Víkurfréttir - 26.05.1989, Síða 26
\>iKun
(utm
Píanóleikarinn Ragnheiður Skúladóttir og þúsundþjalasmiðurinn Sævar Helga-
son, á heimili sinu að Suðurgötu 9, Keflavik.
Píanóleikarinn og
þúsundþjala-
smiðurinn
Þeir skipta hundruðum, píanó-
nemendurnir sem hafa laert hjá
Ragnheiði Skúladóttur tónlistar-
kennara. Hún hefur kennt við
Tónlistarskólann í Keflavtk t
meira en 20 ár og hefur frá ýmsu að
segja. Sævar Helgason, þúsund-
þjalasmiður, er hennar maður og
saman hafa þau lifað og hrærst í
bæjarlífinu hér í Keflavík og
komið víða við.
„Mundu að hún heitir
frú Vigdís“
„Ég byrjaði að læra á píanó hjá frú
Vigdísi Jakobsdóttur árið 1953, þá 10
ára gömul. Þá var ekki búið að stofna
Tónlistarskólann og kenndi Vigdís
því heima hjá sér á Mánagötunni.
Vigdís var þá, og er eflaust enn, ákaf-
lega ljúf og skemmtileg kona og ég
bar mikla virðingu fyrir henni. Vig-
dís hafði marga nemendur og öllum
þótti þeim jafn vænt um hana. Ég
man eftir því að móðir mín, Sigríður
Ágústsdóttir (systir Sigurðar
Ágústssonar tónskálds - innsk. blm.),
minnti mig alltaf á að kalla hana ,,frú“
Vigdísi. Annað þótti ekki við hæfi á
þeim tíma.
Vigdís varð síðan aðalhvatamaður
að stofnun Tónlistarfélags Keflavík-
ur og Tónlitarskólans í Keflavík.“
Þú hefur auðvitaðfarið í Tónlistar-
skólann?
„Já, það kom af sjálfu sér, því frú
Vigdís fór að kenna við skólann og
hætti einkakennslunni heima. Ég
lærði þó ekki hjá henni heldur Ragn-
ari Björnssyni skólastjóra. Hann var
einnig góður kennari svo segja má að
ég hafi verið mjög heppin með kenn-
ara.“
Söng í karlakórnum
Þú varst ekki gömul þegar þú hófst
að leika undir hjá Karlakór Keflavík-
ur.
„Nei, ég var 16 ára þegar ég lék
fyrst með kórnum. Það eru einmitt
30 ára í vor. Karlakórinn hélt upp á 35
ára afmæli sitt 1. des. s.l. og þá var ég
nú gerð að heiðursfélaga í kórnum“
segir Ragnheiður í léttum tón og sýn-
ir mér brosandi skrautritað skjal því
til staðfestingar. „En ég má til með að
geta þess að áður en ég hóf að leika
með þeim söng ég með kórnum. Það
kom þannig til að Guðmundur
Norðdal, sem þá var stjórnandi, fékk
nokkrar stúlkur til að syngja með
kórnum í einhverju ákveðnu verki.
Það má því segja að ég hafi byrjað sem
söngvari í kórnum en síðan orðið
undirleikari. Síðan þróaðist þetta og
ég lék undir með fleirum t.d. Kvenna-
kór Suðurnesja og öðru góðu fólki.“
Hvencer fórstu að kenna við Tón-
listarskólann?
„Ég var rúmlega tvítug. Það var
sama árið og ég átti fyrsta barnið. Ég
hef kennt svo til samfellt síðan ef frá
eru talin barnseignarfrí.”
Veistu hvað þú hefur kennt mörg-
um nemendum á þessum tíma 'i
„Nei, því miður hef ég ekki haldið
tölu yfir það en þeir skipta hundruð-
um. Ég hef nú gaman af því að nú er
ég að kenna börnum fyrstu nemend-
anna minna svo hópurinn er farinn að
ná yfir tvær kynslóðir."
Finnst þér eitthvað hafa hreyst á
þessum tímaf
„Já, heilmargt. Mér finnst per-
sónulega miklu skemmtilegra að
kenna nú heldur en þá. Fyrstu árin
fannst mér stundum leiðinlegt að
kenna og ég man eftir því að það kom
fyrir að ég þurfti að taka á öllu sem ég
átti til að halda út suma tímana. En
hugsunargangur nemenda hefur líka
breyst. Þá þótti sjálfsagt að leggja
hart að sér við námið og börnin
kepptust við að læra sem mest og
best. Nú finnst mér eins og meðal-
mennskuhugsunin sé allsráðandi. Þó
á það ekki við um alla. Sumir nem-
endur eiga það hreinlega til að gefast
upp og hætta um leið og maður gerir
einhverjar pínulitlar kröfur til þeirra.
Nú eiga allir að vera jafnir og helst
enginn að skara framúr. Mér finnst
það afturför.“
„Ég get tekið undir það“ segir
Sævar, sem hefur setið þögull hjá
okkur og hellt í kaffibollana. „Nú má
enginn vera betri en sessunauturinn í
skólanum. Það má eiginlega segja að
duglegum nemendum sé haldið
niðri."
