Skírnir - 01.01.1943, Síða 91

Skírnir
Þrír sælkerar
89
borgar-gæsalifur, ostrur, fasana og kúlusveppi, hvað inn-
an um annað, í hvaða röð sem var. Hann bauð það allt vel-
komið, eins og Don Juan þá fyrstu, sem býðst, og hann
helgaði því öllu sömu einlægu ástundun, hvort sem það
var til morgunverðar eða kvöldverðar, hvort sem vínin
voru spönsk, frönsk eða ungversk.
Niðurstaðan verður þá með öðrum orðum sú, að atgervi
og list Askelöfs voru í fullkomnasta samræmi, en að
Crusenstolpe var að vísu gæddur frábæru atgervi sælker-
ans, en vantaði óneitanlega nokkuð af því, sem hefur
íþrótt sælkerans á stig fagurrar og himneskrar listar í
orðsins þrengri merkingu. Innblástur hans var oft maka-
laus, en hann var ekki sá maður, að óhætt væri að sverja
það fyrir fram, að hann kynni ekki í næstu andrá að gera
eitthvert glappaskot, hrapa frá pappírkögruðum Leipzig-
lævirkja beina leið niður í nautasteik, frá villisvínshöfði
niður í grísahlaup eða frá Flottbecks-spergli niður í kar-
töflujafninginn. vera, að Crusenstolpe sé afburða sæl-
keri. En hann er ekki sá meistari að mynda skóla sem
Askelöf var.
Þessi dómur sannast enn betur á Johanson. Hann var
líka sælkeri, sem óneitanlega hafði geysimikil áhrif í
föðurlandi voru. Minningin, um frábærar miðdegisveizlur
— ég vil segja hátíðir — sem hann hélt, þegar mestur
Ijóminn stóð af blaðinu hans, Argus, á nýjustu veitinga-
húsum utanbæjar, þar sem hann var hinn mesti fyrir-
myndarveitandi, lifir enn í minningu höfuðstaðarbúa og
mun haldast í rósrauðum ævintýraljóma um ókominn ald-
ur. En þrátt fyrir það, að Johanson var hinn mesti sæl-
keri, þá stóð hann eins og Crusenstolpe að baki Askelöf;
hann var ekki sígildur, kerfið ekki eins fullkomið og gagn-
hugsað og listar- og fegurðarvitið ekki eins mikið.
Ætti ég með einu orði að einkenna Johanson sem sæl-
kera, þá mundi ég segja, að Askelöf var fremstur, af því
að hann var sígildur, Crusenstolpe einkenndi ástríðan, en
Johanson sóttist eftir eins konar fjarstæðum. Þetta var
líka í nánu samræmi við allt skaplyndi mannsins, sem var