Morgunblaðið - 09.05.2015, Qupperneq 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 9. MAÍ 2015
ILVA Korputorgi, s: 522 4500 www.ILVA.is
laugardaga 10-18, sunnudaga 12-18, mánudaga - föstudaga 11-18:30
24.900 kr.
Sumar í ILVA
Stóllmeðhvítri eða svartri setu
og viðarfótum. 24.900kr.
Copenhagen-stóll
Benedikt Bóas
benedikt@mbl.is
„Það eru vaxandi erfiðleikar í því
að láta hlutina ganga. Það er hins-
vegar mikið gert í því að láta þá
ganga upp. Það eru daglegir fundir,
en auðvitað þarf spítalinn þessi
hundruð starfsmanna sem eru í
verkfalli. Ef það vantar stóran
hluta í keðjuna þá er starfsemin
mjög viðkvæm,“ segir Óskar Reyk-
dalsson, framkvæmdastjóri Rann-
sóknarsviðs á Landspítalanum.
Verkfall geisla-, lífeinda- og nátt-
úrufræðinga í BHM, sem gegna
veigamiklu hlutverki á Rannsókn-
arsviði Landspítalans, hefur nú
staðið í fimm vikur og fátt sem
bendir til lausnar.
Óskar segir að þær starfsstéttir,
sem sjá um og framkvæma klín-
ískar rannsóknir og lesa úr nið-
urstöðum þeirra, séu grundvöllur
nánast allra mikilvægra ákvarðana
um greiningu og meðferð sjúklinga.
„Staðan er grafalvarleg, það
hlaðast upp sýni á rannsóknarstof-
um sem hafa ekki verið kláruð og
eru geymd í frysti. Þau geymast í
einhvern tíma þar en niðurstöðurn-
ar liggja ekki fyrir af þeim rann-
sóknum sem beðið er um.“
Þúsundir bíða
Þær vikur sem verkfallið hefur
staðið yfir hefur verið reynt að
halda uppi bráðastarfsemi þannig
að bráðveikir sjúklingar verði ekki
fyrir tjóni. En aðrir þurfa að bíða
og mörg hundruð sjúklinga bíða
eftir að komast í röntgenrannsókn-
ir sem heyra undir Rannsóknar-
sviðið.
„Ýmsar blóðrannsóknir,sem
læknar telja að geti beðið, bíða nú í
frystiskápum. Sýni úr líffærum eru
þar einnig og þessi sýni skipta þús-
undum núna. Biðlistinn eftir að
komast í myndgreiningu telur um
3.000 manns, en það er fólk sem
bíður eftir bréfi frá okkur um hve-
nær hægt sé að koma. Í venjulegu
árferði erum við með 100-200
manns á bið. Við vitum við ekki
hvort eitthvað leynist í þessum sýn-
um, því það er ekki búið að skoða
þau. En auðvitað vonar maður að
það hafi verið valið rétt og það bíði
enginn tjón af þessu en það er mikil
áskorun að stýra þessu,“ segir Ósk-
ar og bætir við að spítalinn geti
ekki gengið svona mikið lengur þó
hann sé ekki kominn að þolmörk-
um.
„Við gerum það sem í okkar valdi
stendur til að enginn skaðist. Það
hefur ekki gerst enn, sem ég veit
til, en auðvitað er orðin löng bið.
Það er erfitt fyrir fólk að liggja
lengi þjáð og þjakað á slysadeild.“
Óskar nefnir dæmi sem hann
segir nokkuð algengt; ef einstak-
lingur hafi lamast öðrum megin. Þá
þurfi að vera hægt að greina hver
ástæðan er, hvort hún sé blæðing
eða blóðtappi. Við núverandi að-
stæður taki greining lengri tíma og
meðferð hefjist síðar, en hún sé
mismunandi eftir því hver ástæða
lömunarinnar sé. Sé ástæðan blóð-
tappi fari fólk á blóðþynnandi lyf.
„Það er grundvallaratriði að fá
greiningu áður en lengra er hald-
ið,“ segir Óskar.
Vel gengur með börnin
Gréta Ingþórsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Styrktarfélags
krabbameinssjúkra barna, segist
ekki hafa heyrt það á skjólstæð-
ingum félagsins að verkfallið hafi
valdið töfum á meðferð þeirra og
vonar að svo verði áfram.
