Dagblaðið Vísir - DV - 23.09.2011, Qupperneq 32

„É
g er ekki dáinn,“ sagði
ég símann þegar ég fékk
loksins samband við
fréttastjórann. Þungur
andardráttur heyrðist í
gegnum símtólið. Örlítið hik. Svo sagði
hann mér að bíða.
Ég kveikti í sígarettu og horfði út
um stofugluggann, inn um eldhús-
gluggann á íbúðinni á móti. Elísabet
sat við stofuborðið. Hún var að lesa,
vonandi Morgunblaðið. Þar átti hún
eftir að sjá tilkynninguna. Að ég væri
látinn, farinn fyrir fullt og allt – í það
minnsta samkvæmt blaðinu sem aldrei
lýgur. Ég velti því fyrir mér hvort henni
myndi bregða. Hvort hún myndi hugsa
með sér sjálfri, eins og Paul Auster um
andlát föður síns, „Einn daginn er líf.
...og svo skyndilega, líkt og fyrir tilvilj-
un, er dauði.“
Vonandi ekki.
Líklega átti hún ekki eftir að þekkja
myndina sem var tekin af mér, þegar
ég var 24 ára. Fimm árum áður en við
sváfum saman í síðasta skiptið.
„Vignir?“ spurði fréttastjórinn.
„Sprelllifandi að auki,“ svaraði ég.
„Ég heiti Agnar Agnarsson og sé um
minningargreinarnar. Þú segir að hér
hafi orðið mistök,“ sagði hann í spyrj-
andi tóni.
„Þetta væri í það minnsta sögulegt
samtal ef svo væri ekki,“ svaraði ég.
„Málið er að við fengum þessa til-
kynningu frá fjölskyldu þinni,“ sagði
Agnar. Ég beið eftir því að hann bætti
einhverju við.
„Ertu enn þá þarna?“ spurði hann.
„Ég er allavega ekki dáinn. Hvað
þarf ég að gera til þess að sýna þér fram
á ég er fullfrískur?“
Agnar hikaði.
„Þú þarft að sýna okkur fram á það.“
„Er símtal að handan ekki nóg?“
„Það er allavega byrjun,“ sagði hann
og hló. Bætti við að hann skyldi kanna
málið betur og jafnvel hringja aftur í
þann sem sendi inn tilkynninguna.
„Hver sendi hana annars inn?“
spurði ég forviða.
„Ég get ekki sagt þér það.“
„Hvers vegna ekki? Það er ekki
eins og þú þurfir að vernda heimildar-
manninn þinn,“ spurði ég pirraður.
„Komdu bara. Við leiðréttum þetta
með glöðu geði ef hér hafa orðið mis-
tök. Annars er mikið af vitleysingum
þarna úti sem gætu hringt inn og sagt
einhverja vitleysu, þó ég sé ekki að
halda því fram að þú sért vitleysingur
eða neitt þannig,“ sagði Agnar. Undir-
tónninn var engu að síður nokkuð skýr.
Ég sleppti því að segja honum að
bíllinn minn hefði verið bilaður í hálft
ár og ég ætti því í talsverðum vandræð-
um með að komast upp í Hádegismóa.
„Getið þið ekki bara sent blaða-
mann til mín?“
„Við höfum eiginlega engan tíma til
þess.“
„Þið hafið engu að tapa. Ef þið haf-
ið rétt fyrir ykkur, þá er þetta frétt ald-
arinnar. Ef ekki, birtið þið litla leiðrétt-
ingu um ótímabært andlát mitt,“ sagði
ég.
„Komdu bara,“ svaraði Agnar
þreytulega, „ég skal bjóða þér upp á
kaffi,“ bætti hann við og sleit símtalinu.
Ég drap í sígarettunni í baðherberg-
isvaskinum og horfði í blágrá augun í
speglinum. Þau voru þreytuleg. Ekki
líflaus. Ég var farinn að grána í vöng-
um. Fór reyndar ágætlega við dökk-
brúnt hárið. Hárið undirstrikaði engu
að síður nálægð við dauðann.
Ég burstaði tennurnar, hitaði kaffi
og kveikti á tölvunni. Fór inn á Facebo-
ok. 39 tilkynningar blöstu við mér. Það
var talsvert yfir meðallagi.
„Far vel snillingur,“ sagði fyrrver-
andi kollegi minn á Blaðinu sáluga.
Það er alltaf einhver sem birtir ofur-
dramatíska kveðju inn á Facebook-
veggi látinna einstaklinga.
„Hvílík synd,“ sagði einhver náungi
sem ég þekkti ekkert en hafði samþykkt
sem vin þegar ég skrifaði um einhvern
skandal fyrir fjölmörgum árum.
Allar kveðjurnar voru frá fólki sem
ég þekkti lítið sem ekkert. Ég uppfærði
stöðuna, skrifaði: „Skilaboð að hand-
an: Sama hvað þið gerið, forðist ljósið.
