Dagblaðið Vísir - DV - 01.04.2009, Blaðsíða 3
miðvikudagur 1. apríl 2009 3Fréttir
bæjarstjórnarmenn í
milljarða gjaldþroti
bænum hafi ákveðið að gerast hlut-
hafi í Suðurnesjamönnum árið 2007
eftir að oddviti Sjálfstæðisflokksins
í bæjarstjórn, Sigmar Eðvarðsson,
lagði það til en hann var formaður
bæjarráðs Grindavíkurbæjar á þeim
tíma. Þá var Samfylkingin í meiri-
hluta í bæjarstjórn ásamt Sjálfstæð-
isflokknum.
Aðspurð af hverju Samfylking-
in hafi ekki sett sig upp á móti því
að bæjarfélagið tæki þátt í slíkum
áhættufjárfestingum segir Jóna Krist-
ín að það sé góð spurning. „Auðvit-
að hefðum við átt að gera það. En
við settum okkur upp á móti því að
bæjarfélagið tæki þátt í frekari hluta-
fjáraukningu félagsins,“ segir Jóna
Kristín og bætir því við að þetta sé
að einhverju leyti skiljanlegt þegar
litið er á tíðarandann í samfélaginu
á þessum tíma. „Þetta var áður en
við byrjuðum að hafa áhyggjur af því
hvert við værum að stefna sem sam-
félag; þetta var 2007. Þetta eiga bæj-
arfélög auðvitað ekki að gera, það
er alveg af og frá,“ segir Jóna Kristín
en Sigmar var valinn til að vera full-
trúi bæjarins á hluthafafundi Suður-
nesjamanna sumarið 2007.
Vildu mótvægi við Geysi Green
Sigmar segir að ástæðan fyrir því af
hverju Grindavíkurbær hafi ákveð-
ið að gerast hluthafi í Suðurnesja-
mönnum sé sú að nokkur andstaða
hafi verið gegn því víða á Suður-
nesjunum að Geysir Green keypti
hlut ríkisins í Hitaveitu Suðurnesja
auk þess sem vilji hafi verið fyrir því
að stuðla að atvinnuuppbyggingu á
Reykjanesi. Sigmar segir að yfirvöld
í Reykjanesbæ hafi átt í samvinnu
við Geysi Green um að fyrirtækið
keypti hlutinn, en Reykjanesbær hafi
helst viljað að Geysir Green eignað-
ist hlutinn. „Það var ekki samstaða
um þetta um öll Suðurnesin. Það var
meiningin að búa til hóp sem væri
mótvægi við Geysi Green,“ segir Sig-
mar en Suðurnesjamenn áttu að lok-
um næsthæsta tilboðið í hlut ríkis-
ins í Hitaveitu Suðurnesja sem fór til
Geysis Green fyrir ríflega 7,5 millj-
arða króna.
Þessi skýring Sigmars er áhuga-
verð í ljósi þess að svo virðist sem
einn af bæjarfulltrúum Sjálfstæð-
isflokksins, Þorsteinn Erlingsson,
hafi haft persónulega hagsmuni af
því í gegnum Saltver og stjórnar-
formennsku sína í Sparisjóðnum í
Keflavík að Suðurnesjamenn fengju
að kaupa hlutinn í Hitaveitu Suður-
nesja. Á sama tíma virðist það hafa
verið vilji forystu Sjálfstæðisflokks-
ins í Reykjanesbæ að Geysir Green
keypti hlutinn, sem á endanum varð
raunin.
Suðurnesjamenn ákváðu svo í
kjölfarið að fjárfesta í fjármálafyrir-
tækjum í staðinn fyrir Hitaveitu Suð-
urnesja.
Kom til greina
Sigmar segir að það hafi komið til
greina hjá Grindavíkurbæ að draga
sig út úr hluthafahópi Suðurnesja-
manna eftir að það lá ljóst fyrir að fé-
lagið fengi ekki að kaupa eignarhlut-
inn í Hitaveitu Suðurnesja því bærinn
hafi ákveðið að taka þátt í félaginu
vegna hugsanlegra kaupa á þessum
hlut. Hins vegar hafi bærinn ekki
dregið sig út, meðal annars vegna
þess að bærinn hafi einungis átt 2
prósenta hlut í Suðurnesjamönnum
sem aðallega hafi verið táknrænn.
„Það kom til greina að gera það, en
svo bara gerðist það ekki,“ segir Sigmar
en Grindavíkurbær átti 8 prósent hlut í
Hitaveitu Suðurnesja á þeim tíma sem
félagið var stofnað.
Hlutur bæjarins í Hitaveitunni var
svo seldur til Geysis Green Energy fyrir
rúma fjóra milljarða.
Átti í Suðurnesjamönnum
Fjölskyldufyrirtæki Sigmars, Hópsnes
hf., er einnig einn af eigendum Suð-
urnesjamanna, eins og áður segir, og
hefur Sigmar verið framkvæmdastjóri
félagsins síðan 2006. Faðir Sigmars,
Eðvarð Júlíusson, er auk þess skráð-
ur sem einn af stjórnarmönnum Suð-
urnesjamanna í gegnum starf sitt sem
stjórnarformaður Bláa lónsins.