Ragnheiður Haraldsdóttir, for-
stjóri Krabbameinsfélagsins, segir
að róðurinn þyngist hjá sínu fólki
með hverjum degi. „Sagan hér til
hliðar er ekkert einsdæmi. Við er-
um með aðalfund á morgun [í dag]
þar sem staðan á sjúkrahúsunum
verður tekin til umfjöllunar og
ályktun send út í kjölfarið því stað-
an er alvarleg,“ segir Ragnheiður.
Vantar stóran hluta í keðjuna
 Sýni sjúklinga eru fryst því ekki er hægt að rannsaka þau vegna verkfalla  Um 3.000 bíða eftir að
komast í myndgreiningu  Grafalvarleg staða, segir framkvæmdastjóri Rannsóknarsviðs Landspítalans
Óskar
Reykdalsson
Ragnheiður
Haraldsdóttir
Verkföllin snerta marga og fékk
Morgunblaðið sent bréf konu,
krabbameinssjúklings, sem hef-
ur lent í báðum verkföllunum
sem hafa haft áhrif á starfsemi
Landsspítalans undanfarið; hjá
læknum og BHM.
Í bréfinu segir konan m.a. að
hún hafi beðið eftir að komast í
sneiðmyndartöku síðan í nóv-
ember. Vegna læknaverkfallsins
fór hún á biðlista, fékk tíma aft-
ur í apríl en fékk þá tilkynningu
um að myndatökunni hefði ver-
ið frestað á ný vegna verkfalls.
„Ég á bara eitt líf og vil halda
í það, ég hef rétt á að halda í
það svo lengi sem hægt er,“
skrifar konan.
Bið í báðum
verkföllum
RAUNASAGA KRABBA-
MEINSSJÚKLINGS
Viðar Guðjónsson
vidar@mbl.is
Samþykkt var á fundi stjórnskip-
unar- og eftirlitsnefndar í gær að
halda áfram með Víglundarmálið
svokallaða. Ákveðið var að kalla
sex einstaklinga fyrir nefndina að
beiðni nefndarmannna.
Víglundur Þorsteinsson lögfræð-
ingur hefur sakað ráðherra, emb-
ættismenn og starfsmenn slita-
stjórna um lögbrot þegar nýju
ríkisbankarnir voru stofnaðir árið
2009. Hefur hann haldið því fram
að farið hafi verið framhjá neyð-
arlögum frá árinu 2008. Þáverandi
ríkisstjórn hafi gripið heimildar-
laust inn í lögmætt ferli neyðarlag-
anna um stofnun nýju bankanna
og komið í veg fyrir að Fjármála-
eftirlitið fengi lokið sínum ákvörð-
unum. Telur hann að a.m.k. tveir
ráðherrar, Steingrímur J. Sigfús-
son og Gylfi Magnússon, hafi
gengið gegn reglum neyðarlaga og
annarra laga svo sem almennra
hegningarlaga. Með því hafi þeir
jafnframt bakað sér ábyrgð sam-
kvæmt ákvæðum laga um ráð-
herraábyrgð.
Að sögn Brynjars Níelssonar,
varaformanns nefndarinnar, sem
stýrði fundinum í fjarveru Ög-
mundar Jónassonar, formanns
hennar, verða, auk Víglundar Þor-
steinssonar, kallaðir til Jónas Fr.
Jónsson, fyrrum forstjóri FME,
Ragnar Hafliðason, fyrrum aðstoð-
arforstjóri FME, og þeir Jóhannes
Karl Sveinsson og Þorsteinn Þor-
steinsson, lögmenn sem stóðu að
samningagerð við kröfuhafa. Þá
verða kölluð til þau Þórður Snær
Júlíusson, blaðamaður á Kjarnan-
um, og Björg Thorarensen, sér-
fræðingur í stjórnskipunarrétti.
Að sögn Brynjars er búist við því
að tvo nefndarfundi þurfi til þess
að ræða við ofangreint fólk.
Sex kallaðir fyrir stjórn-
skipunar- og eftirlitsnefnd
 Tveir fundir haldnir þar sem Víglundarmálið verður rætt
Morgunblaðið/Eggert
Stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd
Sex verða kallaðir til viðtals.
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
,,Þetta er í mjög hörðum hnút, átök í
gangi og Starfsgreinasambandið að
ljúka tveggja daga verkfalli. Þetta er
augljóslega ekki nóg til að fá at-
vinnurekendur til að setjast að þess-
um viðræðum af einhverri alvöru.
