Fréttatíminn - 22.12.2015, Qupperneq 48

48 bækur Helgin 22.-27. desember 2015
 RitdómuR Leiðin út í heim  BækuR Sjö SkáLdkonuR SkRifa Saman
V ið útskrifuðumst allar á svip-uðum tíma úr ritlistinni í H.Í. og að sumu leyti var þetta okkar
leið til að viðhalda samskiptunum,“ segir
Sigurlín Bjarney Gísladóttir, ein sjö skáld-
kvenna sem mynda Skáldasamsteypuna
Skóginn og sendu á dögunum frá sé ljóða-
bálkinn Ég erfði dimman skóg. „Sumir
stofna saumaklúbb, við gerðum þetta.“
Ljóðin í bálknum eru ort út frá og í kring-
um ljóðið Madrigal eftir nóbelsskáldið
Tomas Tranströmer, hvers vegna völdu
þær það ljóð? „Í náminu kynnti Sigurður
Pálsson okkur fyrir ljóðum Tranströmers
og strax þegar við veltum upp þessari
hugmynd vorum við sammála um að nota
Madrigal sem uppsprettu. Fórum að skoða
hvaða ljóð við ættum í fórum okkar sem
gætu passað inn í þann ramma. Skoðuðum
arfinn; hvað tökum við okkur í arf og hvað
fáum við í arf án þess að vilja það. Skógar-
þemað heillaði okkur líka, það býður upp á
svo sterkt myndmál í skáldskap. Við sáum
þó fljótlega að það var líka heilmikill sjór í
bókinni og mætti kannski segja að sjórinn
eða hafið sé okkar skógur hér á Íslandi.“
Hvernig unnuð þið þetta? „Hver og ein
okkar mætti með fullt af ljóðum sem við
settum saman í risastórt handrit og svo var
mesta vinnan að grisja. Við vorum mjög fljót-
ar að ákveða að þetta ætti að vera samvinnu-
verkefni og það ætti ekki að koma fram hver
okkar ætti hvaða ljóð. En þrátt fyrir að ljóðin
séu ekki unnin í sameiningu frá grunni þá
var endurritunin hluti af sköpunarferlinu og
við unnum og endurmótuðum mörg ljóðanna
í sameiningu. Mesti hausverkurinn var eig-
inlega að raða ljóðunum saman þannig að
þau kölluðust á og úr yrði einhver heild.“
Spurð hvort það sé ekkert erfitt að vera
svona margar að vinna sama bálkinn segir
Sigurlín Bjarney það hafa fleiri kosti en
galla. „Það var mjög gaman að vera svona
margar að koma þessu saman og standa
að útgáfunni, en það getur líka verið erfið-
ara en að vera ein. Það reyndi þó nokkuð á
samvinnuna, sérstaklega við ritstjórnina,
en ég uppgötvaði þegar bókin var að fara í
prentun að þetta er svolítið eins og að vera
í hljómsveit þar sem allir leggja sitt fram
og vinna og skapa saman. Vináttan sem
myndast í ritlistarnáminu og í svona vinnu
er mjög dýrmæt og þetta gekk í rauninni
alveg ótrúlega vel. Þrátt fyrir það hvað
við erum ólíkar, bæði sem manneskjur og
skáldkonur, þá small margt alveg merki-
lega vel saman. Kannski hugsum við svona
líkt þrátt fyrir allt.“
Ætlið þið að halda þessari samvinnu
áfram? „Ég veit það ekki. Við höfum ekki
tekið neina ákvörðun í því efni, en það væri
vissulega gaman. Eigum við ekki bara að
leyfa því að koma í ljós?“
Friðrika Benónýsdóttir
fridrika@frettatiminn.is
Sjórinn er okkar skógur
Litagleðin er ekkert að renna
af landsmönnum og fullorðins-
litabækurnar sem slógu í gegn
í sumar seljast sem aldrei fyrr.
Þriðja prentun af fullorðins-
litabókinni Leynigarðinum er
uppseld af lager og Týnda
hafið, nýja bókin eftir Johönnu
Basford höfund Leynigarðsins,
hefur gengið mjög vel. Íslenska
litabókin íslensk litadýrð, eftir
Elsu Nielsen, sat lengi á met-
sölulistum og Heimur dýranna, eftir Marielle Enders, fékk góðar viðtökur.
Auk þessara íslensku útgáfa er fjölbreytt úrval erlendra litabóka fyrir
fullorðna á hillum bókaverslana og spurning hvort nokkuð verði spilað í
fjölskyldujólaboðum í ár. Ætli það sitji bara ekki allir við að lita? - fb
Lita sem aldrei fyrr
Flest okkar þekkja bókina um Palla sem var einn
í heiminum, lásum hana sem börn, lásum hana fyrir
börnin okkar og ellibelgir eins og ég hafa meira að
segja lesið hana fyrir barnabörnin. Aldrei hefur manni
samt dottið í hug að hún byggi yfir allri þeirri tilvist-
arlegu heimspeki sem Hermann Stefánsson dregur
fram í skáldsögunni Leiðin út í heim. Þar segir af full-
orðnum Palla sem er einn í heiminum og sagan fylgir
atburðarás barnasögunnar nokkuð nákvæmlega en
allt er hér séð með augum hins fullorðna sögumanns
og í aðra röndina er Leiðin út í heim vangaveltur höf-
undar um merkingu, framvindu og erindi skáldskapar
á þessum síðustu og verstu Facebókartímum þar sem
aðeins vantar hnappinn „líkamnast“ til að fólk geri sér
ljóst að það lifir í fullkomnum sýndarveruleika – er í
rauninni eitt í sínum gerviheimi.
