Dagblaðið Vísir - DV - 15.07.2014, Síða 26

Vikublað 15.–17. júlí 201426 Lífsstíll
Þ
ó svo að við Íslendingar séum
flestu vanir þegar kemur að
skrautlegu veðri er fátt sem
toppar þetta sumar. Einmitt
nú, þegar landsmenn flykkjast í
sumarfrí, dynur á versta sumarveð-
ur í manna minnum. Það er þó al-
gjör óþarfi að láta sumarfríið fara til
spillis enda ótal hlutir sem finna má
sér til dundurs þegar illa viðrar.
1 Gerðu tilraunir í eldhúsinu
Í slæmu veðri er til-
valið að koma sér
inn í eldhús og hefja
tilraunastarfsemi.
Gluggaðu í mat-
reiðslubækur og eld-
aðu réttina eða bakaðu
kökurnar sem þig hefur alltaf langað
til að prófa en aldrei komið þér í að
gera. Komdu þér svo notalega fyr-
ir og njóttu afrakstursins yfir góðri
mynd, bók eða í góðum félagsskap.
2 Endurraðaðu bókunum
Nýttu tækifærið
í vondu veðri og
raðaðu bókunum
þínum upp á nýtt.
Það má til dæm-
is gera í stafrófsröð,
sem einfaldar bókaleit
umtalsvert, eða litaröð, sem gef-
ur einkar skemmtilega útkomu.
Tímafrekt en skemmtilegt verk-
efni sem er tilvalið á slæmum
degi.
3 Taktu maraþon Á blautum og vinda-
sömum dögum er fátt nota-
legra en að hjúfra sig uppi í
sófa eða rúmi og horfa á bíó-
mynd eða lesa góða bók. Því er til-
valið að taka kvikmynda-, sjón-
varpsþátta- eða bókamaraþon
þegar illa viðrar. Hví ekki að rifja
upp allar Harry Potter-bækurnar,
taka tímabært Star Wars-maraþon
eða horfa á alla Friends-þættina
frá byrjun?
4 Taktu til Þegar illa viðr-
ar hefur þú enga
afsökun fyrir því
að gera ekki alls-
herjar hreingern-
ingu á heimil-
inu. Skúraðu,
skrúbbaðu og bónaðu
heimilið frá toppi til táar
og taktu til á stöðum
sem alltaf verða útundan
í venjulegri tiltekt.
5 Farðu út Af hverju
að hanga inni
þó að veðrið sé
slæmt? Við búum
nú einu sinni á Ís-
landi. Klæddu þig
vel og njóttu þess að
blotna og láta vindinn berja í and-
litið. Útivera er holl og góð fyrir
bæði líkama og sál og með því að
yfirstíga óttann við vonda veðrið
verða þér allir vegir færir.
Fimm hlutir til að gera í vondu veðri
Sólarleysið slæmt
fyrir sálartetrið
n Kastar þó engum fyrir björg n Æðruleysi mikilvægt
S
umarið virðist einungis hafa
komið að nafninu til þetta
árið, að minnsta kosti á suð-
vesturhorninu. Það fylgir
í fótspor fyrrasumars sem
var óvenju spart á blíðviðrisdaga og
einkenndist að mestu af skýjabökk-
um með tilheyrandi sólarleysi og
súld. Þetta eru ekki góðar fréttir fyr-
ir sálartetur okkar Íslendinga, sem
þurfum að umbera langa vetur og
skammdegi níu mánuði ársins.
„Ég finn það mjög vel á haustin
ef sumarið hefur verið slæmt. Fólk
er ekki að fara jafn kraftmikið inn í
veturinn. Því veturinn er svo langur,
dimmur og strangur,“ segir Kolbrún
Baldursdóttir sálfræðingur um áhrif
veðurs á andlega heilsu fólks. Kol-
brún segir að þótt rannsóknir hafi
ekki sýnt, svo óyggjandi sé, hversu
mikil áhrifin séu þá finni hún það í
starfi sínu sem klínískur sálfræðing-
ur að það er iðulega ofarlega í huga
fólks sem til hennar leitar. „Maður
finnur hvað fólki er umhugað um
þetta. Veður hefur gríðarlega mik-
il áhrif og er svakalega stór breyta í
tilveru fólks. Það skiptir miklu máli
fyrir andlegt líf okkar að fá þetta
bjarta sumar, þótt það sé stutt. Í vor
fann ég að fólk var orðið vongott og
talaði um að sumarið mætti alls ekki
vera jafn slæmt og í fyrra.“
Kastar engum fyrir björg
Þótt veðrið sé meðal þeirra utanað-
komandi þátta sem hvað mest áhrif
hefur á geðheilbrigði þá má ekki of-
meta það í þessu tilliti. „Það varpar
engum fyrir björg, ekki eitt og sér.
