Ægir - 01.02.2011, Síða 22

22
Æ g I S V I Ð T A L
Hraðfrystihúsið-Gunnvör hf. á sér langa sögu og einungis hluti
aflaheimilda fyrirtækisins var fenginn á grundvelli aflareynslu
fyrir daga kvótakerfisins. Fróðlegt er að rifja upp fáeinar stað-
reyndir um aflaheimildir og félögin sem mynduðu fyrirtækið
við sameiningu.
» Hraðfrystihúsið hf. í Hnífsdal var stofnað árið 1941. Dótt­
urfélag þess, Miðfell, var stofnað árið 1964 og keypti
verulegar aflaheimildir á sínum tíma.
» Íshúsfélag Ísfirðinga hf. var stofnað árið 1912. Það kom
lítið að útgerð fyrr en eftir 1990 en keypti þá skuttogarana
Framnes ÍS­708 frá Þingeyri og Gylli ÍS­261 frá Flateyri.
Félagið keypti allar aflaheimildir sínar.
» Fyrirtækið Gunnvör hf. var stofnað árið 1955. Eigendur
þess keyptu talsvert af aflaheimildum til að efla það.
» Frosti hf. í Súðavík var stofnaður árið 1942 og keypti tals­
vert af aflaheimildum, meðal annars helminginn af kvóta
togarans Elínar Þorbjarnardóttur ÍS­700 frá Suðureyri.
» Hraðfrystihúsið­Gunnvör hf. hefur keypt aflaheimildir,
m.a. af Básafelli og Kambi á Flateyri.
Aflaheimildir voru keyptar og þær færðar á færri skip,
fyrst og fremst til að bregðast annars vegar við ákvörðunum
stjórnvalda um að minnka heildarveiði úr helstu nytjastofn­
um og hins vegar vegna tilfærslu aflaheimilda milli skipa­
flokka, sem hefur haft mikil skerðingaráhrif á starfsemi
félagsins. Þannig var unnt að nýta skip og fiskvinnslustöðvar
betur en ella, halda uppi atvinnu fyrir fjölda fólks og verja
mikilvæg, áratugagömul viðskiptasambönd í sölu sjávaraf­
urða.
Starfsemin í dag
» Starfsmenn Hraðfrystihússins­Gunnvarar hf. (HG) eru um
200 talsins árið um kring.
» Fyrirtækið veltir um 4 milljörðum króna og greiðir starfs­
mönnum sínum 1,3 milljarða króna í laun á ári.
» HG gerir út frystiskipið Júlíus Geirmundsson ÍS­270 og ís­
fisktogarana Pál Pálsson ÍS­102 og Stefni ÍS­28. Saman­
lagður afli þeirra er 11.000­12.000 tonn á ári.
» Félagið rekur fiskvinnslu í Hnífsdal og á Ísafirði þar sem
aðallega er unnið úr þorski, ýsu og ufsa, alls um 5.000
tonnum hráefnis á ári.
» HG er umsvifamikið í þorskeldi í Álftafirði og Seyðisfirði
og rekur seiðaeldisstöð á Nauteyri í Ísafjarðardjúpi í nafni
Háafells ehf., félags sem HG á að mestu leyti. Vonir
standa til að sú starfsemi verði enn frekari vaxtarbroddur í
starfsemi félagsins á komandi árum. Slátrað hefur verið
allt að þúsund tonnum af eldisþorski á ári.
» Niðursuðuverksmiðja er starfrækt í Súðavík á vegum HG
þar sem soðin er niður lifur úr bæði villtum fiski og eldis­
fiski. Þetta er því eins konar hliðarbúgrein þorskeldisins
og hefur aukist verulega að umfangi síðustu árin.
» HG á stóran hlut í Klofningi ehf. á Suðureyri, sem er með
starfsstöðvar á Suðureyri, Ísafirði, Tálknafirði og Brjáns­
læk, og sérhæfir sig í framleiðslu aukaafurða úr sjávar­
fangi (hausaþurrkun, herslu og frystingu hráefnis í loð­
dýrafóður). Félagið veltir um einum milljarði króna á ári.
» HG á ríflega þriðjungshlut í Icecod á Íslandi ehf., þróun­
ar­ og rannsóknafyrirtæki á sviði kynbóta í þorsk­eldi og
seiðaframleiðslu. Þar er fyrirtækið í samstarfi við HB­
Granda, Stofnfisk og Hafrannsóknastofnunina.
annarri starfsemi HG. Við
sáum tækifæri til að nýta
okkar þekkingu í vinnslu og
markaðssetningu á þorski,
nýta starfsfólk vélar og tæki.
Þorskeldi lá því beinast við
og eldisþorskurinn fer að
stærstum hluta ferskur á
markað sem svokallaður flug­
fiskur.
Við höfum líka aukið
vinnslu á ferskum fiskafurð­
um með ágætum árangri. Fyr­
ir þessa vöru fæst gott verð á
mörkuðum en hún er ekki
gerleg nema að baki séu
tryggar aflaheimildir og stöð­
ug hráefnisöflun. Markaður­
inn er tilbúinn að greiða hátt
verð með það traust á okkur
sem framleiðendum að við
stöndum okkur í gæðum og
afhendingu. Við Íslendingar
höfum náð góðum árangri í
þessum útflutningi og hann
er enn eitt dæmið um að
sjávarútvegurinn leitar alltaf
uppi leiðir til að fá sem allra
best verð fyrir það sem við
höfum úr að moða. En til að
geta gert þetta verðum við að
hafa stöðugleika í fyrirtækj­
unum, útgerðinni og hráefn­
isöfluninni. Ég sé okkur eiga
mjög erfitt með að standast
kröfur þessa markaðar ef við
ættum að byggja hann á fisk­
mörkuðum einvörðungu.
Leiðin er heldur ekki að
byggja bara á fáum stórum
fyrirtækjum heldur þarf að
halda í fjölbreytnina,“ segir
Einar Valur og fer ekki dult
með þá skoðun sína að varn­
arbarátta útgerðar­ og fisk­
vinnslufyrirtækja á lands­
byggðinni sé öðrum þræði
líka barátta landsbyggðar og
höfuðborgar.
„Með hækkandi sköttum á
sjávarútveginn verður staða
okkar enn veikari því aðeins
ein króna af hverjum þremur
sem við greiðum í skatta skil­
ar sér til baka út á lands­
byggðina. Þetta hafa nýjar
rannsóknir sýnt og sporin
hræða. Sjávarútvegurinn einn
getur ekki borið ábyrgð á
byggðaþróun í landinu en
hann er hins vegar undirstað­
an í atvinnulífi landsbyggðar­
innar og þar af leiðir að
auknar álögur á sjávarútveg­
inn veikja greinina og þar
með landsbyggðina. Ríkis­
valdið stýrir nákvæmlega
hvernig sjávarútveginum farn­
ast því það hefur ákvörðunar­
vald um það í dag hversu
mikið er veitt, hvernig og
með hvaða skipum.“
Hraðfrystihúsið Gunnvör í 70 ár
Skreiðarverkun í Hnífsdal. Frá vinstri: Kristján Einarsson, Héðinn Kristinsson og
þrír erlendir starfsmenn. (Ljósm. Sveinn Guðbjartsson).