Morgunblaðið - 23.03.2015, Qupperneq 18

18 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 23. MARS 2015
Gylfaflöt 16-18 |112 Reykjavik | Sími 553 5200 | solo.is
ARÍA Eldhúsborð
Borðin eru fáanleg í
mismunandi stærðum
og útfærslun.
ARÍA skrifborð
Stærð 70x120cm
fáanlegt í fleiri litum
Tilboðsverð
135.000,-
Tilvalin fermingargjöf
Íslensk hönnun og framleiðsla Aría borðlínan fékk Hönnunarverðlaun FHI 2013 í húsgagnaflokki.
Hönnuður:
Sturla Már Jónsson
SESTA stólar
Fást einnig í svörtu,
hvítu og glæru.
Ekki hafa farið
framhjá neinum þær
miklu umræður og
órói, sem verið hefur
að undanförnu, hvort
efna eigi til þjóðar-
atkvæðagreiðslu um
áframhald viðræðna
við ESB. Skýrt hefur
komið fram, að meiri-
hluti þjóðarinnar vill
að þeim verði haldið
áfram til að fá fram, hvað sé í boði
og hverjir séu kostir þess og gall-
ar að ganga í ESB eða vera utan
þess. Fyrr en það liggur fyrir get-
ur enginn tekið upplýsta ákvörðun
um það, hvað viðkomandi ein-
staklingi og þjóðinni, þ.m.t. sjávar-
útvegi og landbúnaði, sé fyrir
bestu að gert verði.Vera aðilar að
ESB í framtíðinni eða vera áfram
utan þess. Um það yrði kosið síð-
ar.
Fyrir liggur að talsmenn sjávar-
útvegs og landbúnaðar mega ekki
til þess hugsa að fáfróður almenn-
ingur að þeirra mati fái að taka
svo afdrifaríka ákvörðun. Þeir
telja greinilega að sérhagsmunir
þeirra í sjávarútvegi og landbún-
aði séu slíkir, að þeir einir séu
bærir að hafa vit fyrir þjóðinni.
Almenningur megi þar hvergi ná-
lægt koma. Hagsmunir þessara at-
vinnugreina séu um leið hags-
munir þjóðarinnar, hagsmunir sem
ekki komi til greina að taka áhætt-
una af að hróflað verði við á einn
eða annan hátt með hugsanlegri
aðild að ESB. Þess vegna eigi ekki
að hleypa almenningi að til að
kjósa um framhald viðræðnanna.
Almenningur megi kjósa um hvað
sem er, bara ekki þetta, þótt þetta
sé eitt mesta hagsmunamál þjóð-
arinnar. Þessir sérhagsmunaaðilar
hafa ekki getað á heilum sér tekið
af ótta við að almenningur tæki
upp á þeim ósóma að samþykkja
eitthvað, sem hugsanlega gengi
gegn þessum sérhagsmunum
þeirra. Þess vegna
hafa þeir beitt sér
fyrir því af krafti, að
viðræðunum verði
slitið sem allra fyrst
svo þeir fái loks
svefnfrið og hags-
munir þeirra verði
ekki settir í hættu.
Tilraun utanríkis-
ráðherra til að reyna
að slátra þessu máli í
eitt skipti fyrir öll
með einu óskiljanlegu
ráðherrabréfi var algert klúður,
eins og fram hefur komið á Alþingi
og í fjölmiðlum að undanförnu.
Sýnir þetta berlega þann ótta sem
þessir sérhagsmunaaðilar hafa, að
sauðsvartur almúginn fái að tjá sig
um málið í þjóðaratkvæðagreiðslu,
þar sem meirihlutinn ráði í anda
lýðræðis, sem stundum gildir hér
á Íslandi, þ.e.a.s þegar það skarast
ekki of mikið við sérhagsmunina
hér eða þar á Íslandi. Það er krist-
altært, að meirihluti þjóðarinnar
vill fá að kjósa um framhald við-
ræðna til að fá fram, hverjir verða
kostir og gallar þess ef aðild yrði
samþykkt. Í framhaldinu fengi
þjóðin að kjósa um það, hvort
sækja eigi um aðild eða ekki. Það
hlýtur að vera hægt að treysta al-
menningi til þess í stað þess að
láta fámenna sérhagsmunahópa
ráða því alfarið, eins og þeir hinir
sömu vilja gera og hafa vit fyrir
hinum hvað sé þjóðinni fyrir
bestu.
