Dagblaðið Vísir - DV - 25.02.2013, Blaðsíða 10

R
annsókn sérstaks sak­
sóknara á viðskiptum Bjarna
Ármannssonar, þáverandi
bankastjóra Íslandsbanka,
og eignarhaldsfélaginu
Milestone frá árinu 2005 var hætt
sökum þess að málið var fyrnt sam­
kvæmt heimildum DV. Rannsóknin
snérist um fjármögnun Mile stone
á hlutabréfakaupum Bjarna, og
annarra háttsettra stjórnenda Ís­
landsbanka, í bankanum í lok maí
2005, um sama leyti og Íslandsbanki
seldi tryggingafélagið Sjóvá til Mile­
stone með fjögurra milljarða króna
hagnaði. Fjallað er um málið í skýrslu
rannsóknarnefndar Alþingis og er sú
umfjöllun nokkuð harðorð. Þá hef­
ur DV gögn um lánaviðskiptin undir
höndum. Ekki hefur áður verið greint
frá fyrningunni á málinu.
Ástæðan fyrir fyrningunni er að
þeim lagagreinum sem rannsóknin
á málinu snérist helst um, meintum
innherjaviðskiptum, var breytt árið
2007. Fyrir lagabreytinguna var fyrn­
ingartími brota vegna innherjasvika
fimm ár en eftir hana var fyrningar­
tími brota um innherjasvik varð tíu
ár. Fyrningartími lögbrota byggir á
því hversu ströng viðurlög eru við
hinum meintu brotum. Heimild­
ir DV herma að þegar kæran barst
til sérstaks saksóknara frá slitastjórn
Glitnis hafi mjög stuttur tími verið
eftir af fyrningartíma brotanna sem
kærð voru. Málið barst sem sagt ekki
fyrr en of seint til embættis sérstaks
saksóknara. Ekkert var hins vegar
hægt að gera þar sem málið var fyrnt.
Fengu 2,5 milljarða lán
Lánveitingarnar frá Milestone til
stjórnenda Íslandsbanka námu 500
milljónum króna en Kaupþing lán­
aði tvo milljarða í viðskiptunum.
Heildarupphæð viðskipta stjórn­
endanna með bréfin í bankanum
sem þeir stýrðu nam því 2,5 milljörð­
um króna – Milestone lánaði 80 pró­
sent af kaupverðinu og Milestone 20
prósent. Stjórnendurnir í bankan­
um áttu bréfin í Íslandsbanka þar til
í byrjun september 2005 og hækkuðu
bréfin úr 13,41 á hlut og upp í 15,25 á
þessu þriggja mánaða tímabili. Aðal­
ástæðan fyrir þessari hækkun bréf­
anna var sala Íslandsbanka á Sjóvá
til Milestone. Stjórnendurnir högn­
uðust því á bréfum í Íslandsbanka
vegna ákvörðunar sem þeir komu
sjálfir að og byggði meðal annars
á lánveitingum frá fjárfestingarfé­
laginu sem keypti tryggingafélagið af
bankanum.
Tólf dögum áður
Gagnrýni rannsóknarnefndar Al­
þingis um málið í skýrslunni snérist
um það að tólf dögum áður en til­
kynnt var um að helstu stjórnend­
ur Glitnis, meðal annars Bjarni
Ármannsson, hefðu keypt hlutabréf­
in í Íslandsbanka með lánveitingum
frá dótturfélagi Mile stone og Kaup­
þingi seldi bankinn 66 prósenta hlut
sinn í Sjóvá til Milestone. Íslands­
banki ákvað að lána Milestone fyr­
ir rúmlega 50 prósentum af kaup­
verðinu.
Í skýrslunni er þetta gagnrýnt
harkalega: „Í ljósi lánveitinga Mile­
stone Import Export til stjórnenda Ís­
landsbanka er vert að huga að hags­
munum eigenda Milestone hf. árið
2005 gagnvart bankanum og hugs­
anlegum hagsmunaárekstrum sem
orðið gátu á milli Milestone hf. og yf­
irstjórnar bankans.“
Með öðrum orðum: Stjórnendur
Íslandsbanka vissu að hlutabréf
bankans myndu hækka umtalsvert
út af bókfærðum hagnaði í árshluta­
uppgjöri bankans vegna sölunnar
á Sjóvá til Milestone. Á sama tíma
keyptu þeir hlutabréf í bankanum.
Félag Bjarna græddi 453
milljónir
Í kvittunum um viðskipti
eignarhaldsfélags Bjarna Ármanns­
sonar, Sjávarsýnar ehf., með hluta­
bréfin kemur fram að hann hafi
keypt hlutabréfin þann 30. maí 2005
fyrir rúmlega 1.340 milljónir króna,
samtals 100 milljónir hluta. Þann 1.
september 2005 seldi eignarhaldsfé­
lag Bjarna hlutabréfin fyrir rúmlega
1.794 milljónir króna, eða alls 118
milljónir hluta. Bjarni seldi því fleiri
bréf í byrjun september en hann
hafði keypt í lok maí enda voru að­
stæður til sölu góðar eftir að bankinn
hafði selt Sjóvá með miklum hagn­
aði.
