Dagblaðið Vísir - DV - 21.03.2011, Qupperneq 18

18 | Umræða 21. mars 2011 Mánudagur
„Einu sinni
mætti ég með
naglalakk í
vinnuna, bara af
því að mig langaði
til þess.“
n Jón Gnarr borgarstjóri í Reykjavík.
– DV
„Ég var aldrei
kærasta herra
Tchenguiz.“
n Dorrit Moussaieff
forsetafrú.
– icorrect.com
„Það er ekkert happ að
lenda á Sogni.“
n Sigurður Páll Pálsson, yfirlæknir á
Sogni, um aðstæður þeirra sem afplána
þar dóm en frjálsar ferðir þeirra hafa verið
gagnrýndar. – DV
„Hann reyndi að
dyljast í stórum
hópi innfæddra
án þess að gera
grein fyrir sér.“
n Sigurður Einarsson um að Björn
Þorvaldsson aðstoðarsaksóknari hafi
læðst um húsakynni hans í London.
– Fréttablaðið
„Það er eiginlega
flugið sem
heldur manni á
jörðinni.“
n Sara Dögg Ásgeirsdóttir leikkona um
hversu gott það sé að hverfa stundum úr
heimi leiklistar. – DV
Vondir bankar og skálkaskjól
V
iðhorf Íslendinga til bankanna
í landinu hefur gerbreyst frá
bankahruninu haustið 2008.
Viðskiptabankarnir þrír voru
í hávegum hafðir út af velgengninni
meintu fyrir bankahrunið en eru nú
tortryggðir mjög. Ef benda ætti á eina
meginorsök fyrir brankahruninu þá
væri hún ábyrgðarlausar lántökur og
lánveitingar viðskiptabankanna og
það hvernig eigendur þeirra og lykil-
starfsmenn pumpuðu íslensku efn-
hagsbóluna upp þar til hún sprakk.
Ein af afleiðingum þessarar stað-
reyndar er það útbreidda viðhorf í
samfélaginu í dag að viðskiptabank-
arnir íslensku séu allir með tölu alltaf
vondir. Litið er á allar aðgerðir starfs-
manna þeirra sem spilltar á einhvern
hátt og að þær séu til þess fallnar að
hafa fé af óbreyttum borgurum. Ein
af birtingarmyndum þessarar tor-
tryggni birtist gjarnan í viðbrögðum
fólks við fréttum sem snúast um við-
skipti þeirra við einhverja af viðskipta-
vinum sínum.
Nýleg dæmi eru fréttir sem tengj-
ast samtökunum Heimavarnarliðinu,
þar sem viðskiptavinur Landsbankans
stóð fyrir mótmælum inni í bankanum
og fyrir utan heimili sitt í miðbænum
sem bankinn ætlaði að leysa til sín upp
í skuldir. Upphaflega var málinu stillt
þannig upp að maðurinn væri fórnar-
lamb bankans og væri að missa íbúð-
ina sína að ósekju. Við nánari skoðun
kom í ljós að eignarhaldsfélag manns-
ins sem var eigandi íbúðarinnar var
orðið tæknilega gjaldþrota löngu fyrir
hrun vegna nokkur hundruð milljóna
króna skuldar út af fasteignaverkefni.
Aðgerðir Landsbankans gegn félagi
hans voru því eðlilegar og var ekki
hægt að skilja málið þannig að bank-
inn stæði að ólöglegum eða ósiðlegum
verknaði. Markmiðið með mótmæla-
aðgerðunum var hins að stilla málinu
þannig upp að bankinn væri vond-
ur og brotlegur gagnvart manninum
enda er slíkur spuni auðveldur miðað
það viðhorf sem ríkir í garð bankanna
eftir hrunið.
Annað dæmi snýst um iðnfyrir-
tækið Sigurplast í Mosfellsbæ sem DV
hefur greint frá síðustu daga. Eftir að
félagið var tekið til gjaldþrotaskipta í
fyrrahaust vegna 1.100 milljóna króna
skulda við Arion banka komu aðstand-
endur fyrirtækisins fram í fjölmiðlum
og gagnrýndu bankann fyrir að keyra
lífvænlegt fyrirtæki í þrot að óþörfu.