Eitt annað að lokum. Annar
stjórnmálaflokkurinn í ríkisstjórn í
dag er Framsóknarflokkurinn. Í
langan tíma hefur stöðugt verið
gert grín að þessum flokki, fylg-
ismönnum hans og þingmönnum
bæði í máli og skopmyndum, enda-
lausum bröndurum manna í milli
og jafnvel gert út á það hjá svo-
kölluðum uppistöndurum á
skemmtunum. Það má vel vera að
flokkurinn láti þetta endalaust yfir
sig ganga, en það sem maður verð-
ur núna meira og meira var við úti
í þjóðfélaginu er, að hláturinn er
farinn að breytast í fyrirlitningu á
flokknum og því sem hann stendur
fyrir. Það hlýtur að vera mikið
áhyggjuefni fyrir stjórnendur og
stuðningsmenn Framsóknarflokks-
ins, þótt ég gráti það ekki sjálfur.
ESB og þjóðar-
atkvæðagreiðsla
Eftir Jónas
Haraldsson
» Tilraun utanríkis-
ráðherra til að
reyna slátra þessu máli
í eitt skipti fyrir öll
með einu óskiljanlegu
ráðherrabréfi var
algert klúður.
Jónas Haraldsson
Höfundur er lögfræðingur.
Með orðinu jafndægur er átt við þá
stund þegar sól er beint yfir mið-
baug jarðar. Notuð eru orðin og
orðasamböndin vorjafndægur, vor-
jafndægri, jafndægur á vori og
jafndægri á vori og eru þau á tíma-
bilinu frá 19.-21. mars. Vorið er
handan við hornið og veit ég að
margir bíða spenntir eftir því eftir
erfiðan vetur.
Borgarbúi.
Velvakandi Svarað í síma 569-1100 frá kl. 10-12 velvakandi@mbl.is
Vor
Vor í lofti Notalegt er að ganga um í Laugardalnum þegar vorið lætur á sér kræla. Morgunblaðið/Kristinn
Búnast fuglum verr og verr,
varga eflist standið.
Hafa stjórnvöld hugsað sér
hvorir erfi landið?
( IA - ALV)
Ágæti umhverfisráðherra, Sigrún
Magnúsdóttir. Velkomin til starfa
og vonandi lætur þú gott af þér
leiða í þessu mikilvæga embætti.
En þar sem þú ert ættuð frá Bakka
í Svarfaðardal þykir mér líklegt að
þér finnist mál til komið að fleiri
geri þann garð frægan, en Gísli, Ei-
ríkur og Helgi. Og nú er tækifærið.
Undanfarið hef ég hér í Mbl. fjallað
um bágt ástand rjúpnastofnsins, en
velferð þessa ágæta fugls er nú í
þínum höndum. Ég vænti því þess
að þú hafir lesið mín skrif og skal
hér eftir megni sneiða hjá end-
urtekningum.
Sorgarsaga
Frá því land byggðist hafa for-
feður okkar goldið varhug við refn-
um og það ekki að ófyrirsynju, enda
mikill skaðvaldur í sauðfé og nytja-
fuglastofnum. Fljótlega eftir að
fyrsti og eini veiðistjórinn sem bar
það nafn með rentu, Sveinn Ein-
arsson frá Miðdal, hafði safnast til
feðra sinna, var lögum breytt í þá
veru að líffræðingur ætti að sitja í
þessum stól og gengið var ítrekað
fram hjá reyndum og fyrirtaks hæf-
um veiðimönnum.
Embættið breyttist í veiðikorta-
útgáfu og að sjá til þess að kjör
grenjaskyttna hjá sveitarfélögum
yrðu sem hraklegust. Jafnframt var
sá áróður rekinn, bæði varðandi ref
og mink, að því fleiri dýr af þessu
tagi sem drepin væru, því meir
stækkuðu stofnar þeirra. Að þessu
gerðu varð veiðistjóraembættið
sjálfdautt, og það engum harmsefni.
