Víkurfréttir - 26.05.1989, Page 22

muii
juWt
Ólafur barinn til
biskups í Keflavík
Olafur Skúlason, nýkjörinn biskup, rifjar upp Keflavíkurárin og fleira
Sagt er að enginn verði óbarinn
biskup. Ekki það að útvaldirmenn
séu barðir lon og don heldurer það
brinirót lífsins sem sverfur hamar-
inn og gerir menn h.xfa að takast á
við lífið. Olafur Skúlason, tilvon-
andi biskup okkar Islendinga, er
Keflvikingur, en búsettur í
Reykjavík. Margir Keflvíkingar
hafa tekið föggur sínar, sigrað
heiminn og gert nafn bæjarins
frægt eins og alkunna er. En Ólafur
fór út í heiminn og sigraði sálirog
nú mun hann brátt setjast á bisk-
upsstól. Laun heimsins eru fall-
völt, ryðga, gleymast og deyja svo
að eilifu.
Laun heimsins eru fallvölt, ryðga,
gleymast og deyja svo að eilífu.
Barinn til
biskups í Keflavík
Ólafur er alinn upp í Keflavík og
hefur sennilega verið barinn þar til
biskups. Því leikur okkur forvitni á
að ræða við hann um æskuár hans í
Keflavík og hvernig það vildi til að
fjölskylda hans fluttist til Keflavíkur.
„Ég er fæddur í hreppunum austur
í Arnessýslu. Mamma mín varbónda-
dóttir frá Birtingaholti og pabbi
bóndasonur frá Langholtskoti.
Pabba langaði alltaf að verða bóndi
og hafði verið við bústörf alla sína
æsku. En svo fór hann á vetrarvertíð-
ir suður með sjó til Keflavíkur og
Njarðvíkur. Svo varð úr að við flutt-
umst til Keflavíkur þegar ég var
tveggja ára og þar áttum við heima
síðan. Pabbi var þá landformaður sem
kallað var og annálaður verkmaður.
Hann þótti besti flatningsmaðurinn
á Suðurnesjum og hamhleypa til allra
verka. Þegar ég fór að vinna sem
strákur, þá horfðu á nrig karlar sem
þekktu pabba og höfðu unnið með
honum, og þeir störðu á mig og
sögðu svo rheð löngum tón: „Já, þú
hefðir átt að sjá hvernig hann pahbi
þinn vann.“ Ólafur leikur á alls oddi
og hefur greinilega gaman af því að
rifja þetta upp með leikrænum tilþrif-
um. „Sem stráklingur vann ég svo í
saltfiski hjá Einari Sveinssyni og
þótti heldur óduglegur við þau störf,
og svo á sumrin var ég m.a. ! sveit í
Birtingaholti."
-En bvernig upplifðir þú breyting-
arnar íþessu þorpi sem varð með skjót-
um bxtti stórt kauptúnf
„Einu viðbrögðin sem ég upplifði 1
æsku voru mjög rólegar breytingar,
þá þegar bærinn var var að stækka. Ég
var t.d. sendill hjá kaupfélaginu og þá
tíðkaðist ekkert að heimilisföng
fylgdu með nafni. Það vissu allir hvar
hver átti heima. Okkur leið mjög vel,
það voru allsstaðar auðar lóðir til að
leika sér á og enginn mátti vera að þvl
að láta sér Ieiðast.“
Nú berst tal okkar að hinum
nrörgu Keflvíkingum sem hafa öðlast
frægð og frama á leiksviðinu. Hefð-
um við haldið í þessa menn væri
Keflavík vafalaust frekar þekkt sem
leiklistar- og bítlabær.
„Þeir voru nú flestir yngri en ég
þessir strákar, Helgi bróðir, Árni
Bergmann, Gísli Alfreðsson og
Gunnar Eyjólfsson. Við byrjuðum
allir að leika hjá Framnessystrum og
lékum mikið. Ég hafði óskaplega
gaman af því seinna meir, eftir að
Helgi og Gunnar voru orðnir stjörn-
ur á sviði nu, að þá var fólk kannski að
segja við Framnessystur „ja, mikið er
hann Helgi Skúlason góður leikari“.
Og þá svöruðu þær stundum, „ja,
ekki hefði Óli orðið síðri“. Þetta
þótti mér mikil upphefð en annars
var ég nú aldrei mikið fyrir þetta. Það
síðasta sem ég lék var Gvendur smali I
Skuggasveini. Það átti að taka upp
sýningar aftur um haustið það ár en
ég var svo lánsanrur að ég hafði
stækkað svo mikið um sumarið að ég
var orðinn hærri en Jón sterki. Þann-
ig gat ég talað mig út úr hlutverkinu
áður en sýningar hófust aftur.
