Morgunblaðið - 02.12.2014, Page 1

Þ R I Ð J U D A G U R 2. D E S E M B E R 2 0 1 4
Stofnað 1913  282. tölublað  102. árgangur 
LÆRÐI AÐ PRJÓNA
ÞEGAR HÚN
VAR SEX ÁRA
ÞORFINNI
BREGST EI
BOGALISTIN
JEPPAR RÉÐU
RÍKJUM Í
LOS ANGELES
DÓMUR UM VIKINGO 33 BÍLARGUÐRÚN MARÍA 10
Jóladagatalið er á
jolamjolk.is
dagar til jóla
22
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Mikil aukning hefur orðið á notkun
varmadæla til að draga úr raforku-
notkun við upphitun húsa. Nú er
verið að athuga möguleikana á því
að koma upp sjóvarmadælum til að
hita upp hús í þeim byggðarlögum
sem hafa fjarvarmaveitur. Aðstæð-
ur þykja sérstaklega hagstæðar í
Vestmannaeyjum vegna stærðar
bæjarins og aðgangs að tiltölulega
hlýjum sjó sem Golfstraumurinn
ber upp að suðurströnd landsins.
Í kjölfar fræðslufunda Nýsköp-
unarmiðstöðvar á árunum 2009 til
2010 varð vakning í notkun varma-
dæla. Nú er málið komið á annað
stig með því að unnið er í norrænu
verkefni að athugun hitagjafa fyrir
varmadælur fyrir heilu byggðar-
lögin í Noregi, Íslandi, Færeyjum
og Grænlandi. Hér á landi eru átta
byggðarlög með fjarvarmaveitur
þar sem notuð er ótrygg orka til að
hita vatnið. Hentugt er að skipta
um orkugjafa því kerfin nýtast
áfram. Alls eru um tuttugu sveit-
arfélög á „köldum svæðum“ þar
sem rafmagn er notað beint til upp-
hitunar.
Áformað er að bora eftir 6-8 stiga
heitum sjó í Vestmannaeyjum fyrir
risastóra fjarvarmaveitu sem þar
gæti risið. Kostnaður er hátt í millj-
arður og miðað við raforkuverð í
dag er á mörkunum að sparnaður í
raforkukaupum standi undir fjár-
festingunni. Þorsteinn Ingi Sigfús-
son, forstjóri Nýsköpunarmiðstöðv-
ar, bendir hins vegar á að hækkun
raforkuverðs virðist óumflýjanleg
og það muni gera aðstöðu þeirra
sem nýta rafmagn til húshitunar
enn verri en hún er í dag.
MGolfstraumurinn gæti hitað » 14
Varma dælt úr sjónum
 Hugað að risastórri sjóvarmadælu til að hita upp hús í Vestmannaeyjabæ
 Fleiri bæir á „köldum svæðum“ í athugun  Vörn gegn hækkandi raforkuverði
Ísland er meðal fimm landa þar sem
lífslíkur eftir greiningu krabba-
meins eru hvað bestar. Þetta kemur
fram í nýrri grein í breska lækna-
blaðinu The Lancet og byggist á
gögnum frá krabbameinsskrám
sem ná til rúmlega 25 milljóna ein-
staklinga sem greinst hafa með
krabbamein í 67 löndum frá ár-
unum 1995 til 2009.
„Það eru blikur á lofti. Ef við ætl-
um að halda þessari stöðu verðum
við að halda áfram að bæta okkur
og sækja fram. En eins og staðan er
núna þá erum við að staðna,“ segir
Helgi Sigurðsson, prófessor við Há-
skóla Íslands og yfirlæknir krabba-
meinslækninga Landspítalans. »4
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Sjúkrahús Víða er slæmt ástand.
Megum ekki
staðna í krabba-
meinslækningum
Þeim fjölgar
stöðugt sem vilja
flokka sem mest
af heimilis-
úrgangi. Að sögn
Rögnu I. Hall-
dórsdóttur,
deildarstjóra
umhverfis- og
fræðsludeildar
SORPU, jókst
áhugi íbúa á
flokkun til endurvinnslu til muna
eftir að bláar tunnur fyrir pappír
komu á hvert heimili á höfuðborg-
arsvæðinu. SORPA hyggst bregð-
ast við áhuganum með því að auð-
velda íbúum flokkun plasts,
annaðhvort með sérstöku íláti eða
viðbótartunnu. »6
Plast næst á dag-
skrá í flokkuninni
Sorp Íbúar eru
duglegir að flokka.
Þau stóðu sig með mikilli prýði krakkarnir úr
kórastarfi Langholtskirkju í gær þegar þau
sungu nokkur lög með sínum björtu barns-
röddum þegar Barnamenningarverðlaun Vel-
ferðarsjóðs barna voru veitt við hátíðlega athöfn
í Iðnó. Hér hneigja þau sig að söng loknum og
passa upp á að jólasveinahúfurnar detti ekki af
kollunum. Jóhannes Kr. Kristjánsson fékk
Barnamenningarverðlaunin þetta árið.
Barnakór frá Langholtskirkju söng við afhendingu Barnamenningarverðlauna Velferðarsjóðs barna
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Bjartar barnsraddirnar hljómuðu í Iðnó
Benedikt Bóas
Björn Jóhann Björnsson
„Staðan er þannig að enginn fundur
hefur verið boðaður. Ríkissáttasemj-
ari boðar fund þegar hann telur
ástæðu til – en eins og staðan er núna
þá hefði verið tímaeyðsla að boða ann-
an,“ segir Sigurveig Pétursdóttir, for-
maður samninganefndar lækna, en
læknar funduðu í Karphúsinu í tvo
tíma í gær.
Læknar eru því að huga að næstu
aðgerðum og farnir að gera drög að
næstu verkfallshrinu. Drögin ná fram
í mars og sagði Sigurveig að læknar
væru að kjósa um þær aðgerðir.
Funduðu með ráðherra
Talsmenn lækna áttu nýverið fund
í Ráðherrabústaðnum með Sigmundi
Davíð Gunnlaugssyni forsætisráð-
herra, Bjarna Benediktssyni fjár-
málaráðherra og Kristjáni Þór Júl-
íussyni heilbrigðisráðherra. Jóhannes
Þór Skúlason, aðstoðarmaður for-
sætisráðherra, staðfesti þetta í sam-
tali við Morgunblaðið. Hann sagði
þetta fyrst og fremst hafa verið upp-
lýsingafund þar sem ráðherrar fengu
beint í æð stöðuna í kjaradeilunni og
viðhorf talsmanna lækna. Engir aðrir
slíkir fundir hafa verið haldnir síðan,
að sögn Jóhannesar, eða verið boð-
aðir.
Þorbjörn Jónsson, formaður LÍ,
sagði lækna eiga marga fundi, auk
samningafunda, við marga aðila, til að
liðka fyrir samningum. Þeir fundir
væru hins vegar trúnaðarmál og
sagðist hann ekki vilja ræða efni
þeirra.
Tímaeyðsla að funda í stöðunni
 Læknar huga að frekari aðgerðum  Rætt við ráðherra í Ráðherrabústaðnum
Læknadeilan
» Í næstu viku skellur ný verk-
fallslota á. Hún verður þyngri en
áður því það sem dreifðist á tvær
vikur áður fer nú á eina viku.