Morgunblaðið - 02.12.2014, Síða 9

Ljósmynd/Gunnar Sverrisson
Doktorar Alls tóku 79 við gullmerki HÍ á hátíð brautskráðra doktora sem haldin var í fjórða sinn í gær, fullveldisdaginn. Er þetta metfjöldi.
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
Rétt eins og blóm, tré og gras
spretta upp úr vel nærðri mold
sprettur upp úr vel menntuðu sam-
félagi þekking, gagnrýnin hugsun,
nýsköpun og framþróun. Þetta kom
fram í máli Nönnu Elísu Jakobs-
dóttur, fulltrúa stúdenta við Há-
skóla Íslands, sem í gær, á fullveld-
isdeginum, flutti ávarp við leiði
Jóns Sigurðssonar forseta í Hóla-
vallargarði við Suðurgötu. Stúd-
entar halda í að 1. desember sé há-
tíðisdagur þeirra og athöfnin í
garðinum, þar sem blómsveigur er
lagður á leiði forsetans, byggist á
langri hefð.
Baráttuandi og óbilandi trú
Í ávarpi sínu vitnaði Nanna Elísa
til þess að 1. desember árið 1922
hefði Sigurður Nordal, þá rektor
Háskóla Íslands, talað fyrir mikil-
vægi þess að reisa stúdentagarða í
Reykjavík og bæta aðstöðu náms-
manna almennt. Sagði hún að við-
fangsefni dagsins í dag væru um
margt hin sömu og var fyrir 92 ár-
um. Margt hefði þó áunnist og á
heimsvísu háskóla væri HÍ í
fremstu röð.
„Það er viðeigandi að stúdentar
fylki liði 1. desember ár hvert að
leiði Jóns Sigurðssonar og heiðri
baráttuanda hans, kraft og þá stað-
reynd að hann blés í brjóst Íslend-
inga óbilandi trú á að við gætum
staðið á eigin fótum og byggt upp
sterkt og fallegt samfélag,“ sagði
Nanna Elísa.
Í starfi Háskóla Íslands sjálfs
gildir einnig að hátíð sé þennan dag
og í gær var dagsins minnst með
því að 79 doktorum, sem braut-
skráðst hafa frá skólanum síðasta
árið var afhent gullmerki hans.
Hafa aldrei jafn margir fengið
doktorsgráðu á einu ári sem nú, en
venjulega eru þeir 60 til 70.
Þinghlé og forsetaveisla
Samkvæmt langri hefð lá starf
Alþingis niðri í gær, bæði þing-
fundir og nefndastarf. „Mér þætti
mjög óeðlilegt ef við hyrfum frá því
að taka okkur hlé á þessum degi, þó
svo sá mikil áfangi í sjálfstæðisbar-
áttunni sem náðist þennan dag með
fullveldinu 1. desember 1918 hafi
svolítið fallið í skugga á síðustu ár-
um,“ sagði Einar Kr. Guðfinnsson,
forseti Alþingis, í samtali við Morg-
unblaðið.
Í gærkvöldi bauð Ólafur Ragnar
Grímsson, forseti Íslands, þing-
mönnum og mökum til kvöldverðar
á Bessastöðum, en forsetaveisla á
fullveldisdegi er gamall siður.
Byggt upp sterkt og fallegt samfélag
 Stúdentar fögnuðu á fullveldisdegi  Viðfangsefnin um margt hin sömu og var  Dagurinn hefur
fallið í skuggann, segir forseti Alþingis  Forsetaveisla fyrir þingmenn og maka á Bessastöðum
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Stúdentar Gengu fylktu liði í Hólavallakirkjugarð þar sem blóm voru lögð á leiði Jóns forseta og ávarp flutt.
