Víkurfréttir - 15.12.2011, Síða 20

20 FIMMTudagurInn 15. dESEMbEr 2011 • VÍKURFRÉTTIR
Í könnun sem Hagfræðistofnun
kynnti vorið 2010 kemur fram að
15-20% af störfum á Suðurnesjum
tengist flugstöðinni árin 2004-2005,
beint eða óbeint. Síðan hafa umsvif
vaxið í og við flugstöðina með aukn-
um farþegafjölda. Farþegafjöldi jókst
á þessu ári um 18% og gert er ráð
fyrir 7,5% aukningu á árinu 2012 og
frekari aukningu næstu ár.
Það eina sem skyggir á þessar góðu
tölur fyrir Suðurnesjamenn er að
meirihluti yfirmanna í og við flug-
Fimmta hvert starf á
Suðurnesjum tengist fluginu
Eitt og hálft ár er liðið frá sameiningu opinberu hlutafélaganna Flugstoða og Keflavíkurflugvallar
í Isavia ohf. Til viðbótar var félagið Flugfjarskipti sameinað Isavia 1. júlí 2010 en var rekið sem sér
rekstrareining til 1. janúar 2011. Björn Óli Hauksson, forstjóri Isavia er 50 ára og tók við starfinu
á haustmánuðum 2008. Hann segir miklar breytingar hafa orðið á rekstri Isavia fyrsta rekstrarár
félagsins en hann einkenndist m.a. af truflunum af völdum eldgosa og mikilli farþegaaukningu
á Keflavíkurflugvelli en lítilsháttar fækkun farþega í innanlandsflugi. Aukning varð þó í Græn-
lands- og Færeyjaflugi á Reykjavíkurflugvelli. Gríðarlegur niðurskurður hefur orðið á framlögum
ríkisins auk þess sem viðbótarálögur hafa verið lagðar á reksturinn í formi lækkunar á undan-
þágu frá áfengis- og tóbaksgjaldi hjá dótturfélaginu, Fríhöfninni.
UMFANGSMIKILL ReKStUR ISAvIA:
„Það sem er þó jákvætt er að sl. vor var lögum um fjár-
mögnun flugmálaáætlunar breytt og flugvallaskattar
og varaflugvallargjald var afnumið. Á sama tíma var
sett upp gjaldskrá fyrir alla flugvelli landsins, þ. á m.
Keflavíkurflugvöll sem er rétt skref í þá átt að gera
hann að sjálfbærri rekstrareiningu.
Þróun ríkisframlaga til reksturs allra flugvalla undan-
farin ár hefur verið sú að þau hafa lækkað um a.m.k.
1 milljarð síðan 2007 að raunvirði og 2,3 milljarða ef
framlag ársins 2007 er bætt við og framreiknað.
Sameining og samræming hefur m.a. leitt til þess að
dregið hefur úr aðkeyptri þjónustu og samnýting á
vinnuafli aukist. Leitast er við að nýta þann mannkost
sem er innan félagsins og starfsmenn hafa í nokkrum
tilvikum flust milli deilda.
Launakostnaður hins sameinaða félags hækkaði um
1,7% fyrsta árið en launavísitalan hækkaði um 7,1% á
sama tíma. Auka þurfti fjölda stöðugilda á Keflavík-
urflugvelli sl. sumar vegna aukinna verkefna í flug-
vernd og aukins álags. Um 37 stöðugildi bættust við
með fastráðningum eftir sumarið.
Beinn sparnaður vegna sameiningar má segja að sé
fækkun í yfirstjórn og má meta þann kostnað á um
55 milljónir króna. Bein hagræðing af sameiningu
Flugstoða, Keflavíkurflugvallar og síðan Flugfjarskipta
má meta á a.m.k. 200 milljónir króna auk sparnaðar
ríkissjóðs með lækkun fjárframlags til reksturs á flug-
valla- og flugleiðsögukerfi landsins.“
Björn Óli er með meistaragráðu í rekstrarverkfræði
frá Álaborgarháskóla í Danmörku. Hann hafði áður
en hann tók við hjá Isavia m.a. unnið hjá Rauða kross-
inum erlendis og sem sveitarstjóri Tálknafjarðar í þrjú
ár. Hann vann í sex ár að uppbyggingu flugmála í
Kósóvó þar sem hann setti á laggirnar flugmálastjórn
Sameinuðu þjóðanna (CARO - UNMIK Civil Aviation
Regulatory Office) og starfaði síðan sem forstjóri
Pristina International Airport J.S.C og sem verkefn-
isstjóri þar á vegum Flugmálastjórnar Íslands og Flug-
stoða ohf. um nokkurra ára skeið.
Hann hefur því mikla reynslu af að stjórna alþjóða-
flugvelli með tilheyrandi faglegri og fjárhagslegri
ábyrgð, stefnumótun og málum sem varða skipulag,
umhverfi, öryggi og faglegt eftirlit. Björn Óli tók meðal
annars þátt í að sameina fyrirtæki um rekstur flug-
vallar og flugstöðvar í Kósóvó og hefur unnið að því að
byggja upp sameinað félag þar að lútandi.
