Dagblaðið Vísir - DV - 24.09.2010, Blaðsíða 2
Var tekinn í guðatölu
n Helgi Hróbjartsson játaði fyrir fagráði
um kynferðisbrotamál innan kirkjunnar
að hafa framið kynferðisbrot gegn
þremur ungum piltum. Fólust
brotin annars vegar í kynferðis-
legu ofbeldi og hins vegar í kyn-
ferðislegri áreitni. Brotin framdi
hann fyrir 25 árum en hann
gekkst við þeim þegar sakir voru
bornar á hann og lýsti því yfir í kjölfar-
ið að hann myndi ekki starfa framar fyrir
kirkjuna eða önnur samtök henni tengd.
Helgi var staddur í Eþíópíu þegar málið
kom upp.
Málið var mönnum sem til hans
þekkja mikið áfall, enda hefur Helgi ekki
verið þekktur fyrir annað en óeigingjarnt
starf og hefur ósérhlífni hans vakið eftirtekt, hér heima
sem og erlendis. Helgi er 73 ára. Hann er prestur en hefur lengst af starfað
sem kristniboði á vegum norsku kristniboðasamtakanna, aðallega í Eþ-
íópíu en líka í Senegal. Fyrir störf sín var Helgi mikilsvirtur og var talað um
hann sem þriðja guðinn í Eþíópíu.
SakSókn gegn ráðherrum
í uppnámi
n Umfjöllun um málshöfðun gegn fyrrver-
andi ráðherrum fór fram á Alþingi í vikunni.
Gagnrýni Jóhönnu Sigurðardóttur
forsætisráðherra olli titringi og
þykir óljóst hvort þingsályktun-
artillögur um málshöfðun njóti
meirihlutafylgis innan þingsins.
Nokkrir þingmenn Samfylkingar-
innar lýstu efasemdum um máls-
höfðunina á Alþingi með svipuðum rökum
og fram höfðu komið í ræðu Jóhönnu. Ræða
hennar kom mörgum þingmönnum VG
verulega á óvart, ekki síst fyrir hversu af-
dráttarlaus gagnrýni hennar á þingmanna-
nefndina var. Mat nokkurra stjórnarliða,
sem DV ræddi við á þriðjudag, var að Jó-
hanna hefði varpað sprengju inn í umræð-
una um ráðherra ábyrgð með ræðu sinni.
Renni málshöfðun gegn þremur til fjórum ráðherrum út í sandinn virð-
ist einsýnt að aðeins stjórnendur og helstu eigendur föllnu bankanna verði
kallaðir til ábyrgðar og dæmdir vegna bankahrunsins en hvorki ráðherrar
né embættismenn.
rekin úr landi eftir Skilnað
n Aðstæður brasilísku konunnar Jussan-
am de Silva eru þær að Vinnumálastofnun
hefur hafnað því að framlengja
vinnuleyfi hennar í kjölfar
skilnaðar hennar við íslensk-
an eiginmann sinn. Jussanam
hefur unnið í tvö ár á frístunda-
heimilinu Hlíðaskjóli og til stóð
að endurnýja við hana samninginn í lok
sumars. Vinnumálastofnun hafnaði um-
sókn um tímabundið atvinnuleyfi. Það er
vegna þess að hún getur ekki starfað hér
lengur á þeim forsendum að hún sé gift
íslenskum manni. Jussanam var gift í tvö
ár og býr hér með 18 ára gamalli dóttur
sinni.
2
3
1
ÓSÝNILEGAR
FLUGVÉLAR
FRAMTÍÐAR
ÁSAKAÐUR
PRESTUR
Í TRÚBOÐI
JÁTAR BROT GEGN ÞREMUR PILTUM:
MÁNUDAGUR OG ÞRIÐJUDAGUR 20. – 21. SEPTEMBER 2010 DAGBLAÐIÐ VÍSIR 108. TBL.100. ÁRG. – VERÐ KR. 395
n DÁÐUR FYRIR KRISTNIBOÐ Í EÞÍÓPÍUn VAR KALLAÐUR „ENGILL“
n FARINN TIL NOREGS
FRÉTTIR 2–3
ARATÚNS-HJÓN HEIMTA MILLJÓN n HÓTA BLOGGARA MÁLSÓKN
KÚBVERSKI BRÓÐIRINN:
GOTT LÍF
Á ÍSLANDI
n FEÐGARNIR KOMA AFTUR
ÁLFTANES:
SLYSAGILDRA
HÚSBRJÓTS
FRÉTTIR 6
ERLENT 14–15
ÓSÁTT VIÐ GENGISDÓM:
„ÉG MUN
EKKI
BORGA“
NEYTENDUR 12–13
HÆTTULEGASTIBÆR LANDSINS
FRÉTTIR 10–11
n HVAR ER ÖRUGGAST OG HVAR ERU FRAMDIR FLESTIR GLÆPIR?
ÁSDÍS RÁN:
MEÐ HÚÐ-
SKEMMDIR
EFTIR SÓLINA
FÓLKIÐ 26
FRÉTTIR 3
FRÉTTIR 8
10 fréttir
22. september 2010 miðvikudagurNýfráskildar konur frá löndum utan Evrópska efnahagssvæðisins eru meðal þeirra sem er neitað um endur- nýjun atvinnuleyfis. Tónlistarkonan og frístundaleiðbeinandinn Jussanam de Silva frá Brasilíu er ein þess-ara kvenna. Hana grunaði ekki, þegar hún skildi við eiginmann sinn síðasta vor, að forsendur dvalar hennar væru orðnar að engu í augum íslenskra yfirvalda og það þykir henni sárt.