FRÉTTIR 9Innlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 2. DESEMBER 2014
Bonito ehf. • Friendtex • Faxafen 10 • 108 Reykjavík • sími 568 2870 • www.friendtex.is
Opið mánud. - föstud. 11:00-18:00, laugardaga í desember 12:00-16:00
70%
Aðeins í 3 daga
Seljum allt úr eldri listum
á fáránlegu verði
Verðdæmi
Peysa áður 14.900 – nú 4.000
Peysa áður 12.500 – nú 2.000
Kjóll áður 13.900 – nú 3.000
Buxur, peysur,túnikur á2.000
Buxur, p
eysur,
jakkar á
4.000
Friendtex á Íslandi
1.-3. desember
Bæjarlind 6, sími 554 7030
Við erum á facebook
Jóla-rauður
Kvartermabolir
Str. 36-52 | Kr. 8.900
Það var 1. desember 1918 sem Sambandslög milli Ís-
lands og Danmerkur tóku gildi. Inntak þeirra var við-
urkenning Dana á því að Ísland væri fullvalda og
frjálst ríki, utan hvað þeir önnuðust utanríkismál Ís-
lendinga og Danakonungur var áfram, að formi til,
þjóðhöfðingi Íslendinga. En fullveldið var þó alltjent í
höfn og af því spratt að 1. desember varð hátíð. Með
lýðveldisstofnunni 1944 varð 17. júní þjóðhátíðar-
dagur.
Hátíðarhöld háskólastúdenta á fullveldisdeginum
hófust 1921 og hefur það haldist allt til þessa dags.
Úti á landi tíðkaðist lengi að halda fullveldissam-
komur á þessum degi og að gefa frí í skólum. Að
öðru leyti hefur saga dagsins að nokkru marki fyrnst.
Saga dagsins hefur að nokkru marki fyrnst
SAMBANDSLÖGIN TÓKU GILDI
Steinþór Guðbjartsson
steinthor@mbl.is
Heildarkvótinn í Austur-Atlantshafs-
bláuggatúnfiski verður meiri á næsta
ári en í ár. Hlutur Íslands er áfram
0,23% kvótans og verður rúmlega 36
tonn en var liðlega 30 tonn 2014.
Tæplega 50 þjóðir eru í Atlantshafs-
túnfiskveiðiráðinu, ICCAT, og þar af
skipta 16 þjóðir með sér þessum
stofni. Brynhildur Benediktsdóttir,
sérfræðingur á sviði auðlindanýt-
ingar í sjávarútvegsráðuneytinu, seg-
ir að stofninn sé að ná sér og því hafi
verið samþykkt á nýliðnum ársfundi
ICCAT á Ítalíu að auka kvótann á
næstu árum. Þannig verði hlutur Ís-
lands liðlega 43 tonn 2016 og rúmlega
52 tonn 2017.
Settu fyrirvara við samninginn
Auk ákvörðunar um heildarkvóta
var ákveðið að úthluta að auki
ákveðnu magni til ríkja í Norður-
Afríku, en hrygningarstöðvar eru í
Miðjarðarhafi. „Við settum fyrirvara
við samninginn,“ segir Brynhildur
um viðbrögð Íslands og Noregs
vegna þessa. Hún áréttar að Ísland
og Noregur sætti sig ekki við að út-
hlutað sé veiðiheimildum utan heild-
arkvóta. Það séu ógagnsæ vinnu-
brögð og óæskileg þróun. Betra sé að
hafa alla úthlutun í sama potti. „En
það er eitt að gera fyrirvara við
samninginn og annað að mótmæla
honum,“ segir hún.
Vísir hf. í Grindavík var eina fyrir-
tækið sem sótti um að fá að veiða tún-
fisk í ár og fékk veiðileyfi til eins árs
með möguleika á endurnýjun.
Kvótinn náðist í fyrsta skipti
Jóhanna Gísladóttir GK, línubátur
félagsins, fékk rúm 22 tonn af kvóta
ársins en átta tonn fengust sem með-
afli. Brynhildur segir að ekki megi
heimila fleiri skipum að veiða kvót-
ann á meðan hann sé ekki meiri en
raun ber vitni. Reyndar hafi eigendur
sportveiðibáta getað sótt um leyfi en
óvíst sé hvort veiðar þeirra séu raun-
hæfar þar sem túnfiskurinn veiðist
töluvert langt fyrir sunnan land.
Veiða má bláuggatúnfisk á línu í
Atlantshafinu í kringum Ísland frá 1.
ágúst til áramóta. Ísland hefur verið í
ICCAT síðan 2001 og nú náðist kvót-
inn í fyrsta sinn.
Heildarkvótinn verður
aukinn í bláuggatúnfiski