Dagblaðið Vísir - DV - 29.05.2015, Síða 25

Helgarblað 29. maí–1. júní 2015 Umræða 25
Myndin Útför Halldórs Ásgrímssonar Halldór Ásgrímsson, fyrrverandi forsætisráðherra og formaður Framsóknarflokksins, var jarðsunginn í Hallgrímskirkju á fimmtu-
dag. Halldór var forsætisráðherra á árunum frá 2004 til 2006. mynd sigtryggur ari
Þ
að er fagnaðarefni hversu
góður árangur er að nást við
að stytta meðalnámstíma til
stúdentsprófs úr fjórum árum
í þrjú. Það er löngu tíma-
bært því í allt of mörg ár hefur tími
margra nemenda farið í að endur-
taka námsefni á mörkum skólastiga.
Breytingin sem verður við styttingu
meðalnámstíma á ekki að draga úr
sveigjanleika í námstíma eða námi. Í
breytingunni felast þvert á móti tæki-
færi til að auka á einstaklingsmiðun
og möguleika nemenda til að stýra
sínum hraða, jafnframt því að tryggja
námsleiðir fyrir alla.
Það er ljóst að við stöndum á tíma-
mótum sem birtist m.a. í að nemend-
um á framhaldsskólastigi fækkar, bæði
vegna styttingar námstíma og fækk-
unar fólks á framhaldsskólaaldri. Á
þessum tímamótum eigum við að
nýta tækifærið til að styrkja skólastarf
með hagsmuni nemenda í fyrirrúmi.
Í nokkrum skólum á landsbyggðinni
er fyrirsjáanlegt að nemendafjöldi fari
niður fyrir þá stærð sem okkur er tamt
að líta á sem lágmarks stærð fram-
haldsskóla.
sameining er ekki eina leiðin
Gjarnan hefur verið litið á samein-
ingu skóla sem einu mögulegu við-
brögðin við mikilli fækkun nemenda.
Sameining er hins vegar ekki almenna
lausnin á verkefninu sem við blasir.
Minnstu skólarnir á landsbyggðinni
hafa á síðustu árum þróað dreifnám,
kennslu þar sem sérhæfður kennari á
einum stað sér um kennslu í fleiri en
einum skóla. Upp úr því er sprottinn
Fjarmenntaskólinn, skóli sem eykur
möguleika minni skólanna til að bjóða
fjölbreytt nám og þar eru einnig ýms-
ar starfsnámsbrautir í boði s.s. sjúkra-
og félagsliðanám. Margir af stærri
framhaldsskólum landsins bjóða upp
á öflugt dreifnám bæði sumar og vet-
ur. Þá er töluvert um að minni grunn-
skólar á landsbyggðinni nýti dreifnám
til að auka valkosti eldri nemenda
sem eru tilbúnir að hefja framhalds-
skólanám áður en grunnskóla lýkur. Á
grunnskólastigi hefur verið boðið upp
á dreifnám fyrir tvítyngda nemendur í
móðurmáli en fjölga þyrfti tungumál-
um í boði. Möguleikana sem felast
í dreifnámi má nýta enn betur til að
auka sveigjanleika og einstakling-
smiðun náms. Við höfum ekki efni á
öðru í dreifbýlu landi. Gæði dreifnáms
geta vissulega verið misjöfn ekki síð-
ur en staðbundins nám, en á síðustu
20 árum hefur safnast upp mikil þekk-
ing og reynsla auk þess sem tækninni
fleygir stöðugt fram. Við verðum að
byggja ofan á þessa reynslu, setja skýr
markmið og gera kröfur um gæði.
samstarf ólíkra aðila
Á þéttbýlli svæðum gætu skapast
tækifæri til sameiningar skóla, en á
dreifbýlli svæðum þarf að horfa til
annars konar samstarfs og þá ekki
eingöngu við aðra framhaldsskóla,
s.s. við grunnskóla, skólaskrifstofur,
símenntunarmiðstöðvar, þekkingar-
setur, vinnumiðlanir, starfsendurhæf-
ingu eða heilbrigðisstofnanir. Það get-
ur vissulega verið flóknara að koma
á samstarfi ólíkra stofnana og mála-
flokka. Slíkt samstarf getur krafist þess
að stofnanir sem heyra undir mis-
munandi ráðuneyti og sveitarfélög
þurfi að vinna saman, en það er úr-
lausnarefni sem þarf að nálgast með
opnum huga.