Aðstæður brasilísku konunnar Juss-
anam de Silva eru þær að Vinnu-
málastofnun hefur hafnað því að
framlengja vinnuleyfi hennar í kjöl-
far skilnaðar hennar við íslenskan
eiginmann sinn. Jussanam hefur
unnið í tvö ár á frístundaheimilinu
Hlíðaskjóli og til stóð að endurnýja
við hana samninginn í lok sumars.
Vinnumálastofnun hafnaði umsókn
um tímabundið atvinnuleyfi. Það er
vegna þess að hún getur ekki starf-
að hér lengur á þeim forsendum að
hún sé gift íslenskum manni. Juss-
anam var gift í tvö ár og býr hér með
18 ára dóttur sinni.
Vel liðin en þarf samt að fara
Jussanam býr núna í Reykjavík
með dóttur sinni. Hún er vel lið-
in á vinnustað sínum, Hlíðaskjóli,
þar sem hún hefur nýtt tónlistar-
hæfileika sína til að kenna börn-
unum söng og leiklist. Yfirmaður
Jussanam í Hlíðaskjóli, Andrea Ól-
afsdóttir, hefur aðstoðað Jussanam
í samskiptum hennar við Vinnu-
málastofnun og Útlendingastofn-
un. Hún undrast það að þurfa að
missa svo góðan starfskraft þeg-
ar svo erfiðlega gengur að fá góða
starfsmenn í starf innan frístunda-
heimilanna. Jussanam sé einn
hinna fáu staðföstu starfskrafta
sem börnin læri að reiða sig á. Hún
hafi þess utan mikið fram að færa í
skólastarfið sem missir sé að. „Svör
Vinnumálastofnunar eru á þá leið
að vegna mikils atvinnuleysis á Ís-
landi sé laganna vegna ekki hægt
að veita starfskröftum utan EES
atvinnuleyfi.“
Andrea segir það sorglega stað-
reynd að fólki sé neitað um endur-
nýjun atvinnuleyfa og það sent heim
þó að það sé vel liðið af atvinnurek-
endum sem vildu hafa það áfram í
starfi. „Vinnumálastofnun er bund-
in af lögum og reglum þannig að
eftir stendur að það er ákvörðun ís-
lenskra stjórnvalda að veita borgur-
um EES-ríkja forgang fram yfir fólk
utan svæðisins þegar kemur að veit-
ingu atvinnuleyfa,“ segir Andrea.
Virt söngkona á Íslandi
Auk þess að starfa á frístundaheim-
ilinu þá sinnir Jussanam tónlistar-
ferli sínum og hefur getið sér gott
orð sem bossa nova-söngkona. Hún
hefur átt í samstarfi við marga af
þekktustu djasstónlistarmönnum
Íslands, þar á meðal Tómas R. Ein-
arsson, Hauk Gröndal saxófónleik-
ara og Agnar Má Magnússon píanó-
leikara. Jussanam gaf út fyrstu plötu
sína í fyrra, „Ela é Carioca“, eftir vel
heppnaða tónleika í Salnum í Kópa-
vogi.
Jussanam er fædd í Rio de Jan-
eiro og lærði frá unga aldri að syngja
sömbu og bossa nova-tónlist. Auk
þess að vera söngkona þá kom Juss-
anam fram í sápuóperum í brasil-
íska sjónvarpinu. Hún segist vilja
búa hér á landi þrátt fyrir mótlætið
sem hún hefur orðið fyrir og að hún
vilji ekki snúa til Rio í bráð. Þar bíði
hennar ekkert lengur.
„Lífið hér er gott og ég nýt starfs-
ins með börnunum og samstarfsins
við þá hæfileikaríku tónlistarmenn
sem ég hef verið svo gæfusöm að fá
að vinna með. Ég á hér vini og líf sem
ég vil byggja upp. Mér finnst erfið og
sár tilhugsun að þurfa að fara frá öllu
og byrja aftur upp á nýtt í Rio. Dótt-
ir mín býr hér með mér og saman
finnst okkur við hafa mikið að gefa
til íslensks samfélags og finnst erfitt
að vera hafnað.“
Fráskildar konur reknar heim
Jussanam segir að fljótlega eftir að
hún skildi við eiginmann sinn hafi
sigið á ógæfuhliðina. „Ég sótti um
skilnað í vor og vegna þess að á
mínum vinnustað eru aðeins gerðir
samningar á ársgrundvelli þurfti ég
að endurnýja hann og sækja um nýtt
vinnuleyfi. Því var svo hafnað með
bréfi frá Vinnumálastofnun í ág-
úst.“ Hún bendir á að skilnaðurinn
sé ekki einu sinni genginn í gegn.
Hann gangi í gegn í október. Hún
velti því eðlilega fyrir sér hvort að
það sé virkilega svo að aðeins fáein-
um mánuðum frá því að karlmenn
skilji við eiginkonur sínar þurfi þær
hreinlega að pakka saman föggum
sínum og halda til síns heima. Hún
bendir á að hún þurfi meira að segja
að borga kostnaðinn við heimförina
sjálf.
„Ég eins og margar aðrar konur
sem hafa verið í mínum sporum hef
slitið mig upp frá heimahögunum
til að byggja upp líf hér. Lífið byggði
ég ekki aðeins upp með eiginmanni
mínum heldur vinum mínum og
dóttur, vinnuveitendum, vinnufé-
lögum og samstarfsmönnum. Ég á
mér minn eigin sjálfstæða tilveru-
rétt og mér finnst sárt að þurfa til-
neydd að skila allt það eftir sem ég
hef byggt upp ef ég þarf að yfirgefa
landið. Staða kvenna sem skilja við
maka sína er veik hér á landi og mér
þykir það leitt því staða kvenna hér á
landi er annars sterk.“
REKIN ÚR LANDI
EFTIR SKILNAÐ
Sárt að þurfa að fara Aðeins fáeinum mánuðum eftir skilnaðinn þarf Jussanam de Silva að fara af landi brott.