Sigmar segist aðspurður hafa átt
hlut í Suðurnesjamönnum í gegnum
einkahlutafélag. Hann vill ekki gefa
upp hversu hár hluturinn var né
hvað einkahlutafélagið heiti. Hann
neitar því að Hópsnes hafi átt hlut í
Suðurnesjamönnum.
Hluthafi í Suðurnesjamönnum
Þorsteinn Erlingsson, stjórnarfor-
maður Sparisjóðsins í keflavík og
bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins í
reykjanesbæ, er einn af hluthöfun-
um í Suðurnesjamönnum.
Bæjarfulltrúi fékk kúlulán
Steinþór Jónsson, bæjarfulltrúi í
reykjanesbæ og varamaður í stjórn
Sparisjóðsins í keflavík, fékk rúmlega
3 milljarða króna kúlulán frá SprON í
gegnum einkahlutafélag sitt Bergið.
„Þetta var áður en við byrjuðum að hafa
áhyggjur af því hvert við værum að stefna;
þetta var 2007. Þetta eiga bæjarfélög auðvit-
að ekki að gera, það er alveg af og frá.“
HSBC-bankinn í Bretlandi hef-
ur sett 13,5 prósenta hlut Baugs
og skyldra félaga í sölu í óþökk
skilanefndar Landsbankans. And-
virði hlutarins, sem metinn var á 7
milljarða króna, verður tekið upp í
skuld Landsbankans við HSBC.
Baugur Group átti 6,5 prósenta
hlut í Debenhams og jafnstór-
an hlut í gegnum Unity Invest-
ment sem er í eigu Stoða, Baugs og
Kevins Stanford.
Þegar Baugur Group festi kaup
á Debenhams á sínum tíma voru
kaupin fjármögnuð af Landsbank-
anum. Landsbankinn endurfjár-
magnaði lánið, sem nemur nú um
9 milljörðum króna, hjá HSBC-
bankanum í Bretlandi. Af þeim
sökum voru hlutabréf Baugs Group
vistuð hjá breska bankanum.
HSBC var því í hópi almennra
kröfuhafa í Landsbankann, með
um 7 milljarða króna kröfu, eftir
að hann komst í þrot og var settur
undir skilanefnd.
Meðan Baugur naut greiðslu-
stöðvunar var ætlun skilanefndar
Landsbankans að selja hlutabréf-
in í Debenhams í samráði við Baug
og fá andvirði þeirra til uppgjörs
félagsins við Landsbankann.
Þetta breyttist allt þegar Baug-
ur var tekinn til gjaldþrotaskipta
að kröfu skilanefnda Glitnis og
Landsbankans. Fyrir þann tíma
höfðu stjórnendur Baugs bent
skilanefndunum á að með því að
taka félagið til gjaldþrotaskipta
kynnu verðmæti að glatast.
Landsbankinn fær ekki neitt
Með gjaldþroti Baugs gat HSBC-
bankinn nýtt sér gjaldfelling-
arákvæði og hirt hlutabréfin í
Debenhams upp í kröfu sína á
Landsbankann. Þetta gat bankinn
í krafti þess að Debenhams-bréfin
hefðu undir öllum kringumstæð-
um fallið í hendur Landsbankans
eftir gjaldþrot Baugs.
Samkvæmt gengi dagsins í gær
var andvirði hlutabréfanna um 9
milljarðar króna samkvæmt upp-
lýsingum DV.
Áform skilanefndar Lands-
bankans um að fá andvirði Deben-
hams-hlutabréfanna upp í skuldir
Baugs við bankann hafa því runnið
út í sandinn. HSBC-bankinn þarf
aðeins að fá það verð fyrir hluta-
bréfin sem duga fyrir skuld Lands-
bankans. Landsbankinn fær ekki
neitt og hefur því að minnsta kosti
7 milljörðum minni upphæð en til
stóð til þess að greiða upp í Icesa-
ve-skuldina við breska sparifjár-
eigendur.
Stefán Hilmarsson, fyrrver-
andi fjármálastjóri Baugs, segir að
hann og aðrir forráðamenn Baugs
hafi fyrir löngu bent skilanefndum
bankanna á þessa hættu. „Icesave-
gatið hefur stækkað um 7 milljarða
króna.“
Debenhams stendur illa
þótt verslanakeðjan hafi staðið
kreppuna nokkuð vel af sér hing-
að til og hefur markaðsvirði hluta-
bréfa rýrnað um tugi prósenta á
undanförnum misserum. Skuld-
ir Debenhams nema nálægt 180
milljörðum íslenskra króna.
HSBC-bankinn í Bretlandi hefur selt hlut
Baugs í Debenhams-verslanakeðjunni fyr-
ir skuldum Landsbankans. Skilanefndin
situr eftir með sárt ennið og milljarða gat.
bretar
hirtu
bréfin
Debenhams selt upp í skuldir
Stefán H. Hilmarsson, fyrrverandi
fjármálastjóri Baugs, segir að
skilanefndunum hafi verið bent
á þá hættu að fé kynni að glatast
ef gjaldþrotaleiðin yrði farin.
Áform skilanefndar
Landsbankans um að
fá andvirði Deben-
hams-hlutabréfanna
upp í skuldir Baugs
við bankann hafa því
runnið út í sandinn.
JóHann HauKSSon
blaðamaður skrifar: johannh@dv.is