Frjáls Palestína - 01.06.2007, Blaðsíða 5

FRJÁLS PALESTÍNA 5
Þann 31. mars síðastliðinn greindi frétta vefur Morgunblaðsins frá því
að það hefði komið til ryskinga þeg ar
Palestínumenn reyndu að skemma
„varnargirðingu sem Ísraelar reisa nú
á milli sín og palestínsku sjálfstjórnar-
svæðanna.“ Þótt það sé rétt í sjálfu sér,
sem sagt var, þá er ekki nema hálf sagan
sögð með þessu orðavali.
Nú í júní eru liðin 40 ár frá Sex daga
stríðinu, þegar Ísraelar lögðu undir sig þau
svæði sem síðan er þekkt sem Herteknu
svæðin. Svo langt hernám á sér fáa líka
í seinni tíð, og er mér ekki kunnugt um
að í seinni tíð hafi jafnmargir þurft að
sæta hlutskipti flóttamanna jafnlengi og
í tengslum við þetta hernám.
Andspyrna Palestínumanna gegn
hernáminu ratar oft í fréttir, einkum þó
þegar ofbeldi er með í spilinu. Friðsamleg
andspyrna, sem er mun algengari, er
síður fréttnæm, en stærsta fréttin er sú
sem sjaldnast er sögð. Hún er sú að
Palestína er hertekið land, að ísraelskir
landtökumenn setjast að í þessu hertekna
landi, með vitund og vilja stjórnvalda en
í trássi við alþjóðalög, og að ástandinu
þar hefur hrakað og hrakað – stundum
hægt, stundum hratt, en stöðugt hrakað
– áratugum saman.
Palestínskir stjórnmálamenn eru
mis jafnir eins og aðrir stjórnmálamenn,
en ábyrgðin liggur fyrst og fremst hjá
hernámsliðinu – Ísrael. Það er nefnilega
svo, að Palestínumönnum er ókleift
að reka efnahagskerfi þegar þeim eru
allar bjargir bannaðar, eða að reka eðli-
legt þjóðfélag undir oki hernáms og
tilheyrandi mannréttindabrota.
Landtaka Ísraela er kafli út af fyrir
sig. Hún fer þannig fram, í stuttu máli,
að hópur vopnaðra manna kemur sér
fyrir, yfirleitt á „óbyggðu svæði“ – þ.e.a.s.
hólum mitt á meðal palestínskra byggða
– á herteknu svæðunum. Þeir setjast
þar að, með fjölskyldur sínar og allt, og
krefjast þess, öryggis síns vegna, að
engum Palestínumönnum sé hleypt nær
„byggðinni“ þeirra en sem nemur skot færi.
Þetta gera þeir í krafti trúarsannfæring-
ar sem segir þeim að guð hafi gefið
Abraham og niðjum hans þetta land eins
og það leggur sig. Þeir fá líka hlunnindi
frá ísraelsku ríkisstjórninni.
Mikið vatn er runnið til sjávar síðan
fyrstu byggðum af þessu tagi var komið
upp, og eru sumar þeirra nú orðnar afar
stórar. Sú stærsta af þeim öllum heitir Ariel,
og er á norðanverðum Vesturbakkanum.
Beint fyrir sunnan hana er bærinn Salfit,
sem um gat í byrjun þessarar greinar.
Á milli Salfit og Ariel hefur verið reistur
veggur – sums staðar „bara“ margföld
gaddavírs-rafmagnsgirðing – til þess að
koma í veg fyrir að íbúar Salfit geti nálgast
Ariel. Í leiðinni hafa landtökumenn slegið
eign sinni á ræktarland og vatnsból, og
lokað leiðinni til héraðshöfuðborgarinnar,
Qalqiliya. Bærinn Salfit stendur ekki rétt
við landamærin, heldur tæpa 20 km inni á
Vesturbakkanum – og hann er ekki stærri
en Árnessýsla. Alþjóðadómstóllinn hefur
úrskurðað að þessi aðskilnaðarmúr sé í
andstöðu við alþjóðleg lög.
