Fréttatíminn - 24.09.2016, Qupperneq 8

8 | FRÉTTATÍMINN | Laugardagur 24. september 2016
VR | KRINGLUNNI 7 | 103 REYKJAVÍK | SÍMI 510 1700 | WWW.VR.IS
LYKILL AÐ
BETRI KJÖRUM
KYNNTU ÞÉR AFSLÁTTARKJÖR
VR-KORTSINS Á VR.IS
Clara Lemaire Anspach stendur
í anddyri Háskólabíós og skimar
í kringum sig. Hún er lifandi eft-
irmynd móður sinnar, Sólveigar
Anspach. Dökkleit og svipsterk með
risastór blá augu.
Kvikmyndin Sundaáhri f in
verður opnunarmynd Reykjavík
International Film Festival um
næstu helgi og nú á að prufukeyra
hana í bíóinu. En þar sem leikstýran
er látin verður Clara, dóttir hennar,
viðstödd sýninguna.
„Það er samt ekki ástæðan fyr-
ir því að ég kom til Íslands,“ segir
Hún
elskaði
fólkið á
jaðrinum
Clara á fallegri ensku með frönsk-
um hreim. Við finnum okkur sæti
í næði.
„Skúli Malmquist bauð mér að
vera lærlingur hjá Zik Zak kvik-
myndum svo ég ákvað að slá til og
vera hér í dálítinn tíma. Ég verð því
með í upptökum á fyrstu kvikmynd
Ísoldar Uggadóttur, Andið eðlilega,
sem hefjast á morgun.“
Skúli Malmquist var vinur Sól-
veigar og framleiddi fyrir Zik Zak
síðustu myndirnar sem hún leik-
stýrði, þríleikinn Skrapp út, Queen
of Montreuil og Sundaáhrifin.
Clara hefur gegnt ýmsum hlut-
verkum við upptökur á kvikmynd-
um móður hennar og hefur kynnst
samstarfsfólki hennar ágætlega.
„Ég vissi nokkurn veginn hvernig
hlutirnir gengu fyrir sig þegar hún
var að leikstýra. Nú langar mig að sjá
hvernig aðrir gera þetta, og reyna að
finna mína stöðu í ferlinu.“
Fekkstu kvikmyndaáhugann í vöggu-
gjöf?
„Líklega hefur kvikmyndagerðin
alltaf heillað mig en það var erfitt
að viðurkenna það fyrir mömmu.
Þegar ég impraði á því við hana að
mig langaði að leggja hana fyrir mig,
setti hún í brýrnar og sagði mér að
það væri mjög erfitt. Hún varaði mig
við því og reyndi frekar að draga úr
áhuga mínum. Ætli hún hafi ekki
vonast til að ég yrði læknir eða
verkfræðingur eða eitthvað minna
áhættusamt, úr því að ég var góð-
ur námsmaður. Pabbi minn kenndi
heimspeki og hún vildi frekar að ég
fetaði í hans fótspor.“
Mátti engan tíma missa
Clara er fædd og uppalin í Frakk-
landi og er með franskt ríkisfang.
Sem einkabarn ævintýraþyrstrar
móður fékk hún að ferðast og sjá
heiminn og ekki síst, kynnast öllu
litríka fólkinu sem Sólveig laðaði að
sér. „Við vorum mjög nánar mæðg-
ur. Foreldrar mínir skildu þegar ég
var sjö ára og upp frá því bjó ég hjá
þeim til skiptis, tvær vikur í senn.
Þegar ég var hjá mömmu, þá vor-
um við bara tvær. Við vorum alltaf
saman og hún dröslaði mér með sér
hvert sem hún fór. Ég fór með henni
á kvikmyndahátíðir um allan heim
og þó hún hafi verið að vinna þá gat
hún alltaf gert eitthvað spennandi
úr ferðalaginu.“
Áhugi Clöru á kvikmyndagerð
dvínaði ekki þó móðir hennar
reyndi að beina henni í aðrar átt-
ir. Eftir stúdentspróf og tveggja ára
nám í bókmenntum, heimspeki og
sögu, ákvað Clara að taka eitt ár í
kvikmyndafræðum. Nú er hún
tvítug og enn staðfastari í að spreyta
sig á kvikmyndalistinni.
Þú líkist móður þinni mjög í útliti. Vor-
uð þið líkar að öðru leyti?
„Ég er lík henni á margan hátt.
Ætli það sé ekki aðallega styrkurinn
sem hefur einkennt okkur báðar.“
Stóru bláu augun hennar fyllast tár-
um.
„Hún þurfti stöðugt að berjast
fyrir lífi sínu. Og fyrir myndum sín-
um. Þó hún hefði enga peninga til
að gera þær, þá lagði hún samt af
stað með þær. Og þær urðu til. Hún
vann í fimm mismunandi handritum
í einu og reyndi að dreifa áhættunni
til að halda framleiðslunni gang-
andi. Hún kenndi mér að standa á
eigin fótum og ef mig langaði til að
gera eitthvað þá yrði ég að fram-
kvæma það sjálf. Það er enginn tími
til að sóa. Alltof margir horfa á lífið
líða hjá og fresta því stöðugt að gera
það sem þeir virkilega elska. Hún gat
ekki leyft sér það.“
Tilfinningaþrungin Íslandsdvöl
Sólveig var harkalega minnt á hve
hverfult lífið er þegar hún gekk með
sitt fyrsta og eina barn. Um það fjall-
aði hún í kvikmyndinni Hertu upp
hugann, sem frumsýnd var í Cann-
es árið 1999. Það var fyrsta leikna
kvikmyndin sem Sólveig leikstýrði
en hún fjallar um ólétta konu sem
greinist með krabbamein. Myndin
fékk hlýjar viðtökur og Sólveig talaði
opinskátt um að sagan byggði á
hennar eigin reynslu.
Clara lýsir því að hún hafi alist upp
við þá yfirvofandi vá að móðir henn-
ar gæti veikst lífshættulega. „Fólk
spyr mig stundum hvort ég hafi ekki
búist við því að hún myndi deyja.
Ég gerði það ekki. Ég vissi að hún
gæti lifað, hún var ekkert deyjandi
þó hún væri stundum veik. Hún var
stöðugt á ferðinni, í algjörri afneitun
og hélt alltaf áfram með verkefnin
sín. Ég var ekki búin undir að
Einn afkastamesti kvikmyndaleikstjóri
Íslandssögunnar, Sólveig Anspach, skildi eftir
sig tuttugu frumlegar kvikmyndir um litríkar
persónur og mannleg málefni þegar hún lést
fyrir ári. Og dótturina Clöru Lemaire Anspach
sem ætlar að feta í fótspor hennar. Hún
verður viðstödd sýningu hinnar stórkostlegu
kvikmyndar Sundaáhrifin, sem Sólveig náði
ekki sjá áður en hún lést.
Þóra Tómasdóttir
thora@frettatiminn.is
„Hún þurfti
stöðugt að
berjast fyrir lífi
sínu. Og fyrir
myndum sín-
um,” segir Clara
um móður sína.
Myndir | Hari