MYND RÓBERT REYNISSON
Ég, eins og margar aðrar konur sem hafa verið í
mínum sporum, hef slitið mig
upp frá heimahögunum til að
byggja upp líf hér.
Fólk sem hyggst sækja um atvinnu- og dvalarleyfi hér á landi skilar umsóknum sínum til Útlendingastofnunar sem skoðar hvort forsendur séu fyrir því að veita dvalarleyfi, að sögn Hreiðars Eiríkssonar, forstöðumanns leyfasviðs stofnunarinnar. „Við skoðum dvalarleyfisumsóknina og ef viðkomandi uppfyllir skilyrði laga fyrir útgáfu dvalarleyfis samþykkjum við dvalarleyfisumsóknina með fyrirvara um samþykki Vinnumálastofnunar á útgáfu atvinnuleyfis,“ segir hann. Hreiðar tekur fram að þegar fólk komi hingað á grundvelli hjúskapar fái það dval-arleyfi á grundvelli hans. „Síðan gerist það að hjúskapur er ekki lengur fyrir hendi, til dæmis við skilnað, að þá eru ekki lengur forsendur fyrir áframhaldandi útgáfu einmitt þessarar tegundar leyfis. Þá í mörgum tilfellum hefur viðkomandi sótt um atvinnu- og dvalarleyfi. Í þeim tilfellum sem þeim hefur verið synjað er forsenda fyrir útgáfu dvalarleyfis brostin þar sem framfærsla er ekki lengur fyrir hendi,“ segir Hreiðar.
ERFITT FYRIR FÓlk uTaN EES-RÍkJaNNaBaldur Aðalsteinsson, verkefnastjóri í atvinnuleyfum hjá Vinnumálastofnun, segir stofnunina fara eftir reglum sem henni hafi verið settar en þær kveði á um að fólk frá Evrópska efnahagssvæðinu hafi forgang fram yfir fólk frá öðrum ríkjum þegar sótt er um atvinnuleyfi hér á landi. Á þetta hafi stjórnvöld lagt ríka áherslu. Baldur bendir á að fyrir nokkrum árum hafi vinnumarkaðurinn verið opnaður fólki frá nýjustu aðildarríkjum ESB og þá hafi forgangur EES-borgara verið ítrekaður. „Afleiðing af þessu er sú að það er mun erfiðara fyrir þá sem eru utan EES að fá atvinnuleyfi og sér í lagi þegar atvinnuleysi er mikið,“ segir hann. Oft sé um verka-mannastörf að ræða og þá sé hugsunin sú að hægt sé að fá verkamenn frá Evrópska efnahagssvæðinu til að sinna þeim. Ekki þurfi að leita út fyrir þessi lönd vegna slíkra starfa.
Um mál útlendinga sem hafa verið giftir íslenskum ríkisborgurum í stuttan tíma og lagt stund á atvinnu hér á landi en svo skilið við makann, segir Baldur að í raun sé staða þeirra sú sama og staða annarra einstaklinga sem aldrei hafa haft atvinnurétt-indi á landinu. „Einstaklingur sem giftist Íslendingi fær atvinnuréttindi í dvalarleyfinu. Við skilnað þarf hann að sækja um tímabundið atvinnuleyfi í fyrsta sinn,“ segir Baldur.
JuSSaNaM HElDuR TÓNlEIka
Jussanam hefur áfrýjað til dómsmála- og mannréttindaráðuneytis en málið hefur ekki verið tekið fyrir enn. Þangað til er Jussanam án allra framfærslutekna og hefur því ekki í sig og á. Jussanam hefur því ákveðið að halda styrktartónleika í sal Austurbæjarskóla á föstudaginn. Miða á tónleikana má kaupa í Draumalandi í Austurbæjarskóla. Á tónleikunum verður leikin brasilísk tónlist undir blúsáhrifum og Jussanam ætlar að koma gestum sínum á óvart með því að syngja vinsælt íslenskt dægurlag á portúgölsku.
ÚTlENDINGaSTOFNuN:
TAKA TILLIT
TIL AÐSTÆÐNA
kRISTJaNa GuðBRaNDSDÓTTIR
blaðamaður skrifar: kristjana@dv.is
Þessar fréttir bar hæst í vikunni
þetta helst Lögreglan segist ætla að gera átak í því að skoða hvers konar efni er dreift í verslunum hér á landi og gera það
upptækt hafi það vísun í barnaklám.
hitt málið
2 fréttir 24. september 2010 föstudagur
Betra loft
betri líðan
Airfree lofthreinsitækið
• Eyðir frjókornum og svifryki
• Vinnur gegn myglusveppi og ólykt
• Eyðir bakteríum og gæludýraflösu
• Er hljóðlaust og sjálfhreinsandi
Hæð aðeins 27 cm
Sími 569 3100 • Stórhöfða 25 • www.eirberg.is
101 gæðastund
suðrænir smáréttir – allir drykkir á hálfvirði
frá kl. 17.00 til 19.00 alla daga
hverfisgata 10
sími. 5800 101
101hotel@101hotel.is
www.101hotel.is
n JÓHANNA RÍS TIL VARNAR
RÁÐHERRUM HRUNSINS
n ALLT UM RÖK MEÐ OG Á MÓTI ÁKÆRU
n „SAMSpILLINGIN Á fULLU“
HÆTTUM
AÐ NOTA
BENSÍN
ÁRIÐ 2020
þingið logar – réttlætið í uppnámi:
MIÐVIKUdAGUR og fIMMTUdAGUR 22. – 23. september 2010
dagblaðið vísir 109. tbl.
