Dagblaðið Vísir - DV - 27.05.2014, Blaðsíða 13
Vikublað 27.–29. maí 2014 Fréttir 13
Hagsmunir
framar dýravelferð
n Tungubogamél 75-falda líkur á sárum n Knapinn ber ábyrgðina
D
ýraverndarsamband Ís-
lands, DÍS, sendi frá sér
harðorða ályktun fyrir
helgi þar sem Félag hrossa-
bænda og Félag tamninga-
manna eru sökuð um að vilja frem-
ur græða á hrossarækt en stuðla að
velferð hrossa. Ályktunin var send
út í kjölfar umræðu sem upp kom
vegna svokallaðra tungubogaméla
eftir fund um velferð hrossa sem
haldinn var á Selfossi í byrjun apr-
íl. Rannsókn frá árinu 2012 sýnir
að líkur á áverkum í munni hrossa
75-faldast með notkun mélanna,
en yfirdýralæknir telur notkun
þeirra stangast á við lög.
Varaformaður Félags tamninga-
manna segir talsverða hagsmuni
vera í húfi, en sé verið að skaða
hesta þá þurfi að endurskoða það.
Þá segir formaður Félags hrossa-
bænda og einnig fagráðs í hrossa-
rækt, að ekki eigi að banna notkun
mélanna. Fremur eigi að sýna að
hörð reiðmennska sé ekki liðin
með því að gefa verri einkunnir og
að þannig sé best hugsað um vel-
ferð hrossanna.
Aðrir hagsmunir en dýravernd
Í ályktun DÍS segir: „Á stórmót-
um hestamanna hefur verið sýnt
fram á skaðsemi tungubogaméla,
en við notkun mélanna stigmagn-
ast áverkar á kjálkabeini hesta eft-
ir því sem á mótin líður. Um er að
ræða illa meðferð á hestum. Ný-
verið sendi Félag tamningarmanna
aftur frá sér ályktun sem send var
frá félaginu á árinu 2012. Félag-
ið vill enn koma í veg fyrir bann á
notkun tungubogaméla, þrátt fyr-
ir að ný þekking staðfesti skaðsemi
þeirra. Félag hrossabænda hef-
ur einnig viljað leyfa mélin áfram.
Fjöldi manna hefur viðurværi af
góðum árangri sýninga og keppni
á hestum og hafa aðrir hagsmun-
ir því hér yfirhöndina en dýravel-
ferðarsjónarmið. Þótt vilji sé til að
láta refsa þeim sem skaði hesta
með notkun mélanna, felst einnig
í þessari kröfu FT og FH að hesta
skuli enn þurfa að meiðast. Slíkt er
óverjandi.“
Knapinn ábyrgur fyrir heilbrigði
Bjarni Sveinsson, varaformað-
ur Félags tamningamanna, seg-
ir allt benda til þess að mélin séu
skaðsöm. Félagið endursendi frá
sér tveggja ára gamla ályktun í
kjölfar umræðu sem upp kom um
tungubogamél eftir fund um vel-
ferð hrossa sem haldinn var á Sel-
fossi í byrjun apríl. Í henni er kem-
ur fram að það sé knapinn sem sé
ávallt ábyrgur fyrir heilbrigði hests-
ins og að hross sem skoðast með
áverka fyrir keppni eða sýningu fái
ekki að taka þátt og að skoðist það
með áverka eftir sýningu eða keppni
fái það ekki einkunn eða verðlaun.
Hins vegar séu boð og bönn ekki til
þess fallin að vinna á rótum vand-
ans. Þýðir það ekki að líkur séu á
því að mélin verði notuð áfram,
verði þau ekki bönnuð? „Jú, auðvit-
að. Við getum ekki sagt til um hvað
hinn almenni hestamaður er að
gera þegar hann þjálfar sína hesta.
Eitt af meginmarkmiðum FT er að
stuðla að góðri tamningu og að vel-
ferð hrossa sé höfð í fyrirrúmi. Við
stöndum fyrir þessum gildum,“ seg-
ir Bjarni.
Ná árangri fyrr
Hann segir þessi mél gera það að
verkum að hægt sé að ná árangri
fyrr við tamningu á hestum. „Jafnvel
er hægt að fá hærri einkunnir fyr-
ir hestinn og þar með hækka verðið
á honum. Það eru hagsmunir í húfi
og þess vegna er þetta svo viðkvæmt
mál. Við hestamenn hljótum samt
að spyrja okkur að því, hvort velferð
hestsins sé ekki alltaf í fyrirrúmi. Ef
við erum að skaða hesta, þá þarf að
endurskoða það,“ segir Bjarni jafn-
framt. Hann bætir því þó við, að
þrátt fyrir að félagið standi við sína
yfirlýsingu, sé það að skoða mjög
alvarlega tímabundið bann við
notkun mélanna á meðan notkun
þeirra sé rannsökuð enn frekar. Lík-
legt sé að starfshópur verði mynd-
aður til að skoða hvaða mél það séu
nákvæmlega sem særa, en tungu-
bogamél geta verið mismunandi að
gerð.
