Hagskýrslur um mannfjöldaþróun - 01.01.1975, Blaðsíða 16
14*
6. YFIRLIT.HLUTFALLSLEG SKIPTING MEÐALMANNFJÖLDAÍB Á ÞÉTTBÝLI OG STRJÁLBÍLI 1951-70.
Urban and rural population 1951-70. Percentage distribution.
Þéttbýli 2)
Allt landið 1) Alls 3) Re ykj a- vík 4) Aðrir kaup- st.5) Kaupt. með 200 6) Strjál- býli 7)
1951 100 73,4 39, 0 22,3 12, 1 26, 6
1952 100 74, 0 39, 3 22,1 12, 6 26,0
1953 100 74, 9 39,4 22,1 13,4 25,1
1954 100 76,0 39, 6 22,2 14, 2 24, 0
1955 100 76,7 39,9 23, 6 13, 2 23,3
1956 100 76,9 40, 1 25,1 11, 7 23,1
1957 100 77, 5 40, 3 25,4 11, 8 22,5
1958 100 78,4 40, 6 25, 6 12, 2 21, 6
1959 100 79, 0 40, 8 25,7 12, 5 21, 0
1960 100 79, 7 40,9 26,1 12, 7 20,3
1961 100 80, 6 40, 8 26,4 13,4 19,4
1962 100 81,1 40, 8 26,7 13, 6 18,9
1963 100 81, 6 40, 9 26, 8 13, 9 18,4
1964 100 81,7 40, 7 27, 0 14, 0 18,3
1965 100 82,5 40, 5 27,3 14, 7 17,5
1966 100 83,3 40, 3 27, 7 15, 3 16, 7
1967 100 83,7 40, 1 28, 0 15, 6 16,3
1968 100 84,3 40, 1 28, 2 16, 0 15,7
1969 100 84,7 40, 1 28,4 16, 2 15, 3
1970 100 84,9 40, 0 28, 6 16, 3 15,1
1) Iceland. 2) urban population. 3) total. 4) the Capital. 5) other towns. 6) íbúa og fleiri/
villages of 200 inhabitants and over. 7) rural population.
voru í Manntali 1960 birtar íbúatölur í prófastdæmum, prestaköllum og sóknum hinn l.desember
1960 ^sjá töflur^ og 5 í hagskýrsluhefti II, 47). f Mannfjöldaskýrslum 1961-70 er látið nægja að
birta íbúatölur f profastdæmum og prestaköllum hinn l.desember 1970,sjá 5. yfirlit. -MannQölda-
tölur sveitarfélaga og læknishéraða eru hér birtar á sama hátt og í undanförnum Mannfjöldaskýrsl-
um.
4. MANNFJÖLDI f ÞÉTTBÝLI OG STRjALBÝLI.
Urban and rural population.
Fram til 1960 voru mörk jpéttbýlis og strjálbýlis sett við 300 íbúa staði, og var það með hlið-
sjón af sveitarstjórnarlögum frá 1905, sem kváðu svo á, að kauptún með 300 íbúa og fleiri gæti
gerst sérstakt sveitarfélag.
NÚ er hins vegar fylgt sameiginlegri skýrgreiningu, sem hagstofur Norðurlanda nota, en hún
miðast við reglur nagstofu Sameinuðu þjóðanna.
í stað tviskiptingar mannfjöldans er notuð margskipting hans í byggðarstig, þ. e. flokkun eftir
íbúatölu^ staðar. Þar sem þörf er samdráttar þessarar skiptingar.teljast staðir með200 íbúa og fleiri
til þéttbýlis, en fámennari staðir til strjálbýlis.
Þéttbýlisstaður í þessum skilningi er husaþyrping, þar sem er ekki lengra milli húsa en 200
metrar, íbúar eru ekld færri en 25 og a.rn.k. 2/3 þeirra eru taldir lifa af öðru en landbúnaði eða
garðrækt. Þó teljast skólasetur, sjúkrahús og embættissetur f sveitahreppum til strjálbýlis, ef þar
búa færri en 100 manns.
Hagstofan hefur vikið frá þessari skýrgrejningu á eftirfarandi hátt:
1) Allir íbúar kaupstaða teljast til þéttbýlis þar, enda þótt nokkurt strjálbýli sé innan marka
sumra þeirra, t.d. Ölafsfjarðar qg Akureyrar,
2) I hreppum teljast allir íbuar til þettbylis, ef fbúatala strjálbýlis samkvæmt almennu skýr-
greiningunni yrði innan við 10% af íbúatölu hreppsins. Ef flejri en einn þéttbýlisstaður er f slíkum
hreppi, telst strjálbýlið til þess staðar, sem það er nær. Þessi regla hefur nokkur áhrif til hækkunar
íbúatölu þéttbýlis á allmörgum stöðum, og þá einkum í mannmörgum hreppum, svo sem Bolungar-
vík og Dalvfk.
II. yfirliti er sýnt, hvemig meðalmannfjöldi hvers árs skiptist eftir lögheimili í þéttbýli og
strjálbýli. f 6. yfirliti hefur tölum 1. yfirlits verið breytt í hlutfallstölur. Þar sést, að strjalbýlis-
fólki hefur farið fækkandi með ári hverju. Á áratugnum 1961-70 nam fækkunin sem svarar 4, 7% af
öllum landsmönpum og sem næst 3.700 manns í beinum tölum. Árin 1951-60 varð svipuð bein
fækkun í strjálbýli. Nokkur hluti fækkunarinnar stafar af því, að staðir, sem töldust áðurtil strjál-
býlis, teljast nu til þéttbýlis. Árið 1960 bjuggu um 2,200 manns á slíkum stöðum.þannig að land-
fræðilega nam fækkun í strjálbýli til 1970 um 1.500 manns. Á sama hátt var raunverulega fækkun