Stjórnendur Sigurplasts stilltu málinu
upp eins og þeir hefðu ekki gert neitt
af sér í rekstrinum til að verðskulda
það að bankinn léti fyrirtækið fara í
þrot. Bankinn, og aðeins bankinn, var
skúrkurinn. Margir hafa eflaust tekið
undir með stjórnendum Sigurplasts.
Nú hefur komið í ljós, samkvæmt
skýrslu endurskoðunarfyrirtækisins
Ernst & Young, að forsvarsmenn Sig-
urplasts byrjuðu að taka eignir og fjár-
muni út úr félaginu án endurgreiðslu
löngu fyrir gjaldþrot félagsins. Þess-
ar eignir voru færðar inn í annað fé-
lag. Stjórnendur Sigurplasts hafa ver-
ið kærðir til ríkislögreglustjóra vegna
málsins enda leikur grunur á að fjöl-
mörg lögbrot hafi verið framin í rekstr-
inum.
Fleiri slík dæmi væri hægt að tína til
þar sem menn með óhreina samvisku
tromma upp í fjölmiðlum og stilla sér
upp sem fórnarlömbum sem orðið
hafa fyrir barðinu á vondum bönkum.
Ljóst er að aðgerðir banka gegn
skuldurum í slíkum tilfellum geta átt
rétt á sér og því er ekki rétt að draga
strax þá ályktun að bankinn sé vondur
og spilltur. Eitt sem við getum gert er
að spyrja okkur gagnrýnna spurninga
um hvort málið sé nákvæmlega með
þeim hætti sem þessir viðskiptavinir
bankanna vilja vera láta og hvort þeir
séu með eins hreina samvisku og þeir
segjast hafa. Með því að leyfa bönk-
unum kannski að njóta vafans aðeins
lengur getum við hugsanlega komist
nær sannleikanum í slíkum málum
og komið í veg fyrir að óprúttnir aðil-
ar narri okkur með spuna. Nóg var um
það fyrir hrun að menn í viðskiptalíf-
inu blekktu þjóðina. Látum það ekki
halda áfram með því líta ekki á gagn-
rýninn hátt á meint siðleysi og hörku
bankanna gagnvart viðskiptavinum
sínum í einstökum tilfellum. Allir
bankar eru ekki alltaf vondir.
Leiðari
Er þetta sjúklegt?
„Afskaplega sjúklegt og þeir sem
tóku þessa ákvörðun ættu að
leita sér lækninga,“ segir Anna
Kristine Magnúsdóttir blaðakona.
Bókasöfnum, sem starfsrækt voru
af Rauða krossi Ísland á Landspítal-
anum í Fossvogi og
við Hringbraut,
var lokað í
febrúar en
Anna Kristine
hefur, meðal
annarra,
notið góðs
af þjónustu
bókasafnanna
á Landspítal-
anaum.
Spurningin
Bókstaflega
Ingi Freyr Vilhjálmsson fréttastjóri skrifar
Siggi og Fréttablaðið
n Grein Sigurðar Einarssonar, fyrrver-
andi stjórnarformanns Kaupþings,
í Fréttablaðinu á föstudaginn vakti
mikla athygli.
Í greininni fór
Sigurður hörðum
orðum um um-
fjöllun íslenskra
fjölmiðla um
efnahagshrunið.
Sigurður telur
hana einkenn-
ast að mestu af
slúðri og dylgjum. Fréttablaðið fær
þó skárri meðferð en aðrir fjölmiðlar.
Sigurður telur að blaðið gerist ekki
sekt eins oft og aðrir fjölmiðlar um
slík slæleg vinnubrögð. Samskipti
Fréttablaðsins og Sigurðar virðast því
vera ágæt og er skemmst að minnast
þess að hann valdi að fara í viðtal við
Fréttablaðið en ekki aðra fjölmiðla í
ágúst í fyrra.