Næsta lota Starfsgreinasambands-
ins er 19. og 20. maí og þá verður líka
lokið atkvæðagreiðslu Flóans og
verslunarmanna um verkfalls-
aðgerðir. Þá bætast 56 þúsund
manns við þau 10 þúsund sem eru
þegar í aðgerðum. Mér sýnist á öllu
að það muni ekki margt gerast í
þessari atburðarás fyrr en að því
kemur,“ segir Gylfi Arnbjörnsson,
forseti ASÍ, um þá stöðu sem uppi er
í kjaraviðræðunum.
Spurður um viðræður við stjórn-
völd um aðgerðir til að greiða fyrir
lausn í kjaradeilunum segir Gylfi að
úr því að menn séu ekki að ná saman
um einhverja heildarlausn séu laun-
þegasamtökin ekki með kröfur á
stjórnvöld í þessari lotu, að hluta til
vegna tortryggni og vantrausts í
garð stjórnvalda.
Verður að efna það sem sagt er
„En auðvitað geri ég mér grein
fyrir því að eina leiðin til að byggja
slíkt traust upp væri að gera ein-
hvers konar samkomulag við stjórn-
völd. Það verður væntanlega af okk-
ar hálfu að vera varið af einhverjum
forsendum, þannig að við getum þá
brugðist við ef það gerist enn á ný að
stjórnvöld standa ekki við það. Ég
held að það hafi þó áorkast í þessari
samræðu að stjórnmálamenn átti sig
á því að það sem sagt er verður ein-
faldlega að standa,“ segir Gylfi.
Spurður hvort mögulegar aðgerð-
ir stjórnvalda þurfi að koma til strax
segir Gylfi ekki hægt að ætlast til
þess því ríkisstjórnir þurfi t.a.m. að
fara með ákvarðanir í gegnum þingið
en tryggt verði að vera að loforð
verði efnd. „Við erum ekki að segja
að það þurfi að efna allt strax en aug-
ljóslega þurfum við að hafa einhvern
fyrirvara ef það gerist aftur [að ekki
er staðið við loforð] og stjórnmála-
menn verða að vera sér meðvitaðir
um að það sem sagt er þarf að efna,“
segir Gylfi en leggur áherslu á að
ekki sé enn komið að þessu í yfir-
standandi kjaraviðræðum.
„Það standa spjótin á ríkisstjórn-
inni og ég skil það auðvitað vel, en ég
sé enga lausn í því að ríkisstjórnin
komi með eitthvert útspil. Ef rík-
isstjórnin á að geta leyst úr þessari
deilu hlýtur það að snúast um þau at-
riði sem aðildarfélög Alþýðu-
sambandsins telja mikilvægt að
leysa. Við erum ekki að kalla eftir
einhverjum óskapakka ríkisstjórn-
arinnar heldur værum þá að kalla
eftir einhverju sem við teljum skipta
máli til lausnar kjaradeilum. Rík-
isstjórnin getur ekki haft frumkvæði
að því. Við hljótum að gera það sjálf
en fyrst þurfum við að ná saman um
hvort við viljum fara þá leið. Núna er
einfaldlega verið að semja við at-
vinnulífið um launahækkanir,“ segir
Gylfi.
Hann kveðst eiga von á því að
ástandið í kjaradeilunum eigi enn
eftir að versna áður en menn geti séð
til lands og viðsemjendurnir átta sig
á að full alvara er að baki kjarabar-
áttu aðildarfélaga ASÍ.
Flóinn og verslunarmenn senda
út atkvæðaseðla
Flóafélögin, VR og Landssamtök
ísl. verslunarmanna, eru með sam-
stilltar verkfallsaðgerðir í undirbún-
ingi. Í gær var byrjað að senda út at-
kvæðaseðla til félagsmanna en
skipulag vinnustöðvana félaganna er
með þeim hætti að dagana 28. maí til
og með 5. júní verða tveggja daga
verkföll í tilteknum atvinnugreinum
á félagasvæði félaganna og frá og
með 6. júní hefst ótímabundið alls-
herjarverkfall hafi samningar ekki
náðst fyrir þann tíma.
Ekki lausn í að ríkisstjórn komi með útspil
Morgunblaðið/Eggert
Kjaradeilur Gylfi Arnbjörnsson, forseti ASÍ, segist eiga von á að ástandið í
kjaradeilunum eigi eftir að versna áður en menn geti séð til lands.
 „Eina leiðin til að byggja slíkt traust upp væri að gera einhvers konar samkomulag við stjórnvöld“