100. árg. – verð kr. 395
STRÍÐIÐ
Á AlþINgI
fRéTTIR 12–13
brasilísk kona á íslandi:
SEND ÚR lANDI
EFTIR SKIlNAÐ fRéTTIR 10
sjötugur verkamaður:
FÆR EKKI
NÓg FYRIR
RÚSÍNUM
Í gRAUTINN
fRéTTIR 8
n EfTIR 56 ÁR Af ERfIÐISVINNU
Útvarp saga:
„þÚ KEMUR
AllT OF SEINT
SIggI MINN“
n SIGURÐI G. SAGT Upp
fRéTTIR 4
Þjáðist af ófrjósemi:
4 börnyngri en 4 ára
úTTEKT 22–23
eiturlyfjastríð:
DAgBlAÐ
gEFST UPP
ERLENT 16–17
fRéTTIR 9
SVONA SpARAR Þú
89 MILLJÓNIR
NEyTENdUR 14–15
LögregLan bregst
við barnakLámi
Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu
ætlar að gera átak í eftirliti með
því hvers konar myndefni selt er í
verslunum hér á landi, eftir að að-
gerðahópur kom upp um framboð
á grófu klámefni sem hefur sterka
vísun í barnaklám í verslunum sem
sérhæfa sig í klámvarningi. Að-
gerðahópurinn fór í vettvangsferðir
í nokkrar klámverslanir höfuðborg-
arsvæðisins og tók dæmi um hversu
gróft klám um er að ræða. Hópurinn
útbjó plaköt sem meðlimir hengdu
upp í skjóli nætur og vilja sjá að-
gerðir gegn barngerðu klámi. Pla-
kötin voru sýnileg um miðborgina
alla og fréttaflutningur af aðgerðum
hópsins töluverður í kjölfarið.
Gera barngert klám upptækt
Eigandi Adams og Evu, þar sem
tvær þeirra mynda sem aðgerða-
hópurinn gerði upptækar eru til
sölu, segir lögum um dreifingu
kláms ekki framfylgt nema í örfáum
tilfellum og segir ástæðuna hljóta
að vera þá að lögreglan vilji ein-
beita sér að því að uppræta barnan-
íð og vændi.
Friðrik Smári Björgvinsson, yf-
irmaður kynferðisbrotadeildar hjá
lögreglunni, segir lögregluna ávallt
bregðast við ábendingum af þess-
um toga og tekur skilaboð aðgerða-
hópsins alvarlega. Hann segir klám
vera hugtak sem hafi tekið breyting-
um í gegnum tíðina og segist ekki
geta tjáð sig að fullu um hvernig
þeir meti hvað teljist klám og hvað
ekki. Klám sem hafi vísun í barna-
níð sé eitthvað sem yrði tafarlaust
gert upptækt væri það á boðstólum
í verslun. Hann segir að eigi lögregl-
an að leita í birgðum verslunarinn-
ar verði að leggja fram kæru en lög-
regla megi gera það upptækt sem er
sýnilegt í versluninni. Hann bendir
enn fremur á að lögreglan standi í
ströngu við að uppræta barnaklám
á netinu og barnaníð. „Dreifing á
klámi hefur færst í auknum mæli
á netið og það krefst vinnubragða
sem krefjast sérfræðiþekkingar og
samstarfs við alþjóðasamfélagið.“
Eigandinn þarf ekki aðstoð
„Við erum enn í því að hengja upp,“
segir forsprakki aðgerðahópsins
og finnst athyglisvert hversu fljótt
plak ötin eru tekin aftur niður.
„Fólki er ef til vill brugðið og finnst
þetta óþægilegt. Það að klám með
vísun í börn sé í boði í verslunum er
eitthvað sem þarf að ræða og hef-
ur ekki áður verið rætt,“ segir hann
og segir mikla þörf hafa verið á að
bregðast við því hvernig farið er í
kringum lög gegn barnaklámi.
Eigandi Adams og Evu á Hverf-
isgötu sagðist í viðtali við DV vilja
henda öllu barngerðu klámi út úr
búð sinni fyndi hann slíkt í vöru-
úrvali sínu og bauð aðgerðahópn-
um að aðstoða sig við verkið. „Það
er afar gott að eigandi verslunar-
innar lýsi því yfir að hann sé tilbú-
inn að skoða efnið með gagnrýnum
augum,“ segir forsprakkinn og seg-
ist vona að hann standi við stóru
orðin. Hann telur eigandann þó
ekki þurfa neina aðstoð við verkið.
Forsprakkinn vill að lögreglan
fylgi orðum eigandans eftir. „Okk-
ur finnst ríkja samkomulag um að
það megi virða lög gegn klámi að
vettugi og finnst lágmarksatriði
að lögreglan eigi að geta skilgreint
hvað klám sé til að vinna gegn
dreifingu þess.“
kristjana Guðbrandsdóttir
blaðamaður skrifar: kristjana@dv.is
Íkjölfaraðgerðahópsinserunú
skoðaðirmöguleikaráþvíaðskýra
löggjöfinagegnklámibeturídóms-
mála-ogmannréttindaráðuneytinu.
HallaGunnarsdóttir,aðstoðarkona
ráðherra,sagðiaðlöggjöfinþyrftiað
takaótvírætttilþessþegarklámefni
erbarngert.„Efniþarsemæskan
erklámvæddeðagerðerótíská
einfaldlegaaðveraólöglegt.Þámætti
tildæmisekkiseljaeðadreifaefniþar
semtvítugleikkonaerklædduppeins
ogbarneðalátinhegðaséreinsog
barníkynferðislegumtilgangi.“
löggjöfin
skoðuð betur
Landsdómur kaLLaður samann Þingmannanefndin sem ákveðið
hefur að draga ráðherra fyrir
landsdóm staðnæmist ekki síst
við skort á formfestu stjórn-
sýslunnar, ráðherraræðið og
ólöglegt pukur með mikilvægar
upplýsingar er varða þjóðar-
heill. Nefndin vill koma í veg fyrir að einstakir ráðherrar gangi inn á vald- og ábyrgðarsvið annarra ráðherra. Slíkt
verklag í tíð ríkisstjórnar Geirs H. Haar-de og Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur einangraði Björgvin G. Sigurðsson frá lögboðnum verkefnum viðskiptaráð-
herra.
