Jökull


Jökull - 01.12.1979, Síða 34

Jökull - 01.12.1979, Síða 34
reached where the fissure swarm through it is due for rupture. This would also explain that extensive rifting may occur without any volcanic activity taking place if the magma supply from below is small. The fissure swarm is in that case due for rupture several times before an eruption occasionally takes place. Rifting of the Theista- reykir fissure swarm in northern Iceland in 1618 and of the Hengill swarm in southwestern Iceland in 1789 are examples of the latter type of “abortive fissure eruptions”. The largest fissure eruptions of historical age have occurred on fissure swarms southwest of Vatnajökull. Two of them, Eldgjá (Katla system) around 930, and Lakagígar (Grimsvötn system?) in 1783, are an order of mag- nitude larger than all other historical volcanic eruptions. Each of them produced around 10 km3 of lava. During the latter enormous amounts of gases polluted the environment causing the worst famine in the history of Iceland. About 70% of the livestock perished and as a result 22% of the popu- lation died. The total production of lava and tephra in Ice- land during the 11 centuries of settlement is approximately the following, both lava and tephra calculated as lava with spec. weight 2.5: Basic Intermediate Acid Total lava km3 25 7 0.3 32 tephra km3 6 1 2.8 10 This makes altogether 42 km3, whereof 10% are intermediate and 7% acid. The abnormally high percentage of basaltic tephra is due to some of the most productive basalt volcanoes being ice covered. The production rate of the active volcanic areas in historical time, about 4 km3/century, is roughly the same as in Postglacial time as a whole and the production rate has been similar through the last ~ 16 m.y. The percentage of acid and intermediate eruption products in historical time is about double the average of the entire Postglacial time as well as for the last ~ 16 m.y. SELECTED REFERENCES Björnsson, A., K. Saemundsson, P. Einarsson, E Tryggvason and K. Grönvold, 1977: Current rifting episode in' North Iceland. Nature 266: 318—323. Björnsson, H., 1974: Explanation of jökulhlaups from Grímsvötn, Vatnajökull, Iceland. Jökull 24: 1—26. Einarsson, T., G. Kjartansson, and S. Thorarins- son, (Eds.), 1951 —1976: The eruption of Hekla 1947—1948. 1—4. Soc. Sci. Islandica. Reykja- vík. Jakobsson, S. P., 1979: Petrology of Recent basalts of the eastern volcanic zone, Iceland. Acta Nat. Islandica 26: (in press). Larsen, G., 1979: Um aldur Eldgjárhrauna (Tephrochronological dating of the Eldgjá lavas in South Iceland). Náttúrufrædingurinn 49: 1—26. Lock, W. G., 1881: Askja. Iceland’s largest volcano. Published by the author at 16, Kingston Ter- race, Charlton, Kent: 106 pp. Thorarinsson, S., 1958: The Öræfajökull eruption of 1362. Acta Naturalia Islandica II, 2: 100 pp. Thorarinsson, S., 1967: Some problems of volcan- ism in Iceland. Geol. Rundschau 57: 1 — 20. Thorarinsson, S., 1969: The Lakagígar eruption of 1783. Bull. volcanologique 33—3: 910—929. Thorarinsson, S., 1974: Vötnin stríd [The swift flowing rivers]: 254 pp. Bókaútgáfa Menning- arsjóds. Reykjavík. Thoroddsen, Th., 1925: Die Geschichte der islán- dischen Vulkane. Det Kgl. Danske Vidensk. Selsk. Skrifter. Naturv. og Mathem. Afd. 8, Række IX: 458 pp. 32 JÖKULL 29. ÁR
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.