Morgunblaðið - 09.12.2016, Síða 11

FRÉTTIR 11Innlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. DESEMBER 2016
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Rannsóknarnefnd samgönguslysa
(RNSA) afgreiddi 5. desember sl.
þrjár skýrslur sem allar lutu að slys-
um og atvikum sem vörðuðu ferj-
urnar Baldur, Herjólf og Sævar.
Atvik í Landeyjahöfn
Vestmannaeyjaferjan Herjólfur
var að nálgast innsiglingu Land-
eyjahafnar þann 21. maí 2015 þegar
brot myndaðist rétt framan við
skipið. Við það kastaðist Herjólfur
til austurs og lá eftir þetta undir
stöðugum áföllum og lét illa að
stjórn alveg inn fyrir hafnargarðana.
Ekkert tjón varð en að sögn skip-
stjóra voru þessar aðstæður þær
erfiðustu sem hann hafði lent í við
Landeyjahöfn. Þegar þetta gerðist
var suðvestan 10-13 m/s vindur en
15-20 m/s um tíma. Ölduhæð var
tveir metrar.
Farið var yfir atvikið og mögu-
legar ástæður þess af fulltrúum
Vegagerðarinnar og útgerðarinnar.
Þar kom fram að skýringin gæti ver-
ið sú að dýpi var í minna lagi á rifið
báðum megin við rennuna og í gegn-
um það. Því hefði brot myndast á rif-
inu í SA og SV öldu og ekki endilega
þurft mikla öldu til þess. Þá var
frekar grunnt við vesturgarðinn og
þar hefði einnig getað myndast brot.
Erfiðlega hafði gengið að dýpka
höfnina og var hún nokkuð grunn.
Þetta var fjórða atvikið sem
RNSA hafði rannsakað vegna sigl-
inga Herjólfs og var af líkum toga.
Nefndin ályktaði ekki í málinu en
vísaði í fyrri niðurstöður sínar varð-
andi sambærileg atvik í höfninni og
siglingum um hana.
„Í ljósi tíðra atvika sem þessa
hvetur nefndin til þess að endur-
skoðuð séu þau viðmið sem notuð
eru um siglingu skipsins til hafnar-
innar,“ segir í lokaorðum.
Bauja færð á Breiðafirði
Breiðafjarðarferjan Baldur fór frá
Flatey áleiðis til Brjánslækjar kl.
17.36 þann 22. júní 2015. Siglt var
fyrir siglingabauju í Brimskerjaröst
við sker í svonefndu Gullna hliði.
„Kl. 17:42 var baujan þvert af
skipinu stjórnborðsmegin í u.þ.b. 20-
25 m fjarlægð en þegar hún var
komin aftur fyrir skipið tók það niðri
á skerinu uþb. miðskips án þess að
missa ferð. Skipið var stöðvað og við
athugun kom í ljós að skrúfa og stýri
reyndust í lagi. Farþegar voru kall-
aðir á söfnunarstaði samkvæmt
neyðaráætlun skipsins og lekakönn-
un gerð,“ segir í skýrslunni.
Skipstjórinn tilkynnti Vaktstöð
siglinga um atvikið kl. 17.55 og að
aftur yrði haldið til hafnar í Flatey.
Björgunarsveit kom með kafara frá
Stykkishólmi sem skoðaði skipið.
Nokkrar skemmdir sáust á skrokkn-
um og 19 sentímetra löng og mest 10
mm breið rifa hafði opnast inn í tóm-
an kjölfestugeymi. Enginn olíuleki
sást. Eftir að tjónið hafið verið metið
var Baldri siglt til Brjánslækjar og
þaðan til Stykkishólms. Þar fór fram
viðgerð til bráðabirgða.
Í ljós kom að unnið hafði verið að
viðhaldi baujunnar daginn fyrir at-
vikið. Hvorki skipstjóra né útgerð
Baldurs var tilkynnt um það. Athug-
un sýndi að baujan hafði færst um
það bil 40 metra suðaustur fyrir
staðinn þar sem hún átti að vera.
Baujan var svo færð á nýjan stað.
Í nefndaráliti RNSA segir: „Or-
sök þess að skipið tók niðri var ann-
ars vegar að siglingamerki var ekki
á réttum stað og hins vegar að á sigl-
ingunni voru ekki notaðir aðrir
mögulegir kostir s.s. landmið
o.s.fr.v. til að tryggja öryggi skipsins
á þessu varhugaverða svæði.“
Nefndin gerði athugasemdir við
að útgerð Baldurs var ekki tilkynnt
um aðgerðir við baujuna.
