Kauphöllin - 01.12.1932, Blaðsíða 5
KAUPHÖLLIN
5
J ólasaga.
Það var farið að halla degi á hin-
um vetrarlegu strætum í stórborg
einni, er maður nokkur, á að gizka 35
ára að aldri, kom út úr einni af hin-
um mörgu veðlánabúðum.
Hann var dapur í bragði og var
svo að sjá, sem honum væri kalt, enda
hafði hann enga yfirhöfn, heldur var
aðeins klæddur þunnum sumarfatnaði,
og skýldi hann höndunum í vösum
sínum.
Föt hans báru ljósan vott um fá-
* tækt og skort, þótt þau væru hvorki
rifin né bætt; en andlitið var þýðlegt
og gáfulegt og mátti sjá, að maður
þessi mundi hafa átt betri daga.
Það voru fáir dagar til jóla. Búð-
argluggamir voru venju fremur full-
ir af skrautgripum og varningi. List
og iðnaður kepptu hvorfc við annað
í margskonar tilbúningi fyrir hátíð-
ina, sem í hönd fór.
Gerhard Kostlín gleymdi kuldan-
um, þar sem hann gekk og virti fyrir
sér hina skrautlegu búðarglugga. Þar
mátti sjá ýmiskonar fögur leikföng,
glæsilegar myndabækur og aðra eigu-
lega hluti; en kona hans og börn biðu
hans heima, og í huganum setti hann
þau í spor hinna hamingjusömu
kvenna og barna, er áttu að fá slík-
ar gjafir af jólatrjánum sínum. —
Hann var svo niðursokkinn í þessar
hugsanir, að hann virtist gleyma sjálf-
um sér með öllu. Allt í einu nam
hann staðar frammi fyrir gluggunum
á stórri bankabyggingu. Haiin gat
ekki bælt niður andvarp, er hann leit
hina mörgú seðla og ýmislegar pen-
ingamyntir frá nálega hverri þjóð, og
allar hinar mörgu körfur, fullar af
skínandi gulli og silfri. Fyrir lítið eitt
af þessu gulli hefði hann getað keypt
það í hinum öðrum búðum, er hann
svo feginn hefði viljað velja handa
konu sinni og börnum; og eigi hefði
hann þurft nema einn af þessum dýru
pappírum, til þess að halda úlfinum
frá dvrum sínum um langan tíma.
Meðan Kostlín var að horfa á
bankaseðlana og peningana, gekk
maður nokkur, klæddur dýrindis loð-
kápu, fram og aftur mjög órólega um
stéttina á bak við hann. Oft sýndist
hann ætla að ganga inn í bankann,
en hætti jafnan við það. Loksins gekk
hann að glugganum, þar sem Kostlín
stóð, virti hann stundarkorn fyrir sér
og mælti siðan:
,,Herra minn, munduð þér vilja
gjöra mér greiða?“
Hið kynlega atferli hins ókennda
manns vakti Kostlín úr leiðslu sinni,
og hann svaraði blátt áfram: „Hvað
sem í mfnu valdi stendur, skal eg
gjarnan gjöra fyrir yður“. Hinn ó-
kenndi maður benti honum frá glugg-
anum og vék honum lítið eitt til hlið-
ar. Síðan tók hann upp hjá sér dá-
lítinn böggul, er hann vafði nákvæm-
lega innan í pappír, og sagði við
Kostlín: „Viljið þér gjöra svo vel að
afhenda herra Barret þennan böggul
fyrir mig?“
„Hvað! Eg að afhenda bankastjór-
anum þetta?“
„Já“.
„Hví farið þér eigi sjálfur með
það?“ spurði Kostlín, því að honum
þótti bón ókunna mannsins mjög svo
undarleg.
„Því valda ástæður, sem eg get eigi
skýrt yður frá hér“, svaraði hinn
skjótlega.
„Jæja þá, eg skal gjöra það“, sagði
Kostlín eftir litla umhugsun.
„Eg þakka yður kærlega“, svaraði
ókunni maðurinn og rétti Kostlín
böggulinn; „en eg bið yður að fá
hann í hendur bankastjóranum sjálf-
um, eg veit, að hann er á skrifstofu
sinni; þiggið þetta fyrir ómak yðar“;
með þessum orðum rétti hann Kostlín
einn dollar. Kostlín hikaði við, og
ætlaði ekki að taka ivið peningnum.