Hagnaður félags Bjarna af við­
skiptunum nam því 453 millj­
ónum króna samkvæmt kvitt­
ununum. Sé bara tekið tillit til
hagnaðarins af þeim 100 milljónum
hluta sem Bjarni keypti í lok maí var
um að ræða hagnað upp á 184 millj­
ónir króna. Svo segir í skýrslunni: „Ef
einungis er tekið tillit til þess fjölda
hluta sem keyptur var þann 31. maí
2005 hefur félag forstjóra bankans,
Bjarna Ármannssonar, hagnast um
184 milljónir króna. Eins hafa félög
framkvæmdastjóra bankans hagn­
ast um um 31,3 milljónir króna.“ Tek­
ið er fram sérstaklega í skýrslunni
að „engar sérstakar tryggingar hafi
verið fyrir lánveitingunni“. Lánun­
um fylgdi því ekki nein áhætta fyrir
Bjarna Ármannsson og aðra stjórn­
endur Glitnis.
Vændir um óeðlileg viðskipti
Í rannsóknarskýrslunni er ýjað að
því að óeðlilega hafi verið staðið að
viðskiptunum og segir í henni að þó
þurfi að líta á hverjir það voru innan
bankans sem hlynntir voru sölunni
á Sjóvá til Milestone. Á það er bent
að nokkrar deilur urðu um söluna á
Sjóvá til Milestone í bankaráði Glitn­
is. Samkvæmt skýrslunni virðist sem
bankinn hafi ekki leitað annarra til­
boða í tryggingafélagið áður en
ákveðið var að selja það til Milesto­
ne. Bankinn lét Morgan Stanley gera
verðmat á tryggingafélaginu og var
tilboð Milestone, 26 milljarðar króna,
hærra en verðmat bandaríska bank­
ans. Tilboðið var því talið hagstætt.
Í fundargerð frá bankanum sem
vísað er til í skýrslunni kemur fram
að Straumur­Burðarás hafi lýst yfir
áhuga á að koma að sölunni á Sjóvá.
Stjórnin svaraði þessu hins vegar
neitandi, samkvæmt skýrslunni, þar
sem þeir Einar Sveinsson og Bjarni
Ármannsson hafi lýst þeirri „... af­
stöðu sinni að það væri ekki heppi­
legt í ljósi þess að um samkeppnisað­
ila væri að ræða og að stefna bankans
væri að eiga áfram hlut í félaginu.“
Sama dag var gengið frá sölunni til
Milestone.
Málið sent til FME
Úlfar Steindórsson, sem sat í banka­
ráðinu, óskaði hins vegar eftir því að
bókað væri í fundargerðina „... að
ferlið væri búið að standa yfir í fjór­
ar vikur og að ekki hefði verið reynt
að ræða við aðra aðila en Karl [Karl
Wernersson aðal eiganda Milesto­
ne, innsk. blm.]“ og því væri stjórnin
að kalla yfir sig óánægju hluthafa ef
ekki yrði kannað til hlítar hvort hægt
væri að fá hærra verð fyrir hlutinn í
Sjóvá. Eins gagnrýndi Úlfar að bank­
inn væri að taka áhættu með því að
fjármagna sjálfur um 50 prósent af
kaupverðinu.
Í kjölfar sölunnar til Milestone
sendi Straumur­Burðarás erindi til
Fjármálaeftirlitsins þar sem bent
var á að óeðlilega hefði verið staðið
að sölunni. Fjármálaeftirlitið virðist
hins vegar ekki hafa talið tilefni til að
skoða málið sérstaklega.
DV náði ekki í Bjarna Ármanns­
son við vinnslu fréttarinnar. Ljóst
er hins vegar, að Bjarni og aðrir
stjórnendur Íslandsbanka, sluppu
með skrekkinn í málinu út af fyrn­
ingu hinna meintu innherjasvika­
brota. n
10 Fréttir 25. febrúar 2013 Mánudagur
n Meint innherjasvik vegna lánveitinga frá Milestone og Kaupþingi voru rannsökuð
Bjarni slapp út
af fyrningu máls
Ingi Freyr Vilhjálmsson
fréttastjóri skrifar ingi@dv.is
Sluppu með skrekkinn
Sérstakur saksóknari rannsak-
aði kæru frá slitastjórn Glitnis
vegna meintra innherjaviðskipta
í Íslandsbanka árið 2005. Málið
var hins vegar fyrnt. Hér sést
þáverandi stjórn Íslandsbanka.
Bjarni Ármannsson er hér lengst
til vinstri og ræðir við Einar Sveins-
son. Sá fjórði frá vinstri er svo Karl
Wernersson. „ Í ljósi lánveitinga
Milestone Import
Export til stjórnenda Ís-
landsbanka er vert að
huga að hagsmunum
eigenda Milestone hf.
árið 2005 gagnvart
bankanum.
Þau félög sem keyptu í Glitni með lánum frá
Milestone og Kaupþingi og eigendur þeirra:
Sjávarsýn Bjarni Ármannsson (Forstjóri Glitnis)
Coot ehf. Þorgils Óttar Mathiesen (Framkvæmdastjóri Sjóvár)
Gani ehf. Tómas Kristjánsson (Framkvæmdastjóri hjá Glitni)
Snæból ehf. Finnur Reyr Stefánsson (Framkvæmdastjóri hjá Glitni)
Eignarhalds-
félagið Teitur ehf. Haukur Oddsson (Framkvæmdastjóri hjá Glitni)
ÞJDJ ehf. Jón Diðrik Jónsson (Framkvæmdastjóri hjá Glitni)
Fausken ehf. Frank Ove Reite (Framkvæmdastóri Íslandsbanka í Noregi)
Hrómundur ehf. Einar Sveinsson (Formaður bankaráðs)
Bankareikningur Sjávarsýnar Millifærslan með 268 milljóna láninu frá Milestone sést
hér á bankayfirliti eigarhaldsfélags Bjarna Ármannssonar, Sjávarsýnar.