Skólavarðan - 01.11.2009, Blaðsíða 3

FORMANNSPISTILL
Formaður og varaformaður KÍ og formenn aðildarfélaga KÍ skiptast á um að skrifa
formannspistla í Skólavörðuna. Félögin á bak við formannspistlana eru: Félag
framhaldsskólakennara (FF), Félag grunnskólakennara (FG), Félag leikskólakennara
(FL), Félag stjórnenda í framhaldsskólum (FS), Félag tónlistarskólakennara (FT),
Skólastjórafélag Íslands (SÍ).
SKÓLAVARÐAN 7.TBL. 9. ÁRG. 2009
Eiríkur Jónsson
formaður KÍ
3
Af fréttaflutningi síðustu daga októbermánaðar hefði mátt ætla að
nýtt efnahagshrun væri yfirvofandi á Íslandi og örlög samfélagsins
réðust af því hvort Samtök atvinnulífsins nýttu rétt sinn til að segja
upp samningum á almennum vinnumarkaði.
Það er með ólíkindum hvernig forseta ASÍ og framkvæmdastjóra
SA tókst að láta fjölda fólks halda að allt væri að fara til fjandans
helgina 24. til 25. október og dagana þar á eftir. Allir fréttatímar voru
yfirfullir af viðtölum við þá og af orðum þeirra mátti ráða að hér væri
í uppsiglingu annað hrun ef ekki tækist að verja kjarasamninga ASÍ.
Það er jafnframt ótrúlegt að fjölmiðlar skuli tala við sömu menn um
sama mál oft á dag, dag eftir dag, án þess að nokkuð nýtt hafi gerst.
Þetta minnti um margt á viðtöl við völvu Vikunnar.
Þegar stöðugleikasáttmálinn var undirritaður í lok júní var frá því
gengið að samningar á almennum vinnumarkaði yrðu endurskoðaðir
í lok október og þá gætu vinnuveitendur sagt þeim upp ef svo bæri
undir. Jafnframt var ákveðið að samningar á opinberum markaði yrðu
á hliðstæðum nótum og á almennum markaði. Strax í lok sumars
kom í ljós að ekki var allt sem sýndist og launahækkanir á almennum
vinnumarkaði, sem áttu að takmarkast við taxta undir 220 þúsund
krónum, komu á taxta allt að 310 þúsund krónum. Þetta breytti að
sjálfsögðu forsendum og varð til þess að Kennarasamband Íslands
hefur enn ekki lokið samningagerð fyrir félagsmenn sína. Þrátt fyrir
þá staðreynd hafa forsvarsmenn KÍ ekki látið þetta trufla sig í þeirri
vinnu sem farið var í vegna stöðugleikasáttmálans. Af þessum sökum
kom því nokkuð undarlega fyrir sjónir þegar því var haldið fram að
allt færi hér á annan endann ef samningum á almennum markaði
yrði sagt upp en engu skipti þótt fjölmargir opinberir starfsmenn væru
samningslausir.
Kennarasamband Íslands hefur nálgast vinnuna við stöðugleika-
sáttmálann á þann hátt að nú væri mikilvægast að ná tökum á
efnahagsmálum þjóðarinnar á breiðum grunni og að ekki hafi verið
svigrúm til launahækkana síðastliðið vor. Kennarasambandið telur að
forsenda fyrir kjarabótum skapist þegar vextir lækka, krónan styrkist
og hjól atvinnulífsins fara að snúast eðlilega á nýjan leik. Til að liðka
fyrir þessu settu félög innan KÍ ekki fram kröfur um launahækkanir í
vor heldur lögðu áherslu á að allt svigrúm sem skapaðist yrði nýtt til
að verja störf og kjarasamningsbundin laun.
Kennarasamband Íslands hefur ekki viljað taka þátt í hanaslagnum
á milli ASÍ og SA annars vegar og stjórnvalda hins vegar um stóriðju-
skatta, kvótakerfi og fleiri stór deilumál í stjórnmálum. Ástæðan
er fyrst og fremst sú að KÍ sem samtök hefur ekki mótað sér
stefnu í þessum málum og fullvíst má telja að félagsmenn KÍ hafi
mismunandi skoðanir á þeim. Kennarasambandið hefur hins vegar
ekki mótmælt því að skattar verði hækkaðir til að koma í veg fyrir enn
meiri niðurskurð á þjónustu hins opinbera og verja með því um leið
velferðarkerfið og þar með talið skólastarfið sem aldrei er mikilvægara
en á þrengingartímum.
Á undanförnum vikum hefur oft mátt ætla af málflutningi forseta ASÍ
og SA að stöðugleikasáttmálinn sé ígildi kjarasamnings og að hann
sé milli þeirra og ríkisins. Hvort tveggja er að sjálfsögðu rangt. Um
sáttmálann voru aldrei greidd atkvæði af félagsmönnum eins og ber
að gera þegar um kjarasamning er að ræða og þess vegna hefur hann
ekki stöðu kjarasamnings. Sáttmálinn er fyrst og fremst viljayfirlýsing
forystu stéttarfélaga á almennum og opinberum vinnumarkaði ásamt
SA, ríki og sveitarfélögum. Í viljayfirlýsingunni koma fram þau markmið
og tímasetningar sem aðilar komu sér saman um að vinna eftir og
töldu líklegar til að auðvelda endurreisn þjóðfélagsins.
Bægslagangurinn dagana áður en ákvörðun var tekin um að segja
ekki upp samningum á almennum vinnumarkaði var hefðbundið
sjónarspil eins og allir vita sem hafa tekið þátt í fundum með ráðherrum
ríkisstjórnarinnar upp á síðkastið.
Í vinnunni framundan er eðlilegt að hagsmunir þjóðarinnar í heild
verði hafðir að leiðarljósi og menn leggi til hliðar þörf á að láta ljós sitt
skína. Mikilvægt er sammælast um að þær byrðar sem leggja þarf á
landsmenn og fyrirtæki leggist sem jafnast á þá sem þær geta borið,
hvort sem um er að ræða einstaklinga eða fyrirtæki. Einungis þannig
getum við vænst þess að endurreisa efnahagslífið, verja störfin og
standa vörð um mikilvægustu gildin í samfélaginu og síðast en ekki
síst, ná sátt á meðal Íslendinga.
Eiríkur Jónsson
Þetta er alvara en ekki leikrit