Leiðin út í heim er stútfull af áhugaverðum og
djúpum pælingum um eðli mannsins, eðli sam-
skipta, eðli skáldskapar, eðli þess að vera. Hún er
þó engan veginn eitthvert þurrt heimspekistagl
sem aðeins höfðar til fárra útvaldra heldur leiftrandi
skemmtileg lesning sem er svo vel skrifuð að aftur
og aftur staldrar lesandinn við og les málsgreinar
aftur – og aftur. Ekki bara vegna þeirra hugrenn-
ingatengsla sem þær kveikja eða til að velta betur
fyrir sér þeirri heimspeki sem höfundurinn setur
fram heldur ekki síst vegna þeirrar listar að skrifa
umfangsmikla hugsun í knöppum og kjarnmiklum
stíl þar sem það sem ekki er sagt kraumar undir
eins og kvika og verður að eldgosi í huga lesandans.
Maðurinn er alltaf einn fullyrti Thor Vilhjálmsson
í bókartitli en höfundur Leiðarinnar heim fullyrðir
að maðurinn sé alltaf að minnsta kosti tveir, við höf-
um öll tvö sjálf og þráin eftir samskiptum og snert-
ingu við annað fólk sé um leið þráin eftir að kynnast
sjálfum sér, þrá sem þó er blandin kvíða og ótta við
það sem þá kynni að koma í ljós. Palli þessarar sögu
er líka að leita að ástinni, móðurinni, merkingunni
með lífinu og í lok sögu er ljóst að hann á ansi langa
leið fyrir höndum til að komast að nokkurri niður-
stöðu í þeim efnum; komast heim.
Orðrómurinn í bókmenntakreðsunum fullyrðir
að engin bók á þessari vertíð sé augljós handhafi
Íslensku bókmenntaverðlaunanna eins og Öræfi
voru í fyrra og Mánasteinn í hittiðfyrra, en það er
spurning hvort þeim sé ekki að yfirsjást þessi 89
síðna yfirlætislausa bók sem gerir meira fyrir vits-
munalíf lesandans en margir 400 síðna doðrantar
samanlagðir. -Friðrika Benónýsdóttir
Að vega salt við sjálfan sig

Leiðin út í heim
Hermann Stefánsson
Sæmundur 2015
Bókin Stríðsárin eftir Pál Baldvin Baldvinsson
hefur heldur betur hlotið góðar viðtökur hjá bóka-
kaupendum, sem bókstaflega hafið rifið hana út,
enda hafa gagnrýnendur nánast slegist
um að hlaða á hana sem flestum
stjörnum. Bókin er nú uppseld hjá
útgefanda sem hefur gripið til þess
óvenjulega ráðs að gefa út gjafabréf
fyrir bókinni sem selt er í flestum
verslunum sem selja bækur. Önnur
prentun kemur svo um miðjan janúar
og þá fæst eintak í skiptum
fyrir gjafabréfið. Ekki hefur
verið gefið upp hvað gjafa-
bréfið er gefið út í mörgum
eintökum.
Bókaútgefendur eru kampakátir þessa dagana
því bóksalan á jólavertíðinni hefur gengið vel. „Ég
er glimrandi alsæl, því lagerinn er að tæmast.
Ævisaga Brynhildar Georgíu var að klárast og
þriðja prentun á Leynigarðinum, en það enn eitt-
hvað til af nýju bókinni, Týnda hafinu. Hefði völva
Vikunnar sagt mér að Bjartur ætti eftir að selja 10
þúsund litabækur árið 2015, hefði ég hrist hausinn
yfir vitleysunni,” segir Guðrún Vilmundardóttir,
útgefandi hjá Bjarti.
En það eru ekki bara litabækur sem ganga vel. „Ég
held að útgefendur og höfundar séu almennt sáttir
og glaðir. Bókin lifir!“ - fb
Slegist um Stríðsárin Glimrandi alsælir
útgefendur
Sjö skáldkonur sem allar hafa lokið MA námi í ritlist mynda Skáldasam-
steypuna Skóginn og sendu á dögunum frá sér ljóðabálkinn Ég erfði
dimman skóg, þar sem ekki kemur fram hver þeirra orti hvaða ljóð. „Þetta
er svolítið eins og að vera í hljómsveit,“ segir ein skáldkvennanna um sam-
starfið.
SkáLdaSamSteypuna
Skóginn Skipa þeSSaR
SkáLdkonuR:
Guðrún Inga
Ragnarsdóttir
Halla Margrét
Jóhannesdóttir
Heiðrún Ólafsdóttir
Hrafnhildur
Þórhallsdóttir
Sigurlín Bjarney
Gísladóttir
Soffía Bjarnadóttir
Æsa Strand
Viðarsdóttir
Meðlimir Skáldasamsteypunnar Skógarins kynntust í ritlistarnámi í H.Í. Mynd/Halla Þórlaug Óskarsdóttir
OPIÐ TIL 22 í kvöld
Miðasala | 568 8000 | borgarleikhus.is
Gjafakort
Borgarleikhússins