Svo var ég skáti og hafði mikið
gaman af því að starfa með þeim, og
útilegurnar voru alltaf hrífandi góð-
ar. Helgi S„ Matti Árna og Gunnar
Þorsteins voru foringjarnir okkar
sem við fylgdum fúslega hvert sem
var. Helgi S. var mjög áberandi I bæj-
arlífinu. Fyrst horfði maður á hann úr
fjarlægð. Þetta var svo merkur mað-
ur. Svo þegar ég gerðist skáti kynnt-
ist ég honum persónulega og við mát-
um þessa foringja okkar óhemju mik-
ils. Helgi S. gat eiginlega allt nema
sungið. Hann var leikari, skáld, mál-
ari og mikill listamaður, en algjörlega
laglaus og svolítið óstundvís en hon-
um var fyrirgefið allt.“
Líkin borin á fiskbörum
Næst barst tal okkar að kirkjunni,
sem Ólafur hefur helgað ævi sína. Ég
spurði hann hvernig fólk I Keflavík
hefði upplifað trúna.
„Eins og ég minnist þess, þá var
kirkjan töluvert sótt. Þetta varbæjar-
félag sem byggðist á sjósókn. Ég man
vel eftir því þegar að það lagði skugga
yfir alla byggðina þegar að bát vant-
aði eða þegar einhvern tók út. Það
varð ósjálfrátt að fólk talaði eins og I
hálfum hljóðum. Og þeir sem eru I
svona mikilli nálægð við máttarvöld-
in, dauðann, þeir hugsa töluvert
öðruvísi urn lífið. Þegar menn eru
farnir að hugsa um lífið og dauðann,
þá er eðlilegt að næsta skref sé að
hugsa um Guð.
Auðvitað var þetta mjög sárt oft á
tíðunr. Fyrirvinnan féll og ekkjan
stóð eftir með hóp af börnum. Ég hef
sjálfsagt ekki skilið þetta. Maður var
eiginlega fullur undrunar gagnvart
þessum örlögum. Það fyrsta sem ég
man eftir I þessu sanrbandi var þegar
bruninn varð á jólatrésskemmtun-
inni. Ég var nýkominn heim þegar
eldurinn barst út. Foreldrar mlnir
höfðu farið heim með foreldrum Egg-
erts G. Þorsteinssonar, síðar ráð-
herra, og þar spiluðu foreldrar okkar
spil. Mér þótti svo gaman að horfa á
spilin að ég vildi frekar fara með
pabba og mömmu heldur en að verða
eftir á skemmtuninni. Eftir að við
komum heim heyrðum við þessi of-
boðslegu læti og þegar við litum út
um gluggann þá lagði bjarmann upp.
Og ég man alltaf hvað foreldrar Egg-
erts voru fljótir út því að þeir voru
þarna, bræðurnir, I eldhafinu. Og svo
daginn eftir, þegar að það var verið að
bera líkin á fiskbörum inn I kirkjuna,
þá man ég hvað mér þótti það ein-
kennilegt að það væri verið að bera
fisk inn I kirkjuna. Ég áttaði mig ekki
á því að þetta voru lík þeirra sem
brunnu inni á skemmtuninni. En
svona nokkuð situr I manni og mað-
ur veit aldrei hvað hefur haft áhrif til
að beygja stefnu manns I þá átt sem
síðar varð. Þessi nálægð við allt sem
að ýtir við manni og fær rnann til að
hugsa um líf sitt.
Trúarlífið var alltaf mjög heitt
þótt trúræknin væri ekki alltaf sem
skildi. Ég man eftir að ég varkominn I
guðfræðideildina, að þá vann ég sem
dyravörður á böllum I kjallara bíó-
hallarinnar. Þar var einn eldri maður
með mikil læti og uppsteyt og ég var
að reyna að róa hann niður. Hann
hafði Ijótan munnsöfnuð en svo allt I
einu sagði hann: „En þó að ég tali
svona núna, láttu þér ekki detta I hug
að ég gleymi að fara með faðirvorið.“
Þarna sést að þegar skrápurinn er
skafinn, þá kemur trúarþelið mjög I
ljós. Viðkvæmnin og lotningin fyrir
hinu heilaga var mjög til staðar I
Keflavík."
Mikil virðing
borin fyrir prestum
-Varstu búinn að ákveða það sem
strákur að feta þessa brautf
„Ég hef alltaf sagt að ég muni ekki
annað en að ég hafi ætlað að verða
prestur. Það komu náttúrulega tíma-
bil þar senr ég hélt að ég yrði aldrei
prestur. En þegar ég hafði lokið við
stúdentinn hafði ég fengið kennara-
stöðu I Keflavík. Ég ærlaði að hugsa
„En þó ég tali svona núna, láttu þér ekki detta i hug að ég gleymi að fara með faðir-
vorið . . . “. Olafur er hér við messu sem dómprófastur 1979.