Og nei, ég er ekki dáinn!“
Kaffið var tilbúið. Ég fyllti stóran
bolla og settist við tölvuna. Fimm til-
kynningar biðu mín. Tveir voru
búnir að læka yfirlýsingu mína
um lífið og þrír til viðbótar
kvöddu mig í lifandi lífi. Það er
vandlifað á Facebook.
Klukkan var
að verða tíu
þegar síminn
hringdi.
„Vignir,“ svaraði
ég.
„Þannig þú ert ekki
dauður?“ spurði Bergur.
„Það má víst deila um það.“
„Fannst líka undarlegt að ég
hafði ekki frétt það,“ sagði hann.
„Ekki blekkja sjálfan þig.
Þú fréttir allt síðastur,“ sagði ég
við hann. Bergur var blaðamaður á
Fréttablaðinu. Við höfðum verið vinir
síðan við vorum unglingar í Hafnar-
firði. Eftir að ég hætti í blaðamennsk-
unni hittumst við ekki öðruvísi en á
barnum.
„Mamma þín er að reyna að ná í
þig,“ sagði Bergur. Það var í raun dæmi-
gert af móður minni að hringja fyrst í
Berg, soninn sem hún eignaðist aldrei.
„Segðu henni að ég sé genginn aft-
ur,“ svaraði ég.
„Ég hef ekki tíma fyrir svona rugl.
Kemur þú ekki í bjór kvöld?“ spurði
hann. Mér tókst með naumindum að
svara játandi áður en hann skellti á
mig.
Ég kveikti í annarri sígarettu og
skipulagði næstu klukkustund í hug-
anum. Forgangsatriðin voru skýr; ég
þurfti að þrífa mig, raka mig, ná strætó,
sanna að ég væri á lífi og fagna lífinu
með bjór. Hljómaði einfalt. En svo var
bankað á hurðina.
Við höfðum ekki talað saman í tvö
ár. Samt bjuggum við á móti hvort öðru.
Á morgnana, þegar ég vaknaði nógu
snemma, horfði ég út um gluggann
þannig það bar lítið á mér, og fylgdist
með henni ganga út í bíl með Breka,
syni sínum. Kvölin að fylgjast með
Elísabetu úr fjarlægð var hræðileg. Og
þrátt fyrir að hún væri í seilingarfjar-
lægð á hverjum morgni, þá var eins
og heilt meginland væri á milli okkar.
Líkt og samviskubitið hefði hellt veg-
lausu hafi á miðja götuna. Hver dagur
var eins. Líkt og endurtekningin væri
þrotlaus píslarganga í gegnum hrylli-
leg svipugöng. Og í miðjum svipugöng-
unum, rétt áður
en ég fór út úr
húsi, leit ég
út um gluggann
til þess að fullvissa
mig um að hún væri
ekki þar. Líklega gerði
hún það sama. Að hittast hefði
verið óbærilegt. Slík var kald-
hæðni örlaganna.
Kannski var það þess vegna
sem við sögðum ekkert þar sem
Elísabet stóð í dyrunum með
tárvot augu. Ég fann fyrir raf-
magni. Ég fann fyrir lífinu.
Aldrei hafði látinn maður
verið jafn lifandi. Skyndi-
lega ljómuðum við eins og
tveir glóðarvírar sem eru
fastir inni í sömu per-
unni. Elísabet gekk að mér og kyssti
mig. Ég rétt náði að loka dyrunum þeg-
ar Elísabet ýtti mér inn í íbúðina. Við
féllum aftur fyrir okkur, niður í sófann.
Ég klæddi hana úr. Hún klæddi mig úr.
Svo riðum við.
Þetta var eitt af þessum augnablik-
um þar sem allt virðist rétt og rangt í
senn. Eins og maður gæti ímyndað sér
ef heimsendaspá brjálaða götupredik-
arans myndi óvænt rætast. Ímyndið
ykkur furðulegt samspil undrunar og
vissunnar um að það sé eitthvað meira
til í þeim þremur sjáanlegu víddum
heimsins sem gruggug tilveran rúm-
ast í. Tilviljunarkenndur heimsend-
ir sem lofar nýrri tilveru. Eða eitthvað
í þá áttina. Það er erfitt að útskýra til-
finninguna sem ég fann. Ég vona samt
að Elísabet hafi fundið það sama og ég.
Við öskruðum allavega bæði þegar við
fengum fullnægingu.
Eins og í Film Noir-kvikmynd
kveikti ég mér í sígarettu þar sem við
lágum nakin saman í sófanum. Grá
birtan umlauk okkur og magnaði upp
fegurð Elísabetar. Ég strauk í gegnum
dökkt hárið. Það var eins og listamað-
ur hefði teiknað kvenlegar línur líkama
hennar. Og ég var hvítur strigi.
„Ég hélt að þú værir dáinn,“ sagði
Elísabet. Vellíðan hríslaðist um líkam-
ann þegar ég heyrði mjúka röddina
fylla stofuna.
„Þú og restin af lesendum Morgun-
blaðsins.“
Elísabet reisti sig upp og spurði
undrandi: „Af hverju er dánartilkynn-
ing um þig í blaðinu í dag?“
„Ekki spyrja,“ svaraði ég. Elísabet
lagðist aftur í fangið á mér og vafði
löppunum sínum utan um mínar.
