Skólavarðan - 01.06.2009, Side 8
8
SKÓLI Á KREPPUTíMUM
SKÓLAVARÐAN 4.TBL. 9. ÁRG. 2009
Þessar áherslur eru veganesti Kennarasam-
bandsins í samflotinu og hafa verið lagðar
fram þar og fylgt eftir af okkar fólki:
Kennarasamband Íslands leggur áherslu á
fagleg vinnubrögð og rétta forgangsröðun í
öllum aðgerðum sem gripið verður til vegna
þess efnahagsvanda sem þjóðin glímir
við. Það er aldrei mikilvægara en nú að
halda uppi öflugu skólastarfi í leikskólum,
grunnskólum, framhaldsskólum og tón-
listarskólum landsins. Við erum öll ábyrg
fyrir menntun og velferð barna okkar.
Látum ekki börnin borga brúsann
Framtíð ungmenna byggir á menntuninni
sem þau hljóta í æsku og glötuð tækifæri
verða ekki bætt upp síðar. Sérfræðingar í
efnahagsmálum benda á að niðurskurður
fjárveitinga til skólastarfs og menntunar er
ekki vænleg leið út úr kreppunni.
Stöndum vörð um skólastarf og menntun,
hugsum til framtíðar
Það þarf að forgangsraða í þágu menntunar,
hugsa til framtíðar og hafa fagmennsku að
leiðarljósi. KÍ mun leggjast gegn hverskyns
hugmyndum um að skerða þjónustu í skól-
um. Slíkt bitnar verst á þeim sem mest
þurfa á öflugu skólastarfi og stoðþjónustu
að halda. Menntun er æviverk. Það er
jafnmikilvægt að hugsa um það í starfsemi
leikskóla eins og í fullorðinsfræðslu. Þegar
kreppir að á vinnumarkaði þarf að vera
hægt að opna dyr til frekari menntunar og
þjálfunar fyrir þá sem eru tímabundið án
atvinnu.
Ríki og sveitarfélög þurfa að vinna saman
að heildaráætlun um skólastarf og menntun
til langs tíma með það að markmiði að verja
velferð barna og ungmenna.
Virða ber umboð og hlutverk stéttarfélaga
Samningsrétturinn er sá grunnur sem
stéttarfélög byggja starfsemi sína á. Mikil-
vægt er að vinnuveitendur virði þennan rétt
og beiti ekki þvingandi aðgerðum í því skyni
að fá fólk til að fallast á skerðingu launa.
Friðarskyldu ber að virða, sem og taxta-
launakerfið, enda eru taxtalaun varin með
lögum. Nauðsynlegt er að virkt samráð sé
haft við stéttarfélög og samningsaðilum ber
að virða hlutverk og umboð hvor annars.
Verjum heimilin og velferðarkerfið
Gjaldþrot heimila er undanfari mikilla vand-
ræða og þeim fylgir vítahringur. Hafa ber í
huga að allar aðgerðir sem rýra tekjur heimil-
anna fjölga þeim sem geta ekki staðið í
skilum. Því ber að leita allra leiða til þess að
kippa ekki fótunum undan fólki og fjölga með
því í hópi þeirra sem geta ekki staðið við fjár-
hagslegar skuldbindingar sínar. Réttur til
allrar grunnþjónustu verður að vera óháður
efnahag og bætur úr almannatryggingum
þurfa að tryggja lágmarks framfærslu. Mikil-
vægt er að vinna að fjölgun starfa og tryggja
með því að langtímaatvinnuleysi festist ekki
í sessi með öllum þeim skelfilegu afleið-
ingum sem því fylgja. Við uppbyggingu í
atvinnulífinu ber að hafa jafnrétti kynjanna
að leiðarljósi.
Tryggjum réttlátt skattkerfi og gerum
greinarmun á niðurskurði og hagræðingu
Ef til skattahækkana kemur er mikilvægt
að skattar séu lagðir á í samræmi við tekjur
þannig að allir leggi ámóta mikið, hlut-
fallslega, til samfélagsins. Óeðlilegt er að
grípa til niðurskurðar ef tekjustofnar eru
ekki nýttir að fullu. Ef skorið er niður skal
tilgreina hvaða þjónustu á að skerða en
ekki dulbúa hlutina og setja þá fram í nafni
hagræðingar.
„Fight the Crisis - Put People first“
Margháttuð umræða og vinna fer nú fram
á vegum Evrópusamtaka stéttarfélaga og
bandalaga þeirra (ETUC) og öflug sértækari
umræða um að verja skólastarf og mennta-
kerfi í kreppunni á vegum kennaraarms sam-
takanna (ETUCE) undir ofangreindu kjörorði.
Aðgerðir voru í nokkrum evrópskum stór-
borgum dagana 14-16. maí og var þar m.a.
lögð áhersla á að verja velferðarkerfið og varað
við vanhugsuðum og á endanum skaðlegum
og óhagkvæmum niðurskurði, t.d. í félagslegri
þjónustu og í skólastarfi og menntun. Bréf
stjórnar norrænu kennarasamtakanna NLS til
ríkisstjórna á Norðurlöndum er náskylt þess-
ari hreyfingu og baráttu en það geta lesendur
Skólavörðunnar lesið á www.ki.is ásamt
nýlegum fundargerðum úr erlendu samstarfi
og fleiri upplýsingum af þeim vettvangi.
Sjaldgæft er að heyra talað jafn tæpitungulaust hjá stjórnskipaðri nefnd og nýverið
þegar alþjóðleg nefnd kallaði eftir aðgerðum og því að öll ráðuneyti og stjórnmálaflokkar
forgangsröðuðu í þágu menntunar. Ef niðurstöður nefndarinnar verða ekki til þess að
fólk átti sig á alvöru málsins þá er varla nokkur leið til að opna augu ráðamanna.
Skýrslan er frá ráðgjafahópi sem var skipaður til að veita stjórnvöldum ráð um viðbrögð
á sviði mennta- og vísindamála Í þeirri nefnd sátu háttsettir sérfræðingar frá OECD,
fyrrverandi ráðuneytisstjóri finnska menntamálaráðuneytisins og fyrrverandi dóms- og
menntamálaráðherra Finnlands. Þessi skýrsla er kölluð Stefna í menntun, vísindum og
nýsköpun: Ný leið fyrir Ísland og þar koma fram afgerandi ítarlegar athugasemdir og
tillögur með meginþunga á háskóla, vísindastarf og nýsköpun eins og lagt var upp
með en einnig er fjallað um menntamál þjóðarinnar í heildrænu samhengi. Nefndin
ráðleggur meðal annars eftirfarandi: „Viðhaldið fjárfestingum í menntun. 1. Menntun
og þjálfun eiga að vera ofarlega í forgangsröðun stjórnvalda og ekki bara í höndum
embættismanna. Athafnir þurfa að fylgja orðagjálfri stjórnmálanna. Þetta er ákall um
að mikilvægi þessa sviðs fyrir framtíð Íslands verði viðurkennt, og að viðurkennt verði
að niðurskurður á þessu sviði geti haft alvarlegar afleiðingar fyrir framtíð Íslands.
Menntun og þjálfun þurfa að vera ofarlega í forgangsröðun allra ráðuneyta og allra
stjórnmálaflokka.“
Áhersluatriði KÍ vegna efnahagsástandsins
Ákall erlendra sérfræðinga um að Ísland viðurkenni
mikilvægi menntunar
Menntun er æviverk og glötuð tækifæri verða ekki bætt upp síðar.