Andrés í glerturninum
n Andrés Magnússon blaðamaður
skrifar vikulega fjölmiðlapistla í Við-
skiptablaðið. Í síðasta pistli gagn-
rýndi hann Sig-
rúnu Davíðsdóttur,
fréttaritara RÚV
í London, fyrir
viðtal hennar við
Alistair Darling,
fyrrverandi fjár-
málaráðherra
Bretlands, sem
sýnt var í Ríkis-
sjónvarpinu. Sagði Andrés að viðtal
Sigrúnar hefði verið „afspyrnulélegt“
og gagnrýndi hana fyrir ýmis atriði.
Áhugavert er að sjá svo harða gagn-
rýni frá Andrési á störf Sigrúnar.
Skemmst er að minnast starfa hans
fyrir dagblaðið Blaðið fyrir nokkrum
árum þar sem þáverandi ritstjóri lét
hann taka pokann sinn vegna þess
hversu lítið kom út úr störfum hans.
Bjöggamaður úr landi
n Þór Kristjánsson, fyrrverandi
samstarfsmaður Björgólfsfeðga og
bankaráðsmaður í Landsbankanum,
er að flytja frá Ís-
landi. Hann mun
vera að flytja til
Flórída í Banda-
ríkjunum ásamt
fjölskyldu sinni.
Þór vann með
Björgólfsfeðgum
í Rússlandi áður
en þeir keyptu
Landsbankann og sat fyrir hrun í
stjórnum fjölmargra fyrirtækja þeirra,
meðal annars West Ham og Straumi-
Burðarási. Þór er líkast til einn af
fáum sem geta varpað ljósi á upp-
gang Björgólfsfeðga í Pétursborg sem
mikið hefur verið pískrað um.
Ákvörðun Þorsteins
n Mikið hefur verið spáð og spek-
úlerað um þá ákvörðun Þorsteins
Más Baldvinssonar að draga sig út úr
kaupendahópi MP Banka sem Skúli
Mogensen fer fyrir. Ein ástæða sem
nefnd hefur verið er að einhverjir
aðilar komi að kaupunum með Skúla
sem Þorsteini Má hugnast ekki. Meðal
þeirra sem nefndir hafa verið í því
sambandi er Björgólfur Thor Björg-
ólfsson, sem er gamall félagi Skúla frá
fyrri tíð.
Sandkorn
TRYGGVAGÖTU 11, 101 REYKJAVÍK
Útgáfufélag: DV ehf.
Stjórnarformaður:
Lilja Skaftadóttir
Ritstjórar:
Jón Trausti Reynisson, jontrausti@dv.is
og Reynir Traustason, rt@dv.is
Fréttastjóri:
Ingi Freyr Vilhjálmsson, ingi@dv.is
Ritstjórnarfulltrúi:
Jóhann Hauksson, johann@dv.is
Umsjón helgarblaðs:
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir, ingibjorg@dv.is
Umsjón innblaðs:
Ásgeir Jónsson, asgeir@dv.is
DV á netinu: dv.is
Aðalnúmer: 512 7000, Ritstjórn: 512 7010,
Áskriftarsími: 512 7080, Auglýsingar: 512 7050.
Smáauglýsingar: 512 7004.
Umbrot: DV. Prentvinnsla: Landsprent. Dreifing: Árvakur.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins
á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð.
S varthöfði hefur lengi verið áskrif-andi að DV. Hann les blaðið nán-ast upp til agna og staldrar ekki
síst við ættfræðisíður og minningar-
greinar.
En fréttaflutningur blaðsins að
undanförnu um rekstur Sigurplasts
hefur valdið Svarthöfða miklu hugar-
víli. Svo mjög að honum hefur gengið
illa að sofna á kvöldin og er nú á barmi
þess að segja upp áskriftinni.
F réttir DV af mætum stjórnendum og eigendum Sigurplasts bera með sér að blaðið hafi nú tekið
sér fyrir hendur að vega að grunn-
gildum íslenska samfélagsins. Allir
góðir menn þekkja þau: Hver er sinnar
gæfu smiður. Allir eiga að njóta verð-
leika sinna. Háir og lágir eiga að vinna
saman. Stétt með stétt. Allir eru jafnir
frammi fyrir lögunum. Gott er að hinir
ríku verði ríkari því einmitt þannig
hrjóta fleiri brauðmolar af borðum
þeirra til hinna fátæku.
