Dagblaðið Vísir - DV - 07.08.2015, Blaðsíða 17

Helgarblað 7.–10. ágúst 2015 Umræða 17
Súðarvogur 3-5, reykjavík
gluggagerdin@gluggagerdin.iS
S: 5666630 / gluggagerdin.iS
Húsin falla vel að íslensku umhverfi.
Húsin er hægt að skipuleggja hvort sem er fyrir
salerni, þvotta eða gistingu.
Húsin eru byggð upp á einingum sem smíðaðar eru
við kjöraðstæður inn á verkstæði okkar.
að innan eru húsin klædd með sterkum
endingagóðum harðplastplötum sem auðvelt er að
þrífa.
Á gólfi er sterkur vínil gólfdúkur.
Hægt er að velja um ýmsar útfærslur, til dæmis:
Salernis fjöldi 1-4. Salernisaðgengi fyrir fatlaða. Handlaugar.
Sturtuaðstaða. Útbúið fyrir þvottavélar og þurrkara.
Með skyggni eða án skyggnis. Útivaskar.
einnig eru húsin fáanleg án milliveggja og tækja.
léttir
tilvalið fyrir
ferðaþjónuStuna
HverS vegna að velja
léttir þjónuStuHúS:
„Grein um glæpi í framtíðinni“
Þessi athugun tók mig langan
tíma, ég heyrði klukkuna slá
átta niðri áður en ég fór fram
úr og klæddi mig.“
„ráfaði um og svalt“
Strax fyrsta setningin hef-
ur undarlegan seið: „Það
var á þeim árum, þegar ég
ráfaði um og svalt í Krist-
janíu, þessari undarlegu
borg, sem enginn yfirgef-
ur fyrr en hann hefur látið á
sjá.“ Halldór Laxness gerði
reyndar athugasemd við
þessa setningu í magnaðri
grein sem hann skrifaði um
fyrstu bækur Menningar-
sjóðs, en Sultur var
í þeim pakka árið
1940 í frábærri þýð-
ingu Jóns Sigurðs-
sonar frá Kaldaðar-
nesi. Halldór tekur
reyndar fram að Jón
sé „doktor og meist-
ari íslenskrar túngu“,
en hann hæðist að
öllu sem Menningar-
sjóði viðkemur, enda
á allri vitorði að hann
var sumpart stofnað-
ur til að vinna gegn
vinstrisinnuðum
áhrifum frá útgáfu-
starfsemi Halldórs og
félaga í Máli og menn-
ingu. Og athugasemd
hans var sú að „ráf-
aði um og svalt“ væri
dönskusletta, hvernig
sem hann fær það út.
Í sama pistli kallar hann bók eftir
Aldous Huxley „munnræpu í stáss-
stofu“ og um aðra bók segir hann
ekki bæta úr skák að Guðmundur
Finnbogason hafi „lagt á þýðinguna
sína dauðu hönd“.
Bókin kom ekki fyrirhafnarlaust
Knut Hamsun vær næstum alveg
óþekktur þegar Sultur kom fyrst út
og sló í gegn um allan heim; höf-
undurinn var 31 árs strákur af al-
þýðuættum í Norður-Noregi. Ég
veit að margir halda að þetta hafi
verið hans fyrsta verk, hafi hrotið
úr penna hans nokkuð fyrirhafnar-
laust fyrir sökum afburðasnilldar
og hæfileika höfundarins. En sú er
reyndar ekki raunin: að geta skrifað
þessa bók kostaði höfundinn geysi-
legar þjáningar og erfiði, eins og
efni hennar lýsir reyndar að nokkru.
Hamsun gaf út tvær stuttar sögur
þegar hann var rúmlega tvítugur,
sögur sem komu út í litlu upplagi og
náðu engri athygli. Og við tók þrot-
laus undirbúningur unga höfundar-
ins til að verða fyrsta flokks höfund-
ur. Hann lá í bókum og fékkst við
alls kyns skrif, fór tvisvar til Vestur-
heims og vann meðal annars fyr-
ir sér hjá sporvögnunum í Chicago.
Hann lagði á sig píslir, einangrun og
fátækt í áratug til þess að geta æft
sig við skriftir, orðið atvinnumaður í
faginu – maður til að semja bók eins
og Sult.
Fagmennska eða amatörismi
Þetta er gott að rifja upp vegna
þeirra sem stundum virðast halda
að það sé óþarfa dekur við fáeina
menn að gera þeim kleift að helga
sig list sinni einvörðungu,
þeirra sem halda að úrvalds-
skáldskapur geti leikandi orðið
til í frístundum eða hvar sem
er, og að styrkjakerfi fyrir lista-
menn sé því óþarft. Enda sýn-
ir okkur öll menningasagan
að listir blómstra í réttu hlut-
falli við þann stuðning sem
þær fá: Það er engin tilviljun að
Endurreisnin eða Renesansinn
varð á Ítalíu þegar Medici-ætt-
in hafði þar sem mest áhrif, eða
að tónlistin blómstraði þegar
Habsborgarar réðu í Vín. Saga
manna eins og Hamsun, og
þessa fyrsta snilldarverks sem
við höfum gert hér að umræðu-
efni, minnir líka á orð sem okkar
snillingur Halldór Laxness sagði
einu sinni og voru einhvern veg-
inn á þessa leið: Þeim sem fást
við skriftir má gróflega skifta í
tvennt, góðskáld og leirskáld. En
það er þó mjög ónákvæmt deil-
ing því að allir byrjum við sem
leirskáld.
Ungi og gamli Hamsun
Hamsun fæddist 4.
ágúst 1859 og var alla
tíð nítjándualdar-
maður í hugsun –
honum var tamt að
lifa í heimi þar sem
Bretar voru stórvara-
samir heimsvalda-
sinnar og nýlendu-
kúgarar, en Þýskaland
friðsamt Evrópuríki,
„land skálda og
hugsuða“. Og þetta
leiddi hann til hrapal-
legra ályktana þegar
komið var fram á
fjórða áratug tuttug-
ustu aldar, og hann
orðinn hálfblindur og
heyrnarlaus og ein-
angraður. En hafði þó
í engu tapað sinni rit-
snilld, eins og sjá má
af síðustu bókinni hans
„Grónar götur“ sem kom út sex ára-
tugum á eftir Sulti. Þessar tvær,
og næstum allar hinar sem á milli
komu, er sjálfsagt fyrir fólk að sækja
sér í hillu og rifja upp sér til ánægju
og sálubótar. n
„Enda sýnir okk-
ur öll menninga-
sagan að listir blómstra
í réttu hlutfalli við þann
stuðning sem þær fá.
Meistaraverkið Sultur Sló í gegn um allan heim.
Grónar götur Síðasta bók
Hamsun, þar sem hann sannaði
að hann hefði í engu tapað
ritsnilld sinni.
Viktoría Fjölmörg verk Hamsun
hafa verið þýdd á íslensku, þar á
meðal hin ástsæla Viktoría.