bandaríkjunum
11. september s.l. munu aldrei líða
þeim úr minni, sem urðu vitni að þeim
á vettvangi eða í fjölmiðlum. Svo lítill
er heimurinn orðinn, að stórar og smá-
ar fréttir finna sér farveg um allan
heim á örskotsstundu og hafa áhrif á líf
og starf fólks um allan heim.
Enda þótt við séum langt frá þessum
hörmungum finnum við til með þeim,
sem um sárt eiga að binda. Við velt-
um fyrir okkur afleiðingunum fyrir
heimsbyggðina alla og minnumst ým-
issa annarra atburða, sem breytt hafa
heimsmyndinni.
Við verðum að vona að í kjölfar þessa
harmleiks verði byggt á enn nánara
samstarfi þjóða heims við að uppræta
þau eyðingaröfl, sem engu eira. Fyrir
smáþjóð eins og okkur Íslendinga
skiptir öllu máli að vera í samfloti með
þeim lýðræðisþjóðum sem næstar okk-
ur eru og líkastar og reyna þannig að
tryggja öryggi okkar og velferð með
sem skynsamlegustum hætti. Sá
kunningsskapur þjóðarleiðtoga, sem
samstarf þjóðanna hefur í för með sér,
getur skipt sköpum um framvindu
mála á viðkvæmum stundum.
Atburðir sem þessir hafa oft talsverð
áhrif á verslun og viðskipti og jafnvel
þeir, sem búa langt í burtu verða varir
við áhrifin.
Við Íslendingar erum háðari milli-
ríkjaviðskiptum en flestar aðrar þjóðir
og því skynjum við fljótt þegar breyt-
ingar verða, sem við þurfum að bregð-
ast við. Þessi harmleikur mun hafa
áhrif á ferðalög og ferðaþjónustu til
skamms tíma, en vonandi vara þau
neikvæðu áhrif ekki lengi, þó að eng-
inn geti dæmt um það á þessum tíma.
Sjávarútvegurinn er háður ýmsum ytri
áhrifum. Hann er ekki aðeins háður
mikilvægum aðföngum, eins og olíu
og ýmis konar vistum, heldur er nán-
ast allur fiskaflinn fluttur á erlenda
markaði.
Verðbreytingar á olíu, breytingar á
gengi gjaldmiðla, hertar reglur í flutn-
ingum, svo einhver nærtæk dæmi séu
tekin, hafa strax áhrif á útgerð, fisk-
vinnslu og útflutning hér á landi.
Sjávarútvegurinn hefur sýnt einstakan
hæfileika til að aðlagast jafnvel gjör-
breyttum aðstæðum á mörkuðum okk-
ar og hefur oft sannað þann sveigjan-
leika sem hann býr yfir. Við getum
þurft að búast við sviptingum í geng-
is- markaðs- og sölumálum í kjölfar
atburðanna í Bandaríkjunum og að
talsverður tími geti liðið þar til eðli-
legt ástand hefur skapast á nýjan leik.
Þegar að viðskiptum kemur hefur
reynslan jafnframt sýnt með óyggjandi
hætti, að persónuleg sambönd og virð-
ing á milli viðskiptavina tryggja best
hagsmuni beggja aðila.
Um 10 ára skeið höfum við staðið fyr-
ir alþjóðlegri ráðstefnu um fiskvið-
skipti í heiminum. Nafn Íslands hefur
borið þar nokkuð hátt, þar sem undir-
búningur og framkvæmd ráðstefnunn-
ar hefur frá upphafi verið unninn hér á
landi og íslenskir fyrirlesarar verið
verðskuldað mjög áberandi.
Frumkvæði okkar og kröftug þátttaka
í samstarfi stærstu fyrirtækja á þessu
sviði hefur komið íslenskum sjávarút-
vegi betur á landakortið en nokkurn
hafði órað fyrir. Sá kunningsskapur
forsvarsmanna þeirra helstu fyrirtækja
sem sækja ráðstefnuna hefur minnkað
„fiskheiminn“ talsvert og gert við-
skiptin miklu auðveldari og samskipt-
in vinsamlegri.
Á þessum ráðstefnum skiptast menn á
skoðunum um hvað eina, sem skiptir
þessa grein mestu máli. Enda þótt
mest sé rætt um viðskiptin koma ýmis
önnur mál til umræðu. Fiskveiði-
stjórnunarkerfið íslenska hefur, þótt
umdeilt sé, vakið mikla athygli er-
lendis og er víða talið til fyrirmyndar
við nýtingu fiskistofnanna.
Umgengni Íslendinga almennt um
auðlindir sínar vekur jafnframt athygli
þeirra, sem henni kynnast og er brýnt
að við höldum vöku okkar á því sviði
því að umhverfismál verða sífellt mik-
ilsverðari í mati almennings á „verð-
gildi“ hverrar þjóðar.
FAO-ráðstefna sem haldin verður hér-
lendis í byrjun október á að verða okk-
ur hvatning til að verða málsmetandi á
þeim vettvangi því að fáar alþjóða-
stofnanir ættu að geta orðið sjónarmið-
um okkar og árangri meira til fram-
dráttar en FAO, ef rétt væri á spilum
haldið.
Mér hefur vísast orðið tíðræddara nú
um mikilvægi alþjóðasamstarfs okkar
Íslendinga vegna hinna vofveiflegu at-
burða vestanhafs, en það breytir ekki
því, að aldarfjórðungsreynsla mín að
útflutningsmálum okkar Íslendinga
hefur fært mér heim sanninn um það,
að ekkert er okkur í sjávarútveginum
mikilvægara en gott og traust samstarf
við viðskiptavini okkar víða um heim.
Þeir eru dýrmætur hluti af „auðlind-
um“ okkar.
Lítill heimur
Pistil mánaðarins skrifar Friðrik Pálsson, stjórnarformaður SÍF