Biskup deiLir um æðardún
n Biskupsstofa neitar að láta af hendi ítak sem hún telur sig hafa í hólma á Hagavatni á Snæfellsnesi. Þjóðkirkjan á jörðina
Staðarstað á Snæfellsnesi í ná-
grenni vatnsins en jörðin liggur
ekki upp að vatninu. Saga nýting-
arréttarins sem kirkjan telur sig
eiga í hólmanum er rakin aftur til
15. aldar. Sóknarpresturinn á Stað-arstað fær að tína æðardún í hólmanum og selja hann sjálfur svo að ágóðinn rennur í hans eigin vasa. Óumdeilt er að þjóðkirkj-an á ekki hólmann en deilan snýst um hvort hún hafi réttinn til þess að tína æð-ardún í honum. Biskupsstofa telur sig vera í fullum rétti. Jörðin Hagi liggur upp að Hagavatni og á þann hluta vatnsins sem umlykur hólmann. Landeigandinn þar telur að kirkjunnar menn tíni æðardún í hólmanum í órétti og hefur kært sóknarprestinn á Staðarstað, séra Guðjón Skarphéðinsson, til lögreglu fyrir ólöglega dúntöku í hólmanum. Tekjur af æðardúni úr hólmanum munu nema allt að 300.000 krónum á ári.
Jón „stóri“ í gæsLuvarðhaLdi n Jón Hilmar Hallgrímsson var úrskurð-aður í gæsluvarðhald til föstudags en sleppt úr haldi lögreglu á miðvikudag. Hann er grunaður um að hafa
hótað kúbverskum pilti lífláti
og valdið eignaspjöllum á
heimili hans. Jón, sem iðulega
gengur undir nafninu Jón stóri,
hefur áður komið við sögu hjá
lögreglu.
Kærasta kúbverska piltsins segir í sam-tali við DV að hún sé hrædd við Jón
Hilmar. Hún vill ekki koma fram undir nafni vegna þess hve málið er orðið mik-ið að umfangi. Pilturinn og faðir hans flúðu land eftir að ráðist var inn á heim-ili þeirra. „Ég læt ekki Jón stóra stöðva mig,“ segir stúlkan. Lögreglan verst allra fregna af rannsókn málsins. Kærastan segir að upptökur séu til af samtöl-um við þá sem stóðu í hótunum. Hún segir að strax hafi verið leitað til lög-reglu sem hafi upptökurnar undir höndum. Lögreglan vill þó ekki staðfesta orð kærustu piltsins.
2
3
1 mánudagur og þriðjudagur 13. – 14. september 2010 dagblaðið vísir 105. tbl.100. árg. – verð kr. 395
„þakklátir fyrir að lifa af“
ráðherrar bíða ákæru og landsdóms:
leynimakk
og lygarn sjálfstæðismenn vilja ekki kalla saman landsdómn deilt um ákæru á hendur björgvini g. sigurðssynin geir h. haarde sagði margsinnis ósatt fyrir hrunn stirt samband björgvins g. og davíðsn einkavæðing bankanna ekki rannsökuð
n dýrasti benz landsins gjöreyði- lagðist á hringbraut
fréttirsÉra HalldÓr skriFaði brÉF:
fréttir
bað ráð-herra að
reka biskuP
biskuP neitarað hætta
dÚntöku
ódýrast
í nautilus
n land-
eigandi
bÚinn að
kæra
verð á líkaMsrÆktarkOrtUM:
fréttir
neytendur
KLÆÐ-
LITLAR
STÚLKUR
FÁ BOL
mIÐvIKUdAgUR og FImmTUdAgUR 15. – 16. september 2010 dagblaðið vísir 106. tbl.100. árg. – verð kr. 395
10 varasamir kúrar:
HÆTTULEgmEgRUN
FRéTTIRJón „stóri“ í gæsluvarðhaldi:
rukkari
tekinn
n BLANdAÐI SéR Í RIFRILdI UNgLINgA
n REKUR FYRIRTÆKIÐINNHEImTU Og RÁÐgJÖF
n KÚBvERSKU FEÐgARNIRFLÚÐU LANd UNdAN HONUm
n KÆRASTAN: „ég LÆT EKKI JóN STóRA STÖÐvA mIg“
NEYTENdUR
SiÐFerÐiS-ÞrOSki
ÞinGManna
aLDa
GJaLD-
ÞrOta
VINNUR
MEÐ
DANIEL
CRAIG
FóLK
suðurnes:
FRéTTIR
FRéTTIR
ríkur rithöfundur:
mEÐ FJóRTÁNmILLJóNIR ÁmÁNUÐI
FRéTTIR
ÍSLANd Í HóPImEÐ ÞRIÐJAHEImINUm
GALDURINN á bak við hjónabandið
ÚTTEKT
Þessar fréttir bar hæst í vikunni
þetta helst Aðgerðahópur gegn klámi segir klám með vísan í barnaníð fást í verslunum á höfuðborgarsvæðinu. Plaköt með grófum dæmum voru hengd upp víða í miðborginni í gær.
hitt málið
2 fréttir
17. september 2010 föstudagur
Bjargar
mannslífum
PRIMEDIC hjartastuðtækið
• Ávallt tilbúið til notkunar
• Einfalt og öruggt
• Einn aðgerðarhnappur
• Lithium rafhlaða
• Íslenskt tal
Sími 569 3100 • Stórhöfða 25 • www.eirberg.is
101 gæðastund
suðrænir smáréttir – allir drykkir á hálfvirði
frá kl. 17.00 til 19.00 alla daga
hverfisgata 10
sími. 5800 101
101hotel@101hotel.is
www.101hotel.is
Gróft efni sem hefur sterka vísun í
barnaklám fæst í umtalsverðu úrvali
í verslunum sem sérhæfa sig í klám-
varningi og erótískum vörum. Að-
gerðahópur sem berst gegn klámi
fór í vettvangsferðir í nokkrar klám-
verslanir höfuðborgarsvæðisins og
tók dæmi um það hversu gróft klám
er að ræða. Hópurinn útbjó plaköt
sem meðlimir hengdu upp í skjóli
nætur og eru ætluð til þess að vekja
almenning til umhugsunar.