Hvað á DV með að taka sér vald til
þess að kasta heilögum gildum á glæ
sem eiga rætur í djúpum þjóðarsálar-
innar?
S varthöfði er öldungis ósam-mála einhverjum endurskoð-endum sem telja að maðkur hafi
verið í mysu eigenda Sigurplasts. Að
vísu voru eignir fluttar úr fyrirtækinu í
skjóli nætur yfir í annað fyrirtæki for-
stjórans. Mikið rétt, það var gert eftir
að kaup hans hafði verið hækkað úr
850 í 1.250 þúsund krónur á mánuði
og stjórnarformaðurinn hafði sam-
þykkt að gefa honum bíl á kostnað
Sigurplasts. Mikið rétt, Sigurplast
hafði greitt ýmsa reikninga stjórnar-
formannsins sem kenndi viðskipta-
siðfræði í Háskóla Íslands. Eða var
það viðskiptafræði? En er þetta ekki
allt í samræmi við verðleika og ábyrgð
stjórnenda og eigenda sem taka
áhættu í þágu heildarinnar? Hvernig
geta stéttirnar skapað réttlátt þjóðfélag
sameiginlega nema til sé stétt ríkra
og stétt fátækra? Hvernig á að hvetja
menn til dáða ef engin umbun bíður
afreksmanna á fjallatindum íslenskra
viðskipta? Einhverjir verða að taka að
sér að vera ríkir og axla ábyrgð.
S varthöfði hefur til marks um snilld og framsýni forstjóra Sigurplasts að hann fleygði ekki
100 þúsund lýsisflöskutöppum sem
Lýsi hf. hafði keypt af Sigurplasti en
skilaði vegna galla. Hér þarf að leggja
ríka áherslu á að hver er sinnar gæfu
smiður og allir njóta verðleika sinna
í fyllingu tímans í anda ameríska
draumsins. Sannarlega gerði Sigur-
plastsforstjórinn það þegar hann
skráði tappana á eigin fyrirtæki, Viðar-
súlu, og seldi þá svo aftur til Sigur-
plasts fyrir 2 milljónir króna. Með
þessu hafði forstjórinn verið öðrum til
fyrirmyndar í viðskiptum og búið til
verðmæti úr nánast engu.
Á þetta bera einhverjir endurskoð-endur brigður og öfundarmenn hafa kært framtaksmennina í
Sigurplasti til lögreglunnar fyrir meint
skilasvik, skattsvik, fjárdrátt og um-
boðssvik.
Hvernig eiga heiðvirðir Sigurplasts-
menn að bregðast við öfundarmönn-
um? Þegar í flest skjól er fokið neyðast
menn til að skipta um kennitölu og
bjarga verðmætum úr klóm gráðugra
okurlánara og forða sér undan dauðri
hönd ríkisskattstjóra og annarra hæl-
bíta. Er hægt að álasa mönnum fyrir
það?
S varthöfði segir og skrifar: Ef DV ætlar að veitast að góðum fram-taksmönnum og verja málstað
öfundarmanna, sem sífellt hafa í hót-
unum um lögsókn, getur blaðið alveg
eins ráðist gegn íslenska þjóðfélaginu
og grunngildum þess. Því eins og for-
seti lýðveldisins hefur margoft sagt eru
íslensk fyrirtæki og íslensk viðskipta-
menning undirstöður þjóðfélagsins.
Auk þess þarf þjóðfélagið á sem flest-
um Sigurplastsmönnum að halda til
að búa til verðmæti úr litlu sem engu á
erfiðum tímum.
Það er mat Svarthöfða og sann-
færing að í Sigurplasti sé í raun að
finna íslenska þjóðfélagið í hnotskurn.
Árás á Sigurplast er því árás á íslenska
menningu og grunngildi hennar.
Hana ber að varðveita.
Svarthöfði
SIGURPLAST ER ÍSLAND