Morgunblaðið - 12.03.2016, Blaðsíða 28

28 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. MARS 2016
RÚGBRAUÐ
Hjörtur J. Guðmundsson
hjortur@mbl.is
Donald Trump, sem sækist eftir út-
nefningu bandaríska Repúblikana-
flokksins vegna forsetakosninganna
í Bandaríkjunum næsta haust,
barst liðsauki í gær þegar tauga-
skurðlæknirinn Ben Carson lýsti
yfir stuðningi við hann. Carson
sóttist einnig eftir því að verða for-
setaefni repúblikana og naut um
tíma mikils fylgis samkvæmt skoð-
anakönnunum. Var jafnvel talið að
hann gæti skákað Trump áður en
fylgið við hann fór að dragast sam-
an. Carson hætti síðan þátttöku í
forvalinu í byrjun þessa mánaðar.
Carson sagði í gær að þeir
Trump hefðu grafið stríðsöxina en
þegar slagurinn virtist á milli
þeirra tveggja um tíma tókust þeir
mjög harkalega á. Lýsti Carson
Trump sem mjög greindum ein-
staklingi og sagði að hann væri allt
öðruvísi á sviðinu og í persónu. Ut-
an sviðsins væri hann mjög við-
kunnanlegur og hægt að setjast
niður með honum og eiga við hann
góðar samræður.
Trump annt um Bandaríkin
Carson sagði ljóst að Trump bæri
hagsmuni Bandaríkjanna mjög fyr-
ir brjósti. Lagði hann áherslu á að
forsetakosningarnar snerust hvorki
um hann né Trump heldur um
Bandaríkin. Sagðist hann hafa átt-
að sig á því þegar hann hefði rætt
við Trump að þeir ættu miklu meira
sameiginlegt en hann hefði áður
gert sér grein fyrir. Trump fór að
sama skapi fallegum orðum um
Carson og sagði að hann væri ein-
staklingur sem allir bæri virðingu
fyrir og allir vildu að styddu sig.
Áður hafði Chris Christie, ríkis-
stjóri New Jersey, lýst yfir stuðn-
ingi við Trump en hann gaf einnig
kost á sér í forvali repúblikana áður
en hann ákvað að hætta þátttöku
fyrir um mánuði.
Flest virðist benda til þess að
Trump verði frambjóðandi Repú-
blikanaflokksins í forsetakosning-
unum en fyrir utan hann eru öld-
ungadeildarþingmennirnir Ted
Cruz og Marco Rubio enn í fram-
boði í forvalinu. Kosningar verða í
nokkrum ríkjum Bandaríkjanna á
þriðjudaginn og þá má gera ráð fyr-
ir að línur fari mjög að skýrast.
Hafa grafið stríðsöxina
 Taugaskurðlæknirinn Ben Carson lýsti í gær yfir stuðningi við Donald Trump
 Var áður keppinautur Trumps  Segir Trump vera greindan einstakling
AFP
Stuðningur Ben Carson tekur í hönd Donalds Trumps eftir að hafa lýst yfir stuðningi við hann í forvali repúblikana.
Hjörtur J. Guðmundsson
hjortur@mbl.is
Skiptar skoðanir eru á meðal ríkja
Evrópusambandsins um sam-
komulag sem sambandið gerði við
stjórnvöld í Tyrklandi fyrr í vikunni
og ætlað er að taka á flóttamanna-
vandanum í álfunni. Hafa meðal
annars komið fram efasemdir um
að samkomulagið standist al-
þjóðalög sem og um þann hluta
þess sem snýst um að veita tyrk-
neskum ríkisborgurum aðgang að
Schengen-svæðinu án vegabréfs-
áritunar í samtals 90 daga í senn
sem taka á gildi í júní í sumar.
Samkomulagið gengur ennfremur
út á að Evrópusambandið greiði
Tyrkjum háar fjárhæðir til þess að
taka á móti flóttamönnum sem
koma til Tyrklands og koma sömu-
leiðis í veg fyrir að þeir reyni að
komast áfram til ríkja sambandsins.
Þá verða tekin frekari skref í aðild-
arferli Tyrklands að Evrópusam-
bandinu að kröfu tyrkneskra
stjórnvalda en Tyrkir sóttu upp-
haflega um inngöngu í sambandið
fyrir tæpum þremur áratugum.
Þurfa að uppfylla 72 skilyrði
Kjarni samkomulagsins gengur
út á það að Tyrkir taki aftur við
fólki sem farið hefur með ólögmæt-
um hætti frá Tyrklandi til Grikk-
lands og annarra ríkja Evrópusam-
bandsins. Ennfremur er gert ráð
fyrir að fram fari skipti á sýrlensk-
um flóttamönnum í Tyrklandi og í
Grikklandi. Vonast ráðamenn sam-
bandsins til þess að þessi aðgerð
dragi úr fólki að reyna að komast
til ríkja þess og leita í því skyni á
náðir vafasamra aðila sem leggja
fyrir sig smygl á fólki. Hafa for-
ystumenn innan Evrópusambands-
ins lagt á það ríka áherslu að Tyrk-
land verði lýst öruggt fyrir flótta-
fólk.
