Dagblaðið Vísir - DV - 07.08.2015, Síða 20

Helgarblað 7.–10. ágúst 201520 Fólk Viðtal
S
uðurlandið skartar sínu
fegursta þegar blaðamað­
ur og ljósmyndari bruna
eftir þjóðveginum í austur­
átt. Gegnum hvern þétt­
býliskjarnann á fætur öðrum og
yfir auðnina á Mýrdalssandi, þar
sem lúpínan hefur tekið sér ból­
festu í vegkantinum. Eftir tæplega
þriggja tíma ferðalag úr Reykjavík
rennum við í hlað á Ljótarstöðum
í Skaftártungu. Hundurinn Frakk­
ur kemur hlaupandi á móti bíln­
um og fylgir okkur samviskusam­
lega upp að dyrum íbúðarhússins á
bænum. Þar tekur bóndinn, Heiða
Guðný Ásgeirsdóttir, á móti okkur.
Hávaxin og glæsileg kona á fertugs­
aldri, með sítt ljóst hárið tekið upp
í tagl. Móðir hennar, sem einnig
býr á bænum, stendur við eldavél­
ina og útbýr hádegismat. Okkur var
tilkynnt það formlega á leiðinni,
með sms­skilaboðum, að við ætt­
um ekki að pulsa okkur upp, enda
væri gert ráð fyrir okkur í mat. Og
ekki sláum við hendinni á móti því.
Það er ekki að spyrja að gestrisn­
inni í sveitinni.
Getur varla drepið dýr
Heiða er með rúmlega fimm hundr­
uð kindur á bænum og svo nokkur
gæludýr; hesta, geit, hund og kröfu­
harðan kött sem heldur að hann
stjórni heimilinu. Þar fyrir utan eru
fimm heimalningar sem halda sig í
nágrenninu – hver öðrum krúttlegri.
Þeir fæddust allir veikburða og var
vart hugað líf, en hafa heldur bet­
ur náð að pluma sig. „Þessi fæddist
spastískur,“ segir Heiða og bendir á
svartan lambhrút sem sem byrjaður
er að naga jakka blaðamanns. Hann
gat ekki staðið í lappirnar fyrstu vik­
una og fékk öðru hvoru flogaköst.
„Ég var komin með byssuna í hend­
urnar þegar hann stóð skyndilega
upp,“ segir Heiða sem tekur jafnframt
fram að hún drepi aldrei dýr nema
hún nauðsynlega þurfi þess, þegar
þau eru veik eða slösuð, en hún fer
aldrei á veiðar. Hún viðurkennir að
stundum sé hún næstum því of mik­
il kveif til að vera bóndi, sérstaklega
á haustin þegar senda þarf lömb­
in í sláturhús, enda sé auðvelt að
tengjast dýrunum tilfinningabönd­
um. Sérstaklega þeim sem þurfa sér­
staka meðhöndlun eða verða hænd
að henni.
Manísk í viðhaldinu
Aðspurð segir Heiða búið tæplega
standa undir sér með þessum fjölda
fjár, en samhliða búskapnum sinn­
ir hún fósturtalningum og rúningi
og nær þannig að láta dæmið ganga
upp. „Það væri kannski hægt að láta
þetta ganga bara með búskapnum,
en þá væri ekkert hægt að gera. Það
færi allt að drabbast niður. Það var
ekki gott ástand á búinu þegar ég
tók við. Pabbi var orðinn heilsulítill
og gat lítið gert. Ég hef því þurft að
sinna miklu viðhaldi, byggja og bæta
og það fer töluverður peningur í það.
Það er mikið atriði í mínum huga að
hafa snyrtilegt í kringum mig. Ég er
eiginlega manísk að því leyti,“ segir
Heiða kímin.
