Bændablaðið - 14.08.2014, Blaðsíða 12

12 Bændablaðið | Fimmtudagur 14. ágúst 2014
Fréttir
Endurnýjun véla og tækja:
Sala á dráttarvélum að aukast
Fyrstu sex mánuði þessa árs er
búið að selja 72 nýjar dráttarvélar
hér á landi miðað við 55 vélar á
sama tíma á seinasta ári og er
því um 31% aukning að ræða.
Árið 2013 seldust alls 108 nýjar
dráttavélar.
Endurnýjunarþörf fyr ir
dráttarvélar og önnur landbúnaðar-
tæki er sambærileg því sem á við
um bíla og vinnuvélar og þörfin
orðin talsverð. Eðlileg endurnýjun
er á bilinu 150 til 250 dráttarvélar
á ári en salan heftur verið talsvert
undir því frá hruni.
31% aukning
fyrstu sex mánuði ársins
Oddur Einarsson, framkvæmda-
stjóri hjá Þór hf., segir að árið 2009
hafi fjöldi seldra dráttarvéla farið
niður í 20 og 26 árið 2010. Fjöldinn
hefur smám saman verið að aukast
og var 47 vélar 2011. „Miðað við
að á síðasta ári hafi heildarsalan
verð 108 vélar og aukningin 31%
á fyrstu sex mánuðum þessa árs má
búast við að heildarsalan fari í 140
til 150 og snerti þannig neðri mörk
þess sem eðlilegt getur talist.“
Aflminni vélar en fyrir hrun
Að sögn Odds eru dráttarvélarnar
sem keyptar hafa verið eftir hrun
og til dagsins í dag mikið í kringum
100 til 150 hestöfl að afli sem er
nokkru minna en vélarnar sem voru
að seljast árin fyrir hrun. „Á þeim
árum var algeng að bændur væru
að kaupa mikið af stórum og dýrum
vélum og uppundir 300 hestöfl að
afli og mest fór salan í rúmlega 350
vélar árið 2007.“
Sala á stærri
landbúnaðartækjum eykst
„Sala á landbúnaðartækjum
hefur verið ágæt það sem af er
árinu og þá sérstaklega þegar
kemur að stærri tækjum eftir
talsverða deyfð undanfarin ár,
til dæmis rúllubindivélar og
rúlluvélasamstæður. Ég held að
á salan á þessum vélum í ár sé
sú mesta eftir hrun og að nálgast
eðlileg mörk. Í hruninu var aftur á
móti talsvert af þeim selt úr landi.
Hvað sölu á minni vélum eins og
snúnings- og rakstravélum varðar
þá er hún dræm og eins og menn
haldi enn að sér höndunum með
endurnýjun á þeim.“
Gamlar vél notaðar
sem varahlutir
Oddur segir að þrátt fyrir samdrátt í
sölu á landbúnaðarvélum eftir hrun
hafi sala á varahlutum verið minni
en búast hefði mátt við. „Bændum
hefur fækkað undanfarin ár og
margir keypt notaðar vélar af þeim
sem hafa hætt búskap eða öðrum og
nýtt þær í varahluti. Við verðum líka
varir við að þeir sem eru að kaupa
varahluti á annað borð eru að kaupa
hluti í mjög gamlar vélar.“
/VH
Oddur Einarsson, framkvæmdastjóri Þórs hf., segir sölu á dráttarvélum vera
að nálgast það sem geti talist eðlileg neðri mörk eðlilegrar endurnýjunar.
Ný brú yfir Múlakvísl
Brúargólfið er tveimur metrum hærra en á eldri brúnni
Ný brú yfir Múlakvísl var formlega
opnuð 6. ágúst síðastliðinn þegar
Hanna Birna Kristjánsdóttir
innanríkisráðherra klippti á borða
með aðstoð Hreins Haraldssonar
vegamálastjóra.
Nýja brúin er 162 metra löng
eftirspennt bitabrú í sex höfum og
10 metrar að breidd. Nýr vegur er
um 2,2 kílómetrar að lengd og er
breidd hans átta metrar.
Brúargólfið á nýju brúnni er
tveimur metrum hærra en á eldri
brúnni og lágpunktar eru hafðir í
veginum sitthvoru megin brúar til
þess að flóð af þeirri stærðargráðu
sem varð í júlí 2011 taki ekki af
brúna en rjúfi þess í stað veginn.