Taka þarf á harðri reiðmennsku
Formaður Félags hrossabænda,
Sveinn Steinarsson, sem jafnframt
er formaður fagráðs í hrossarækt,
vill ekki að notkun mélanna verði
bönnuð. „Eins og staðan er, þá gild-
ir það fyrst og fremst að hestamenn
noti hestinn sinn með þeim hætti
að hann verði ósár á eftir. Við höfum
sagt áður að það er hægt að meiða
hestinn með öllum búnaði ef ekki
er rétt á haldið. Sé þessi búnaður
talinn þess eðlis að hann standist
ekki lög og virkni hans sé meiðandi,
og það sé refjalaus skoðun yfirdýra-
læknis, þá beitir hann sér fyrir banni
á honum,“ segir Sveinn. Hann segir
að keppnis- og sýningarhaldið hafi
í sumum tilfellum verið of krefj-
andi og af því hafi leitt of hörð fram-
ganga gagnvart hestum. „Það get-
ur verið að því þurfi að breyta og
slaka á kröfum sem gerðar eru. Ég
held að það þurfi fyrst og fremst að
taka á harðri og grófri reiðmennsku,
meiðandi reiðmennsku, með því að
það komi fram í einkunnum,“ segir
Sveinn.
Sendu áskorun til ráðherra
Bæði Dýraverndarsamband Ís-
lands og Landssamband hesta-
mannafélaga hafa sent áskoranir til
sjávarútvegs- og landbúnaðarráð-
herra vegna tungubogamélanna.
Þar er farið fram á að mélin verði
bönnuð svo ekki sé hægt að nota
þau í keppnum og kynbótasýning-
um, í það minnsta á meðan frek-
ari rannsóknir fara fram á búnað-
inum. Hagsmunir tengdir árangri
hestanna megi ekki vera velferðar-
sjónarmiðum varðandi dýr yfir-
sterkari. „Það er í öllum skilningi
óverjandi að meiða dýr til að ná ár-
angri í keppni eða sýningum,“ segir
meðal annars í áskorun DÍS. n
Rögnvaldur Már Helgason
rognvaldur@dv.is
Tungubogamél Rannsókn sýnir að mélin 75-falda líkur á sárum í munni hrossa.
Jollastangir Ein tegund tungubogaméla,
sem kölluð er jollastangir.„Við hestamenn
hljótum samt að
spyrja okkur að því hvort
velferð hestsins sé ekki
alltaf í fyrirrúmi.
Knapar bera ábyrgð
Segir í ályktun Félags tamninga-
manna um notkun tungu-
bogaméls.
Nýr formaður
stúdentaráðs
Ísak Einar Rúnarsson hefur verið
kjörinn nýr formaður stúdenta-
ráðs. Hann tekur við af Maríu Rut
Kristinsdóttur sem hefur gegnt
embættinu síðastliðið ár. Ísak
er oddviti Vöku sem vann sigur
í kosningunum í febrúar en þar
hlaut Vaka 19 sæti og Röskva 8.
Ísak er 22 ára Garðbæingur
en undanfarin tvö ár hefur hann
stundað nám við hagfræðideild
Háskóla Íslands. Á síðasta ári sat
Ísak í stúdentaráði ásamt því að
gegna formennsku í Vöku.
„Ég tel sóknarfæri felast í hags-
munabaráttu stúdenta og mikil-
vægt er að ráðið haldi áfram að
beita sér af fullu afli í kjaramál-
um stúdenta. Þörf er á að byggja
upp stöðugra námslánakerfi sem
er líkara norrænu kerfunum. Enn
fremur er nú kominn tími til þess
að byggja upp í Háskóla Íslands
eftir sex ára samfelldan niður-
skurð. Þá er einnig mikilvægt að
kennarar og starfsfólk skólans sé
opið fyrir nýjungum og auknum
fjölbreytileika í kennsluháttum og
starfsemi,” segir Ísak í tilkynningu.
Fundur um
mengun jarð-
hitavirkjana
Borgarafundur um brennisteins-
vetnismengun frá jarðhitavirkjun-
um Orkuveitu Reykjavíkur frem
fram í kvöld, þriðjudaginn 27.
maí, og hefst kl. 19.30. DV hefur
áður greint frá áhrifum meng-
unarinnar á loftgæði og lýðheilsu.
Það er ljóst að brennisteinsvetnis-
mengunin hefur víðtæk áhrif
á Hveragerði sem bæjarfélag.
„Hvergerðingar verða mjög varir
við þessar borholur og virkjan-
ir uppi á Hellisheiði. Það er al-
gjörlega óásættanlegt að bjóða
upp á svona,“ sagði íbúi í Hvera-
gerði við DV. Fulltrúar framboða
í Reykjavík munu taka þátt í pall-
borðsumræðum, en fundarstjóri
verður Svavar Halldórsson. Að
fundinum standa íbúasamtök úr
hverfum í efri byggð Reykjavíkur
auk annarra hagsmunasamtaka.
Ávarpaði
fulltrúa Afríku-
sambandsins
Utanríkisráðherra Íslands,
Gunnar Bragi Sveinsson, flutti
á mánudag opnunarávarp á
fundi um þróun jarðhita í Aust-
ur-Afríku sem haldinn var í
Reykjavík. Fundurinn er hluti
af samstarfi Þróunarsamvinnu-
stofnunar Íslands og Afríku-
sambandsins. Lagði Gunnar
Bragi áherslu á mikilvægi þess
að aðstoða þróunarlönd við
jarðhitaleit sem að hans sögn er
mikilvægur liður í framþróun
og hagsæld. mála í Eþíópíu.