Fólk vakni til vitundar
Forsprakki hópsins segir óskandi
að fólk vakni til vitundar um klám-
heiminn og hafi hann ekki í flimt-
ingum. Forsprakkinn vill ekki koma
fram undir nafni af ótta við að vera
sóttur til saka fyrir birtingu á klám-
plakötum í miðbænum. Forsprakk-
inn bendir á að klámbransinn sé
grófur og einkennist af ofbeldi og
áþján. Ef litið er á kynferðislegt efni
sem er á boðstólum hér á landi er
ljóst að 210. grein almennra hegn-
ingarlaga eru þverbrotin. Í greininni
er kveðið á um sektir og fangelsisvist
við birtingu á klámi.
Meðlimir hópsins eru afar ósáttir
við að á landinu sé engin virðing bor-
in fyrir lögunum. Þeir benda fólki á
að það sé alveg ljóst að áherslur iðn-
aðarins, sem það talar svo oft fyrir í
nafni frelsis, liggi í barnaníði og al-
mennri áþján.
Myndir á borð við Barely Legal
„Efnið sem við fundum var mjög
gróft og þau dæmi sem við tókum
um hvað má kaupa í verslunum hér á
landi eru aðeins dropi í hafið. Meiri-
hluti efnisins hefur vísun í barna níð
og er viljandi á mjög gráu svæði,“
segir forsprakkinn og tekur dæmi
um kynningu á einni mynd sem fæst
í einni versluninni – myndir eins og
Barely Legal, Legal Pink og School-
girl Classics eru meðal mynda þar
sem klám er sett upp með sterka og
augljósa vísun í barnaníð.
Eigandi verslunarinnar Adams og
Evu á Hverfisgötu, sem selur klám-
varning, játar því að tvær myndanna
á plakatinu hafi verið til sölu í versl-
un hans. Hann segist alfarið á móti
barnaníði eins og landsmenn allir
og tekur fyrir að í vöruúrvalinu megi
greina þessar áherslur. Hann segist
vilja henda umræddum myndum og
býður aðgerðahópnum að aðstoða
sig við verkið. Honum sé umhugað
um að barnaníð og sifjaspell sé upp-
rætt og hugnast ekki að varningur
með augljósa vísun í slíkt sé á boð-
stólum.
Eigandi Adams og
Evu segir lögunum ekki
framfylgt nema í örfáum
tilfellum og segir ástæð-
una hljóta að vera þá að
lögreglan vilji einbeita
sér að því að uppræta
barnaníð og vændi.
Lögin tekin alvarlega
Eitt plakata hópsins
mátti sjá árla morguns
á hurð dóms- og mann-
réttindaráðuneytis. Að
sögn meðlima hópsins
vilja þau sjá frekari að-
gerðir. Í landinu gildi
lög gegn klámi og að
eftir þeim skuli fara.
Halla Gunnarsdótt-
ir, aðstoðarkona dóms-
mála- og mannrétt-
indaráðherra, segir að
ráðuneytið taki skila-
boð aðgerðahópsins
alvarlega. „Fyrir það
fyrsta þá er útbreiðsla
og sala á klámi bönn-
uð með lögum á Ís-
landi og það varðar allt að tveggja
ára fangelsi þegar börn eru sýnd
á kynferðislegan eða klámfeng-
inn hátt. Klámframleiðendur og
-seljendur hafa stundum falið sig
á bak við fullyrðingar um að við-
komandi leikkonur eða leikarar
hafi náð átján ára aldri. Erfitt er að
færa sönnur á það. Í því samhengi
mætti skoða möguleika á að skýra
löggjöfina betur þannig að hún taki
ótvírætt til þess þegar klámefni er
barngert. Efni þar sem æskan er
klámvædd eða gerð erótísk á ein-
faldlega að vera ólöglegt. Þá mætti
til dæmis ekki selja eða dreifa efni
þar sem tvítug leikkona er klædd
upp eins og barn eða látin hegða
sér eins og barn í kynferðislegum
tilgangi.“
Ekki náðist í kynferðisbrotadeild
lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu
við vinnslu fréttarinnar.
kristjana guðBrandsdóttir
blaðamaður skrifar: kristjana@dv.is
leynilegur
hópur benti
á barnaklám
Meirihluti efnis-ins hefur vísun í
barnaníð og er viljandi á
gráu svæði.
6 fréttir
13. september 2010 mánudagur
Opið virka daga 12-18
laugardag 12-16
LAGERSALA
www.xena.is
no12 st. 41-46 verð kr. 7995.-
no16 st. 36-41 verð kr. 6495.-
no21 st. 36-46 verð kr. 4995.-
no22 st. 36-41 verð kr. 7995.-
Góðir skór - gott verð
Mikið úrval af
nýjum skóm á
alla fjölskylduna
Biskupsstofa neitar að láta af hendi
ítak sem hún telur sig hafa í hólma
á Hagavatni á Snæfellsnesi. Þjóð-
kirkjan á jörðina Staðarstað á Snæ-
fellsnesi í nágrenni vatnsins en jörð-
in liggur ekki að vatninu. Saga þess
að kirkjan telur sig eiga nýtingarrétt
í hólmanum er rakin aftur til 15. ald-
ar. Sóknarpresturinn á Staðarstað
fær að tína æðardún í hólmanum og
selja hann sjálfur, þannig að ágóð-
inn rennur í vasa hans. Óumdeilt er
að Þjóðkirkjan á ekki hólmann, en
deilan snýst um hvort hún hafi rétt-
inn til þess að tína æðardún í honum.
