Dagblaðið Vísir - DV - 08.03.2010, Blaðsíða 23

FRÉTTIR 8. mars 2010 MÁNUDAGUR 23
LÁTTU EKKI LJÚGA AÐ ÞÉR
hringinn og það er engin ástæða til að svelta sig á kvöldin. Lík-
aminn hægir á brennslu ef hann fær ekki næringu. Það er heldur
ekki sniðugt að fara að sofa svangur. Þá er líklegra að fólk sofi illa
og vakni á nóttunni til að borða ótæpilega.
Fullyrðing: Best er að neyta meirihluta hitaeininganna fyrri
hluta dags, borðaðu eins og kóngur á morgnana, prins í
hádeginu og betlari á kvöldin
Staðreynd: Þetta mynstur er algjörlega á skjön við það hvern-
ig líkaminn vinnur. Svengdin eykst eftir
því sem á daginn líður vegna meiri
virkni hormóna. Góð þumal-
puttaregla er að neyta 2/3
hluta hitaeininganna sem
þú borðar fyrir kvöldmat.
Fullyrðing: Það er
minna fitandi að
drekka léttvín en
bjór
Staðreynd: Það er ekki rétt.
Í hálfum lítra af hefðbundn-
um bjór eru 225 hitaein-
ingar en í hálfum lítra af
rauðvíni eru um 400 hitaein-
ingar, þar sem alkóhólmagn
í rauðvíni er mun meira. Fæst-
ir drekka þó jafnmikið af rauðvíni
og þeir myndu gera af bjór. Í einu
rauðvínsglasi (2 dl) eru um 160 hita-
einingar.
Fullyrðing: Það er hressandi að æfa þunnur
Staðreynd: Í áfengi er þvagörvandi efni og mikil áfeng-
isdrykkja þurrkar upp líkamann. Ef vökvajafnvægið
er ekki nógu mikið getur það meðal annars vald-
ið sinadrætti í vöðvum. Það er ekki endilega
hættulegt en getur þó hugsanlega valdið
einhverjum hjartsláttartruflunum.
Fullyrðing: Lakkrís er eitur
Staðreynd: Lakkrís er ekki eitur
en í honum er efni sem get-
ur hækkað blóðþrýsting-
inn. Fólk með háan blóð-
þrýsting ætti því að neyta
hans í hófi.
Fullyrðing: Ofurfæði
getur gert kraftaverk
fyrir líðanina
Staðreynd: Allur sá matur
sem talað er um að sé ofurfæði
er hollur og fólk á að neyta hans
reglubundið. Það er hins vegar
engin ein fæðutegund sem hefur einhvern undr-
amátt og fólk á alls ekki að sniðganga annan
mat innan sömu fæðuflokka.
Fullyrðing: Þú brennir jafn-
miklu á að skokka og ganga
rösklega
Staðreynd: Brennsla ræðst af því
hversu hratt þú ferð yfir. Sá sem geng-
ur á 6 kílómetra hraða brennir nokkurn
veginn jafnmiklu og sá sem skokkar á sama
hraða. Flestir skokka hins vegar heldur hraðar en þeir
ganga og brenna því meiru.
Fullyrðing: Brennslutöflur hjálpa manni að léttast
Staðreynd: Koffín í brennslutöflum getur aukið brennslu lítillega en
sem öflugt brennsluefni eru töflurnar vita gagnslausar. Efni sem inni-
halda koffín geta aukið líkur á hjartsláttartrufl-
unum ef þeirra er neytt í miklum mæli.
Fullyrðing: Börn verða „ofvirk“
af sykuráti
Staðreynd: Neysla sætinda hefur engin áhrif. Heil-
brigt fólk verður hvorki sljótt né „hátt uppi“ þótt
það neyti dísætra afurða. Ærslafull börn í afmæli eru
því ekki æst vegna sykuráts heldur vegna þess að það
er gaman í veislunni.
Blóðsykur hjá fólki sem hefur ekki sykursýki
sveiflast á milli 4 til 7 mmól/l yfir daginn;
hann er hærri eftir máltíðir en lækkar þess
á milli. Líkamleg einkenni eru lítil sem
engin eftir því hvort blóðsykurinn
er nær hærri eða lægri mörkum.
Eftir máltíð dælir brisið insúl-
íni út í líkamann. Insúlínið tek-
ur upp sykurinn og færir hann
til frumna sem þurfa á hon-
um að halda. Ef allar frumur
eru mettar er hægt að um-
breyta sykrinum í fitu. Þetta
er gert til að sykurinn fari
ekki yfir eðlilegt hámark.
Þegar langt er liðið frá mál-
tíð og blóðsykurinn er frek-
ar lágur (til dæmis seinni-
part dags) framleiðir brisið
hormónið glúkagon. Það fer
í lifrina, brýtur sykurtegund
sem heitir glýkógen niður í
glúkósa. Glúkósinn seytlar út í
blóðið þannig að sykurmagnið
hækkar og helst innan eðlilegra
marka.
Fullyrðing: Aspartam er hættu-
legt efni
Staðreynd: Gervisætuefnið aspartam er
eitt mest rannsakaða gerviefni sem notað
er í matvæli. Í 20 ár hafa eftirlitsstofnanir sýnt
fram á að efnið er algjörlega skaðlaust fólki þótt ein-
stöku rannsóknir á músum sýni vísbendingar um skaðsemi. Allar
óhlutdrægar rannsóknir á efninu hafa sýnt að þær rannsóknir standa ekki á
föstum grunni. Efnið ber heldur enga eiginleika þess að vera ávanabindandi
nema einhverjum þyki þær afurðir sem efnið er notað í óstjórnlega góðar. Það
gildir um öll matvæli.
Fullyrðing: Neysla margra tegunda áfengra drykkja er helsta ástæða
timburmanna
Staðreynd: Helsta ástæða timburmanna er ofneysla áfengis. Það sem hefur mest áhrif
á timburmenn er magn alkóhóls sem fólk innbyrðir en ekki fjöldi tegunda.