Það er í stuttu máli það sem þessi
„varnargirðing“ gerir. Öðru megin við
hana eru Palestínumenn, með sína van-
máttugu heimastjórn, hinu megin Ísraelar,
sitjandi á stórum hluta hertekinnar Palest-
ínu.
Vésteinn Valgarðsson
Íslendingar hafa áður sýnt skilning á
málefnum Ísraels og Palestínumanna. Í
maí 1989 ályktaði Alþingi um málið. Þar
segir meðal annars:
„Nauðsynlegt er að báðir aðilar sýni
raunverulegan samkomulagsvilja og
viðurkenni rétt hvors annars í samræmi
við ályktun Sameinuðu þjóðanna nr.
181 frá 29. nóvember 1947 sem ásamt
ályktunum öryggisráðsins nr. 242 frá
1967 og nr. 338 frá 1973 eru sá grund-
völlur er skapað getur varanlegan frið og
öryggi í Austurlöndum nær.
Alþingi leggur áherslu á að viðurkenna
beri sjálfsákvörðunarrétt palestínsku
þjóð ar innar og tilverurétt Ísraelsríkis.“
Enn fremur segir í ályktuninni: „Alþingi
tel ur að Ísland eigi að hafa vinsamleg
samskipti við Frelsissamtök Palestínu,
PLO.“
Ég ákvað að fylgja eftir ályktun Al-
þingis, og þáði boð um að heimsækja
Araf at í höfuðstöðvum hans í Túnis.
Þang að fór ég þann 12. maí, 1990,
fyrstur norrænna forsætisráðherra. Araf-
at tók mér mjög vel. Ég gerði honum
grein fyrir ályktun Alþingis og viðhorfi
Íslendinga. Við áttum ágætar og hrein-
skiptar umræður. Ég sannfærðist um
að Arafat vildi mikið til vinna að ná
samningum og friði við Ísrael, en hann
var með erfitt bakland.
Ýmsir mikils metnir einstaklingar hafa
bent á þau atriði, sem ég hef nefnt, sem
forsendu samkomulags á milli Ísrael og
Palestínumanna og gagnrýnt harðlega
framkomuna við Palestínumenn. Þetta
gerir m.a. einn merkasti baráttumaður
fyrir mannréttindum, sem uppi er nú,
Carter, fyrrverandi forseti Bandaríkjanna,
í bók, sem er nýlega út komin. Fyrir bók
sína hefur Carter verið fordæmdur af
harðlínugyðingum í Bandaríkjunum.
Mjög athyglisverð er einnig niðurstaða
eins virtasta fræðimanns gyðinga í
nútímasögu, prófessors Ilan Pappe.
Próf essorinn kemst að þeirri niðurstöðu
eftir ítarlega rannsókn á áður lokuðum
heimildum um það, sem í raun gerðist
árið 1948, þegar Ísraelsríki var formlega
stofnað, að hin opinbera söguskýring sé
röng og í raun fölsuð og svo hafi verið alla
tíð síðan. Í erindi, sem dr. Pappe flutti í
Tokyo í marsmánuði s.l., lýsir hann þeirri
skoðun sinni að „þrátt fyrir harða alheims
gagnrýni hefur Ísrael í engu breytt stefnu
sinni um hernám og þjóðfélagslega
hreinsun. Forysta zíonista skilur ekki
enn, að breyting á þessari stefnu er for-
senda tilveru [Ísraelsríkis].“ (Í lauslegri
þýðingu minni.)
Staðreyndin er að friður er ekki síð-
ur nauðsynlegur fyrir íbúa Ísraels en
Pal estínu. Friður í Miðausturlöndum er
reyndar nauðsynlegur fyrir okkur öll, íbúa
í litlum heimi.
Steingrímur Hermannsson er fyrrum
forsætisráðherra Íslands ogfyrrum
formaður Framsóknarflokksins.
Girðingin í
kringum þorpið