Það fer ekki á milli mála að hún
hefur tekið til hendinni. Öllum
húsakosti er vel við haldið og svæð­
ið í kringum bæinn er einstaklega
snyrtilegt. „Það var svolítið draslara­
legt hérna og það fór mikið í taugarn­
ar á mér þegar ég var krakki. Það var
markmið hjá mér að koma þessu í
gott stand. Það var allt önnur í hugs­
un í gangi þá. Foreldrar mínir voru
fólk af gamla skólanum og það þótti
óþarfa pjatt að leggja vélunum rétt
og svona.“
Fannst hún verða að sanna sig
Heiða var aðeins 23 ára gömul þegar
hún tók við búinu en telur, eftir á að
hyggja, að líklega hafi hún verið full­
ung. Í dag er hún 38 ára. „Það var ekk­
ert annað í boði. Það var annaðhvort
að taka við búinu þá eða láta það fara.
Ég varð bara að taka ákvörðun,“ út­
skýrir hún. Pabbi hennar var orðinn
mjög slæmur í baki og mjöðmum og
gat ekki lengur séð um búskapinn.
Heiða hafði þá lokið stúdentsprófi
frá Fjölbrautaskólanum á Selfossi og
búfræðinámi frá Landbúnaðarhá­
skólanum á Hvanneyri og dreif sig
aftur heim. Hennar tími var kominn.
„Ég var alveg meira en til í að taka við
og sé ekkert eftir því. Ég á þá bara eft­
ir að búa í útlöndum og gera eitthvað
annað. Ævin er ekki búin,“ segir hún
auðmjúk og brosir.
Það stóð alltaf til hjá Heiðu að
taka við búinu einn daginn, þó hún
hafi ekki séð fyrir sér að gera það
svona snemma. En áður en hún lauk
náminu á Hvanneyri var hún farin að
standa undir búinu hvað vinnu varð­
ar, vegna veikinda föður síns. „Ég átti
alltaf þann draum að rífa þetta upp.
Fyrst eftir að ég tók við átti mamma
jörðina og hluta af bústofninum, en
ég tók hlutinn hans pabba og vélarn­
ar. Svo keypti ég allt árið 2006.“
Hún viðurkennir að mikið stress
og álag hafi fylgt því að taka svo
mikla ábyrgð jafn ung og hún var.
„Ég vildi svo mikið standa mig. Svo
hafði ég það auðvitað alltaf hang­
andi yfir mér að ég gæti ekki tekið
við búinu því ég væri stelpa. Þannig
ég tók þetta enn fastari tökum fyr­
ir vikið. Það voru mjög langir dagar
fyrstu árin og mikill hasar, en ég hef
róast mjög mikið. Ég verð bara þreytt
núna þegar ég hugsa um hvernig ég
var,“ segir hún hlæjandi þegar hún
rifjar upp eldmóðinn og þrjóskuna í
sjálfri sér.
Verður sjálf að redda öllu
Við sitjum úti á palli fyrir fram­
an íbúðarhúsið og njótum veður­
blíðunnar – á meðan hún varir.
Hrossagaukur hneggjar öðru hverju
og lítið lamb jarmar í fjarska. Þar
FyrirSætan
Sem gerðiSt bóndi
Heiða Guðný Ásgeirsdóttir tók við búi
foreldra sinna á Ljótarstöðum aðeins 23 ára gömul,
töluvert fyrr en hún ætlaði sér. Með það hangandi
yfir sér að hún gæti ekki tekið við búinu því hún væri
stelpa, tók hún landareignina í gegn og stækkaði
bústofninn. Móðir hennar býr með henni á bænum
en Heiða sinnir öllum bústörfum sjálf, ásamt því að
starfa við fósturtalningar og rúning. Hún þótti um
tíma efnileg fyrirsæta en fannst kjánaleg tilhugsun
að vinna fyrir sér með því að vera sæt. Blaðamaður
sótti Heiðu heim og ræddi meðal annars um lífið í
sveitinni, fyrirsætuferilinn, systurmissi og fyrirhugað-
ar virkjanaframkvæmdir sem tæta hana í sundur.
Sólrún Lilja Ragnarsdóttir
solrun@dv.is
„Ég er
alin upp á
bremsulausum
Ferguson