Tyrknesk stjórnvöld verða að
uppfylla 72 skilyrði framkvæmda-
stjórnar Evrópusambandsins áður
en Tyrkjum verður veittur aðgang-
ur að Schengen-svæðinu án vega-
bréfaáritunar. Þegar hafa verið
uppfyllt 35 skilyrði samkvæmt frétt
Euobserver. Framkvæmdastjórnin
hefur lýst því yfir að hún sé bjart-
sýn á að Tyrkir uppfylli öll skilyrð-
in tímanlega en hefur sömuleiðis
tekið fram að ekki verði veittur
neinn afsláttur í þeim efnum.
Forystumenn Evrópusambands-
ins hafa lýst því yfir að með aðgerð-
unum verði leið flóttamanna og
förufólks upp Balkanskagann til
ríkja sambandsins lokað. Óvíst er
hvort sú verður raunin en í kjölfar-
ið hafa vaknað áhyggjur af því að
reynt verði að komast eftir öðrum
leiðum til Evrópusambandsins. Til
að mynda frá Albaníu og yfir Adría-
hafið til Ítalíu. Ítalski sjóherinn hef-
ur þó fullyrt að sú leið verði ekki
fær. Ekki síst með þeim rökum að
landamæragæsla sé tekin föstum
tökum af yfirvöldum í Albaníu.
Bent á framkomuna við Kúrda
Fram kemur í frétt AFP að eng-
an veginn sé þannig ljóst hvort
samkomulagið verði samþykkt af
ríkjum Evrópusambandsins. Ým-
islegt spilar þar inn í. Stjórnvöld á
Kýpur hafa til að mynda lýst efa-
semdum sínum um áform um að
setja aukinn slagkraft í aðildarferli
Tyrkja að sambandinu. Einnig hef-
ur verið sett stórt spurningarmerki
við frammistöðu stjórnvalda í Tyrk-
landi í mannréttindamálum. Hefur
til að mynda verið vísað til fram-
göngu þeirra í garð Kúrda í landinu
og ákvörðunar tyrkneskra ráða-
manna á dögunum að taka yfir
stjórn fjölmiðils sem hafi verið
gagnrýninn á stjórnvöld.
Deilt um samkomulagið
 Alls óvíst er hvort ríki ESB fallast á samkomulag við
stjórnvöld í Tyrklandi vegna flóttamannavandans
AFP
Leiðtogar Ahmet Davutoglu, forsætisráðherra Tyrklands, og Angela Mer-
kel, kanslari Þýskalands, standa meðal annarra að samkomulaginu.
Fyrrverandi aðstoðarmaður Vladim-
írs Pútíns, forseta Rússlands, sem
fannst látinn á hótelherbergi í
Washington, höfuðborg Bandaríkj-
anna í nóvember, lést af völdum höf-
uðáverka. Þetta kemur fram í niður-
stöðu réttarmeinafræðings en áður
höfðu ríkisfjölmiðlar Rússlands
greint frá því að maðurinn, Mikhail
Lesin, hefði látist af völdum hjarta-
áfalls.
Bandaríska dagblaðið Wash-
ington Post greindi frá þessu í gær.
Í samtali við blaðið vildi talsmaður
lögreglunnar, Dustin Sternbeck,
ekki tjá sig um það hvort niðurstöð-
urnar bentu til þess að Lesin, sem
var 57 ára þegar hann lést, hefði orð-
ið fyrir árás. Lét hann nægja að
segja að rannsókn málsins væri ekki
lokið. hjortur@mbl.is
Lést af völdum höfuð-
áverka en ekki hjartaáfalls
AFP
Forseti Maðurinn starfaði fyrir Pútín.
Vel fór á með þeim Barack Obama
Bandaríkjaforseta og Justin Tru-
deau, forsætisráðherra Kanada,
þegar þeir funduðu í Washingon,
höfuðborg Bandaríkjanna, fyrir
helgi. Obama sagði þá hugmynda-
fræðilega samherja í ræðu sem
hann flutti við hátíðarkvöldverð á
fimmtudagskvöldið. Þeir deildu
þeirri trú að mál eins og heilsu-
gæsla og hnattræn hlýnun skiptu
miklu máli.
Trudeau tók undir þetta og hrós-
aði Obama í hástert. Voru leiðtog-
arnir sammála um að tengsl Banda-
ríkjanna og Kanada væru sterk.
Bætti kanadíski forsætisráðherr-
ann um betur og sagði samband
landanna vera einstakt í heiminum.
Sammæltust þeir um samstarf m.a.
í umhverfismálum og í málefnum
norðurslóða. Hins vegar hefur Tru-
deau þvertekið fyrir að hafa að
engu kosningaloforð um að kalla
heim kanadískar orrustuþotur frá
Írak, en bandarísk stjórnvöld hafa
viljað að þoturnar yrðu þar áfram.
hjortur@mbl.is
OBAMA OG TRUDEAU FUNDUÐU
AFP
Skál Barack Obama og Justin Trudeau
Vilja samstarf í mál-
efnum norðurslóða