Fréttablaðið - 05.11.2015, Qupperneq 24

Frá degi til dags
Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir forStjóri: Sævar Freyr Þráinsson Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Fanney Birna Jónsdóttir fanney@frettabladid.is, Hrund Þórsdóttir hrund@stod2.is, Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis
á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSn 1670-3871
fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105 reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is ÞróunarStjóri: Tinni Sveinsson tinni@365.is helgarBlað: Ólöf Skaftadóttir olof@frettabladid.is og Viktoría Hermannsdóttir viktoria@frettabladid.is
menning: Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is ljóSmyndir: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚtlitShönnun: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
Halldór
Óli Kristján
Ármannsson
olikr@frettabladid.is
Björg Eva Erlendsdóttir, stjórnarmaður og fv. stjórnarformaður RÚV, skrifar grein í Fréttablaðið í gær þar sem hún segir: „Skýrsla Eyþórs var rýnd
af öðrum fjölmiðlum, með almannatengslaráðgjafa,
áður en stjórn RÚV sá hana.“ Þetta er alrangt. Stjórnar-
formaður RÚV fékk skýrsluna fimm vikum áður en
hún var birt og afhent öðrum fjölmiðlum. Reyndar var
starfsfólk RÚV með skýrsluna allan þann tíma. Björg
Eva hlýtur að vera upplýst um þessar staðreyndir.
Ekki veit ég hvaðan sú hugmynd kemur í huga Bjargar
Evu að almenningstengslaráðgjafi hafi rýnt skýrsluna
með öðrum fjölmiðlum áður en stjórn RÚV sá hana en
sú tilgáta er vægast sagt fjarstæðukennd. Það er ekki
sæmandi stjórnarmanni í RÚV að halda fram fullyrð-
ingum sem þessum. Það er hvimleiður ávani í íslenskri
umræðu að kasta fram dylgjum. Þessi umræðuleið er
sérstaklega áberandi hjá þeim sem vilja ekki taka mál-
efnalega umræðu um málin. Þá er farið í manninn en
ekki boltann. Björg Eva væri maður að meiri með því
að biðjast afsökunar á þessum rangfærslum. Nefnd um
starfsemi og rekstur RÚV sem menntamálaráðherra
skipaði skilaði af sér skýrslu sem ráðherra sagði góðan
grunn undir umræðuna. Því miður hafa of margir
forðast að ræða efnisatriði og hvernig best er að bæta
rekstur RÚV. Ég er þess fullviss að skýrslan getur nýst
stjórn RÚV vel til að fara yfir rekstur RÚV og vona ég
að teknar verði skynsamlegar ákvarðanir byggðar á
staðreyndum. Það er góður siður að horfast í augu við
vandann þegar hann blasir við. Afneitun skilar aldrei
góðum árangri.
RÚV hefur hvatt til opinnar umræðu við eiganda
sinn, þjóðina, og farið hringferð í kringum landið nú
í október. Er ekki nær að ræða um rekstrarvandann og
lausnir á honum frekar en að reyna að kasta fram órök-
studdum og röngum samsæriskenningum? Ég er viss um
að tíma stjórnarmanns RÚV væri betur varið í að fara
yfir vandann af yfirvegun. Það væri líka best fyrir RÚV.
Hafa skal það sem
sannara reynist
Eyþór L.
Arnalds
formaður nefndar um
starfsemi og rekstur
RÚV ohf.
Það er góður
siður að
horfast í augu
við vandann
þegar hann
blasir við.
Jólatónleikar Pálma Gunnarssonar
ásamt Ragnheiði Gröndal í Eldborg Hörpu
19. desember kl. 21:00
Miðasala á harpa.is, tix.is og í síma 528 5050
Kannski á að taka viljann fyrir verkið þegar fólk stígur fram með hugmyndir til þess að auðvelda hér fólki sín fyrstu íbúðarkaup. Í það minnsta er eðlilegra að ætla að þeir fjórir þingmenn Fram-sóknarflokksins sem standa að tillögu
til þingsályktunar um „innleiðingu opinberra mót-
framlaga við fyrstu húsnæðiskaup“ meini vel. Nema
náttúrlega að þarna sé á ferðinni tilraun til að afla
flokknum fylgis með loforði um peningagjafir til hluta
landsmanna. Það hefur áður gefið góða raun.
Þóroddur Bjarnason, prófessor við Háskólann á
Akureyri og fyrrverandi stjórnarformaður Byggða-
stofnunar, veltir því upp í umræðum um málið
á netinu í gær hvort sanngjarnt sé að ætla lands-
mönnum utan höfuðborgarsvæðisins að standa undir
vanda á því svæði með ríkisstyrk. Þótt víða um land sé
markaðsverð langt undir byggingarkostnaði og eðlileg