Samtímis því að veiðistjórarnir
sukku dýpra og dýpra í veru-
leikafirringuna, höfnuðu reynslu
kynslóðanna af varginum og fyr-
irlitu skoðanir leikmanna sem alið
höfðu allan sinn aldur á
vettvangi, reis á legg
umhverfisráðuneyti,
sem strax við fæðingu
virtist telja það sína
helgustu skyldu að slá
skjaldborg um varginn,
bæði ferfættan og
fleygan.
Rebbi var friðaður á
miðhálendinu, Horn-
ströndum, Skaftafelli,
Jökulsárgljúfrum,
Snæfellsnesi að hluta
og miklu víðar. Bannað
var að herja á minka með áður góð-
um og áhrifaríkum aðferðum og nú
má ekki lengur taka þennan morð-
óða djöful upp á skottinu.
Hrafnar voru settir á válista og
þvælst er fyrir eftir bestu getu
gegn því að álftastofninn, sem veld-
ur bændum gífurlegu tjóni, sé grisj-
aður. Ríkið fékk, óáreitt af þínum
forverum, að fella niður hlutdeild
sína í kostnaði við varnarstríð sveit-
arfélaga, og þau, mörg fjárvana,
fóru að trassa að sinna þessum mik-
ilvæga náttúruverndarþætti.
Refnum fjölgaði því úr 1.300,
1978, í tæp 8.000, 2003. Páll Her-
steinsson segir í Mbl. 2009 „Refa-
stofninn hefur tífaldast á 30 árum“.
Öllum sjáandi á vettvangi er ljóst að
sú uppsveifla er enn í gangi. Rjúpa
er aðalfæða refa allan ársins hring
og þegar þeir eru búnir með síðustu
rjúpurnar er sauðfé nærtækast, sel-
kópar, eins og hér við Djúp í sumar
eða matvæli sem sumarbústaðafólk
hefur úti á veröndinni yfir nótt.
Minkurinn sneri sér einnig að rjúp-
unni þegar hann var búinn að ger-
eyða öllu lífi í smærri
ám og lækjum. Eftir
að lokað var fyrir að-
gengi máva að frysti-
húsaúrgangi og frá-
veitum, eru þeir á
varptímanum fram um
dali og heiðar að ræna
hreiður mó- og vað-
fugla og rífa í sig ung-
ana.
Árið 1927 voru
fluttar út 252.650
rjúpur. Þjóðþekktur
náttúrufræðingur seg-
ir 1985 að rjúpnaparastofninn sé
600.000 pör. Síðan er rebbi leiddur
til öndvegis með þeim afleiðingum
að friða þurfti rjúpuna 2003-2004 en
það dugði skammt. Það er alveg
ljóst að refa„fræðingar“ þínir munu
seint viðurkenna að tófa geri usla í
rjúpu. Sama á við um rjúpna„fræð-
ingana“ enda ekki til siðs að nefna
snöru í hengds manns húsi. Af því
spratt veiðleyfahneykslið í haust og
síðan var uppdiktuðu hreti kennt
um rjúpnaþurrðina.
Aðgerðir
Þú hefur, Sigrún, öruggan stuðn-
ing til góðra verka á þessu sviði frá
þorra þjóðarinnar. Ekki má svæfa
þessi mál í nefnd, heldur hefjast
handa strax. Ráða hæfan veiði-
stjóra, heimila aftur grenjavinnslu í
öllum þjóðgörðum og friðlöndum og
ríkið standi undir helmingi af
vargaeyðingarkostnaði sveitarfé-
laga. Jafnframt verður að alfriða
rjúpuna meðan verið er að lág-
marka refastofninn. Kostnaðar-
aukningu ríkisins er sjálfsagt að
mæta með því að þú segir upp
vargaverndarfólkinu þínu, öllu með
tölu. Fullgild ástæða er gróf van-
ræksla á þeirri starfsskyldu að
vernda lífríkið fyrir offjölgun vargs
og ganga þannig freklega gegn
hagsmunum og lífsgæðum þjóð-
arinnar.
Með baráttukveðju.
Vargar í véum – opið bréf
til umhverfisráðherra
Eftir Indriða
Aðalsteinsson
Indriði Aðalsteinsson
» Frá því land byggð-
ist hafa forfeður
okkar goldið varhug við
refnum og það ekki að
ófyrirsynju, enda mikill
skaðvaldur í sauðfé og
nytjafuglastofnum.
Höfundur er sauðfjárbóndi
á Skjaldfönn v/Djúp.