Hann starfaði í Kósóvó frá árinu 2000, fyrst sem
tæknisérfræðingur við uppbyggingu mannvirkja og
tæknibúnaðar en síðar sem sérfræðingur og umsjón-
armaður fjölda verkefna í stjórnsýslunni og rekstri hins
opinbera þar.
Björn Óli býr með eiginkonu sinni og tólf ára dóttur
í Keflavík og segir fjölskylduna ánægða í Keflavík.
Eiginkonan starfar á Heilsugæslustöð Suðurnesja og
dóttirin kann vel við sig í Holtaskóla. Björn Óli segist
kunna vel við sig í bítlabænum enda sé mesta starfsemi
Isavia í Keflavík en þó þurfi hann að vera mikið á
ferðinni í starfi sínu en flugvellir á landsbyggðinni
heyra m.a. undir starfsemi Isavia. Hann rifjar það upp
þegar hann fór í viðtal vegna starfs síns hjá tveimur
Suðurnesjamönnum í stjórn félagsins sem hafi spurt
hann hvar ætlaði að búa? „Ég sagðist ætla að flytja til
Keflavíkur og það féll í góðan jarðveg þó ég viti ekki
hvort það hafi haft nokkur áhrif á það að ég fékk starf-
ið,“ segir Björn Óli.
MIKIL hAGRæðING
Með SAMeININGU
Um tvö þúsund manns starfa við flugtengda starfsemi í eða við flug-
stöðina og má því áætla að það sé um fimmtungur allra starfa á
Suðurnesjum. Um 80-90% þessara starfsmanna eru búsettir á Suður-
nesjum. Stærstu vinnuveitendurnir á flugvallarsvæðinu eru Isavia og
dótturfélagið Fríhöfnin með um 500 manns og IGS flugþjónustan sem
er með svipaðan fjölda að meðaltali yfir árið. Björn Óli Hauksson,
forstjóri Isavia segir að flugstöð Leifs Eiríkssonar sé vissulega stóriðja
Suðurnesja en það sé líka gott fyrir aðila í flugstöðinni að hafa starfs-
fólk sem sé búsett á Suðurnesjum.
stöðina er ekki búsettur á Suður-
nesjum. Björn Óli Hauksson, for-
stjóri Isavia segir að mikið vanti upp
á að umsóknir í störf yfirmanna eða
stjórnenda hjá fyrirtækinu séu frá
fólki sem sé búsett á Suðurnesjum.
Þá hefur ekki gengið vel að draga
Suðurnesjamenn sem hafa flutt af
svæðinu, m.a. vegna atvinnu og
hafa meiri menntun, suður með sjó
á nýjan leik. Þó eru nokkur dæmi
um það. Björn Óli segir það eft-
irsóknarvert fyrir Isavia að fá fólk
sem sé búsett á Suðurnesjum til
starfa en langstærsti hluti starfs-
manna Isavia er búsettur þar.
Í skýrslu Hagfræðistofnunar kemur
m.a. fram að þegar atvinnuskipting
á Suðurnesjum er borin saman við
skiptingu í öðrum landshlutum eru
það því einkum tvær atvinnugrein-
ar sem standa upp úr þar, samgöng-
ur og verslunarrekstur.
Árið 2005 var hlutur þessara tveggja
greina í vinnuafli um 8-9% meiri
en annars staðar á landsbyggðinni.
Þrem árum síðar var hlutur þess-
ara tveggja greina í samanlögðum
launagreiðslum allra atvinnuvega
12% meiri en annars staðar utan
höfuðborgarsvæðisins.
Freistandi er að þakka hvort tveggja
flugvellinum að miklu leyti. Nálægð
við höfuðborgina kann þó að valda
nokkru. Þá veldur flugvöllurinn að
líkindum nokkru um umsvif í fleiri
atvinnugreinum á Suðurnesjum,
þótt þær virðist ekki stærri en ann-
ars staðar á landsbyggðinni.
Ekki má heldur gleyma því að óbein
áhrif flugvallarins á byggðina eru
nokkur. Mikilvægast er sennilega
að Reykjanesbrautin er tvöföld og
upplýst og því greiðari en flestir
vegir hér á landi.
Þjónusta á höfuðborgarsvæðinu er
því nærri og betra að eiga heima á
Suðurnesjum en ella væri. Nákvæm-
ar mælingar skortir á því hve margir
sækja vinnu um Reykjanesbrautina á
degi hverjum, en ekki kæmi á óvart
að þeir skiptu þúsundum.
Þegar öllu er á botninn hvolft er
þó ljóst að Keflavíkurflugvöllur er
stóriðja Suðurnesjamanna eins og
oft hefur verið sagt.
UM 2 þúSUNd MANNS StARFA í eðA vIð FLUGStöð LeIFS eIRíKS-
SoNAR. UM 80-90% þeIRRA eR FÓLK BúSett Á SUðURNeSJUM:
KeFLAvíKURFLUGvöLLUR
eR StÓRIðJA SUðURNeSJA
Texti og myndir: Páll Ketilsson.