Úr þjóðarbúskapnum - 01.02.1964, Blaðsíða 17

ATVINNUTEKJUU ALÞÝÐUSTÉTTA
mjög svipuð að hlutfalli við atviunutekjur. í
bæði skiptin ollu raunverulegar fjölskyldubæt-
ur mjög verulegri lækkun nettóbyrðar beinu
skattanna., þótt í fyrra skiptið hafi þær gengið
undir nafninu „kjötstyrkur“.
Flest önnur ár tímabilsins hafa atvinnutekj-
urnar óhagstæðari afstöður gagnvart þjóðar-
tekjum, og munar sérstaklega miklu sum árin,
ef miðað er við ráðstöfunartekjur. Af því til-
efni er rétt að taka fram, að engin sérstök
ástæða er til að líta á afstöðurnar árið 1948
sem jafnvægisafstöður, sem eigi að marka
stefnuna fyrir komandi tíma. Þvert á móti virð-
ist við yfirlit yfir áraröðina sem afstöður á
milli 95 og 97 séu nær jafnvægi og ættu frem-
ur í þeim skilningi að vera settar sem 100.
Afstöðurnar falla í mismunandi undirtíma-
bil, eftir því hvort um atvinnutekjur fyrir
sköttun eða ráðstöfunartekjur er að ræða.
Báðum hnignaði til ársins 1951. Frá því ári
og til 1955 var afstaða atvinnuteknanna um
95 stig, nema 1952 97 stig. En afstaða ráð-
stöfunarteknanna féll niður í 92 stig. A þess-
um árum varð allmikil óraunveruleg aukning
peningatekna, er mun hafa fært tekjurnar upp
í skattstiga, sem í rauninni var ekki ætlunin
að ættu við um tekjur af þeirri hæð.
Afstaða ráðstöfunarteknanna hækkaði í 94
stig árið 1954. Hélzt hún óbreytt til ársins
1958, að því ári meðtöldu, en þó að undan-
teknu árinu 1957, er hún féll í 91 stig. Að vísu
hafði afstaða atvinnuteknanna fyrir skött-
un hækkað upp í 98 stig árið 1956. En það
kom ekki að raunverulegu haldi, a. m. k. ekki
fyrir þá fjölskyldustærð, sem hér er miðað
við, þar sem aukin skattabyrði eyddi áhrifum
þeirrar hækkunar.
Engin skýrt afmörkuð tilhneiging kemur
fram í þróun afstöðu atvinnutekna fyrir skött-
un til þjóðartekna, frá því hún náði 98 stigum
árið 1956. Afstaðan náði tæpum 105 stigum
árið 1959 og mun þá nokkuð ofmetin, vegna
þess að verðlagið var þá háð mjög miklum
niðurgreiðslum. Árið 1960 var þessi afstaða
rétt við 103 stig, en þá drógu mjög óhagstæð
viðskiptakjör allmjög úr þjóðartekjunum, en
munu síður hafa haft áhrif á atvinnutekjurn-
ar. Árið 1961 voru atvinnutekjumar tiltölu-
lega lágar vegna verkfallsins. Auk þess var
verðlag tiltölulega óhagstætt launþegum, þar
sem full áhrif gengisbreytingarinnar 1960
voru komin fam í ársbyrjun, en launahækkun-
inni á miðju árinu fylgdi skjótlega ný gengis-
breyting og verðhækkun landbúnaðarvara. Ár-
15