Í austanverðum farveginum ofan
brúar voru byggðir um 5,6 kílómetra
langir varnargarðar upp með ánni,
þar af er 2,5 kílómetra ógrjótvarinn
bakgarður með 11 grjótvörðum
leiðigörðum. Tilgangur þessara
garða er að beina ánni undir brúna og
varna miklu jarðvegsrofi. Auk þessa
eru tveir grjótvarðir varnargarðar
ofar til að verjast rofi á bakkanum,
sem er þar allt að 10 metra hár og er
eingöngu úr vikri frá Kötlu.
Hlaup varð í Múlakvísl undir
morgun laugardaginn 9. júlí 2011 og
eyðilagði 130 metra langa brú sem
byggð var árið 1990 og rauf þar með
Hringveginn. Samdægurs var hafist
handa við undirbúning að smíði
bráðabirgðabrúar, en Vegagerðin á
ávallt til reiðu efni í slíkar brýr. Á
sjö dögum var byggð 156 metra löng
einbreið bráðabirgðabrú. Opnað var
fyrir umferð á hádegi laugardaginn
16. júlí. /VH
Hæsta tré á Íslandi
Eitt sinn ógnaði sandfok byggðinni
á Kirkjubæjarklaustri en nú vex
þar myndarlegur skógur sem státar
af hæsta tré á Íslandi, sitkagreni sem
var ríflega 25 metra hátt sumarið
2012. Annað sitkagrenitré í sama
skógi er 70 cm svert í brjósthæð
manns og inniheldur líklega um tvo
rúmmetra af trjáviði. Þetta kemur
fram á vef Skógræktar ríkisins,
skogur.is.
Hreinn Óskarsson, skógarvörður
á Suðurlandi, fjallar um skóginn á
Kirkjubæjarklaustri í nýútkomnu
Ársriti Skógræktar ríkisins 2013.
Hann rekur stuttlega þá sögu að eitt
sinn hafi sandfok ógnað byggðinni og
þess vegna hafi Klausturbærinn verið
fluttur til árið 1822 og kirkjan 1859.
Með merkilegu uppgræðslustarfi á
Stjórnarsandi hafi dæminu verið snúið
við. Þar var vatni veitt úr ánni Stjórn
yfir sandinn til að flýta uppgræðslunni.
Á ýmsu gekk við uppgræðsluna þar
til mestallur sandurinn var friðaður
fyrir beit á 8. áratugnum. Nú er
Stjórnarsandur að mestu gróinn og
hefur Skógræktarfélagið Mörk ræktað
skóg norðan þjóðvegar en sunnan hans
er skjólbeltatilraun frá Rannsóknastöð
skógræktar, Mógilsá.
25 metra hátt sitkagreni
Í grein sinni rekur Hreinn upphaf
skógarins til þess að bændur á
Kirkjubæjarklaustri girtu af skóglausar
og á köflum gróðurlitlar brekkurnar
ofan við bæinn. Lengi var þessi skógur
einn stærsti einkaskógur á landinu en
frá árinu 1966 hefur Skógrækt ríkisins
séð um hann. Skógurinn beggja vegna
Systrafoss er aðallega vaxinn birki og
sitkagreni en einnig má finna reynivið
og fleiri reynitegundir, blæösp,
stafafuru, elritegundir, garðahlyn, álm,
þöll og fleiri sjaldgæfari trjátegundir.
Hæsta tréð í skóginum er rúmlega 25
metra hátt sitkagreni, sem fyrr segir.
Síðustu árin hefur aðstaða fyrir
gesti skógarins verið bætt mjög með
stígum, bekkjum og merkingum. Nú
er stefnt að því að setja upp nýjan
útsýnisstað neðan við Systrafoss til
að auka öryggi þeirra fjöldamörgu
ferðamanna sem þarna koma ár
hvert.
/MÞÞ
Lengi var skógurinn við Kirkjubæjar-
klaustur einn stærsti einkaskógur
hér á landi en frá árinu 1966 hefur
Skógrækt ríkisins séð um hann.