En hvar varst þú, Scevar, þegar
Ragnheiður var að byrja að lcera á
píanóf
„Þá var ég lítill villingur austur í
Vík í Mýrdal, þar sem ég er fæddur og
uppalinn. Við fluttumst hingað þegar
ég var 12 ára og við bræðurnir héldum
áfram að henda grjóti og stríða stelp-
um. Þegar sá gállinn var á okkur vor-
um við alltaf kallaðir „Jóhönnugaur-
arnir“ eftir henni mömmu. Við erum
6 bræður og 1 systir. Mamma sagði
svo, blessunin, að hún væri viss um
það að ef einhvern tíma yrði eitthvað
út okkur yrðum við örugglegakallað-
ir „blessaðir drengirnir hans Helga.“
Lærður leikari
Nú hefur þú, Scevar, verið þekktur
hér í bce sem þúsundþjalasmiður. Þeg-
ar búa á eitthvað til sem enginn getur
gert hafa menn leitað til þín. Hver er
þín menntunf
„Ég fór í Iðnskólann og lauk bók-
legu námi án iðnar. Pabbi vildi að ég
yrði trésmiður en það varð nú ekki úr
því. Þegar bóklega nántinu í iðnskól-
anum lauk fór ég f leiklistarskólann
og lauk honum. Éftir það fór ég síðan
að læra málaraiðn hjá Bigga Guðna en
hann hafði verið skólabróðir minn í
iðnskólanum. Svo var ég eitt ár í leik-
myndasmíði, lærði skiltagerð og
ýmislegt fleira.“
Fékkstu einhver hlutverk sem leik-
ari?
„Ekki nein sem vert er að tala um.
En ég kynntist Ragnheiði í gegnum
leiklistina því einu sinni var Helgi
mágur (Helgi Skúlason leikari og
leikstj. - innsk. blm.) að setja upp
leikrit í Njarðvíkunum og tengda-
mamma sendi honum mat á æfingarn-
ar. Ragnheiður kom með matinn
handa bróður sínum og þar kynnt-
umst við fyrst. Stuttu síðar var ég
beðinn um að syngja gamanvísureftir
Guðmund Finnbogason á þorrablóti
í gamla Krossinum. Ragnheiður var
fengin sem undirleikari og þar með
varð ekki aftur snúið. Það má geta
þess að erindin voru svo mörg eftir
Guðmund að ég ákvað að sleppa 2
vísum. Guðmundi sárnaði þetta mjög
og hefur ekki talað við mig síðan“
segir Sævar og hlær.
25 ára afmæli Keflavíkur
Er eitthvert verkefni eftirminni-
legra en annað hjá þér Scevar?
„Já, 25 ára afmæli Keflavíkur sem
haldið var uppá 1974. Þá má segja að 3
skólum hafi verið breytt í eitt alls-
herjar byggðasafn. Um 50 aðilar og
félög héldu sögusýningar og ég hafði
umsjón með uppsetningu þessara
sýninga. Þetta var gífurleg vinna og
um tíma unnu 13 manns hérna á verk-
stæðinu hjá mér við undirbúning
þessarar viðamiklu hátíðar. Vinnu-
álagið var slfkt að síðustu 3 sólar-
hringana var skammtaður svefn í eina
klst. á sólarhring. Þá vorum við ekki
flutt í íbúðarhúsið hér að Suðurgötu
9 en verkstæðið var hér til húsa í
skúrnum. I húsinu var þó einn beddi
og á honum lögðum við okkur til
skiptis. Ég man eftir einum starfs-
manni sem læddist inn í hús, læsti sig
inni og svaf og svaf. Einn af okkur gat
komist inn um glugga og vakið „svik-
arann“ með því að lemja hann með
kústskafti. Hann var nú ekki vinnu-
fær í nokkrar klukkustundir áeftiren
það lagaðist sem betur fer“ segir Sæv-
ar og nú er hlegið hressilega.
„Svo má ég nú til með að segja þér
frá því að þegar forseti Islands,
Kristján Eldjárn, kom til að vera við-
staddur opnun hátíðarinnar mundi
ég allt í einu eftir því að ég átti eftir að
útbúa sérstakan fána sem átti að af-
henda forsetanum. Við félagarnir
drifum okkur upp á verkstæði, út-
bjuggum filmur, prentuðum fánann í
3 litum og fórum með hann blautann
til Ragnheiðar sem beið með sauma-
vélina tilbúna og lauk verkinu. Fán-
inn var svo afhentur forsetanum, að
vísu seinna en ætlað var en það var
ekkert til að tala um. Þegar þessu öllu
var lokið sváfum við svo í 10 daga.“
Breyttur bæjarbragur
En snúum okkuraftur aðþérRagn-
heiður. Finnst þér hafa orðið mikil
breyting á bcejarbragnum síðustu 20
árin?
„Já, heilmikil. Ef maður gekk nið-
ur í bæ fyrir 10 árum þekkti maður
alla sem maður hitti. Nú er hending
ef maður þekkir nokkurn. Eins finnst
mér fólk vera tímabundnara og
spenntara en þá. Hvað varðar tónlist-
arskólann vil ég segja það að mikil
hugarfarsbreyting hefur orðið gagn-
vart tónlistarnáminu. Hér áður fyrr
þótti það ekki „fínt“ að læra á hljóð-
færi. Þeir nemendur sem lögðu stund
á slíkt nám urðu jafnvel fyrir aðkasti.
Þetta hefur breyst mikið undanfarin
ár. Nú er litið upp til þeirra barna sem
hafa náð góðum árangri í tónlistar-
náminu og nú er mikið líf í kringum
skólann. Ég finn það ekki bara á
sjálfri mér heldur sé ég það á börnun-
um mínum, tengdadóttur og barna-
barni, en þau eru öll í tónlistarnámi.“
Viljið þið spá einhverju um bcejar-
braginn eftir 10 ár?
„Eigum við ekki að segja bara að
allt fari þetta batnandi og að Kefla-
vík verði betri bær en nokkru sinni
fyrr á 50 ára afmælinu 1999“ sögðu
þau Ragnheiður og Sævar og þar með
slógum við botninn í þetta spjall okk-
ar enda komnir gestir í heimsókn og
áríðandi verkefni biðu þeirra beggja.