Dagblaðið Vísir - DV - 14.11.2012, Blaðsíða 15

Ég verð
að lifa
Þetta er lögmál
þess sem hrekkir
Þetta er mjög
ergjandi
Vilhjálmur Bjarnason mun áfram að starfa fyrir Hagsmunasamtök fjárfesta. – DVLogi Bergmann segir einelti aldrei fyndið.– DVBjartur Steingrímsson hvetur fólk til að hugsa um afleiðingar klámvæðingarinnar. – DV
Við lok stóriðjualdar
Spurningin
„Ég mundi ekki segja að ég væri
komin í jólaskap enn sem komið
er. En ég er mikið jólabarn og
hlakka til að komast í jólaskap!“
Nanna Elísabet Jakobsdóttir
22 ára háskólanemi
„Nei, ég er ekki í neinu jólaskapi
núna.“
Diljá Kristjánsdóttir
17 ára menntaskólanemi
„Ég er í jólagóðu skapi.“
Gylfi Freeland Sigurðsson
22 ára tónlistarmaður
„Engan veginn.“
Sara Björg Bjarnadóttir
24 ára listnemi
„Já, ég er komin í jólaskap.“
Valgerður Sigurðardóttir
20 ára listnemi
Er jólaskapið
komið?
1 Auglýsing Stöðvar 2 með asískum þáttastjórnanda
vekur hörð viðbrögð
Pétur Jóhann Sigfússon leikari brá sér í
umdeilt gervi.
2 Hvarf en fannst aftur eftir tvö ár
Þýskur milljarðamæringur sem hvarf
sporlaust fyrir tveimur árum fannst
nýlega á lífi.
3 Eiginmaður ranglega skráður faðir barnsins
Barnalög krefjast þess að eiginmenn
verði skráðir feður barns.
4 Félag Sigurðar Helga seldi Eir hjúkrunargögn fyrir milljónir
Umdeild viðskipti tengd hjúkrunar­
heimilinu Eir hafa komið upp á yfirborðið.
5 Áhyggjufull vegna Nan Li Sun Fulan vill vita hvað varð um Nan Li og
ætlar að stefna fjarskyldri frænku sinni.
6 „Ég komst ekkert frá þeim nema hlaupa“
Sólveig Gylfadóttir lýsti hrottalegu
einelti sem hún varð fyrir í grunnskóla.
7 Öllum sjómönnum Ögurvíkur sagt upp
Stjórnarformaður Ögurvíkur, hefur sagt
upp öllum sjómönnum sínum.
Mest lesið á DV.is
Þ
eir eru til – jafnvel í flokknum
mínum – sem frá því fyrir hrun
hafa boðað þá patentlausn að
virkja allt sem hægt sé að virkja
og reisa álver í hverjum firði. Hafa svo
einn og einn þjóðgarð, og eiga börn og
buru, grafa rætur og muru.
Þetta hefur reynst tálsýn. Vissu­
lega eru í gangi virkjunarframkvæmd­
ir – Búðarháls, Reykjanes, Sauðárveita,
Hellisheiði til skamms tíma – en
skortur erlendis á áhuga og fjármagni
annarsvegar og hinsvegar margvíslegt
klúður og skipulagsleysi hjá athafna­
snillingunum innanlands hefur komið
í veg fyrir framkvæmdirnar sem öllu
skyldu bjarga. Eða hvar eru megavöttin
435 sem fyrir hálfum áratug áttu að
renna í stóra drauminn í Helguvík?
Þegar horft er víðar má sjá að við
erum enn að nálgast vatnaskil í at­
vinnumálum og tækniþróun á Íslandi.
Af sögunni þekkjum við sjávarútvegs­
byltinguna þegar þilskipin leystu
árabátana af hólmi. Þá hófst skútuöld.
Og lauk með skipsvélunum skömmu
eftir aldamótin 1900. Úr landbúnaði
þekkjum við vélaöldina sem hófst á
millistríðsárunum en fór fyrst á skrið
eftir stríð – olli miklum framförum í
búskap en átti sinn þátt í þjóðflutn­
ingunum í þéttbýlið. Nú er henni að
linna, og bændur leita með vélum sín­
um nýrra tækifæra í lífrænni ræktun
og margskonar heimaiðnaði. Við get­
um rakið hverja væðinguna af annarri
í atvinnuháttum marga síðustu áratugi
– með risi og hnignun, stundum hvell­
um – en þótt oft hafi fullmikið gengið
á hefur atvinnulíf okkar allajafna orðið
auðugra að lokum. Að minnsta kosti
reynslunni ríkara.
