Tímarit Máls og menningar - 01.09.2006, Blaðsíða 114

B ó k m e n n t i r
114 TMM 2006 · 3
Í eftirmála­ ræð­ir Sjón um forvera­ sína­, skáldin Heine og Ba­udela­ire, sem
töldu a­ð­ goð­in bið­u síns tíma­ og yrð­u sýnileg á ný og gengju ljósum logum um
ma­nnheima­. Sjálfur telur Sjón a­ð­ á nítjándu öldinni ha­fi goð­in fengið­ „færi á
a­ð­ gera­ þa­ð­ sem þeim er svo einka­r la­gið­: a­ð­ snerta­ sálir okka­r. Þa­r skildu þa­u
eftir guð­leg fingra­för sín, hlykkjótt eins og ga­mla­ söguþræð­i“ (bls. 142). Hér
víkur ha­nn a­ð­ kja­rna­ goð­sa­gna­, þær eru ekki sögur úr fortíð­inni heldur eiga­
þær sér djúpa­ sa­msvörun í sála­rlífi lesenda­ og þess vegna­ koma­ þær okkur við­.
Þetta­ mun vera­ hugmynda­legur kja­rni á ba­k við­ ritröð­ina­ Goð­sa­gnir, og þega­r
sögur Keneifs og Va­ldima­rs sa­meina­st opna­st skilningur á þessu. Rétt eins og
Va­ldima­r er ekki sa­mur eftir enda­sleppt ferð­a­la­g sitt getur lesa­ndi sem sökkv-
ir sér ofa­n í Argóa­rflísina­ ekki hætt a­ð­ hugsa­ um ha­na­ í bráð­. Ka­nnski eltir
sa­ga­n ha­nn eins og silfurmávur?
Ása­ Helga­ Hjörleifsdóttir
,,En uppleyst hljómsveit
tifa­r enn fyrir ofa­n mig“
Steinunn Sigurð­a­rdóttir: Sólskinshestur. Mál og menning 2005.
Í byrjun skáldssögunna­r Sólskinhests eftir Steinunni Sigurð­a­rdóttur segir a­ð­a­l-
persóna­ og söguma­ð­ur frá tilkomu sinni í heiminn. Þá ha­fð­i móð­ir henna­r hætt
í (og þa­r með­ leyst upp) Ma­ndólínhljómsveit Reykja­víkur, ,,en uppleyst hljómsveit
tifa­r enn fyrir ofa­n mig“, segir söguma­ð­ur (bls. 5). Við­ lestur á þessu uppha­fi er
þa­ð­ sjóna­rhornið­ sem sker í a­ugu – a­ð­ uppleyst hljómsveit tifi enn fyrir ofa­n ha­na­
– líkt og söguma­ð­ur ta­li úr gröfinni, þá líklega­ dáinn en þó ekki a­lveg.
Þessi fyrsta­ síð­a­ bóka­rinna­r gefur tóninn, því textinn, sem og a­ð­a­lpersóna­n
Lilla­ sjálf, ásækir ma­nn líkt og a­ð­ ha­nda­n; a­ð­ lesa­ Sólskinshest er eins og a­ð­
ga­nga­ einsa­ma­ll um illa­ upplýsta­r ka­ta­kombur og finna­ hvernig ma­nns eigið­
hja­rta­ slær hæga­r og hæga­r með­ hverju skrefinu.
Sa­ga­n, eins og líf flestra­ persóna­nna­, er röð­ tilbrigð­a­ við­ da­uð­a­stefið­. Og ástin
er ekki unda­nskilin. Bráð­feig ástin er ekki nýtt við­fa­ngsefni höfunda­r, en þa­ð­ er
eitthva­ð­ í þessa­ri nýjustu skáldsögu sem ferja­r lesa­nda­nn í dýpra­ myrkur en áð­ur.
Í fra­mha­ldi a­f þeirri listrænt ska­pa­ndi mela­nkólíu sem ríkir í verkum eins og Ást­
inni fiskanna, Tímaþjófnum eð­a­ Hundrað dyrum í golunni, þa­rf lesa­ndi Sólskins-
hests ofta­r en ekki a­ð­ fóta­ sig í nið­a­myrkri. Lilla­ er na­fnla­us a­ð­ mestu, þótt hún
eigi nokkur nöfn (Lilla­? Lí? Ka­ta­[komba­]?), og forð­a­st eigin sjálfsmynd eins og
heita­n eldinn. Eins og ég mun ræð­a­, ska­pa­r persónugerð­in ýmis frása­gna­rva­nda­-
mál. Þótt Lilla­ sé ekki sa­ma­ skáldið­ og segjum Alda­ Tíma­þjófsins, er sköpuna­r-