Biskupsstofa telur sig vera í fullum
rétti. Jörðin Hagi liggur að Hagavatni
og á þann hluta vatnsins sem umlyk-
ur hólmann. Eigandi jarðarinnar tel-
ur að kirkjunnar menn tíni æðardún
úr Hólmanum í órétti og hefur kært
sóknarprestinn á Staðarstað, séra
Guðjón Skarphéðinsson, til lögreglu
fyrir ólöglega dúntöku. Tekjur af æð-
ardúni úr hólmanum nema allt að
300 þúsund krónum á ári.
Mörg hundruð ára
Í gegnum aldirnar hefur Þjóðkirkjan
eignast ítök í jörðum um allt land, en
ítök ganga út á að kirkjan hefur nýt-
ingarrétt af tilteknum auðlindum eða
hlunnindum í landi annarra. Heim-
ildir eru fyrir því að ítak kirkjunnar
í hólmanum hafi orðið til í kringum
árið 1400 í kjölfar þess að tvö börn
fóru niður um ís á vatninu og drukkn-
uðu. Lík barnanna fundust ekki, en
eftir ráðleggingu prests hétu eigendur
hólmans því að nýting æðarvarpsins
yrði kirkjunnar ef börnin fyndust. Lík
þeirra rak síðan upp um vorið og eign-
aðist kirkjan í kjölfarið rétt til að tína
æðardúninn og egg.
Árið 1952 setti Alþingi hins vegar
lög um að kirkjan og aðrir þeir sem
teldu sig eiga ítök í jörðum sem eru í
annarra eigu yrðu að lýsa þeim ítök-
um formlega. Þau áttu þó ekki að
taka gildi fyrr en sýslumaður væru
búinn að þinglýsa þeim.
Kröfum kirkjunnar ekki þinglýst
DV hefur undir höndum bréf þar sem
biskup Íslands lýsti skömmu síðar
ítaki í Gamla hólma í Hagavatni. Ekki
er kveðið sérstaklega á um dúntöku í
hólmanum. Í öðru bréfi sem DV hef-
ur einnig undir höndum svarar sýslu-
maðurinn í Snæfellsness- og Hnappa-
dalssýslu biskupi þar sem hann óskar
eftir frekari gögnum, meðal annars
um hvernig kirkjan ætli að nýta þetta
ítak. Í bréfi sýslumanns segir: „Þá er
ekki gerð grein fyrir hagnýtingu þess-
ara ítaka að undanförnu og held-
ur ekki hvernig þau eru til komin.“ Af
þeim sökum var ekki hægt að þinglýsa
ítakinu á þeim tíma.
Eigandi jarðarinnar Haga hefur
nú fengið staðfestingu á því hjá sýslu-
manni að kröfum kirkjunnar um nýt-
ingarrétt í hólmanum hafi aldrei ver-
ið þinglýst. Kirkjan hafi því ekki lengur
rétt á því að tína dún í hólmanum sem
um ræðir. Sá réttur hafi fallið niður
árið 1953. Þrátt fyrir það neitar Bisk-
upsstofa að hætta dúntöku í hólman-
um og er málið komið í hnút. Skrán-
ingin á nýtingaréttinum í hólmanum
mun vera til skoðunar hjá dóms- og
mannréttindaráðuneytinu samkvæmt
upplýsingum frá Biskupsstofu.
Biskup viðurkennir
ekki eignarrétt
Anna Guðmunda Ingvarsdóttir, verk-
efnisstjóri lögfræðimála á fasteigna-
sviði Biskupsstofu, segir í samtali við
DV að Biskupsstofa viðurkenni ekki að
eigandi jarðarinnar Haga eigi grunn-
eignarrétt á hólmanum. Því verður
haldið áfram dúntöku þar til um ann-
að verði úr skorið. „Það er ekki full-
komlega ljóst hver geti talist eigandi
þessa grunneignaréttar á Hólmanum,
en við teljum að Staðarstaðarkirkja
eigi dúntökurétt í hólmanum. Ég hef
leitað fyrir mér í landamerkjalýsing-
um hvort það komi fram að hólm-
inn teljist tilheyra ákveðinni jörð sem
á land að Hagavatni. Það hefur ekki
verið sýnt að eigandi jarðarinnar eigi
grunneignarrétt og við viðurkenn-
um ekki að hann eigi rétt til dúntöku
þarna,“ segir Anna Guðmunda.
Aðspurð um bréf sýslumanns, sem
bendir til þess að kirkjan hafi ekki
lengur afnotarétt af hólmanum, seg-
ist hún ekki hafa kynnt sér þau gögn.
Bréfið sé ekki til hjá Biskupsstofu og
verið sé að vinna í því að finna gögn
sem tengjast málinu.
Biskupsstofa neitar að hætta æðardúntöku í hólma á Hagavatni á Snæfellsnesi og vís-ar til ítaks í hólmanum frá 15. öld. Landeigandi Haga, sem á þann hluta vatnsins sem umlykur hólmann, hefur kært sóknarprestinn á Staðarstað fyrir ólöglega dúntöku. Lögfræðingur Biskupsstofu segir kirkjuna vera í fullum rétti að nýta æðardúninn
BISKUP NEITAR AÐ
HÆTTA DÚNTÖKU
valgeir örn ragnarsson
blaðamaður skrifar: valgeir@dv.is
Æðarfugl Dúnninnerrómaðurfyrirgæðioghefurígegnumaldirnarveriðeftirsótt-ur.Fyrirhannfæstháttverð.Mynd sigtryggur ari
Karl sigurbjörnsson Biskupsstofaneitar
aðviðurkennaeignarétteigandajarðinnar
HagaálandinuáhólmaíHagavatnisem
sóknarpresturinnáStaðarstaðnýtir.