Stóriðjuöldin sem hófst á Íslandi á
sjöunda áratugnum með framkvæmd­
unum við Búrfell og Straumsvík – nú
er hún að renna sitt skeið. Vegna þess
meðal annars að orkan í vatnsaflinu
og jarðvarmanum er takmörkuð auð­
lind. Stefán Arnórsson prófessor
hefur sagt að sennilega nemi óvirkj­
að virkjanlegt vatnsafl um tveimur
Kárahnjúkavirkjunum. Það er auð­
vitað mikið – en um leið hlálega lítið
þegar menn athuga að þeir kostir sem
eftir standa virkjanlegir eru erfiðari
og dýrari en þær virkjanir sem búnar
eru. Um jarðvarmann veit svo enginn.
Þegar allir voru uppgefnir eftir átökin
um fljótin fyrir austan vonuðust ýmsir
eftir að jarðvarminn mundi leysa
málin. Síðan hefur hver vandinn rekið
annan við nýtingu háhitans og það eitt
augljóst að í þessu efni verður að fara
fram af fyllstu varúð og gera ráð fyrir
löngum tíma fyrir rannsóknir og til­
raunavinnslu.
Ekki lengur „Lowest
Energy Prices“
Umhverfis­ og náttúruverndarsjónar­
mið – sem voru nánast ekki til á Íslandi
um 1960 – flækja allar ráð gerðir um
framkvæmdir, bæði á öræfum og í úti­
vistarsvæðum nálægt þéttbýli. Orku­
fyrirtækin hafa loksins uppgötvað að
þau geta ekki selt orkuna á undirverði.
Tímar kynningarbæklingsins um bil­
legustu orku í heimi – „Lowest Energy
Prices“ – eru liðnir. Og við höfum eft­
ir þessa fjóra–fimm áratugi uppgötv­
að að stóriðjan sjálf á óvíða verr heima
en á Íslandi, vegna einstakrar náttúru
landsins, vegna fjarlægðar þess frá
hráefnum og mörkuðum, vegna þess
að byggðamunstur hentar ekki – og
vegna þess að við viljum ekki að stór­
iðjufyrirtækin ryðji burt öðrum at­
vinnugreinum eða standi í vegi.
Framtíðin byggist á þekkingu, sköp­
un, rannsóknum, menntun og menn­
ingu – í bland við þær grundvallar­
greinar sem til langframa verða að
treysta á sjálfbæra nýtingu náttúru­
auðlinda okkar: Sjávarútveg, ferða­
þjónustu og landbúnað.
Af þessum margvíslegu ástæð­
um er stóriðjuöld að ljúka. Það sýn­
ir ágætlega umfangsmikið starf að
rammaáætluninni sem nú er á leið
í gegnum þingið. Þegar unnið hefur
verið úr upplýsingum fagmanna og
gætt varúðarsjónarmiða teljast aðeins
16 virkjunarkostir tækir í svokallaðan
orkunýtingarflokk. Flestir þeirra eru
jarðvarmakostir sem þarf að rann­
saka miklu betur til að þeir standist
umhverfismat, eftirlit orkuyfirvalda,
grandskoðun fjárfesta. Einhverjir
þeirra – og biðflokkskostanna – verða
að virkjunum, vonandi með takmörk­
uðum náttúruspjöllum. Aðrir verða
verndarnýttir – í þágu barna okkar og
barnabarna, fyrir ferðamennsku, úti­
vist, rannsóknir og lífsgæði, á þeirri öld
grænna atvinnugreina sem upp er að
renna á Íslandi.
Ballett Einbeitingin skein úr andlitum nemenda hjá Listdansskóla Íslands, sem æfðu sporin, þegar ljósmyndari DV leit þar við á þriðjudag.
Mynd Eyþór árnasonMyndin
Umræða 15Miðvikudagur 14. nóvember 2012
Aðsent
Mörður Árnason
þingmaður
„Stóriðjuöldin sem
hófst á Íslandi á
sjöunda áratugnum með
framkvæmdunum við Búr-
fell og Straumsvík – nú er
hún að renna sitt skeið.