Skynsamleg nálgun væri að horfa á
hvaða stofnanir á svæðinu þurfa á til-
tekinni þekkingu að halda, s.s. þekk-
ingu námsráðgjafa eða sálfræðings.
Í kjölfarið væri hægt að móta aðlað-
andi starf og starfsaðstöðu í samstarfi
nokkurra stofnana, til að þekkingin
yrði til staðar innan samfélagsins
þrátt fyrir að ekki sé grundvöllur fyrir
fullu starfi í hverri stofnun. Með þeim
hætti yrði til starf á svæðinu í stað þess
að þjónustunni yrði sinnt frá stærri
stofnunum í landshlutanum eða jafn-
vel miðlægri stofnun utan hans.
Það er líka tímabært að taka um-
ræðuna um meira samstarf grunn-
skóla og framhaldsskóla, samnýtingu
stoðþjónustu og kennara. Nú þegar
tilteknir námsþættir sem áður voru
á framhaldsskólastigi eru komnir í
grunnskólann ættu kennarar að geta
unnið á báðum skólastigum eins og
nemendur.
samráð en ekki valdboð
Við val á leiðum sem henta mis-
munandi skólastofnunum þarf að
virkja sem flesta og þar ætti mennta-
málaráðuneytið, sem ber ábyrgð á
málaflokknum, að vera leiðandi.
Samráð á ekki að byggja á fund-
um þar sem fulltrúar yfirvalda
mæta og viðra sínar hugmyndir,
samráð snýst um að hagsmunað-
ilum sé falið að koma með tillögur
til úrlausnar á verkefninu sem fyrir
liggur. Yfirvöld þurfa svo að taka
við tillögunum og vinna með þær
og velja leiðir sem síðan eru unn-
ar áfram í samstarfi. Í framhalds-
skólalögum er aðkoma hagsmuna-
aðila tryggð í gegnum skólanefndir,
skólaráð, foreldraráð og nemenda-
félög, auk þess er hlutverk sveitar-
félaga og stjórnmálamanna mikil-
vægt.
Samráð þarf snúast um
möguleikana í stöðunni og sam-
eiginlega framtíðarsýn en má ekki
verða einstefna hugmynda. n
Síðumúla 31 • 108 Reykjavík • S. 581 2220 • Opið kl. 12-18
Hágæða parketplankar
á góðu verði
Pólitískt einelti
þykir sjálfsagt
Karl garðarsson segir forsætisráðherra lagðan í einelti. – Eyjan
Spilling innan FIFA
er ekki ný af nálinni
geir Þorsteinsson, formaður KSÍ, um handtöku sex stjórnarmanna FIFA. – DV
Mikill sigur
gunnsteinn Ólafsson um niðurstöðu Hæstaréttar í Gálgahraunsmálinu. – DV
Mest lesið
á DV.is
1 Hjólaði niður
ungbarn:
Slysið
eyðilagði líf
hans
Myndband sem
sýnir ungan
hjólreiðakappa
í Bretlandi hjóla
niður ungbarn og
yfirgefa svæðið hefur vakið mikla reiði
þar í landi. Hjólreiðakappinn hefur nú
stigið fram og segir að myndbandið sýni
ekki alla söguna en það hafi eyðilagt
líf hans.
Lesið: 35.605
2 Lögreglan stóð vörð á meðan háttsettir menn
misnotuðu hana
Esther Baker hefur stigið fram og
greint frá kynferðislegri misnotkun af
hálfu háttsettra manna sem hún varð
fyrir sem barn og unglingur á níunda og
tíunda áratug síðustu aldar.
Lesið: 26.176
3 Flýja land með langveikt barn
Brynhildur Lára Hrafnsdóttir og fjöl-
skylda hennar munu á næstunni flytjast
til Svíþjóðar því þau treysta íslenska
heilbrigðiskerfinu ekki til þess að takast
á við veikindi dóttur þeirra.
Lesið: 26.001
Tækifæri felast í styttingu meðalnámstíma
Líneik anna sævarsdóttir
Alþingismaður
Kjallari „Það er ljóst að við stöndum á tímamótum sem
birtist m.a. í að nemendum á framhaldsskóla-
stigi fækkar, bæði vegna styttingar námstíma og
fækkunar fólks á framhaldsskólaaldri.