endurnýjun á húsakosti nær ómöguleg sé litið svo á að
þetta séu vandamál viðkomandi íbúa og sveitarfélaga.
Þegar þensla á höfuðborgarsvæðinu keyri húsnæð-
is- og leiguverð upp úr öllu valdi horfi öðruvísi við,
þá eigi skattgreiðendur utan höfuðborgarsvæðisins
með öðrum að taka á þeim vanda. „Maður hlýtur að
spyrja sig hvort þessi tvö hundruð þúsund á höfuð-
borgarsvæðinu séu ekki fullfær um að greiða úr þessu
án stuðnings þeirra hundrað þúsunda sem búa annars
staðar og eiga aðra djöfla að draga í húsnæðismálum?“
spyr Þóroddur.
Þá hlýtur þessi nálgun að vekja spurningar um áhrif
á þróun húsnæðisverðs. Allar líkur eru á að ríkis-
styrkur til kaupenda verði bara til þess að auka þenslu
og ýta enn frekar undir hækkandi húsnæðisverð. Er þá
betur heima setið en af stað farið.
Þá væri fróðlegt að heyra álit peningastefnunefndar
Seðlabanka Íslands á hugmyndum fjórmenninganna,
en í gær var einmitt kynnt ákvörðun um 0,25 pró-
sentustiga hækkun stýrivaxta bankans í viðleitni til að
slá á þenslu og væntingar um verðbólgu.
Nær væri vitanlega að beita sér fyrir aðgerðum þar
sem ráðist er að rót vandans. Aðgerðum sem gætu
orðið til þess að draga úr ofurkostnaði tengdum fast-
eignakaupum á Íslandi og auka kaupmátt fólks og getu
til þess að koma sér upp þaki yfir höfuðið.
Nærtækt væri til dæmis að fella niður ósanngjarna
skattheimtu á borð við stimpilgjöld sem stórauka lán-
tökukostnað fólks. Þá verður að teljast líklegra til að slá
á þenslu á húsnæðismarkaði að grípa til aðgerða sem
auka framboð á húsnæði, fremur en að dæla peningum
úr ríkiskassanum í hendur þeirra sem vilja kaupa.
Stærsta hindrunin er svo náttúrlega vaxtaokur það
sem hér er við að eiga. Þar getur ríkisvaldið gert sitt til
að draga úr óstöðugleika efnahagslífsins, til dæmi með
því að ganga ekki með þensluhvetjandi aðgerðum
gegn markmiðum sem unnið er að á vettvangi Seðla-
bankans og samtaka á vinnumarkaði um aukinn
stöðugleika. Að ekki sé talað um að setja sér markmið
um að hverfa frá notkun örmyntarinnar krónu og
stefna að upptöku evru.
Blásið í bóluna
Allar líkur
líkur eru á að
ríkisstyrkur
til kaupenda
verði bara til
þess að auka
þenslu og ýta
enn frekar
undir hækk-
andi hús-
næðisverð.
Ósanngjörn Framsókn
Fjórir þingmenn Framsóknarflokks-
ins hafa lagt fram þingsályktunartil-
lögu um að styrkja einstaklinga til að
kaupa sína fyrstu fasteign. Þetta er
vitaskuld galin hugmynd. Á Íslandi
búa eitt hundrað þúsund manns á
svæðum þar sem engin er þenslan,
verð á húsnæði er langt undir bygg-
ingarkostnaði. Endurnýjun húsnæð-
is í þessum sveitarfélögum er engin.
Við höfum hingað til verið sammála
um það að sá vandi sé íbúanna sem
þar búa. Því er það óforsvaranlegt að
þeir sem búa á þessum svæðum þurfi
að hjálpa íbúum á SV-horni til fyrstu
íbúðakaupa. Það myndi heyrast
harmakveinið væri hugmyndin sett
upp í hina áttina.
Tæki Seðlabankans
Seðlabanki Íslands hefur hækkað
stýrivexti um 0,25 prósentustig og
færði rök fyrir stýrivaxtahækkun
sinni í gær. Við það tækifæri fór af
stað reglubundin dagskrá þar sem
verkalýðsforingjar og þingmenn
agnúuðust sem mest þeir máttu út
í þessa ákvörðun bankans. Gott ef
það heyrðist ekki á stöku stað að
Már þyrfti nú að víkja. Hins vegar er
það alveg ljóst að á meðan við höfum
íslenska krónu, lítið aðhald í ríkis-
rekstri, stigvaxandi einkaneyslu og
verðbólguhvetjandi framkvæmdir
í nánustu framtíð er ljóst að til ein-
hverra bragða þarf að taka. Vanda-
málið er að þetta er eina verkfæri
Seðlabankans. Því þarf að breyta.
sveinn@frettabladid.is
5 . n ó v e m b e r 2 0 1 5 F I m m T U D A G U r24 s k o ð U n ∙ F r É T T A b L A ð I ð
SKOÐUN
0
6
-1
1
-2
0
1
5

0
9
:3
6
F
B
0
7
2
s
_
P
0
4
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
4
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
2
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
3
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
6
D
6
-5
0
3
C
1
6
D
6
-4
F
0
0
1
6
D
6
-4
D
C
4
1
6
D
6
-4
C
8
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
6
B

F
B
0
7
2
s
_
4
1
1
2
0
1
5
C
M
Y
K