Mynd / Hreinn Óskarsson
Alþjóðleg ráðstefna um þjálfunarlífeðlisfræði hesta:
Kynnti líkamlegt álag á hross í kynbótasýningum
– fulltrúi Hólaskóla meðal þátttakenda
Alþjóðleg ráðstefna um
þjálfunarlífeðlisfræði hesta
(ICEEP = International
Conference on Equine Exercise
Physiology) fór fram í Chester
á Englandi fyrr í sumar. Á
ráðstefnuna komu vísindamenn
víðsvegar að úr heiminum, s.s.
frá Evrópu, Asíu, Norður- og
Suður-Ameríku og Ástralíu.
Á ráðstefnunni er fjallað
um allt það nýjasta á sviði
þjálfunarlífeðlisfræðirannsókna
á hestum á heimsvísu.

Fjögur veggspjöld frá Hólaskóla
Guðrún Stefánsdóttir, doktorsnemi
í þjálfunarlífeðlisfræði hesta
og kennari við Hólaskóla, fór á
ráðstefnuna og var með stutta
kynningu á rannsóknaniðurstöðum
á líkamlegu álagi íslenskra hesta
á kynbótasýningum. Fjögur
veggspjöld frá Hólaskóla voru á
ráðstefnunni, um frumrannsókn á
líkamlegri svörun hjá íslenskum
hrossum í kynbótasýningu, um fylgni
milli merkinga (krossa) við skeið
á dómblaði og styrks mjólkursýru
í blóðvökva í íslenskum hrossum
á kynbótasýningu, um könnun á
þjálfun á íslenskum skeiðhrossum
og um huglægt mat á vöðvabyggingu
hrossa sem eru skeiðþjálfuð og þeirra
sem ekki eruð það.

Mikill heiður
Anna Jansson sem er leiðbeinandi
Guðrúnar við doktorsverkefni hennar,
var valin í undirbúningsnefnd fyrir
næstu ICEEP-ráðstefnu sem verður
haldin í Ástralíu árið 2018. Þetta
þykir mikill heiður því aðeins
fremstu einstaklingar á sviði
þjálfunarlífeðlisfræðirannsókna á
hestum á heimsvísu komast í þennan
undirbúningshóp. Þetta kemur fram
á vefsíðu Háskólans á Hólum.
/MÞÞ
Fjögur veggspjöld frá Hólaskóla
voru á ráðstefnunni. Hér má sjá eitt
þeirra. Mynd / Háskólinn á Hólum
Engin fuglaflensa á Rifi
Í maí og júní á þessu ári varð
æðarbóndi á Rifi var við aukin
dauðsföll meðal æðarfugla á hans
svæði. Einnig voru óeðlileg afföll
hjá ritum á sama svæði.
Samkvæmt upplýsingum frá
Matvælastofnun sá Rannsóknarsetur
Háskóla Íslands á Snæfellsnesi ástæðu
til að samband við Matvælastofnun
vegna þessa máls. Í samræmi við
viðbragðsáætlun stofnunarinnar
um fuglaflensu og þegar um aukin
óútskýrð dauðsföll í villtum fuglum er
að ræða voru fjögur æðarfuglahræ send
til Tilraunastöðvar HÍ í meinafræði
að Keldum og rannsökuð með tilliti
til fuglaflensu. Á Keldum voru tekin
stroksýni úr fuglunum og þau send
til greiningar erlendis. Niðurstöður
hafa nú borist Matvælastofnun. Ekki
greindust fuglaflensuveirur í sýnunum
og er fuglaflensa því ekki talin hafa
valdið dauða fuglanna.
Auk sýnatökunnar voru allir
fuglarnir krufðir á Keldum. Í
þeim öllum fundust ummerki um
blóðsýkingu og gaf krufningin
ekki til kynna að um bótulisma
væri að ræða. Bótulismi er af
völdum bakteríunnar Clostridium
botulinum, en erlendis koma af og
til upp tilfelli um aukin dauðsföll
í villtum fuglum vegna bótulisma.
Orsök aukinna dauðsfalla þessara
villtu fugla er því enn óþekkt, en
Rannsóknarsetur Háskóla Íslands
á Snæfellsnesi er í samstarfi við
sérfræðinga í Bandaríkjunum sem
rannsaka málið nánar.
/VH