Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1993, Side 97

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1993, Side 97
vísun í „Einræður Starkaðar" — og „Borð- sálm“ Jónasar Hallgrímssonar: — það er svo maigt ef að er gáð sem lúmskt er í ætt við okkur og því forkastanlegt að forsmá dýrð þessa heims og forakta svo þá fomkveðnu aðgát sem ávallt skal höfð í nærvem hlutanna. (16) Einar Benediktssoner eins og Sigfús heim- spekilegt skáld og báðir eiga það til að hugsa ljóðið í kaf — þegar sá gállinn er á þeim. En þeir eru líka kröftug, frumstæð og demonísk skáld í eðli sínu. Og það eru einmitt þessi öfl sem kveikja mikið líf í bestu kvæðum þeirra. Og er við öðru að búast en mögnuðum skáldskap þeg- ar hið demóníska og heimspekilega leggja í púkk; villimennskan og siðmenningin? Ekki eldingar með þrumum heldur afl sem þrengir sér hægt en örugglega inní vitund lesandans og fer þaðan aldrei aftur. Auðvitað er Zombí ekki gallalaus bók. Ég er til dæmis ekki frá því að stytta hefði mátt bálkinn um nokkrar síður. Sig- fús á það til að vera orðmargur, þrátt fyrir tálg- unina. Hættir til að ofhlaða: „meyjarlegt marrið / í óspjölluðum snjónum / troðnum niður / af fýsn“. Og stundum verður heilaleikfimin lítið annað en safalaus leikur: Og innst mun fleirtölu eintölunnar að finna marglyndi einlyndisins (...) (11) En kostirnir yfirgnæfa gallana. Kaldhæðnin á heldur ekki lítinn þátt í að lyfta bálkinum upp. Hún bjargar skáldinu frá svartsýnis- rausi og gerir honum kleift að glotta yfir eigin eymd. Svona eins og Skarphéðinn í eldinum: (...) og einhver að láta það klingja Only the lonely sem útleggst einmanaeins og andskotinn á tungu feðranna (...) (59) Mér hefur verið tíðrætt um góð tök Sigfúsar á íslenskunni. En nú má enginn skilja það sem svo að ljóðmál hans sé hátimbrað og hátíðlegt; það er þvert á móti kjarnmikið og venjulegt. Sigfús er afslappaður gagnvart tungunni og fær ekki taugaáfall ef hann heyrir enskuslettu eða mállýti. Slangur var nokkuð áberandi í ljóðum ungskálda fyrir rúmum tíu árum; það átti ýmis- legt skylt við rokkið og ekki síður pönkið. Hvergi var þetta eins áberandi og í fyrstu bókum Einars Más Guðmundssonar. Þetta rokkaða ljóðmál var tengt ákveðnum tíma og maður var ekki viss hvort það myndi lifa áfram með skáld- unum. Ég get þó ekki betur séð en „spæjarinn lúni / með lúkkið" kunni vel við sig innan um íslensku Sigfúsar í Zombíljóðunum. Sigfús leggur mikið upp úr hljómi og hrynj- andi ljóðanna. Hann líkist í því Hannesi Sigfús- syni og hjá báðum skiptir hljómurinn stundum meira máli en merkingin. En ólíkt hafast þeir samt að. Hannes reynir að ljá orðunum hljóm tónlistarinnar. Bestu kvæði hans em löng og sinfónísk eins og,, Vetrarmyndir úr lífi skálda". Hljómur Sigfúsar er, ,frumstæðari“, nær galdra- þulum en tónlist. Einhver sefjandi en um leið áleitinn tónn. Kvæði 53 er ágætis dæmi um þetta, og þá sérstaklega þriðja erindið. Kvæðið er líka eitt það besta í bókinni, hljómmikið og myndmálið með rætur djúpt í tungumálinu; Sig- fús þegar hann er hvað bestur—og ég þarf ekki að taka fram að þá er hann góður: Zombí það er magnaður galdur að ímynda sér ávallt það versta komi til. En hann hrífur bara ekki lengur þegar hið versta er sjálft mætt inn úr dyrunum. Kunnugleg röddin að rista upp traðir draumanna svo þú vellur út með öskrið TMM 1993:2 95
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.