Húnavaka - 01.05.1997, Page 140

138
HUNAVAKA
um þetta leyti en ekki lokið. Allténd er enn til umræðu á aðalfundi 1945
að grjótlagning garðsins vestan flóðgáttarinnar sé sú aðgerð á mannvirkj-
um félagsins sem sé mest aðkallandi. Var garðurinn endurbyggður þá
um vorið.
Arin 1948 og 1949 biluðu mannvirki áveitunnar mjög verulega í stór-
flóðum um veturinn og er sérstaklega getið um það í fundargerðum að
stærstu skörðin hafi komið í fyrirstöðugarðinn vestan \’ið flóðgáttina. Var
í bæði skiptin rætt urn að fá jarðýtu til að fylla í þau. Vegna bilananna á
mannvirkjum félagsins árið 1949 varð að jafna niður 10 kr. á gjaldskyldan
hektara á sþórnarfundi í október eða samtals 4549 kr. og á næsta stjórn-
arfundi í september 1950 voru enn lagðar á 18 kr. á hektara vegna við-
gerða. Má taka þetta sem dæmi um þann kostnað sem varð oft vegna
viðhalds. Lagðist hann ofan á kostnað við framkvæmdir félagsins við
framræslu á sama tíma. Þannig mætti lengur rekja umræður um bilanir
og kostnað við viðgerðir.
Eftir að framræslunni lauk árið 1953 var það aðalverkefni stjórnarinn-
ar að fylgjast með mannvirkjunum og sjá um viðgerðir á þeim þegar
þurfti, auk þess sem hún sá um að hleypa á engið svo lengi sem það var
gert eða allt fram um 1980. Eftir að framkvæmdum við framræsluna lauk
eru litlar upplýsingar í fundargerðum aðrar en um niðurjöfnun, ástand
mannvirkjanna og þær viðgerðir sem framkvæma þurfti. Eru upphæðir
vegna viðgerða misháar eftir árum en oftast nokkuð innan við 10 kr. á
hektara til 1960.
Þegar leið á 8. áratuginn minnkaði áhuginn fyrir því að hafa flóð á
enginu enda var landið sífellt minna nýtt til heyskapar. Kom þá af sjálfu
sér að mannvirkin gengju úr sér.
Samantekt
Hér hefur saga Áveitufélags Þingbúa verið rakin. I þessum fyrri hluta rit-
gerðarinnar hefur megináherslan verið lögð á að gera grein fyrir fram-
kvæmdum félagsins, annars vegar gerð áveitunnar árið 1922 og hins
vegar framræslu engjanna á árunum 1945-53. Hvoru tveggja var mikið
átak fyrir bændur á þeim jörðum sem land eiga á Eylendinu. Við áveitu-
framkvæmdirnar lögðu þeir bæði fram vinnuafl og fjármuni. Aftur á
móti var framræslan fyrst og fremst fjárhagslegt átak. Kreppan, sem hélt
bændum í Þingi líkt og annars staðar á landinu í heljargreipum megin-
hluta fjórða áratugarins, var farin hjá en mæðiveiki hrjáði sauðfé eftir
1938 og fram til fjárskipta árið 1948. Einmitt þegar sjúkdómur þessi geys-
aði sem ákafast var engið ræst fram. Þá má ekki gleyma því vinnuframlagi
og fjármunum sent varið var til að halda við og endurbæta mannvirki