Móður örnu vífar er létt yfir að stúlkan sé komin í leitirnar:
„Hræðslanvarsvomikil“
„Ég var að fá skilaboð um að hún
væri komin til fóstursystur sinnar
og ég er að fara til hennar. Þessu er
sem betur fer lokið og vonandi þarf
ég aldrei að upplifa annað eins aft-
ur,“ sagði Sigríður Bech Ásgeirsdótt-
ir í samtali við DV á sunnudagskvöld
en víðtæk leit hafði staðið yfir að 15
ára dóttur Sigríðar, Örnu Víf. Ekk-
ert hafði spurst til Örnu Vífar síðan
á fimmtudaginn. Hún hafði verið í
slagtogi með frænda sínum sem kom
í leitirnar á laugardaginn.
Sigríður Bech segist ekki vita hvar
dóttir hennar hafi eytt síðustu dög-
um. „Maður er bara svo grandalaus
og mikill kjáni í þessum málum.
Þessi stelpa hefur verið svo dugleg í
skóla og samviskusöm í öllu sem hún
hefur tekið sér fyrir hendur og því er
erfitt að trúa því að hún sé komin út
af sporinu,“ segir mamma hennar
sem hafði nánast ekkert tekist að sofa
síðan dóttir hennar týndist. „Þetta er
það erfiðasta sem ég hef gert á æv-
inni og það skelfilegasta er að hafa
þurft að endurtaka aftur og aftur lýs-
inguna á henni í hvert skipti sem ég
tala við lögregluna. Það er eins og
hún hafi aldrei komist inn í neitt kerfi
hjá þeim og það er ekki í lagi. Kerfið
á að virka fyrir börnin okkar og þá er
mér alveg sama hvort eitthvert barn
hafi farið oft í meðferð. Þetta eru allt
börnin okkar,“ segir Sigríður sem vil
nota tækifærið og þakka fyrir þann
ótrúlega samhug sem hún fann á
þessu erfiða tímabili. „Ég er kannski
búin að sofa í þrjá tíma síðan á
fimmtudag. Ég næ mér bara ekki nið-
ur, hræðslan hefur verið svo mikil. Ég
óska engum þess að upplifa annað
eins. Hugur fólks hefur verið ótrúleg-
ur og ég hef fengið mikinn stuðning
frá fólkinu í kringum mig og ókunn-
ugu fólki úti í bæ sem vill hjálpa. Nú
er ég að fara að sækja hana og nú get-
um við vonandi fengið að sofa.“
indiana@dv.is
Lokuðu vegi fyrir
neyðarbíla
Umferðarþrjótar hafa orðið til þess
að vegi fyrir neyðarbíla á Reykjanesi
hefur verið lokað. Um er að ræða
gamlan veg sem liggur upp á Reykja-
nesbraut þar sem akstur neyðarbíla
var heimilaður til að stytta útkalls-
tíma þeirra. Þrátt fyrir merkingar,
sem gáfu skýrt til kynna að aðeins
væri heimilaður akstur neyðarbíla,
nýttu aðrir ökumenn þessa leið og
hefur það leitt til þess að veginum
hefur nú verið lokað.
Kyrrstaða Gaums
hluti af samningi
Kyrrstöðusamningur við Gaum, eitt
sinn aðaleiganda Haga, sem Arion
banki gerði á dögunum var hluti
af því samkomulagi sem bankinn
gerði við Jóhannes Jónsson um að
hann hætti aðkomu að Högum. Þetta
herma heimildir Viðskiptablaðsins.
Arion banki samdi nýverið um að
Jóhannes myndi láta af störfum sem
stjórnarformaður Haga og að hann
afsalaði sér forkaupsrétti sínum. Í
kyrrstöðusamningum kveður á um
að bankinn taki félagið ekki yfir á
meðan endurskipulagning þess fer
fram. Óljóst er hvaða eignir eru inni
í Gaumi þar sem ársreikningi hefur
ekki verið skilað frá árinu 2007.
Faraldur í
gaskútaþjófnaði
Tveimur gaskútum var stolið í Mos-
fellsbæ á föstudag. Svo virðist sem
hálfgerður faraldur ríki í þessum
efnum því allnokkur slík mál hafa
verið tilkynnt til lögreglunnar und-
anfarnar vikur. Þjófarnir hafa látið til
sín taka á ýmsum stöðum í höfuð-
borginni og virðist faraldurinn ekki
vera bundinn við ákveðinn stað.
Lögreglan biður eigendur gaskúta
að gera viðeigandi ráðstafanir ef
þeir mögulega geta, ekki síst þá sem
eru með fellihýsi úti við og hafa ekki
fjarlægt úr þeim gaskútana. Þá getur
verið árangursríkt að kaupa lás og
keðju til að gera þjófunum erfitt fyrir.
skelfileg lífsreynsla SigríðurBech
Ásgeirsdóttir,móðirÖrnuVífar,óskar
engumþessaðþurfaaðgangaígegnum
martröðinasemhúnhefurupplifað
síðustudaga. Mynd sigtryggur ari
Plakatið Leynilegurhópurhefurhengtuppplakötumallt.
Dreifing á klámi hefur færst í
auknum mæli á netið og
það krefst vinnubragða
sem krefjast sérfræði-
þekkingar og samstarfs
við alþjóðasamfélagið.
aðgerðahópurinn hengir
enn upp plaköt Ensegirþau
tekinniðurjafnharðan.