„Þeir kalla það moggalygina á
bloggunum,“ sagði Elísabet.
„Og við vitum öll að bloggarar ljúga
ekki,“ svaraði ég og blés reyknum út.
„Ég hefði haldið að þú værir hætt-
ur að reykja,“ sagði Elísabet. Þrátt fyrir
að athugasemdin léti lítið fyrir sér fara,
var hún hárbeitt skot á mig. Frekar í ætt
við djúpsjávarsprengju þar sem enginn
veit að kafbáti hafi verið grandað fyrr
en risastór loftbólan springur á yfir-
borðinu og lyktin af dauðanum meng-
ar andrúmsloftið. Það var þannig sem
eiginmaður Elísabetar áttaði sig fyrst á
því að hún var að halda framhjá hon-
um. Hjá karlmönnum er það varalitur
á skyrtukraganum, hjá konum er það
reykingalykt.
„Ég sá ekki tilganginn í því eftir að
þú fórst,“ svaraði ég hreinskilnislega.
„Þú sérð engan tilgang,“ svar-
aði Elísabet og kyssti á mér horaða
bringuna.
„Hvernig líður honum annars?“
„Hverjum?“
„Verðbréfamiðlaranum,“ hreytti ég
út úr mér pirraður. Elísabet reisti sig
upp og horfði djúpt í augun mín.
„Ekki skemma þetta.“
Mig langaði að segja henni að ég
hafði ekki hugsað um neitt annað en
hana. Að ég elskaði hana. Í raun velti ég
því fyrir mér á hverju kvöldi af hverju
ég hafði aldrei sagt henni að ég elskaði
hana. Hvort það hefði breytt einhverju.
Kannski hefði hún farið frá honum.
Hafið nýtt líf. Með mér. Hinum megin
við götuna. Og kannski væri ég á betri
stað í lífinu. Því ég var ekki hamingju-
samur. Í hvert skipti sem ég sá hana,
leið mér eins og ég væri að lifa vitlausu
lífi. Og auðvitað hefði ég átt að segja
þetta allt saman við hana. Þess í stað
sagði ég drambslega: „Er það ekki að
drepa hann að vita af mér hinum meg-
in við götuna?“
Elísabet stóð upp. Brjóstin henn-
ar skoppuðu út um allt, eins og tveir
handboltar. Ég elskaði brjóstin hennar.
„Þú ert enn þá sama helvítis fíflið,“
sagði hún þegar hún leitaði að nær-
buxunum sínum. Hægt og rólega fann
hún fötin og klæddi sig jafnóðum í þau.
„Ég elska þig,“ sagði ég fyrirvara-
laust. Elísabet stoppaði. Hún var al-
klædd. Sjálfur var ég enn nakinn. Hún
svaraði engu. Þrungin þögnin varð til
þess að ég varð undarlega meðvitaður
um nekt mína. Ég fór að svipast um eft-
ir nærbuxunum mínum. Á sama tíma
þorði ég ekki að hreyfa mig. Ég varð að
viðhalda spennunni.
„Hvers vegna hefur þú ekki sagt það
fyrr?“ spurði hún með brostinni röddu.
„Mér fannst eins og ég þyrfti ekki
taka það sérstaklega fram. Var það ekki
augljóst?“
„Stundum verður maður að heyra
það,“ sagði Elísabet og gekk í áttina
að mér. Hún kyssti mig ofurvarlega á
munninn. „Ég elska þig líka. Og hef
gert síðan við hittumst fyrst.“
Ég sá tár renna niður kinnarnar.
Tárin mögnuðu upp blá augu hennar.
„Ég get ekki lifað með þig hinum
megin við götuna,“ sagði hún við mig.
Ég vissi ekki hverju ég átti að svara.
Farsíminn hringdi. Ég sá nafn móður
minnar loga á skjánum.
„Ég verð að fara,“ sagði Elísabet og
rauk út um dyrnar.
Ég settist í sófann og horfði á sím-
ann hringja út. Mér leið eins og djúp-
sjávarsprengja hefði sprungið inni í
maganum á mér. Óbragðið var eftir því.
Borgin þaut framhjá þar sem ég sat í
strætisvagninum. Húsin runnu saman.
Sviplaus andlit ökumanna líka. Geisl-
ar sólarinnar brutust í gegnum skýin
í fjarska og gufustrókar risu frá Hellis-
heiðarvirkjuninni við sjóndeildar-
hringinn. Allt þetta fór ágætlega sam-
an við sálarangistina sem ég upplifði.
Kannski var ég að upplifa eina birting-
armynd dauðans eftir allt saman.
Um stund hugsaði ég með mér
sjálfum hvort ég væri of dramatískur.
Hingað til hafði ég tekið veröldinni
með hæfilegri léttúð. Líkt og hún væri
óumflýjanlegt lestarslys á ofurhægum
eftir Val Grettisson
2. sæti(og nokkur orð um það hvernig Mogginn lýgur aldrei)
32 23.–25. september 20112011
Hinum megin við götuna