Tímarit Máls og menningar - 01.06.1993, Blaðsíða 97

vísun í „Einræður Starkaðar" — og „Borð-
sálm“ Jónasar Hallgrímssonar:
— það er svo maigt
ef að er gáð
sem lúmskt er í ætt
við okkur og því
forkastanlegt að
forsmá dýrð þessa heims
og forakta svo þá
fomkveðnu aðgát sem
ávallt skal höfð
í nærvem hlutanna. (16)
Einar Benediktssoner eins og Sigfús heim-
spekilegt skáld og báðir eiga það til að hugsa
ljóðið í kaf — þegar sá gállinn er á þeim. En þeir
eru líka kröftug, frumstæð og demonísk skáld í
eðli sínu. Og það eru einmitt þessi öfl sem
kveikja mikið líf í bestu kvæðum þeirra. Og er
við öðru að búast en mögnuðum skáldskap þeg-
ar hið demóníska og heimspekilega leggja í
púkk; villimennskan og siðmenningin? Ekki
eldingar með þrumum heldur afl sem þrengir
sér hægt en örugglega inní vitund lesandans og
fer þaðan aldrei aftur. Auðvitað er Zombí ekki
gallalaus bók. Ég er til dæmis ekki frá því að
stytta hefði mátt bálkinn um nokkrar síður. Sig-
fús á það til að vera orðmargur, þrátt fyrir tálg-
unina. Hættir til að ofhlaða: „meyjarlegt marrið
/ í óspjölluðum snjónum / troðnum niður / af
fýsn“. Og stundum verður heilaleikfimin lítið
annað en safalaus leikur:
Og innst
mun fleirtölu
eintölunnar að finna
marglyndi einlyndisins (...) (11)
En kostirnir yfirgnæfa gallana. Kaldhæðnin á
heldur ekki lítinn þátt í að lyfta bálkinum upp.
Hún bjargar skáldinu frá svartsýnis- rausi og
gerir honum kleift að glotta yfir eigin eymd.
Svona eins og Skarphéðinn í eldinum:
(...) og einhver
að láta það klingja
Only the lonely sem útleggst
einmanaeins og andskotinn
á tungu feðranna (...) (59)
Mér hefur verið tíðrætt um góð tök Sigfúsar á
íslenskunni. En nú má enginn skilja það sem
svo að ljóðmál hans sé hátimbrað og hátíðlegt;
það er þvert á móti kjarnmikið og venjulegt.
Sigfús er afslappaður gagnvart tungunni og fær
ekki taugaáfall ef hann heyrir enskuslettu eða
mállýti. Slangur var nokkuð áberandi í ljóðum
ungskálda fyrir rúmum tíu árum; það átti ýmis-
legt skylt við rokkið og ekki síður pönkið.
Hvergi var þetta eins áberandi og í fyrstu bókum
Einars Más Guðmundssonar. Þetta rokkaða
ljóðmál var tengt ákveðnum tíma og maður var
ekki viss hvort það myndi lifa áfram með skáld-
unum. Ég get þó ekki betur séð en „spæjarinn
lúni / með lúkkið" kunni vel við sig innan um
íslensku Sigfúsar í Zombíljóðunum.
Sigfús leggur mikið upp úr hljómi og hrynj-
andi ljóðanna. Hann líkist í því Hannesi Sigfús-
syni og hjá báðum skiptir hljómurinn stundum
meira máli en merkingin. En ólíkt hafast þeir
samt að. Hannes reynir að ljá orðunum hljóm
tónlistarinnar. Bestu kvæði hans em löng og
sinfónísk eins og,, Vetrarmyndir úr lífi skálda".
Hljómur Sigfúsar er, ,frumstæðari“, nær galdra-
þulum en tónlist. Einhver sefjandi en um leið
áleitinn tónn. Kvæði 53 er ágætis dæmi um
þetta, og þá sérstaklega þriðja erindið. Kvæðið
er líka eitt það besta í bókinni, hljómmikið og
myndmálið með rætur djúpt í tungumálinu; Sig-
fús þegar hann er hvað bestur—og ég þarf ekki
að taka fram að þá er hann góður:
Zombí
það er magnaður galdur
að ímynda sér ávallt það versta
komi til.
En hann hrífur bara ekki lengur
þegar hið versta er sjálft
mætt inn úr dyrunum.
Kunnugleg röddin að rista upp traðir
draumanna svo þú vellur út með öskrið
TMM 1993:2
95