Það var í fyrsta skipti á æfinni, að
honum var boðin þesskonar gjöf.
„Það hryggir mig mjög, ef þér vilj-
ið ekki taka við þessu lítilræði“, sagði
maðurinn; „þér eigið ef til vill böim
heima, og þér getið keypt eitthvað
smávegis handa þeim í jólagjöf fyrir
mig“.
Kostlín var einmitt nýbúinn að fai'a
með giftingarhring sinn og konu sinn-
ar til veðlánara; annað átti hann ekki
eftir til að veðsetja. Kona hans hafði
gjört sér von um, að veðlánarinn
mundi lána að minnsta kosti 6 doll-
ara gegn þeim; en hann hafði reynt
í ýmsum búðum og ekki getað fengið
nema 5 dollara. Dollarinn frá ókunna
manninum fullgjörði einmitt upphæð-
ina, sem konan hans bjóst við. Var
það þá rétt gjört af honum, að taka
ekki við honum? Nei, vissulega ekki.
Kostlín stakk dollarnum í vasa
sinn, þakkaði ókunna manninum og
gekk inn í bankann. Þar var hverfc
herbergi inn af öðru, og allar dyr
opnar. Kostlín fór nú að komast að
raun um, að verk það, er hann hafði
tekizt á hendur, var enginn hægðar-
leikur.
Fyrst var hann spurður næsta ó-
þýðlega, hvað hann vildi, og þegar
hann lét þá ósk sína í ljósi að fá að
tala við Barrett bankastjóra sjálfan,
þótti honum sem allir skrifararnir litu
með fyrirlitningu á hin fátæklegu föt
hans. Einn kom með þá mótbáru, að
bankastjórinn hefði svo mikið að
starfa; annar sagði, að hann væri orð-
inn dauðleiður á beiningamönnum.
„Eg er enginn beiningamaður“,
sagði Kostlín. „Eg var beðinn að af-
henda bankastjóranum sjálfum þenn-
an böggul, og eg skal ekki tefja hann
meira en eitt augnablik."
Framkoma Kostlíns og hinn hrein-
skilnislegi, karlmannlegi málrómujj
hans hafði æskileg áhrif. Hann gekk
í gegnum öll herbergin inn í innsta
herbergið. Það var óþægileg ganga
fyrir hann, fram hjá öllum skrifborð-
unum og forvitnisaugum skrifaranna.
Hann varð var við margt háðbrosið,
þá er hann var á leiðinni inn í innstu
skrifstofuna, þar sem eigi fengu aðr-
ir að koma en hinir mestu atkvæða-
menn.
Margir horfðu fyrirlitlega á hin
snjáðu sumarföt hans. Menn þessir
vissu ekki, að þeir voru að hlæja að
manni, sem fyrir skömmu hafði haft
heiðarlega stöðu í vel þekktu verzlun-
arhúsi. Að lokum stóð hann á þykkri,
mjúkri gólfábreiðu, í herbergi með
konunglegum húsbúnaði; og sat þar
bankastjórinn við skrautlegt skrif-
borð, og var niðursokkinn í að lesa
sendibréf og hraðskeyti. Kostlín beið
þess, að hann Iiti upp; og loks er hann
leit upp, rétti hann böggulinn hinum
aldraða manni og sagði: „Mér var
falið á hendur að afhenda yður sjálf-
■ 1
Vjela- og verkfæraverslun
Einar O. Malmberg.
Vesturgötu 2.
Símar: 1820-2186-2986. Símnefni Malm.
Alls konar efni og verkfæri
fyrir tré og járnsmiði.
H ugsanir yðar
eru vegna erfiðra tima, bundnar við að gera sem bezt kaup á vörum,
sem þér þurfið að nota. — Vér bjóðum yður eftirfarandi gæðakaup:
Góð tegund af ensku Reyktóbaki i dósum:
V* lbs. áður kr. 3.20, nú 2.40.
7s Ibs. áður kr. 1.60, nú 1.20.
„Bristol” Bankastræti 6.
Sími 4335.
NOTIÐ AÐEINS ÞAÐ BEZTA