Slys á Árskógssandi
Slys varð þegar Hríseyjarferjan
Sævar kom að bryggju á Árskógs-
sandi 15. febrúar 2016. Veður var
slæmt, austan 25 m/s vindur. Tveir
voru í áhöfn, skipstjóri og vélstjóri.
Illa gekk að koma skipinu að
bryggju og tókst ekki að „snara“
landfestartógi á bryggjupolla.
„Væntanlegur farþegi, sem var
þarna staddur, var beðinn að taka
við tóginu og koma því á pollann.
Þegar maðurinn var að setja tógið á
pollann tók vindhviða skipið frá
bryggjunni og við það strekktist á
tóginu með þeim afleiðingum að
hendin á honum varð á milli.
Maðurinn missti framan af tveimur
fingrum hægri handar,“ segir í
skýrslunni.
Rannsókn RNSA sýndi að hliðar-
skrúfa Sævars hafði verið ónothæf
frá því að ferjan var tekin í notkun.
„Skipstjórnarmenn höfðu ítrekað
óskað eftir lagfæringu á henni en
skipstjóri taldi að hún hefði getað
skipt sköpum við þessar aðstæður ef
hún hefði verið í lagi,“ segir í skýrsl-
unni. Álit RNSA var að orsök slyss-
ins hefði verið vanbúið skip við þess-
ar aðstæður. „Nefndin telur það
vanrækslu útgerðar að farþegaskip
með fáa í áhöfn skuli ekki vera með
mikilvægan siglingabúnað í lagi til
að tryggja öryggi þess og farþega.“
Slys og atvik í farþegaferjum
 Rannsóknarnefnd samgönguslysa hefur afgreitt þrjár skýrslur varðandi ferjurnar Baldur, Herjólf
og Sævar  Nefndin hefur rannsakað fjögur atvik vegna siglinga Herjólfs í Landeyjahöfn
Morgunblaðið/Ómar
Baldur á Breiðafirði Rannsóknarnefnd samgönguslysa hefur lokið rannsókn á tveimur atvikum og einu slysi sem
urðu í íslenskum farþegaferjum á árunum 2015 og 2016. Baldur tók niðri nærri Flatey þegar bauja var færð úr stað.
Smári Thorarensen, framkvæmdastjóri Eyfars ehf., út-
gerðar Hríseyjarferjunnar Sævars, og annar tveggja
skipstjóra hennar sagði að skýrsla RNSA gæfi ekki
rétta mynd. Þar segir að hliðarskrúfan hafi verið ónot-
hæf, en Smári sagði réttara að segja að hún hefði verið
í lagi en virkað illa. Hann sagði að skurðurinn á blöðum
hliðarskrúfunnar hefði verið of lítill. Búið er að breyta
skurðinum og þá virkar hliðarskrúfan betur. Einnig á að
setja mun öflugri mótor við skrúfuna og er verið að
hanna breytinguna í Slippnum á Akureyri.
„Í þessu veðri sem var hef ég ekki trú á að öflugri hliðarskrúfa hefði
bjargað neinu,“ sagði Smári um slysið. „Það var kolvitlaust veður og stóð
beint af bryggjunni þannig að það var erfitt að ná bátnum upp að. Þegar
báturinn kemur flatur fyrir í svona vindi þá fýkur hann frá í hvelli. Þess
vegna gerðist þetta.“ Smári kvaðst ekki hafa verið skipstjóri í ferðinni
sem um ræðir heldur félagi hans.
Hvað varðar bætur til mannsins sem slasaðist þá fer það í gegnum
tryggingafélag útgerðarinnar, að sögn Smára.
„Það var kolvitlaust veður“
SLYS VARÐ ÞEGAR FERJAN SÆVAR TÓK LAND Í VONDU VEÐRI
Hríseyjarferjan
Sævar
Kringlunni 4c – Sími 568 4900
Við höfum
lækkað vöruverð
í samræmi við
tolla og gengi
20%
afsláttur
AF ÖLLUMPEYSUM
UM HELGINA
9-11 desember
Jólasýning
Pétur Þór sýnir nýjar litlar uppstillingar ásamt
fuglamyndum, einnig eru til sölu stór grafíkverk
eftir Erró og Andy Warhol.
Opið um helgina,
laugardag og sunnudag
kl. 14-17.
Léttar veitingar í boði.
Allir velkomnir.
Síðumúla 34, sími 533 3331