Við erum góð í að finna eitthvert
haldreipi. Ég heyri það í mínu starfi
að fólk er farið að reyna að horfa á
björtu hliðarnar. Þetta er dæmi um
hvað sálin, ef við skoðum þetta út
frá sálfræðinni, reynir að bjarga sér;
reynir að finna þennan nauðsyn-
lega sveigjanleika þegar á móti
blæs. Kannski liggur þetta bara í
eðli mannskepnunnar, að finna ein-
hverjar leiðir; forgangsraða öðru-
vísi, hugsa öðruvísi og þannig breyt-
ast viðmiðin smám saman.“
Æðruleysið mikilvægt
Það er einmitt þessi hæfileiki okk-
ar til að líta lífið björtum augum
og taka vonda veðrinu af æðruleysi
sem Kolbrún segir mikilvægan í
baráttunni við hundinn svarta. „Ef
þú ert meðvirkur með veðrinu þá
ert þú í vondu skapi þann dag sem
veðrið er vont en í góðu skapi þegar
það er sól úti. Hugsaðu þér hvernig
það er fyrir fjölskylduna þína! Þetta
er eins og með svo margt annað,
það er hugarfarið sem skiptir mestu
máli. Við þurfum að hætta að vera
meðvirk með veðrinu,“ segir Kol-
brún og bætir við að fólk sem sátt er
í eigin skinni eigi auðveldara með
að horfa framhjá rigningu, roki og
kulda. „Þótt það sé rosalega mikil-
vægt fyrir okkur að fá sólina, birtuna
og ylinn þá er það þannig að ef að
þér líður vel með sjálfan þig og ert
sáttur við lífið þá skipta utanaðkom-
andi þættir, eins og veðrið, minna
máli.“ n
Baldur Eiríksson
baldure@dv.is
Íslenska sum-
arið Ef sumarið í
ár og í fyrra væru
mynd þá liti hún að
líkindum einhvern
veginn svona út.
Kolbrún Baldursdóttir
Kolbrún segir vonda veðrið hafa
slæm áhrif á sálarlíf fólks. Æðru-
leysi geti þó virkað sem mótvægi.„ Það skiptir
miklu máli fyr-
ir andlegt líf okkar að
fá þetta bjarta sumar,
þótt það sé stutt
Para fólk saman
eftir DNA
Makaleit á
stefnumótasíð-
um reyndist
fólki eflaust
mun auð-
veldari ef
aðgengi að
öllum upplýs-
ingum um notanda
væru uppi á borðum. Nú hef-
ur stefnumótasíðan SingldOut
gengið skrefinu lengra í því að
safna upplýsingum um notendur
sína, sem þurfa nú ekki einung-
is að svara ítarlegum, persónu-
legum spurningum um sjálfa sig
heldur einnig að skila af sér DNA-
sýni.
Eftir nýlega rannsókn sem
sýndi fram á að 53 prósent not-
enda segja ósatt við gerð prófíls
síns á stefnumótasíðum ákváðu
aðstandendur SingldOut að taka
til sinna ráða. Með því að hefja
samstarf við rannsóknarstofu
sem sérhæfir sig í rannsóknum
á erfðaefni geta stjórnendur síð-
unnar nú skoðað erfðaefni not-
endanna og parað fólk saman
eftir persónueinkennum, nán-
ar tiltekið eftir magni boðefnis-
ins serótíníns. Með þessu ætti
makaleitin að verða öllu auð-
veldari og spurning hvort um sé
að ræða byltingu í stefnumóta-
menningu netsins.
Einhverf börn
drukkna frekar
Algengasta dánarorsök ein-
hverfra barna er drukknun. Þetta
kemur fram í rannsókn dr. Var-
leisha Gibbs við Vísindaháskól-
ann í Fíladelfíu.
„Eitt af því fjölmarga sem fjöl-
skyldur einhverfra barna þurfa
að passa sérstaklega vel upp á
er öryggi barnanna í og við vatn.
Þótt vatn geti reynst öllum börn-
um hættulegt eru einhverf börn
í mikilli hættu á að drukkna
vegna þess að þeim líður ekki vel
í mannfjölda og flýja gjarnan á
ókunn svæði.“
Gibbs mælir með því að for-
eldrar einhverfa barna kenni
þeim sem fyrst að synda og fari
sjónrænt yfir allar reglur.
Epli bæta
kynlífið
Konur sem borða eitt eða tvö epli
á dag lifa betra kynlífi en konur
sem fá sér ekki epli
reglulega. Þetta
kemur fram
í rannsókn
sem birtist í
Archives of
Gynecology
and
Obstetrics.
Vísindamenn
fylgdu tæplega 800 ítölskum kon-
um eftir á aldrinum 18–43 ára.
Engin kvennanna átti sögu um
kynferðisleg vandamál og engin
þeirra notaði lyf að staðaldri.
Í ljós kom að þær sem
borðuðu epli reglulega voru
virkari kynferðislega og áttu síð-
ur í vandræðum með þurrk í
leggöngum.
Vísindamennirnir útskýrðu
ekki af hverju eplin virka svo vel
fyrir kynlíf en ein kenningin er sú
að konur sem borða epli reglulega
lifa einfaldlega heilbrigðara lífi.